Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=482 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 332
ZUSAMMENGESETZTE HANDSCHRIFT: HENRICUS DE HASSIA. PS. AEGIDIUS MONACHUS. SERMONES
Papier   307 Bl.   295×210   Klosterneuburg (?), um 1385/1410 (nach Wasserzeichenbefund)   
Handschrift aus 5 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-132) um 1396/1397; 2  (133-143) um 1392/1393; 3  (144-153) 1. Jahrzehnt 15. Jh.; 4  (154-213) um 1385/1390; 5  (214-307) 9. Jahrzehnt 14. Jh.
 Volldigitalisat



 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Einzelbilder: fol. 8, 14, 103, 104, 107, 108, 137, 142, 143, 148, 149, 153, 156, 157, 188, 203, 206, 207, 210, 213, 214, 219, 232, 233, 294, 295.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 5)


Teil 11-132   Papier   um 1396/1397
Lagen: 11.VI132
Teil 2133-143   Papier   um 1392/1393
Lagen: (V+1)143. Einzelblatt: 133.
Teil 3144-153   Papier   1. Jahrzehnt 15. Jh.
Lagen: (VI-2)153. Gegenblätter fehlen zu: 143, 144.
Teil 4154-213   Papier   um 1385/1390
Lagen: 5.VI213
Teil 5214-307   Papier   9. Jahrzehnt 14. Jh.
Lagen: 2.VI237+ IV245 + 4.VI293 + VII307

Einband: Klosterneuburg     um 1840     Halbfranzband     
Erschließung: Katrin Janz-Wenig; Wasserzeichen: Maria Stieglecker

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"RB", "Hohmann", "Schneyer, Wegweiser", "Schneyer–Hödl"
alle Initien
Teil 1
(1ra-132rb) Henricus de Langenstein (de Hassia) Commentarius in Genesim (Gn 1,1-1,23) (RB 3188; Hohmann 1976, Nr. 99).
   1
1ra In principio creavit Deus (Gn 1,1). Hoc verbum introducens, beatus Augustinus ... (15ra) In principio creavit Deus (Gn 1,1). Omissis divisionibus curiosis ... — ... quintae diei vel quintae feriae. Tunc sequitur ultima pars huius primi capituli Genesis Genesis [!]. Amen.
(132v) Leer, Vorzeichnung des Schriftraums.
Teil 2
(133ra-143ra) Henricus de Langenstein (de Hassia) Commentarius in Genesim (RB 3188; Hohmann 1976, Nr. 99). Bricht im Prolog ab; Textidentität mit Teil 1.
   1
133ra In principio creavit Deus (Gn 1,1). Hoc verbum introducens beatus Augustinus ... — ... et status creaturarum exoritur secundum coram est quod, si olim fuerunt.
(143rb-vb) Leer, Vorzeichnung des Schriftraums.
Teil 3
(144ra-152vb) Henricus de Langenstein (de Hassia) Commentarius in Genesim (Gn 2,25) (RB 3188). Bricht ab; Fortsetzung von CCl 333, 1ra–331v.
   1
144ra Erat autem uterque nudus etc. (Gn 2,25) Hic incipitur capitulum tertium libri secundi. A beato Augustino libro XI Super Gen. ... — ... et individui tamen est substantia necessaria quam mittiva ministrat et|| [bricht ab].
(153r-v) Leer.
Teil 4
(154ra-212vb) Ps. Aegidius monachusPostilla super evangelia dominicalia et festivalia (Schneyer, Wegweiser 232.15, 258.14, 261.12).
   55
154ra Tit.: (Sermo 1) [Dominica secunda adventus]
Erunt signa in sole (Lc 21,25). Scriptum est: Bonus dominus et confortans in die tribulationis (Na 1,7). Ideo fragilitate humanae volens pius consulere dominus tribulationes et pressuras, quae circa finem iudicii sunt venturae ... — ... eius unus apex non preteribit a lege donec omnia fiant (Mt 5,18)
154vb Tit.: (Sermo 2) Dominica tercia adventum
Iohannes ante cum audisset (Mt 11,2). Nota, quod de hoc evangelio diversae auctoritates diverso modo sentiunt: Hilarius Pictavienses dicit ... — ... in Psalmo speravi lucernam in Christo meo (Ps 131,17).
