Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7490 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 404
SAMMELHANDSCHRIFT, INSBESONDERE ARTES DICTANDI (lateinisch/französisch)
Olim: II 1 F 5 S. 2    Pergament   161 Bl.   117/134×85/95   Burgund und Süddeutschland (?), Wende 13./14. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Handschrift aus 5 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-104); 2  (105-108, 115-118); 3  (108I-114); 4  (119-130); 5  (131-161)
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 5, 49-84 (online).

Teil 11-104   Pergament   
Zwischen Lage 1 und 2 bzw. 2 und 3 Verlust von je mindestens einer Lage (mit Textverlust). Gegenblätter zu Bl. 95 und 96 herausgeschnitten.
Schrift:
Schriftraum: 108 × 75    Zeilenzahl: 21   
Schriftart: Textualis – Marginalien
Frankreich (Burgund), 2. H. 13./1. H. 14. Jh. Zeitgenössische Nachträge an den Rändern.
Ausstattung: Rubriziert   Einfacher Dekor   
Teil 2105-108, 115-118      
Schrift:
Schriftraum: 123 × 77    Spaltenzahl: 20   
Schriftart: Textualis cursiva
Schrift 2. H. 13./1. H. 14. Jh.
Ausstattung: Einfacher Dekor   
Teil 3108I-114   Pergament   
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1Schriftraum: 110 × 83    Zeilenzahl: 29   
Schriftart: Textualis cursiva
Schrift 2(114v) Schriftraum: 54 × 87    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 11   
Schriftart: Textualis
Schrift 2. H. 13./1. H. 14. Jh.
Ausstattung: Rubriziert   Einfacher Dekor   
Teil 4119-130   Pergament   
Schrift:
Schriftraum: 65 × 88/93    Zeilenzahl: 23-25   
Schriftart: Textualis
Schrift aus Frankreich oder Süddeutschland, 1. H. 14. Jh.
Ausstattung: Rubriziert   Einfacher Dekor   
Teil 5131-161   Pergament   
Schrift:
Schriftraum: 70 × 102    Zeilenzahl: 30   
Schriftart: Textualis
Schrift Süddeutschland 1. H. 14. Jh.. Zirkelstiche.
Ausstattung: Rubriziert   Einfacher Dekor   

Einband: Stams oder Süddeutschland (?)     14. Jh.     Gotisch     Schmucklos        


Im Roschmann-Katalog von 1739 (Innsbruck, TLMF, Dip. 1089/VI) und im Stamser Übergabekatalog (Innsbruck, ULBT, Cod. 1001) unter der Signatur Q 16 eingetragen als "Exercitationes gallicae linguae". 1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Stams der ULB Tirol übergeben.
Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift , bis 1808, Q 16

Corrigenda zum gedruckten Katalogband 5: S. 55 bei "Tit.: Remittitur monachus propter iniquitatem suam“: "18v" statt "18r". S. 58 bei “28r: Tit.: De emisso per annum…”: „misericorditer” statt „misericrditer”. S. 58, bei “29r: Tit.: Littera…”: „pro fugitivo” statt „profugitivo”. S. 59, bei “34v“: „apponendum” statt „apponenendum”. S. 63, bei “55rv“: „presencium” statt „presensium”. S. 71, bei “100v“: „deprecatoria” statt „de precatoria”. S. 72, bei “102v: Tit.: Ut conversus…“: „secularibus” statt „secularivus”.
Addendum: Die von Leisching / Furtenbach 57 aufgezeigte Möglichkeit, dass sich die Handschrift schon im Entlehnverzeichnis 1295-99 sowie im Katalog von 1341 als „Summa dictaminis“ als Stamser Besitz wiederfinden könnte, ist nicht zuletzt aufgrund der Datierung der Handschrift ins 14. Jahrhundert auszuschließen. (C. Schretter-Picker, September 2022)

Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Claudia Schretter, Walter Neuhauser 2008
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 5", "Hauréau II", "Walther, Initia", "CAO"
alle Initien
Summa dictandi. Abgesehen von T. 4 Briefformelsammlung zum internen Gebrauch in Zisterzienserklästern, umfassend Grußformeln, Briefanfänge und Musterbriefe zu verschiedenen Themen betreffend das Kloster und Ordensleben, u.a. an geistliche und weltliche Amtsträger und Institutionen, v.a. im burgundischen Zisterzienserumfeld, in lateinischer und französischer Sprache. Anonym, durchwegs ohne Datierung und Lokalisierung. Aufgrund des Materials liegt eine Entstehung im Bereich der Zisterzienserklöster bzw. -filiationen Morimond (Theulay, Bellevaux, Bithaine, La Charité, Clairlieu, Clairefontaine, Haute-Seille, La Crète?, Villers-Bettnach) und Clairvaux (Fontenay, Auberive, Acey, Cheminon, Signy, La Reclus) nahe.
Teil 1
(1r-103v) Sammlung von Grußformeln, Briefanfängen und Musterbriefen aus burgundischen Zisterzienserklöstern.
(1r-8v) De salutatione.
   70
1r Tit.: Incipiunt salutationes magistro domini papae. Venerabili ac discreto viro et in Christo sibi karissimo tali magristro domini papae (?) ... - Archidiacono. - Episcopo. - Item ad episcopum. - Ad decanum. - Ad capitulum canonicorum. - Officiali. Viro venerabili et discreto [...] magistro sacerdoti vel clerico frater etc. salutem vitae praesentis pariter et futurae.
1v Tit.: Cuidam magistro in aliqua facultate.
Viro venerabili et discreto et in Christo sibi spiritualiter dilecto tali magistro in tali facultate Parisius legenti vel tali clerico Parisius commorandi (!). Frater etc. salutem et eam que cura est de omnibus unctionem.
1v Tit.: Item magistro vel canonico abbati seu priori a domino papa delegato.
Viro venerabili ac discreto sibique karissimo tali magistro vel canonico, abbati seu priori, a domino papa iudice delegato. Frater etc. salutem cum dilectione pariter et honore.
1v Tit.: Item magistro consiliario.
Viro sapienti ac provido suoque spirituali dilecto tali magistro seu civi sive burgensi talis loci domus Fontis consiliario. Frater etc. cum salute sinceram in domino caritatem.
1v Tit.: Salutem ad religionem.
Finitis salutationibus ad saeculares praelatos et clericos secuntur salutationes quae pertinent ad religiosos.
1v Tit.: Abbati Cisterciensi primo.
Reverendo ac venerabili et in Christo praecordialissimo patri domino Cisterciensi frater R. abbas suus de Fonte salutem cum omni reverentia voluntatis promptitudinem ad eius obsequium et honorem vel salutem et humiliter quam devote paratum se cor et caput ad eius imperium inclinare. Hic nota quod omnes abbates domino Cisterciensi scribentes se nominant coabbates et eodem modo quilibet abbas scribens patri abbati illius se nominet coabbatem. Nunc dominus abbas Cisterciensis, omnes abbates ordinis et quibus pater abbas inferiores abbates in linea suae generationis coabbates suos dicere consueverunt.
