Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7169 
Wien, Dominikanerkonvent, Cod. 228/192
DOMINICUS DE SANCTO GEMINIANO
Olim: P 11    Papier   IV, 253, I* Bl.   430×285   Deutschland: Rheinlande (Mainz?), 2. Viertel 15. Jh. (vor 1455)   
 Volldigitalisat



Literatur zur Handschrift: CMD-A V 187, Abb. 462 (online).
Mittelalterliche Foliierung in roten arabischen Ziffern rechts oben (1r: fol. [die Zahl weggeschnitten]). – Lagen: (II-1+1)IV + 10.V100 + 2.VI124 + 8.V204 + IV212 + 3.V242 + IV250 + (II-1+1)253, I*. Das Gegenblatt von III fehlt, I (Pergament) um den verminderten Binio II-IV gelegt; das Gegenblatt von 253 fehlt, I* (Pergament) um den verminderten Binio 251-253 gelegt. Reklamanten, umrahmt, flüchtiger Perlenbesatz. Lagensignaturen a, b etc. rechts unten, zunächst in Braun, ab 136r meistens in Rot oder Blau, die Blattzahl jeweils ganz im rechten unteren Seiteneck, häufig weggeschnitten.
Schrift:
(1r-247v) Schriftraum: 255/260 × 165/170    Spaltenzahl: 2   
Schreiber: Johannes Oscenmul/Ossenmul (?) – Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Die Schrift ist humanistisch beeinflusst. Der Schreiber nennt sich Johannes Osçēmul (Lesart nach CMD-A V, 187), vermutlich Oszenmul, eventuell zu lesen als Ossenmul (Ochsenmaul): (247v) Schlussvermerk Et sic est finis per me Johannem Osçēmul. Von derselben Hand Cod. 227/191 (der erste Band zu Cod. 228/192); siehe dort. – Überschriften in stark vergrößerten Lettern, Textanfänge (erstes Wort) ebenfalls vergrößert.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   Figürlicher Buchschmuck   
Rote Überschriften (in großer Schrift), rote und blaue Paragraphzeichen, rote Angabe des Inhalts auf den oberen Seitenrändern (vitus); die Titel der Kapitel rechts oben auf den Rectoseite in brauner Bastarda. – Zu Unterabschnitten zahlreiche Fleuronnéelombarden. – (1v, 2v, 63r, 64v, 66r, 77v, 79v, 84r, 87v, 96r, 103r, 105v, 115v, 117v, 120r, 121r, 123r, 129r, 130r, 130v, 134v, 137r, 138v, 141v, 143v, 145r, 165r, 165v, 169v, 177r, 192v, 193v, 201r, 203v, 241r) zu den Kapiteln 35 (von geplanten 36) Fleuronnéeinitialen, sieben- bis elfzeilig (häufig zehn- oder elfzeilig), z. T. mit zoomorphen/figürlichen Aussparungen (Mischwesen); 147v nicht ausgeführt. Siehe bei Cod. 227/191.

Hs. enthält 3 Fragmente
VSI   Pergament   
NSI*   Pergament   
HDSHDS   Papier   14. Jh.
Lagen: Doppelblatt

Einband: Wien     Mitte 15. Jh.     Gotisch     Streicheisenlinien   Blindstempel        
Werkstatt: Wien Dominikanerkloster (EBDB w002390)
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden
Der Einband entspricht demjenigen des Cod. 227/191. Braunes (verbräuntes) Leder über Holzdeckeln. Einige Stempel der Buchbinderwerkstatt EBDB w002390 (um 1453-1486) zuzuordnen (s016063, s016070), daneben eine Reihe anderer, dort nicht nachgewiesener Stempel (z. B. Buchstabe p in Schild). – Spuren von je fünf runden Buckeln und zwei Hakenschließen; zur Befestigung der letzteren auf dem HD je fünf Nägel erhalten, das untere Schließenband erneuert. Auf dem HD Spuren einer Kettenbefestigung. Auf den unteren Kanten der Deckel Metallfüßchen. – Auf dem VD oben Titelschild aus Papier (15. Jh.), mit Jahreszahl 1534 in Rot (siehe unter "Geschichte der Handschrift"). – VS und NS aus mehreren Fragmenten verschiedener Handschriften zusammengesetzt. – HDS Doppelblatt aus einer Papierhandschrift.