155vb Tit.: (Sermo 3) Dominica quarta
Miserunt Iudaei ab Hierosolymis (Io 1,19). Aliqui ex Iudeis putabant Iohannem esse ante legem permissum, alii putabant ipsum esse Eliam ... — ... erat Iohannes baptizans iuxta Salim in deserto eo quia essent ibi aquae multae (Io 3,23).
156vb Tit.: (Sermo 4) Dominica quinta
Anno quintodecimo imperii Tiberii etc. (Lc 3,1). Nota, quod praetermissis omnibus gestis Christi a duodecimo anno usque ad trigesimo eius annum transit ... — ... et nota quod in hebraeo ubi dicitur Iesus in latino dicitur salutare.
157vb Tit.: (Sermo 5) Dominica infra octavam
Erant Ioseph et Maria (Lc 2,33). Si superiora huius evangelii consideremus, inveniemus non sine causa et frustra Mariam et Ioseph miratos super his ... — ... esset Deus et homo, humana assummens et divina non deserens.
158va Tit.: (Sermo 6) Dominica prima
Cum esset Iesus annorum duodecim (Lc 2,42). Quanto studio parentes salvatoris legem observarent cito cognoscimus, si huius evangelii superiora parum attendamus ... — ... iuxta naturam hominis de infantia ad iuventutem, et gratia apud Deum (Lc 2,52) id est ad laudem et honorem Dei et homines id est ad utilitatem hominum.
159va Tit.: (Sermo 7) [Dominica secunda post epiphaniam domini]
Nuptiae factae sunt (Io 2,11). Quotienscumque Christum ad nuptias vel ad convivium legimus vocatum venisse ... — ... iam credebant, sed viso miraculo magis crediderunt.
160va Tit.: (Sermo 8) Dominica tercia
Cum descendisset Iesus de monte (Mt 8,1). Narravit sanctus evangelista superius qualiter Dominus sedens in monte ordinem septem beatitudinum tradidit dicens: Beati pauperes spiritu (Mt 5,3) ... — ... et sanatus est puer id est servus centurionis ex illa hora ad habendam qua rogavit Dominum cum fide et devotione.
162rb Tit.: (Sermo 9) [Dominica quarta post epiphaniam domini]
Ascendente Iesu in naviculam (Mt 8,23). In huius sancti evangelii serie utraque suae naturae veritatem dominus Iesus Christus dignatus est commendare ... — ... naturali non intellectuali oboedientia sicut quando dicitur materia oboedire artifici. Psalmus: Omnia serviant tibi etc.
162vb Tit.: (Sermo 10) [Dominica quinta post epiphaniam domini]
Simile est regnum caelorum (Mt 13,24). Quanta custodia, quanta vere vigilia, quanta quoque diligentia oporteat praelatos gregis Domini ... — ... ubi dicitur edissere nobis parabolam infra et exponit eam dominus ibi.
163va Tit.: (Sermo 11) [Dominica in Septuagesima]
Simile est regnum caelorum (Mt 13,24). Salvatoris nostri sollicita clementia et benignitas consueta ostenditur dum in hac sacra parabola nos invitans ad opus ... — ... multi sunt vocati, pauci vero electi.
164vb Tit.: (Sermo 12) [Dominica in Sexagesima]
Cum turba plurima conveniret (Lc 8,4). De hac parabolo Matthaeus et Marcus quarto praedicante domino nostro Iesu Christo multae turbae eum sequebantur ... — ... si vero habes, quot autem cecidit in terram bonam, tunc construe sicut. Quot autem in spinis cecidit (Lc 8,14).
165vb Tit.: (Sermo 13) [Dominica in Quinquagesima]
Assumpsit Iesus duodecim discipulos (Lc 18,31). Retulit sanctus evangelista superius quomodo Dominus temporales divitias fugiendas ... — ... etiam laudabat pro magnitudine fidei sibi inspirate, cuius merito impetravit lumen.
167ra Tit.: (Sermo 14) [Dominica in Quadragesima]
Ductus est a hoc in desertum (Mt 4,1). Refert evangelista superius, venit Iesus a Galilaea in Iordanem ad Iohannem, ut baptizaretur ab ipso ... — ... decimas rerum sic oboedire ei offerre decimas dierum.
168va Tit.: (Sermo 15) Dominica secunda in quadragesimam
Egressus Iesus secessit in partes (Mt 15,21). Sanctus evangelista refert superius qualiter Dominus cum Pharisaeis et Scribis qui ad eum venerunt ... — ... nomen et haec Sidonia provincia adiacens unde sidonius sidonia sidonium.