2r Tit.: Domino Cisterciensi et capitulo generali.
Reverendis patribus et in Christo sibi quam plurimum venerandis domino Cisterciensi totique capitulo generali frater R. dictus abbas Fontis totius honoris et reverentiae plenitudinem cum salute, vel salutem et totius honoris obsequium cum omni reverentia singulis ac omnibus praeparatum.
2r Tit.: Domino abbati Morimondi.
Reverendo patri in in Christo sibi quam plurimum diligendo abbati Morimondi frater R. dictus abbas Fontis salutem cum omni reverentia pariter et honore vel salutem et quicquid potest reverentiae et honoris.
2r Tit.: Filius patri.
Reverendo venerabili et in Christo praecordialissimo patri domino abbati Morimondi frater R. abbas suus de Fonte salutem cum omni reverentia [...] filius sinceram in Dei filio caritatem [...] et cum debito filialis obedientiae affectum in Dei filio sincere caritatis vel salutem et cum omni reverentia obedientiam sine mora.
2v Tit.: Pater filio.
Venerabili et in Christo sibi dilecto A. coabbati suo de tali loco frater R. dictus abbas de Theoloco salutem et tam personam eius quam domum sibi creditam properari vel cum salute prosperitatem continuam suae domus pariter et personae.
2v Tit.: Pater filio et conventui toti.
Venerabilibus et in Christo sibi dilectis A. coabbati suo totique conventui de Theoloco frater T. etc. salutem et continuum religionis augmentum vel salutem et semper improgredi continuo religionis felici perseverantia consummando.
2v Tit.: Quomodo abbas abbati scribat.
Venerabili patri et in Christo sibi karissimo abbati talis loco frater T. etc. salutem in domino sempiternam vel aeternam in domino gratiam et salutem vel sinceram in domino caritatem vel sincere caritatis effectum vel salutem et eam quae perfectionis est vinculum caritatem vel sincere vinculum caritatis. Nota quomodo abbas abbati scribat. Quod abbas ad abbatem numquam scribere domino vel abbati imo abbati solum et ante debet facere scripto loco properi nominis duo puncta et inter illa dimittere spacium unius litterae.
3r Tit.: Item abbas abbati.
Reverndo patri et in Christo sibi spiritualiter dilecto vel dilectione spirituali coniuncto vel praerogativa dilectione unico vel reverendo patri et in caritatis visceribus amplectando. Tali abbati frater T. etc. salutem et caritatis vinculo spem unicam vel cum salute foedus perpetuum caritatis glutinum quod de multorum cordibus facit unum.
3r Tit.: Quando mandat quis priori.
Venerabili ac religiosi et in Christo praecordiali suo Morimondi priori frater etc. et sincere dilectionis plenitudinem cum salute vel salutem et spiritualem in domino caritatem.
3r Tit.: Salutatio communis.
Venerabili ac religioso in Christo praecordiali suo B. sibi karissimo talis loci frater etc. et salutem cum dilectione sincera vel sinceram in domino caritatem.
3r Tit.: Quando mandat abbas priori suo.
Frater R. dictus abbas Fontis dilecto in Christo priori suo salutem et paterne caritatis affectum vel salutem et eam qua seipsum diligit caritatem vel salutem et zelare iugiter ordinis disciplinam.
3v Tit.: Item conventui.
Religiosis ac dilectis in Christo fratribus et filiis suo conventui dilecto frater etc. cum salute pacem et gaudium in spiritu sancto vel sic.
3v Tit.: Item.
Religiosis ac sibi karissimis fratribus et filiis in Christo Theoloci devoto conventui frater Io. suus minister indignus salutem et continuato cursu tendere ad bravium vocationis superne.
3v Tit.: Monaco Parisius studenti.
Religioso ac honesto sibique dilectissimo tali monacho Parisius studenti frater etc. salutem et devotae salutationis superne poculum voluptatis haurire vel salutem et pretiosam margaritam scientiae diligenti studio comparare.
3v Tit.: Qualicumque suo monaco talis loci.
Religioso ac honesto et in Christo sibi carissimo domino vel fratri B. monaco de tali loco frater etc. salutem et ad felicitatis bravium per religionis compendium pervenire vel salutem et bravium felicitatis compendere continuato religionis agone.
3v Tit.: Abbas ad monachum.
Frater R. dictus abbas Fontis dilecto monacho suo P. de tali villa sic vocato salutem cum paterne dilectionis affectum vel salutem et eum quo tenetur pater ad filium dilectionis affectum.
4r Tit.: Item abbas ad monacum.
Frater I. dictus abbas Fontis dilecto monaco ad tempus in tali loco commoranti salutem et iuxta verbum apostoli sub patris disciplina minime fatigari.
4r Tit.: Item monaco qui est ad saeculum.
Frater R. etc. tali suo monacho diu nimis in maris naufragio fluctuanti ad voti sui tabulam cito manus extendere ad archam Noae salutifferam consilio revolare vel sic dilecto quondam suo monaco N. in scorpium periculo dormienti ad diem dormitationis seu tonitruam expergisti.
4r Tit.: Ad abbatem alterius ordinis.
Reverendo et in Christo sibi carissimo Dei gratia sancti Dyonisii abbati frater R. etc. salutem cum dilectione sincera venerationis obsequium ad eius beneplacita praeparatum.
4r Tit.: Ad quemlibet monachum.
Viro religioso ac honesto domino N. monacho de tali loco frater R. etc. salutem et quae perfectionis est regula caritatem.
4r Tit.: Item. Canonico regulari.
Religioso ac venerabili sibi dilecto vel spirituali domino B. sancti Victoris canonico frater R. etc. salutem et sincere vinculum caritatis.
4v Tit.: Templario vel hospitali.
Viro venerabili et discreto et in Christo sibi karissimo C. sacerdoti vel militi de ordine militiae templi vel hospitali Iherosolimis Parisius vel ad talem domum commoranti frater etc. cum salute dilectionem pariter et honorem.
4v Tit.: Cuidam fratri de ordine Praedicatorum.
Viro religionis ac dilectionis titulo pariter insignito fratri C. de ordine Praedicatorum vel Minorum in tali conventu salutem et regnum pauperibus repromissum.
4v Tit.: Cuidam abbatissae.
Venerabili ac religiosae et in Christo sibi karissimae abbatissae de tali loco frater etc. salutem et se devotis oracionibus omni tempore commendatum.
4v Tit.: Cuidam moniali.
Religiosae ac devotae et in Christo dilectae sorori M. Colungiarum moniali frater etc. salutem et cenata lampade cum sponso ad caelestes nuptias introire.
4v Tit.: Ad imperatorem.