Zweiter Band zu Cod. 227/191. – Mit dem unter der Signatur P 11 im Purkawser-Katalog von 1513 (Cod. 232/260, 24r) verzeichneten Band zu identifizieren (MBKÖ I, 387; Hötzel 2015, 104). Das Titelschild auf dem VD (siehe "Einband") mit der Jahreszahl 1534 versehen; damals dürfte die Bibliothek neu katalogisiert worden sein (siehe hierzu Hötzel 2015, 9, mit Anm. 41). – 1455 oder kurz davor über Matheus Seydl de Uttendorf, Magister Studentium bei den Dominikanern, der das Buch von seinem Onkel Mag. Thomas de Uttendorf, lic. iur., erbte, ins Wiener Dominikanerkloster gelangt (siehe auch Hötzel 2015, 7, Anm. 34): (1r) auf dem oberen Rand Besitz- und Legatsvermerk Iste liber est conventus Wyennensis ordinis predicatorum in Austria qui in ipsius conventus possessionem redactus est per dilectissimum fratrem Matheum Seydl de Uttendorff magistrum studentium eiusdem conventus. Nepotem venerabilis viri felicis memorie domini magistri Thome de Uttendorff iuris canonici licentiati a quo per piam legationem ad predictum fratrem Matheum adhuc secularem pervenerunt (!). Dominus ipsis retribuat et nos fratres carissimi presentes et futuri possetenus aput deum reddere non obmittanus vicissitudinem. Scriptum anno domini mo cccco lvo. Siehe weiter bei Cod. 227/191.
Vorbesitzer 1: Thomas de Uttendorf, Magister
Siehe bei Cod. 227/191.
Vorbesitzer 2: Matheus Seydel de Uttendorf, Magister studentium conventus Viennensis
Katharina Hranitzky (20.7.2023/12.6.2024)
"CMD-A V", "EBDB", "MBKÖ I", "Hötzel 2015", "AH 2", "AH 51", "Cantus Index"
alle Initien
(VDS) Vorsignaturen und aufgeklebter Zettel mit Inhaltsangabe. Neuzeitlich.
(Ir-Iv) Hymnar, Fragmente: De sancto Michaele, In festo Omnium sanctorum ad matutinas laudes, In festo Omnium sanctorum ad vesperas vel nocturnas (AH 2, Nr. 76; AH 51, Nr. 130, Nr. 129; Fragmente desselben Hymnars Bl. I, unterer Rand, I* sowie Cod. 227/191, I und I*).
   3
Ir [Christe sanctorum decus angelorum rector ... nobis ut] crebro veniente crescant prospera cuncta ... — ... Praestet hoc nobis deitas beata patris ac nati pariterque sancti spiritus cuius resonat [hier: reboat] per omnem gloria mundum [hier: mundo]. Amen.
Ir Ihesu salvator saeculi redemptis ope ... — ... (Iv) gloria deo patri et filio una cum sancto spiritu in sempiterna saecula. Amen.
Iv Christe redemptor omnium conserva tuos famulos ... — ... nos ferte in caelestibus [...].
(Iv, unterer Rand-Ir, unterer Rand) Hymnar, Fragment: In tempore Paschae, In ascensione Domini (Cantus Index, Nr. 008271.2; Cantus Index, Nr. 008331).
   2
Iv, unterer Rand (Fortsetzung von Cod. 227/191, I*r, unterer Rand) Sermone blando angelus predixit mulieribus in Galilea dominus videndus est quantocius. Ille dum pergunt conciter apostoli hoc dicere videntes eum vivere obscu[lant ...].
Ir, unterer Rand (Fortsetzung von Cod. 227/191, I*v) penetrans tuos captivos redimens victor triumpho nobili ad dexteram patris residens. Ipsa te cogat pietas ut mala nostra [... in te gloria per cuncta semper saecula].
(Ir, äußerer Rand-Iv, äußerer Rand) Fragmente.
(IIr) Titel, barock.
(IIr-IVr) Leer.
(IVv) Inhaltsverzeichnis.
(1r) Besitzvermerk und Legatsvermerk.
(1r-247v) Dominicus de Sancto Geminiano Lectura in librum VI Decretalium. Band 2.
   1
1r Opponitur quod rubrica non fuerit bene formata quae sufficiebat alterum ... — ... (247v) solutum sanctum Paulum deo gratias amen. Et sic est finis.
(248r-253v) Leer.
(I*r-I*v) Hymnar, Fragmente: In nativitate Domini (Cantus Index, Nr. a06505.1; AH 51, Nr. 50. Fragmente desselben Hymnars Bl. I sowie Cod. 227/191, I und I*).
   2
I*r [Veni redemptor gentium ostende ...] regressus eius ad patrem excursus usque ad inferos reversus ad sedem Dei ... — ... Praesepe iam fulget tuum lumenque nox sperat novum quod nulla nox interpollat fidesque jugi luceat. Gloria tibi Domine qui natus [es de virgine cum patre et sancto spiritu in sempiterna saecula amen.]
I*r Christe redemptor omnium ex patre patris unice solus ante principium natus ineffabiliter ... — ... (I*v) Hunc caelum terra hunc mare hunc omne quod in eis est ... qui sancto tuo redempti sanguine sumus ob diem natalis tui hymnum novum concinimus. Gloria tibi Domine.
(I*v, oberes Fragment-I*r, oberes Fragment) Hymnar, Fragment: Commune Apostolorum, Commune unius martyris (Cantus Index, Nr. 008301, Cantus Index, Nr. 008294.1).
   2
I*v, oberes Fragment (Fragment steht auf dem Kopf) [Exsultet caelum laudibus resultet terra gaudiis ...] Quorum praecepto subditur salus et languor ... — ... Deo patri sit gloria [ejusque soli filio cum spiritu paraclito et nunc et in perpetuum].
I*v, oberes Fragment (Fragment steht auf dem Kopf) Deus tuorum militum sors et corona praemium laudes canentes martyris absolve nexu criminis ... — ... Hic nempe mundi gaudia et blanda fraudum pabula imbuta felle deputans pervenit ad caelestia. Poenas cucurrit for[titer et sustulit viriliter ... dimitte noxam servulis. Laus et perennis gloria patri sit atque filio sancto simul paraclito in sempiterna saecula. Amen.]
(I*r, äußerer Rand-I*v, äußerer Rand)) Fragmente.
(HDS) Fragment (aus derselben Handschrift wie HDS von Cod. 227/191).