170rb Tit.: (Sermo 16) In transfiguracione Domini
Assumpsit Iesus Petrum et Iacobum (Mt 17,1). Ecce testes fide digni, quicumque enim vult gloriam Dei habere se videre oportet ... — ... et in eodem ante mortem ne laudes quemquam (Sir 11,30).
172ra Tit.: (Sermo 17) Dominica tercia
Erat Iesus eiiciens daemonium (Lc 11,14). Dicturus evangelista divino ab homine daemonium eiecisse recte in exordio ... — ... datis omnibus indicium quod hominem reliquisset, quod cum fieret admirabantur sapientiam Salomonis.
174vb Tit.: (Sermo 18) Dominica quarta
Abiit Iesus trans mare Galileae (Io 6,1) Sicut patet Matthaei 14, ubi agitur de hac refectione Iesus secessit ... — ... et numquam hic dixerunt nisi postquam saturati sunt. Psalmus: Confitebitur tibi cum benefeceris ei (Ps 48,9).
175vb Tit.: (Sermo 19) Dominica in passione
Quis ex vobis arguet me etc. (Io 8,46). Supra modicum dixerat Dominus Iudaeis infidelibus, qui non credebant in eum ... — ... et ab illa civitate omnis regio illa dicta est Samaria, unde Samaritanus interpretatur custos.
177vb Tit.: (Sermo 20) Dominica in ramis palmis
Cum appropinquasset Iesus (Mt 21,34). Recepta unctione in Bethania Samaria ante sex dies paschae id est sexto die ... — ... quia in omnibus qui gessit et dixit patrem glorificavit et glorificandum omnibus praedicare curavit.
179ra Tit.: (Sermo 21) In die pasche
Maria Magdalena etc. (Mc 16,9). Commendat nobis huius sacri evangelii textus sanctarum mulierum devotionem ... — ... et in portubus machinas ad praelucendum fabricatas faros dicunt.
181va Tit.: (Sermo 22) Feria secunda
Duo ex discipulis Iesu ibant (Lc 24,13). Obmittunt evangelistae quoties Christus apparuit post resurrectionem et quibus ... — ... huius fractio fuit animarum nostrarum reparatio.
183ra Tit.: (Sermo 23) Feria tercia
Stetit Iesus in medio discipulis suis (Lc 24,36). Dum illi duo discipuli quibus euntibus in Emaus Dominus apparuit regressi sunt ... — ... plus sufficit ad praedicandum sancti amoris conscientia quam sermonis exercitata scientia.
183vb Tit.: (Sermo 24) Dominica in albis
Cum esset sero die illa (Io 20,19). Quia surrexit Dominus una sabbati ipsum diem dominicae resurrectionis intelligere debemus ... — ... qui sine fine videbitur, sine fastidio amabitur et sine fatigatione laudabitur.
185ra Tit.: (Sermo 25) Dominica prima post albas
Ego sum pastor bonus (Io 10,11). Superior textus evangelii narrat qualiter Dominus inter bonos malosque pastores discretionem fecerit dicens de malis ... — ... simula mel et oleum commedisti et perfecta es in decore tuo.
185vb Tit.: (Sermo 26) [Dominica secunda post pascha]
Modicum et iam non videbitis me (Io 16,16). Promissa consolatione Spiritus sancti aliud eodem capitulo quando dixit: Cum autem venerit Iesus ... — ... quia ibi nulla erit violenta praedicatio ubi omnis erit pax et dilectio.
186va Tit.: (Sermo 27) Dominica tercia
Vado ad eum qui misit me (Io 16,5). Ea nocte, qua Dominus tradendus erat, non solum pedes discipulorum lavit, sed etiam mysterium corporis et sanguinis sui eis tradidit ... — ... cum eadem sit doctrina mea et patris si Spiritus sanctus dicit ea quae patris dicit et mea.
187va Tit.: (Sermo 28) Dominica quarta
Amen, amen dico vobis (Io 16,23). Largitor virtutum et remunerator meritorum dominus Iesus Christus sciens humanam naturam ... — ... scimus quia a Deo venisti magister (Io 3,2).
188va Tit.: (Sermo 29) Dominica post ascensionem
Cum venerit paraclitus (Io 15,26). In multis sacri evangelii locis legimus, quod eaque unius apostoli detectione habebant ... — ... non dubitantes me Deum quae sic omnia praedixi. Psalmus tu cognovisti omnia novissima et antiqua etc. (Ps 138,5).