Excellentissimo ac omni venerationem dignissimo R. Dei gratia Romanorum imperatori semper Augusto frater etc. salutem et ad suum maiestatis imperium cor et capud humiliter inclinatum.
4v Tit.: De eodem.
Serenissimo ac praecordialissimo L. Dei gratia regi Francorum illustrissimo frater etc. et ad coronam celestis patriae de praesenti feliciter pervenire.
5r Tit.: Dulci Burgundiae vel alii.
Illustrissimo domino ac omni veneratione digno R. duci Burgundiae frater etc. salutem et voluntatis promptitudinem ad eius obsequium et honorem.
5r Tit.: Filio regis.
Illustrissimo sibi quam plurimum venerando R. filio regis Francorum Andegavensis comiti frater etc. salutem et totius honoris semper ad eius beneplacita praeparatum.
5r Tit.: Item de eodem.
Illustrissimo viro et in Christo sibi karissimo Othoni comiti Burgundiae frater etc. salutem et omni praeparatum tempore devotum servitium cum honore.
5r Tit.: Contabellario regis.
Illustrissimo viro sibi quam plurimum diligendo domino Francorum contabellario frater etc. salutem et ad summum regis latere (!) caelesti palatio residere.
5r Tit.: Senescallo Vergey.
Illustrissimo sibique karissimo domino Io. Burgundiae senescallo frater etc. salutem corporis et animae sempiternam.
5r Tit.: Ad ballivum.
Illustri viro venerabili ac discreto C. talis loci ballivo domini etc. salutem et totius honoris plenitudinem cum salute. Sic nec miles nec nobilis fuerit dicatur simpliciter. Venerabili ac discreto et in Christo sibi karissimo C. de tali loco et totum residuum teneatur et dicatur simpliciter in litteris procuratoriis salutem in domino sempiternam.
5v Tit.: Ad castellanum.
Nobili viro ac discreto et in Christo sibi karissimo domino C. de Fontenoy castellano frater etc. salutem et cum omni gaudio bonam vitam.
5v Tit.: Ad milites.
Nobili viro et in Christo sibi karissimo tali militi frater etc. dilectione sincera totius honoris pariter ubertatem.
5v Tit.: Ad armigerum.
Nobili viro et in Christo sibi karissimo armigero tali frater etc. salutem et dilectionem pariter cum salute.
5v Tit.: Maiori.
Venerabili ac discreto et in Christo sibi karissimo R. maiori Fontisvenae frater etc. salutem et cum dilectione totius boni pariter ubertatem.
5v Tit.: Ad praepositum.
Venerabili ac discreto sibique karissimo C. praeposito Chamnitae frater etc. cum dilectione salutem in domino sempiternam.
5v Tit.: Servienti domini regis.
Dilectissimo sibi in Christo G. de tali loco servienti domini regis et in eius servitio commoranti frater etc. salutem et dilectionem sinceram pariter cum salute.
5v Tit.: Salutatio ad laicos.
Videatur quomodo laici ac mulieres saeculi salutantur. Karissimo suo B. burgensi talis loci lanyarum merchatorum frater etc. salutem et sic transire bona temperalia ut eorum subsidio perveniat ad aeterna.
6r Tit.: Cuidam burgensi.
Dilectissimo sibi in Christo C. civi vel burgensi talis loci frater etc. salutem et totius boni plenitudinem cum salute.
6r Tit.: Filius ad patrem.
Praecordialissimo patri suo ac domino talis loci frater etc. salutem cum dilectione similiter ac reverentia qua tenertur patri filius ex natura.
6r Tit.: Frater ad fratrem.
Praecordialissimo suo fratri I. talis loci frater etc. salutem cum plenitudinis dilectione fraternae.
6r Tit.: Ad cognatum.
Suo praecordiali cognato de tali loco C. talis loci frater etc. salutem et eam quam se ipsum diligit in domino caritatem.
6r Tit.: Reginae Francorum.
Excellentissime vel serenissime ac praecordiali dominae suae M. Dei gratia reginae Francorum illustrissimae vel imperatrici Romanorum seu Constantinopolitanae frater etc. salutem et se semper in eius obsequium cum omni reverentia pariter et honore praeparatum.
6r Tit.: Ducissae vel comitissae.
[I]llustrissimae dominae suae M. Burgundiae ducissae vel comitissae frater etc. salutem et paratum omni tempore devotum obsequium cum honore.
6v Tit.: Cuidam dominae.
[I]llustri dominae ac in Christo sibi karissimae M. de tali loco frater R. etc. totius honoris plenitudinem in omni salvatore.
6v Tit.: Ad domicellam.
Nobili et in Christo sibi karissime tali domicellae frater etc. dilectionis et salutis plenitudinem in omni salvatore.
6v Tit.: Filius ad matrem.
Praecordialissimae matri et dominae suae osannae frater etc. salutem et se totum cum dilectione simul et reverentia quam tenetur matri filius ex natura vel salutem et in caelesti patria mutuo se videre.
6v Tit.: Ad sororem suam.
Karissimae sibi vel precordiali sorori suae vel cognatae M. de tali loco frater etc. salutem cum dilectionis plenitudine naturalis. Nota quod si scribere vult abbas universis suas litteras visuris vel in litteris viaticis monachorum vel conversorum sic dicat salutem in domino sempiternam vel pietatis visceribus habundare. Si scribat abbati filio et dicet coabbatem sed abbatem vel monachum filium sed cum monachum vel officii sui nomine et se semper post ponit. Si scribat cellerario vel subpriori vel senioribus ceterisque minoribus anteponit.
7r Tit.: Monachus proprio abbati vel prior proprio abbati.
Reverentissimo in Christo ac praecordiali suo patri domino R. Fontis abbati frater I. suus qualiscumque filius sub ipso prioris fungens nomine salutem et paratum omni tempore suis parere iussionibus humiliter et devote vel salutem cum omni reverentia paratam semper obedientiam sine mora.
7r Tit.: Prior ad abbatem.
Venerabili et in Christo patri sibi karissimo abbati de Fonte frater C. dictus prior Theoloci salutem et spiritualem in domino caritatem.
7r Tit.: Prior priori.
Religioso ac in Christo sibi spiritualiter dilecto subpriori vel cellerario Fontis frater I. apud eos fungens prioris nomine salutem et foedus perpetuum caritatis sincere.
7r Tit.: Prior monaco.
Frater I. dictus prior Fontis dilecto sibi in Christo fratri Ste. de Dompna Petra monacho suo salutem in eo qui est salus omnium Ihesu Christo.
7r Tit.: Domino Cisterciensi.
Reverentissimo patri ac domino in Christo sibi karissimo que (!) praecordialiter amplectando vel reverentissimo et praecordiali suo patri ac domino in Christo donno abbati Cisterciensi frater P. monachorum minimus Fontineti salutem et sui recommendationem vel salutem et suae dignationis imperium cor et caput humiliter inclinatum.