189ra Tit.: (Sermo 30) Dominica in die pentecostes
Si quis diligit me sermonem (Io 14,23). Missurus Dominus Spiritum sanctum discipulis quales se exhibere debeant, qui eius habitaculum fieri desiderant. In hoc sancti evangelii serie manifestat cum ait ... — ... mandatum datum est ei ab aeterno inquantum Deus est de patre genitus, inquantum homo in unione naturam.
190rb Tit.: (Sermo 31) Dominica prima post penthecostes
Homo quidam erat dives (Lc 16,19). Scriptura sancta non solum bonorum actiones ad imitandum commemorat, sed etiam tormenta reproborum narrat ... — ... illa dare decimas praecipit. Ipse vero ab his, qui perfectionem sequuntur omnia dimitti iubet.
191vb Tit.: (Sermo 32) Dominica secunda
Homo quidam fecit cenam magnam (Lc 14,16). Quia magnus et Dominus scilicet Deus, psalmus: Magnus Dominus et magna virtus eius (Ps 146,5) ... — ... qui nolunt hora cenae vocantur venire, psalmus: Qui noluerit benedictionem, elongabitur ab eo (Ps 108,18).
193ra Tit.: (Sermo 33) Dominica 3o
Erant appropinquantes ad Iesum (Lc 15,1). Sicut beatus evangelista supra retulit transiens Iesus vidit hominem sedentem ad telonium (vgl. Mt 9,9) ... — ... gaudent angeli, quia sunt administratorii nostri et in nostrum ministerium missi.
194rb Tit.: (Sermo 34) Dominica IIIIa
Cum multae turbae irruerunt ad Iesum (Lc 5,1). Quantorum miraculorum operator sit dominus Iesus Christus intelligere possumus ex huius sacri evangelii textu ... — ... sed postea redierunt sicut dictum est et de se ipsis curam gesserunt.
195ra Tit.: (Sermo 35) Dominica 5a
Estote misericordes (Lc 6,36). Inter ceteras virtutes quibus dominus Iesus Christus caelestem gloriam quaerere monuit ... — ... sit vitium hypocrisis, beatus Iob ostendit cum ait: Non enim veniet in conspectu eius omnis hypocrita (Iob 13,16).
196ra Tit.: (Sermo 36) VIa
Nisi abundaverit iustitia vestra (Mt 5,20). Qui putant praecepta veteris testamenti discretiora esse quam novi ex praesenti evangelio discant ... — ... offeres munus tuum non alienum, tunc enim tempus optimum est.
197ra Tit.: (Sermo 37) VIIa
Cum turba multa esset cum Iesus etc. (Mc 8,1). Dominus noster Iesus Christus sic sua operatus est opera ut in uno eodemque miraculo se verum Deum et hominem declararet ... — ... sed inter deserta Christum quaerentibus caelestis gratiae alimonia impartitur.
197vb Tit.: (Sermo 38) Dominica VIIIa
Attendite a falsis prophetis (Mt 7,15). Quia dixerat Dominus aliud eodem capitulo immediate quod angusta porta est arcana ... — ... haec est voluntas patris mei, o fratres, sanctificatio vestra, religiositas vestra, fides vestra.
198va Tit.: (Sermo 39) Dominica IX
Homo quidam erat, qui habebat villicum (Lc 16,1). Quoniam Pharisaei avari sicut vult glossa: Egentibus eleemosynam denegabant ideo Dominus audientibus ... — ... quam pulchra tabernacula tua etc. Psalmus quam dilecta tabernaculum tuum domine virtutum.
199va Tit.: (Sermo 40) Dominica decima
Cum appropinquasset Iesus Hierosolymam videns civitatem (Mt 21,34). Dominus in die palmarum cum laudibus occurrentium intrans Hierosolymam ... — ... ita funditus destruxit, ut iuxta Domini vocem non sit relictus in ea lapis super lapidem.
201rb Tit.: (Sermo 41) Dominica XIa
Dixit Iesus ad quosdam qui in se confidebant (Lc 18,9). In multis [locis] sacra scriptura quantum virtus humilitatis hominibus prosit, quantumve morbus superbiae nocebat ... — ... Augustinus: O quam excelsus es Domine et humiles corde sunt domus tuae.