7v Tit.: Domino Morimundi.
Reverendissimo domino ac praecordiali patri suo in Christo domino abbati Morimondi frater P. monachorum Fontis minimus salutem cum debito filialis obedientiae prompte semper humilis et devote.
7v Tit.: Monachus proprio abbati.
Reverendissimo ac praecordiali suo patri ac domino in Christo dompno abbati Theoloci frater P. minimus gregis sui salutem et cum omni obedientia semper et reverentia sine mora.
7v Tit.: Item abbati.
Viro vitae venerabili doctrinae totius honestatis speculo discretionis osculo rivulo pietatis fideli dispensatori commissorum domino P. pastori Fontis frater C. merimus (recte: minimus) in grege toto praedictarum ovium salutem mille milia cum plena reverentia subiectionis paratae et paradisi gaudium per Ihesum Christum filium virginis intemeratae.
8r Tit.: Item priori.
Venerabili ac religioso in Christo praecordiali suo priori Fontis frater suus qualiscumque monachus salutem et totius honoris reverentiam pariter cum salute.
8r Tit.: Ad cellerarium.
Religioso viro ac honesto cellerario Fontium vel nonno I. cellerario frater P. Fontis minimus salutem et se totum pariter cum salute.
8r Tit.: Monachus ad aliquem amicum suum.
Religioso ac honesto sibique karissimo nonno C. monacho frater P. monachus Fontis cum salute plenitudinem dilectionis sincerae.
8r Tit.: Monachus monaco.
Religioso ac venerabili suoque dilecto praecordiali tali monacho frater P. monachus Fontis salutem et illud vinculum caritatis glutinum quod de duobus cordibus facit unum.
8r Tit.: Item monacho.
Viro religioso ac discretionis circulo non mediocriter infinito suorum spiritualium nonno G. monacho Fontis frater P. Theoloci monachus qualiscumque cor suum cum salute vel tot milia salutationum quot violae flores sufficerent admodum celotenus cumulandum.
8r Tit.: Item monacho.
Viro venerabili multumque religioso singulis gratiori suorum amicorum primo flori monachorum Theoloci frater P. de Fontis minimus in grege toto praedictarum ovium tot salutationum milia quot sunt pisces aequoris aqua stillicidia momentaque temporis et quod genera frumenti quot athomi plurimis et quot sunt volatilia totius aeris terraeque reptilia quot sidera firmamenti.
8v Tit.: Proverbia.
Nota proverbiorum litteras in quibus debent poni proverbia supplicitate et huius modi. Omni tempore diligit qui amicus est. Ex ipsius veritate ore sancto didicimus. Ne de spinis uvas aut sicut de tribulis ficus exposcamus. Quia dulcedinis ex amaro levitatis ex aspero non consuevit colligi. Sicut nec donum largitatis ex avaro convenit expectari. Idem amicus liberalis corde plenus (gestrichen: largifluo) largifluo quid negaret de ceteris quam seipsum totaliter det amico.
(8v-13v) Inhaltsangabe zur folgenden Briefsammlung mit Blattangabe in roten römischen Zahlen.
   1
8v Tit.: Incipiunt capitula summae dictandi.
Pro praesentia personae. De articulo vinculo caritatis ... — ... ut aliquis de ordine fratrum minorum recipiatur. Receptoria littera.
(13v-103v) Sammlung von Briefen bzw. Briefanfängen.
   241
13v Tit.: Abbas et conventus ad cardinalem
Reverendo patri ac domino R. Dei gratia talis loci diacono cardinali frater G. dictus abbas totusque conventus eiusdem loci salutem ... Quamvis viri amoris id habent proprium in Christo ... — ... actiones paternitati vestrae merito teneamur. Valete.
14r Tit.: De articulo et vinculo caritatis
Venerabili etc. talis salutem. Quoniam ut verum fatear prae cunctis abbatibus ordinis nostri artiori caritatis vinculo ... — ... debilitatem suam supportetis. Valete.
14v Tit.: Monachus transmittitur et profitetur
Venerabili etc. Latorem praesentium fratrem talem monachum domus nostrae cum talibus indumentis paternitati vestrae ... — ... ex parte nostra ipsius recipere professionem. Valete.
14v Tit.: Transmittitur monachus causa dispersionis
Venerabili etc. Latorem praesentium fratrem N. de tali loco causa dispersionis domus suae ad nos missum ... — ... tanquam vestris filiis propriis provideatis.
15r Tit.: Transmittitur monachus ad aliam domus
Venerabili etc. Latorem praesentium fratrem monachum talis loci per annum apud nos religiose et laudabiliter conversatum ... — ... plenitudinem suarum vestium secum defert.
15r Tit.: Monachus ad abbatem suum pro vestibus
Venerabili etc. Nil paternae pietatis vere retinet ... — ... et tale per latorem praesentium transmittatis.
15v Tit.: Item de eodem
Reverendo etc. Paternitatem vestram ignorare non dubito quod in tali domo in qua maneo ... — ... in instanti per latorem praesentium transmittatis.
15v Tit.: Transmittuntur vestes
Frater N. dictus abbas etc. dilecto filio suo tali de eodem loco salutem et paternam dilectionem. Iusta filio postulanti a patre non debent denegari ... — ... ad domum propriam quam citius revocare satagemus. Valete.
16r Tit.: Petit monachus hospes aliam domum de mandato
Reverendo etc. salutem et obedientiam filialem. Paternitatem vestram scire desidero quod in domo tali ... — ... per vestras litteras rescribatis.
16r Tit.: Littera pro negotio
Viro venerabili et amico suo spirituali tali salutem in domino. Dilectionem vestram de qua plenam in domino gerimus fiduciam ... — ... super urgenti negotio consulturi.
16r Tit.: Littera accessitiva
Venerabili et in Christo sibi carissimo coabbati suo de Theoloco frater talis etc. salutem ... Dilectionem vestram ut supra quatinus negotiis ... — ... apud cistam visitandi gratia profecturi.
16v Tit.: Litterae emissoriae cum habitu saeculari
Venerabili et in Christo sibi carissimo patri domino abbati de tali loco frater talis etc. salutem ... Latorem praesentium fratrem talem monachum subdiaconum vel conversum sutorem licet sic in saeculari habitu ... — ... per nostras litteras disponamus.
17r Tit.: Litterae de conductu ad sanctum Eligium
Universis etc. Pro latore praesentium G. serviente nostro vel domus nostrae quem cum quodam equo ad limina sancti Eligii mittimus ... — ... et ordinis reverentia dignemini subvenire. Datum etc.
17r Tit.: Litterae de conductu monachi
Universis etc. Tanta efficatius negotia nostri ordinis gerimus, quanta sit nostra cum nostris fratribus ... — ... praesentibus tantum valituris.