202rb Tit.: (Sermo 42) Dominica XIIa
Exiens Iesus de finibus Tyri (Mc 7,31). Retulit beatus evangelista qualiter Dominus fines Tyri et Sidonis appropinquans filiam mulieris Amari­tumnis [!] a daemonio liberavit ... — ... quia surdos fecit audire. Isaia aures patefiant et mutos loqui, Isaia et aperta est lingua mutorum.
202vb Tit.: (Sermo 43) [Dominica 13 post pentecosten]
Beati oculi qui vident (Lc 10,23). Dicit ergo Dominus loquens ad discipulos suos: Beati oculi interiores continentes cum exterioribus ... — ... qui vulnera nostra curavit, diligamus eum quasi dominum et quasi proximum nostrum.
204ra Tit.: (Sermo 44) XIIII
Cum iret Iesus in Hierosolymam transiret per mediam Samariam (Lc 17,11). Quia propter salutem nostram Christus dominus factus est et non solum ad se venientibus regnum Dei evangelizabat ... — ... item lepra deformat hominem et membrorum officio venustamque privat, sic peccatum deformat hominem interiorem.
204vb Tit.: (Sermo 45) [Dominica 15 post pentecosten]
Nemo potest duobus dominis servire (Mt 6,24). Cum ad huius Dei culturam dominus Iesus Christus mentes homini provocaret ... — ... non querentibus, quia si subtrahuntur est ad probationem, si dantur ad gratiarum actionem.
205vb Tit.: (Sermo 46) [Dominica 16 post pentecosten]
Ibat Iesus in civitatem Naim (Lc 7,11). Mediator Dei et hominum homo Christus Iesus pro nobis homo factus, ita sua opera temperavit ut in uno eodemque miraculo ... — ... quia visitavit et fecit redemptio plebis suae, numquam nos aliquis ita bene visitavit.
206rb Tit.: (Sermo 47) Dominica XVIIa
Cum intraret Iesus in domum (Lc 14,1). In huius sancti evangelii serie primo ostendit Dominus Pharisaeos, qui eum observabant, ut ipsum reprehendere possent ... — ... scilicet Pharisaeorum malitiam salvatori insidiantem et salvatoris prudentiam insidians eorum fitantem.
207ra Tit.: (Sermo 48) Dominica XVIIIa
Accesserunt ad Iesum Pharisaei (Mt 22,34). Quod de Herode et Pontio Pilato legimus in Deum nece [?] fuisse concordes ... — ... ex quo intelligimus venena invidiae posse superare, sed difficile conquiescere.
207vb Tit.: (Sermo 49) Dominica XIXa
Ascendens Iesu in naviculam (Mt 8,23). Christum in humanis actibus divina gessisse mysteria et in rebus visibilibus invisibilia exercuisse negotia ... — ... eius opera videntes cum timore et admiratione glorificaverunt Dominum. Psalmus: Date gloriam laudi eius etc. (Ps 65,2).
208rb Tit.: (Sermo 50) Dominica XXa
Simile factum est regnum caelorum (Mt 13,24). Regnum caelorum cum interdum significet Christum aliquando evangelii doctrinam ... — ... quaequae membra supplicio subiaceant quae hic singulis quibusque vitiis subiecta serviebant.
209rb Tit.: (Sermo 51) Dominica XXIa
Erat quidam regulus cuius filius (Io 4,46). Conditor animarum et corporum qui pro salute humani generis ad terram descendit ... — ... credidit ipse quod hoc est filius Dei, qui sanat omnia et domus eius tota id est familia.
209vb Tit.: (Sermo 52) Dominica XXIIa
Simile est regnum caelorum homini regi (Mt 13,24). Sicut dicit Hieronymus: Familiare est Syris et maxime Palaestinis ad omnem sermonem suum parabolas iungere ... — ... non dimittimus magna nobis a Deo non dimittuntur.
210vb Tit.: (Sermo 53) Dominica vicesima tercia
Abeuntes Pharisaei consilium inierunt (Mt 22,15). Nuper sub Caesare Augusto Iudaea subiecta Romanis quando in toto orbe celebrata est descriptio stipendiaria ... — ... et quae sunt Dei domini scilicet primitias oblationes decimas et victimas (Vgl. Schneyer–Hödl, Hieronymus de Salzburg, Nr. 66).
211va Tit.: (Sermo 54) Dominica vicesima quarta
Loquente Iesu ad turbas (Mt 9,18). Quot [!] pro salute nostra salvator noster ad terram descendit ... — ... in qua fecerat hoc signum. Psalmus: Gloriam regni tui dicent (Ps 144,11) (Vgl. Schneyer–Hödl, Hieronymus de Salzburg, Nr. 67).
212ra Tit.: (Sermo 55) XXVa
Cum videritis abominationes desolationis (Mt 24,15). Sicut parum supra dicitur, sedente domino super montem Oliveti accesserunt ad eum discipuli eius ... — ... dixit quod manifeste veniet ad iudicium. Nunc dicit quomodo sancti || [bricht ab].
(213r-v) Leer.
Teil 5
(214ra-306va) Sermones de tempore, pars aestivalis.
   32
214ra Tit.: (Sermo 1) [Dominica resurrectionis domini]
Iesum quaeritis Nazarenum crucifixum (Mc 16,6). Hodierno evangelio et secundum quod ait philosophus in libro de animalibus requiescunt in loco naturalia ... — ... cum autem tecum aliquid aliud amabile est, illi Deus non es cui autem Deus non es nihil es quia nihil ibi est ubi Deus non est.
216vb Tit.: (Sermo 2) [Fera secunda post Dominicam resurrectionis domini]
Duo ex discipulis eius ibant (Lc 24,13). Et in evangelio hodierno secundum autem quod ait Gregorius quod minus quam inter duos caritas non haberi potest ... — ... scilicet quod tu es videbimus lumen quae lumen es. Et isti duo discipuli in hoc lumine viderunt et cognoscerunt Deum, quia ipsa die scilicet in lumine maerunt.
222va Tit.: (Sermo 3) [Feria tertia post dominicam resurrectionis domini]
Spiritus carnem et ossa non habet (Lc 24,39). Et in evangelio hodierno quia enim gravia tendunt deorsum levia vero sursum testante philosopho qui dicit quod una quaque res tendit ad locum sibi proprium ... — ... quod cor humanum implere potest, ergo talibus se dicere est, vanitatibus se vacare et spiritum adhuc carnem et ossa habere.
224vb Tit.: (Sermo 4) [Dominica prima post pascha]
Insufflavit in facies eorum (Io 20,22f.). In verbis praemissis duo tanguntur primo Spiritus sancti datior ibi insufflavit et dixit: Accipite etc. secundo eius operatio ... — ... quia in proximi amorem qualiter perveniri debeat ad amorem Dei. Chrysostomus quidam autem dicunt, quod non spiritum dedit sed aptos ad susceptione fecit id est aliquam gratiam contulit.
227ra Tit.: (Sermo 5) [Dominica secunda post pascha]
Pastor bonus animam suam dat (Io 10,11). Et evangelio hodierno verbum propositum secundum litteralem intellectum est verbum Christi discipulos suos una cum prophetis alloquens ... — ... ad susceptionem psalmus per insufletionem fecit id est aliquam gratiam contulit.
227vb Tit.: (Sermo 6) [Dominica secunda post pascha]
Pastor bonus animam suam dat (Io 10,11). Et evangelio hodierno verbum propositum secundum litteralem intellectum est verbum Christi discipulos suos una cum prophetis alloquens ... — ... voluntati in qua anima solum cum caelestibus conversatur et in pace cum Spiritu sancto vivit etc.
230rb Tit.: (Sermo 7) [Dominica tertia post pascha]
Modicum et iam non videbitis me (Io 16,16). Evangelio hodierno verbum propositum secundum litteralem intellectum est verbum Christi discipulos suos ... — ... item tertio praesentis tempus comparatum ad aeternam vitam habet fluxibilitatem attendentes iungitur imaginaria debeamus nostram mortem et humanae miseridcordiae statum cum Elia quasi in oculo speculante.
232vb Tit.: (Sermo 8) [Dominica quinta post pascha]
Exivi a patre et veni in mundum (Io 16,28). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem verbo ipse Christus Iesus tria nobis insumat: primo suam aeternam generationem ... — ... … cum dicitur iterum reliquo mundum et vado ad patrem de quo nota.
234vb Tit.: (Sermo 9) [Dominica pentecostes]
Si quis diligit me (Io 14,23). Hodie sancta nostra ecclesia solemnizat adventum Spiritus sancti in discipulos quod factum est modum describit Lucas ... — ... replet quando inclinat eos per humilitatem et sui contemptum elevat in desiderium superiorem ordinati vicem per uniformitatem morum.