17v Tit.: Excusatoria pro infirmo
Universis etc. frater talis etc. salutem et caritatis visceribus habundare. Pro fratre T. monaco talis abbatiae latore praesentium qui ab abbate suo ... — ... prorogato velitis favorabiliter iudicare. Datum etc. Valete tantum.
18r Tit.: Item de eodem
Universis etc. talis salutem in domino. Pro latorae praesentium Odone monaco talis loci de mandato proprii abbatis ad talem domum proficiscitur ... — ... Caritatis officia impendatis misericorditer et benigne. Valete tantum.
18r Tit.: Remittitur monachus propter infirmitatem animalium
Tali abbati talis abbas salutem... Latorem praesentium T. monachum domus vestrae ad vos de seniorum nostrorum consilio duximus remittendum ... — ... et nostre satisfacerent facultates. Valete.
18r Tit.: Remittitur monachus propter iniquitatem suam
Venerabili patri et in Christo sibi carissimo tali abbati talis abbas salutem ... Latorem praesentium fratrem N. monachum domus vestrae quem vestra discretio ad nos transmisit ... — ... quia satis laudabiliter se apud nos habuit et honestae. Valete.
19r Tit.: Ut paenitentia allevietur
Venerabili tali talis abbas salutem. Quoniam secundum beati Benedicti patris nostri praeceptum misericordiam super exaltare debemus iudicio ... — ... quia vobis teneamur reddere tallionem. Valete.
19r Tit.: Supplicatio pro monaco hospite
Venerabili patri et domino in Christo sibi carissimo domino abbati tali frater talis salutem ... Cum frater talis monasterii talis loci ad domum vestram gratia commodi sit transmissus ... — ... ad gratiarum valores actiones. Valete.
19v Tit.: Supplicatoria pro hospite ut ad domum propriorem transmittitur
Venerabili in Christo etc. tali talis abbas salutem ... Ille peritissimus animarum medicus Ihesus Christus pro transgressoribus intercedens ... — ... quod esset nostri meriti non modicum detrimentum. Valete in domino.
20r Tit.: Ut paenitentia allevietur hospiti monaco vel converso
Venerabili etc. tali abbati talis abbas salutem. In eo qui misericordiam misericordibus pollicetur partibus seniorum domus nostrae ... — ... per litteras vestras committere vices vestras. Valete in domino semper.
20r Tit.: Si aliquis abbas poterit invenire in tali loco
Venerabili etc. talis tali salutem ... Significamus vobis secundum viarum nostrarum dispositionem quod nos tali die erimus ... — ... erimus prope supradictam abbatiam.
20r Tit.: Abbas abbati pro negotio facto
Venerabili etc. tali abbati talis abbas salutem ... Nos vestram iniuriam nostram reputantes fecimus talia ... — ... utilitati expedierit et honori. Valete.
20v Tit.: Pro ovibus emendis
Venerabili patri etc. talis abbas salutem ... Quoniam hoc anno oves nostrae vitio pestilentiae perierunt ... — ... per latorem praesentium rescribere non tardetis.
20v Tit.: Pro die proroganda
Nobili viro et amico suo carissimo G. domino de tali loco frater G. etc. salutem in domino. Quoniam ad diem nobis assignatam contra vos die Iovis post festum ... — ... usque ad quindenam demandamus.
20v Tit.: Pro phisico ut veniat
Viro venerabili et discreto domino tali frater talis salutem ... — ... Dilectionem vestram eo affectu quo possumus ampliori rogandum duximus quatenus visis litteris ad domum nostram veniatis pro tali persona qui gravi incommodo fatigatur. Valete.
21r Tit.: Ut reddatur liber accomodatus
Fratri tali monaco talis loci frater T. talis loci monacus salutem etc. Frater bone dilectioni tuae tenore praesentium innotesco quia ... — ... alios libentissime tibi tradam. Bene valete.
21r Tit.: Ut virum saecularem retineat
Venerabili coabbati suo etc. talis abbas salutem ... Latorem praesentium Io. conpatriotam nostrum et amicum ad vestrae liberalitatis gratiam ... — ... tali de diem extremum feliciter in domino requievit.
21v Tit.: Honestissima conversatio
Tali abbati talis abbas salutem... Latorem praesentium fratrem talem de mandato vestro ad vos duximus remittendum hominem bonae vitae conversationis honestae ... — ... Credimus autem ipsum esse in optima voluntate. Valete in domino.
21v Tit.: Item honestissima conversatio
Universis etc. frater G. etc. salutem ... Pro latore praesentium fratre O. converso talis loci apud nos aliquantulum commorato ... — ... necessariis dignemini misericorditer subvenire. Valete tantum.
21v Tit.: Litterae de conductu
Venerabili patri etc. talis abbas salutem ... Quoniam latorem praesentium talem monachum ad partes vestras dirigimus ... — ... et ordinis reverentia ministrantes presentibus tantum valituris. Datum etc.
22r Tit.: Mittitur monachus ad aliam domum qui vestes suas non habet secum
Venerabili patri talis abbas salutem monasterium salutari. Ad vestrae paternitatis gratiam latorem praesentium talem monachum domus nostrae et diaconum ... — ... si abbatem contigerit non adesse. Datum etc. Darunter Nachtrag: Reverendo patri in Christo sibique carissimo domino domino abbati de Cha[mnite] frater pactus abbas monasterii beate Marie de Dalfino [ (unleserlich)
23r ] tenore praesentium innotescat quod in persoluto generali capitulo ... — ... non absolutam visis litteris commodi gratia transmittatis. Valete.
23r Tit.: Abbas abbati ut retineat monachum alienum secum
Venerabili etc. tali abbati talis abbatis salutem ... A domo de Alva quam nuper visitavimus revertentes fratrem G. monachum domus nostrae in domo talis abbatie ... — ... vestrae beneplacito voluntatis. Valete.
23v Tit.: Abbas ad priorem suum pro visitatione
Carissimis filiis suis in Christo fratri Io. priori et G. succellerario talis loci frater G. dictus abbas talis loci salutem ... Ad instantem diem Mercurii ante festum talis sancti circa vesperas apud Theolocum veniemus ... — ... nos habeamus honorabiliter et honeste. Valete.
24r Tit.: Prior abbati pro electione
Reverendo patri et in Christo carissimo tali abbati frater G. prior et seniores Theoloci salutem ... Cum vestra mater ecclesia sicut iam audistis ... — ... Valeta nostra electio domina gratia premia celebrari. Datum etc.
24r Tit.: Episcopo ut abbatem benedicat
Reverendo patri et in Christo carissimo G. Dei gratia Lingonensi episcopo talis abbas salutem ... Virum venerabilem talem quem in tali ecclesia praefecimus in patrem pariter et pastorem ... — ... hilariter impertiri. Valete per tempora longiora Amen.
24v Tit.: Ut abbas recipiat professionem monachi
Venerabili et in Christo carissimo coabbati suo de La. (?) frater P. de La. (?) salutem etc. pro fratre Io. monacho de La. (?). Latorem praesentium cuius vita et conversatio excitit nobis ... — ... et orate pro nobis Amen.