237rb Tit.: (Sermo 10) [Dominica prima post pentecosten]
Perfectus autem omnis erit (Lc 6,40). In evangelio hodierno quia secundum quod ait philosophus unaquamque res appetit esse dominum ... — ... volo libenter sustinere quia scio quod Deus de bono meo magis quam ego super sollicitus est.
241rb Tit.: (Sermo 11) [Dominica secunda post pentecosten]
Omnia parata sunt (Lc Mt 22,4). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno non in quo quidem verbo illud caeleste convivium commendatur a nobis ... — ... et ideo Deus quaerendus est extra omnem locum scilicet in aeternitate ubi nullis pulvis adhaerere potest.
243vb Tit.: (Sermo 12) [Dominica tertia post pentecosten]
Gaudium eris [!] angelis Dei (Lc 15,10). Et in evangelio hodierno quia secundum quod dicit Richardus [de contemplatione] libro tertio capitulo (?) ultimo: Sine cooperante gratia Dei ... — ... quae est principium omnis creatae perfectionis et mereatae de istis require plus in sermo­nibus occultis.
247rb Tit.: (Sermo 13) [Dominica quarta post pentecosten]
Duc in altum et laxate (Lc 5,4). Et in evangelio hodierno quia secundum Bernardum cui terrena sapiunt signum est quia caelestia despiciunt et ... — ... hoc est in quo omnis natura posita et esse ab aeterno est exemplatum et ideatum.
251rb Tit.: (Sermo 14) [Dominica quinta post pentecosten]
Debitores sumus non carni (Rm 8,12). In verbo proposito tria sunt consideranda, primo quia carni debeamus, secundo qui secundum carnem unire non debemus ... — ... abscondite eleemosynam in sinu pauperis et ipsa orat pro nobis ad dominum.
253vb Tit.: (Sermo 15) [Dominica sexta post pentecosten]
Nisi abundaverit iusticia vestra (Mt 5,20). Et verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem verbo duo innuuntur primum est quod nos impedit ... — ... quasi dividitur ex tanto facilius et perfectius ad illud intimum Dei ingreditur.
257va Tit.: (Sermo 16) [Dominica septima post pentecosten]
Si dimisero eos ieiunos (Mt 8,3). Et in evangelio hodierno quia secundum Augustinum in via Dei non progredi regredi est ideo salvator sub metaphora defectus ieiunii corporalis ostendit ... — ... et eos suo amico miset eo quod assereret eam sibi propter oculos maxime placuisse.
261rb Tit.: (Sermo 17) [Dominica octava post pentecosten]
Qui facit voluntatem patris mei (Mt 7,21). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem evangelio primo docet nos mala consortia atque suspecta fugere ... — ... dixit Petrus in actibus vultus ponere iugum super nos quod nec nos nec patres nostri portare poteramus.
263va Tit.: (Sermo 18) [Dominica nona post pentecosten]
Videns Dominus civitatem flevit super illam (Lc 19,41). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem evangelio ipse evangelista duo proponit: primo enim proponitur dulcior compassionis ... — ... scandalizatus sui postquam incepi intelligere bonum et malum.
266rb Tit.: (Sermo 19) [Dominica decima post pentecosten]
Deus propitius esto mihi peccatori (Lc 18,13). In evangelio hodierno quia enim homines exordinata petitione citius exaudiuntur ... — ... reficit Deum eius diversa fercula spiritualia apponitur quaerere de donis Spiritus sancti si vis dono secundo capitulo tertio.
269va Tit.: (Sermo 20) [Dominica undecima post pentecosten]
Apprehendens eum de turba (Mc 7,33). Et in evangelio hodierno quia sicut vulgariter dicitur ubi multitudo ibi confusio, sed in confusione Deus nec invenitur nec habetur ... — ... ut amplius cognoscat amarum esse quod deferunt quo magis dulce senat quod invenit.
272vb Tit.: (Sermo 21) [Dominica duodecima post pentecosten]
Beati oculi qui vident (Lc 10,23). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem verbo Salvator ostendit primo in quo consistat beatitudo subiectiva ... — ... et tunc poterit videri sicut dixi quod in eo est sicut apostoli de quibus dicit hodie Christus in evangelio: Beati oculi qui [...] scilicet omnem quod in divina essentia est.
275va Tit.: (Sermo 22) [Dominica XIII post pentecosten]
Cum iret in Ierusalem transiebat (Lc 17,11). Et in hodierno evangelio quia omnis Christi actio est nostra instructio secundum Gregorium ... — ... et corpore quia sicut dicit glossa super illud Iohannem: Totum hominem salvum fecit in parabolo Christus nullum sanavit in corpore quem prius non sanari in mente etc.
277vb Tit.: (Sermo 23) [Dominica XIV post pentecosten]
[Nemo potest duobus dominis servire (Mt 6,24)]. Videamus historiam evangelii dicit enim: Nemo potest duobus dominis servire, ubi est sciendum quod Christus immediate ante ostenderat quod cupiditas ... — ... tertio respectu nostri quia nos debemus ea habere pro adiectis nostrae principalis subsistentiae.
281rb Tit.: (Sermo 24) [Dominica XV post pentecosten]
Adolescens tibi dico surge (Lc 7,14). Et in evangelio hodierno quia secundum quod ait ipse sapiens proverbiorum tertio tria sunt mihi difficilia et quartum paenitus ignoro (Prv 30,18), scilicet viam aquilae in caelo ... — ... ut ad electum partum anima pervenire possit ad quod partum nos adiuvare dignetur Iesus Christus, Amen.
283vb Tit.: (Sermo 25) [Dominica XVI post pentecosten]
Flecto genua mea (Eph 3,14). Verbum istud secundum intellectum litteralem tunc sunt verba Apostoli prout in ipsis alloquitur omnem hominem ... — ... quod tunc quando omnem mortuum est in eo quod medium potest facere in nos vel eum et Deum.
285va Tit.: (Sermo 26) [Dominica XVII post pentecosten]
Dilige dominum deum tuum (Mt 22,37). Et in evangelio hodierno quia secundum quod ait Chrysostomus cognoscere Deum unum proprie est humanae naturae diligere ... — ... quia hominem amantem alienat a semetipso et tradit eum suo dilecto.
290rb Tit.: (Sermo 27) [Dominica XVIII post pentecosten]
Exurge et vade in domum tuam (Mt 9,6). Verbum propositum scribitur in evangelio hodierno in quo quidem verbo spiritualiter intellecto potest esse verbum Dei ad animam ... — ... ut non appereat ibi non divinae dispositiones haec autem unio hic incipitur et in beatitudine perficitur.
292va Tit.: (Sermo 28) [Dominica XIX post pentecosten]
Omnia parata sunt (Mt 22,4). Et in evangelio hodierno, sed quia historia secundum quod sonat nihil facit ad salutem animae ... — ... per debitam Christi corporis sumptionem et per devotam imperfectam abdicatione contemplationem.
295va Tit.: (Sermo 29) [Dominica XX post pentecosten]
Vade filius tuus vivit (Io 4,50). Et in evangelio hodierno in quo quidem verbo ipse Salvator duo nobus insinuat, primo scilicet suum desiderium ... — ... in Deum prima habet se loco regna, secunda loco Christi, ubi iste filius scilicet spiritus noster vivificatur, quod nobis praestare dignetur.
298rb Tit.: (Sermo 30) [Dominica XXI post pentecosten]
Patientiam habe in me (Mt 18,26). Et in evangelio hodierno in quo quidem verbo duo insinuantur, primo quanta sic habundantia divinae misericordiae respectu hominis cum dicit ... — ... accipere divini amorus carentiam unde psalmus: Anima mea sicut terra sine aqua tibi (Ps 142,6) glorificabor est ibidem.
301ra Tit.: (Sermo 31) [Dominica XXII post pentecosten]
Oro ut caritas vestra magis (Phil 1,9). Verbum propositum scribitur in epistola hodierna quia secundum doctrinam beati Augustini in De trinitate inter omnia dona quae Deus impertitur animae nullum est ... — ... et unire lumine aeternae veritatis hoc nobis praestare dignetur.
304ra Tit.: (Sermo 32) [Dominica XXIII post pentecosten]
Surgens Iesus sequebantur eum discipuli eius (Mt 9,19). Et in evangelio hodierno quia secundum apostolum omnis Christi amo [! recte: amor] est nostra instructio ideo evangelista ad perfecte sequendum suum dilectionem ... — ... quattuor bona in uno scilicet corpus Christi etc. Amen.
(306va) Schreibervers.
   1
306va Hoc opus exegi, pennas saepissime fregi.
(307r-v) Leer.