24v Tit.: Item de eodem ut aliquis recipiat professionem
Venerabili patri etc. Cum lator praesentium frater talis monachus noster devotionis intuitu prout intelleximus in domo vestra desideret ... — ... concedimus absolutum. Datum etc.
25r Tit.: Item de eodem remittitur
Reverentissimo patri et in Christo carissimo tali abbati frater talis salutem ... Super reversione vestra debitas altissimo gratias referentes. ... — ... nobis non credimus deperire.
25r Tit.: Abbatissa pro confessore monacho
Venerabili patri etc. soror A. humilis abbatissa Collungiarum salutem ... Dilectionem vestram de qua confidimus in domino vos rogamus ... — ... ne detis oblivioni breve paschale. Valete in domino.
25v Tit.: Abbas ad priorem pro bonis recoligendis
Dilectis in Christo filiis nonno Io. priori et aliis monachis Theoloci frater H. etc. dictus abbas dicti loci salutem ... Notum vobis fieri volumus quod nos in partibus talibus cum reverendo ... — ... noveritis salutandos. Datum in tali loco etc.
26r Tit.: Abbas ad priorem pro visitatione
Dilectissimis ut supra frater talis salutem ... Significamus vobis quod nos una cum domino abbate Morimundi hac instanti die Iovis ... — ... recipiamus crucialiter et honeste. Valete.
26r Tit.: Abbas ad episcopum pro malefactore
Reverendo patri in Christo ac domino suo H. Dei gratia Lingonensi episcopo frater A. etc. salutem ... Cum sicut membris praelatus subditis officio ... — ... quas debitas reddere valeamus. Valete.
26v Tit.: De computatione
Nos frater etc. totusque conventus etc. dictae domus tenore praesentium profitemur. Quid nos de omnibus rebus et de omni debito quod tenebamur ... — ... litteras sigillo nostro eis dedimus sigillatas.
27r Tit.: Littera (gestrichen: clause) emissoria de emissis
Universis praesentes litteras inspecturis frater N. dictus abbas de tali loco salutem ... Pro latore praesentium fratre tali monaco vel converso domus nostrae quem ad abbatiam de La. ... — ... et valeant per tot dies.
27r Tit.: Litterae clausae
Venerabili et in Christo sibi carissimo patri abbati de tali loco frater G. dictus abbas de La. salutem ... Latorem praesentium fratrem H. monachum nostrum sacerdotem vel diaconum quem penes nos salva ordinis disciplina ... — ... evidens infirmitas aliquam exegerit despensationem. Valete ut patet.
27v Tit.: De remotione fratris
Venerabili patri in Christo tali abbati frater talis abbas tali loci salutem ... Exhibitorem praesentem fratrem talem monachum nostrum ... — ... vestimentorum vobis destinatur. Datum tali die etc.
27v Tit.: Litterae de conductu
Universis etc. Latorem praesentium N. famulum domus nostrae quem circa diversa loca ... — ... super hoc teneamur merito ad merita gratiarum. Datum etc.
28r Tit.: De emisso per annum conmonaco et post annum rem[isso]
Universis etc. Pro latore praesentium fratre N. monaco vel converso vestro in domo nostra aliquanto tempore commorato. Nunc autem ordinate ... — ... misericorditer assistatis. Datum die tali. Valeant tantum etc.
28r Tit.: De conductu ad aliam domum de mandato
Universis etc. Latorem praesentium fratrem N. monacum vel conversum de La. quem in domo nostra aliquanto tempore commoratum. Nunc de mandato ... — ... in domino commendamus ut supra.
28v Tit.: Litterae clausae
Venerabili patri etc. Latorem praesentium fratrem N. monacum sacerdotem vel conversum fabrum de tali loco in domo nostra aliquanto tempore commoratum. De mandato ... — ... super hoc colloquium habeatis. Datum etc.
28v Tit.: De monaco pro culpa emissio
Venerabili et in Christo dilecto coabbati suo de La. frater N. dictus abbas de La. salutem etc. Nos qui sacri eloquii auctoritate monemur gladium correctionis ponere ... — ... de illo aliter disponamus. Valete in domino ut optamus.
29r Tit.: Litterae clausae de conductu
Universis etc. frater talis salutem in domino. Exibitori fratri tali monacho nostro testimonium prohibemus quod ordinate incedit ... — ... velitis subvenire. Datum tali die etc.
29r Tit.: Littera pro fugitivo deprecatoria
Venerabili patri etc. Cum auctoritate regulae similiter et ordinis usque tertio recipi valeant fugitivi ... — ... de illo aliter disponamus. Vale in domino nunc et semper.
29v Tit.: Littera de consolatione
Venerabili etc. Qualiter subditis nostris compati debeamus. Dominus Iesus Christus nos docuit evidenter Petrum apostolum instruendo ... — ... vicissitudine respondere. Valete.
30r Tit.: De servitio tempore capituli alicuius credendo
Venerabili patri in Christo domino G. sancti Laurentii in Luciam presbitero cardinali frater R. dictus abbas Cistercii totusque conventus abbatiae capituli generali etc. salutem ... Exigente piis vestris precibus inclinati et devotioni quam habetis ... — ... a singulis sacerdotibus per ordinem universum.
30r Tit.: Littera deprecatoria pro monaco illicentiato
Viro religioso et honesto amico nostro et domino carissimo domino fratri Hu. abbati Theoloci Cisterciensis ordinis magister P. archidux Lingonensis salutem et dilectionem sinceram. Rogamus vos ex parte domus Lingonensis et nostra et requirimus quoque fratrem Io. talis loci monachum ... — ... si sentiat profuisse bene et diu. Valete in domino.
30v Tit.: Supplicatoria ut clericus ordinetur
Viro venerabili et discreto et amico suo spirituali magistro H. canonico Lingonensi frater H. totusque conventus Theoloci salutem in domino. Sumpta de felicitate vestra fruens audacia praecipue nos inducit ... — ... geritis plenariae cognoscamus. Valete.
31r Tit.: Littera provisoria
Reverendo patri ac domino G. Dei gratia Lingonensi episcopo frater Hu. totusque conventus Theoloci salutem ... Reverende paternitati vestrae supplicandum duximus omnes unanimes ... — ... quo solo utimur duximus sigillandas. Datum die tali. Anno tali.
31r Tit.: De debito litterae
Nos frater D. dictus abbas Theoloci totusque conventus eiusdem loci. Notum facimus universis praesentes litteras inspecturis ... — ... vel mandato fuerimus requisiti. Datum tali die mense tali.
31v Tit.: Responsoria cum effectu
Viris religiosis et honestis in Christo sibi carissimis abbati et conventui Theoloci magister H. etc. salutem ... Devotionis vestrae litteras pro Iohanne clerico vestro recepimus ... — ... post testimonium prohibere. Valete in domino.
31v Tit.: Consolatoria littera
Venerabili etc. R. peccatorum primus bonorum novissimus pacem quam novit et quam caret salutem. Quid sit pietas et qualis sit pietatis ... — ... ad gloriam et honorem cumulat exequenti. Valete in domino.
32r Tit.: Littera de misericordia
Rogare pro aliis cogimur qui pro nobis non sufficimus impetrare ... — ... fratrem Io. monachum vestrum latorem praesentium. Ut supra etc.
32v Tit.: Remittitur monachus pro absolutione hospitum
Venerabili etc. Fratrem talem monacum vestrum latorem praesentium quem ad abbatiam Villerii prope Metensem ... — ... sicut in diffinitionibus continetur. Datum etc.
32v Tit.: Citatorium
Prior sancti Leodegarii Lingonensis diocesis iudex unicus a domino papae delegatus de Arcu de Scola curatis sive vicariis salutem in domino. Auctoritate domini pape nobis in hac parte commissa ... — ... ad obicienda sufficienter responsuris. Datum tali die etc.
33r Tit.: Excommunicatio
Noveritis quod cum dies Martis proxima esset coram nobis parenthesis assignata tali et tali talis loci ... — ... Reddite litteras sigillatas.
33r Tit.: Absolutio et citatio generalis insimul
Abbas talis loci iudex unicus a domino papa delegatus curato de Arcu salutem ... Cum in causis domini Oriti militis de Oreriis a sede ... — ... requisitus fueritis ab eodem. Datum etc.
33v Tit.: Supplicatoria pro dilecto spirituali
Viro religioso et honesto amico spirituali suo carissimo priori Theoloci frater talis salutem ... Pro latore praesentium fratre T. qui nobis fideliter deservivit ... — ... ad vestrum beneplacitum noveritis nos omni tempore praeparatum. Valete.
34r Tit.: Testimonium pro spoliato in via
Universis Christi fidelibus etc. praesentes litteras inspecturis frater R. dictus abbas talis loci salutem ... De magna benignitatis vestrae gratia et caritatis favore sperantes fideles ordinis ... — ... a domino consequi valeatis. Datum in tali loco etc.
34v Tit.: Procuratio pro beneficio absolutionis
Nos autem abbates, priores et conventus Clari fontis Clari loci et Bethaniae Cisterciensis ordinis Bisuntinensis diocesis. Notum facimus etc. Quod nos constituimus procuratorem nostrum G. de tali loco clericum ... — ... duximus apponendum. Vel roborari. Datum etc.
35r Tit.: Appellatio coram summo pontifice
Nos autem abbates, priores et conventus Cari (!) loci, Clari fontis et Bethaniae Cisterciensis ordinis Bisuntinensis diocesis ... — ... dictae sedis supponentes. Testes appellationis etc.
35r Tit.: Procuratio excusatoria
Universis etc. frater G. dictus abbas Theoloci executor testamenti Iacobi maioris de Lisseio salutem ... Cum ad praesens simus pluribus negotiis impediti ... — ... apposuimus in testimonium veritatis. Datum etc.
35v Tit.: Procuratio generalis bona
Universis etc. frater talis salutem in domino. Universitati vestrae notum facimus quod nos in omnibus causis quas habemus in praesenti ... — ... traditus fuerit et solutum. Datum etc.
36v Tit.: Item procuratio generalis
Omnibus etc. G. salutem in domino. Noveritis quod nos in omnibus causis et querelas quas habemus et habituri sumus contra quascumque personas tam pro nobis quam contra nos ... — ... gratum et ratum habituri. Datum die tali.
37r Tit.: Procuratio quantum ad diem
Viro venerabili etc. cum reverentia et honore. Noveritis quod in causa quae vertitur inter me ex una parte ... — ... sigillum meum praesentibus apposui.
37v Tit.: Procuratio pro muliere vidua
Viro venerabili et discreto domino officiali curato Lingonensi talis mulier vidua salutem ... Noveritis quod ego constituo meum procuratorem generalem Petrum clericum ... — ... requisitionem sigillum nostrum apposuimus.
38r Tit.: Item procuratio generalis
Universis etc. frater H. dictus abbas totusque conventus Theoloci Cisterciensis Lingonensis diocesis salutem in domino. Noveritis quod nos fratrem M. monachum nostrum sive ecclesiae nostrae constituimus generalem sive specialem procuratorem ... — ... usi et contenti sumus. Datum tali die etc.
39r Tit.: Procuratio generalis pro clerico nostro
Universis et cetera nos frater T. dictus abbas etc. totusque conventus etc. talis loci talis diocesis salutem in domino. Noverint universi quod nos facimus et constituimus O. clericum latorem ... — ... usi et contenti sumus. Datum tali die anno domini etc.
40r Tit.: Item procuratio coram delegato
Viro venerabili et discreto decano de Sabor Metensis diocesis iudici ut dicitur a domino papa delegato Io. dictus talis Isabella eius uxor salutem ... Noveritis quod nos in causa seu causis quam vel quas Haymo dictus Morellus ... — ... Io. et Ysa. Sigilla nostra praesentibus apposuimus in testimonium veritatis. Datum etc.
40v Tit.: Item procuratio quantum ad diem Iovis
Viro venerabili et discreto unico iudici a domino papa delegato decanus talis salutem ut supra. Discretioni vestrae significo quod in nostra praesentia constitutus ... — ... ad instantiam talis viri. Datum etc.
41r Tit.: Item procuratio quantum ad diem Iovis
Viro venerabili et discreto priori tali unico iudici a domino papa delegato talis clericus de Arcu salutem ut supra. Noveritis quod ego constituo procuratorem meum Odonem ... — ... et hic poni debet in procurationibus.
41v Tit.: Absolutio generalis
Prior talis loci talis diocesis iudex unicus a domino papa delegatus universis presbyteris talis diocesis ad quos praesentes litterae pervenerint salutem in domino. Auctoritate domini papae nobis in hac parte commissa vobis praecipiendo mandamus ... — ... Iterum celebretis. Datum die tali etc. Anno domini etc.
41v Tit.: Excommunicatio pro defectu diei
Prior et cetera ut supra viris discretis sacerdotibus in Arcu celebrantibus salutem in domino. Auctoritate domini papae qua fongimur (!) in hac parte ... — ... denuncietis excommunicatos. Datum tali die. Redde litteras sigillatas.
42r Tit.: De reversione monachi post annum
Venerabili patri et in Christo sibi karissimo domino abbati tali talis abbas salutem ... Latorem praesentium fratrem talem monachum vel conversum vestrum apud nos per annum oboedientem laudabiliter ... — ... favorabiles et benignos. Datum et valeant per tot dies.
42v Tit.: De conductu pro famulo
Universis Christi fidelibus etc. frater talis etc. salutem ... Pro latore praesentium Odone famulo domus quem ad abbatiam de Caritate ... — ... consilium et auxilium impendatis. Datum etc.
42v Tit.: Pro diffinitionibus
Venerabili patri et in Christo sibi quam plurimum diligendo domino abbati Caritatis frater talis etc. salutem ... Dilectioni vestrae supplicamus quoque diffinitiones tali generali huius anni ... — ... Valeat paternitas vestra veneranda per tempora longiora Amen.
42v Tit.: De consolatione abbatis defuncti
Frater Io. dictus abbas etc. dilectis in Christo filiis priori et conventui Altae Silvae salutem ... Audivimus patris nostri et amici nostri non obitum sed recessum ... — ... de negotio vestro et consilio tractaturi.
43r Tit.: De visitatione et electione
Carissimis in Christo filiis et fratribus suis priori et conventui talis (!) abbas salutem ... Quid non sint in homine viae eius nec viri ... — ... dispensatorem providere dignetur. Valete.
43v Tit.: Ut monachi veniant ad visitationem
Dilectissimis sibi in Christo filiis monachis et conversis et magistris grangiarum Theoloci frater N. dictus prior eiusdem loci salutem ... Cum visitatio nostra hac instanti die Iovis sit incipienda ... — ... modis omnibus pernoctetis. Valete.
43v Tit.: De mandato visitationis auctoritate talis abbati (!)
Venerabili patri in Christo domino abbati tali talis abbas salutem ... Noveritis quod nos tali die hora prandii domum vestram visitare proponimus ... — ... et vestros esse volumus permunitos. Valete.
44r Tit.: Committitur visitatio monialium
Venerabili patri etc. frater R. etc. salutem ... Quia negotiorum confluentium multiplicitas copiosa ... — ... duxerimus revocandum. Datum tali die etc.
44v Tit.: Item committuntur plures visitationes
Venerabili patri etc. Quoniam multis ac diversis negotiis prepediti ad visitandas filias nostras ... — ... et devote per omnia tanquam nobis. Datum et valeant tantum.
45r Tit.: Committitur electio et cessio monialiium abbatie.
Venerabili patri etc. frater N. dictus abbas talis etc. salutem. Cum pro ceteris articulis in iure sit cautum ... — ... et sapientie condimento. Valete.
45v Tit.: Committitur visitatio ut monachi sicut obedientes visitationibus
Venerabilibus et in Christo sibi carissimis coabbati suo de La. et eiusdem loci sancto collegio frater Io. dictus abbas talis loci salutem ... Cum ad praesens visitationem vestram adimplere non possimus ut vellemus ... — ... ad ordinem appareat per effectum. Valete et orate pro nobis et orari faciatis.
46r Tit.: Item de eodem committitur visitatio
Venerabili patri etc. talis tali salutem ... Cum filiam nostram de Alta Silva ad praesens visitare non possimus ut vellemus ... — ... et per omnia tanquam nobis. Valete. Datum anno domini. Orate pro nobis et orari faciatis.
46v Tit.: De mandato visitationis
Venerabili et in Christo dilecto coabbati suo de La. priori et conventui dictae domus frater N. dictus abbas de La. salutem ... Vobis tenore praesentium intimamus vel duximus intimandum ... — ... hoc eidem clericus intimetur. Datum anno domini etc.
46v Tit.: Committuntur plures visitationes
Venerabilibus et in Christo carissimis coabbatibus de La. et de Lai. et conventibus eorundem frater talis abbas talis loci salutem ... Annuae visitationis officium quod vobis ad praesens aliis negotiis praepedientibus ... — ... et devote praesentibus tantum valituris.
47v Tit.: Committitur electio abbatie
Venerabili et in Christo coabbati suo de Lai. talis abbas salutem ... Cum iniunctae nobis curae pastoralis officio incumbat paterna sollicitudine providere ... — ... Affectuosius recommendat Amen. Valete et orate pro nobis et orari faciatis.
48r Tit.: Transmittuntur res
Reverendo patri ac domino et in Christo sibi quam plurimum diligendo domino Io. abbati talis loci frater talis de tali loco monachus suus devotus filius licet indignus salutem ... Cum petitur ab amico quod iustum est satis est ... — ... veneranda paternitas per tempora longiora Amen. Salutate suppriorem.
48v Tit.: Pater abbas mandat pro hospitio
Venerabili et in Christo dilecto coabbati suo de tali loco frater G. dictus abbas talis loci salutem in domino. Significamus vobis quod nos hac instanti die ... — ... vel domino concedentae. Valete in domino nunc et semper Amen.
48v Tit.: Procuratio ad totam causam
Universis etc. frater T. dictus abbas talis loci Cisterciensis ordinis talis diocesis totusque eiusdem loci conventus salutem in domino sempiternam. Universitati vestrae per praesentes litteras facimus manifestum quod nos in Christo dilectum filium fratrem G. monachum domus nostrae ... — ... in testimonium veritatis. Anno etc.
49v Tit.: Procuratio generalis
Universis praesentes litteras inspecturis frater talis totusque conventus dictae domus salutem in domino. Noveritis quod nos de communi assensu fratrem G. monachum domus nostrae latorem praesentium constituimus ... — ... sigillo abbatis nostri usi sumus. Datum anno domini etc.
50v Tit.: Procuratio pro duobus generalis
Universis praesentes litteras inspecturis etc. Noverit universitas vestra quod nos fratrem P. monachum nostrum et fratrem Sy. similiter monachum nostrum ... — ... quas per annum integrum durare volumus et valere. Datum etc.
51v Tit.: Procuratoria substituti
Viris venerabilibus et discretis talibus iudicibus a domino papa delegatus officialis Lingonensis salutem in domino. Noverit discretio vestra quod in vestra constitutus praesentia frater G. de Theoloco monachus procurator abbatis et conventus eiusdem monasterii ... — ... et parti adversae significamus. Datum etc.
52r Tit.: Procuratio coram delegato
Viro venerabili et discreto tali iudici a domino papa delegato frater S. dictus abbas de Caritate salutem in domino. Noveritis quod nos fratrem G. monachum nostrum latorem praesentium licentiamus ad iurandum ... — ... coram ordinariis vel arbitro auctoritate apostolica non dicatur.
52v Tit.: Procuratoria ad recipiendum sarcinam
Viro venerabili et discreto salutem talis ville preposito frater G. de Arcu et conventus Theoloci salutem in domino. Noveritis quod nos fratrem G. monacum nostrum latorem praesentium loco nostri constituimus procuratorem ad recipiendam sarcinam talis domus talis loci ... — ... quam parti adversi signamus. Datum etc.
52v Tit.: Pro die proroganda decano totique capitulo
Viris venerabilibus et discretis decano totique capitulo Lingonensi frater H. etc. salutem ... Quoniam cepta negotia superveniente magis arduo negotio ... — ... rescribendo coniugiter faciatis.
53r Tit.: Pro recipiendo debito
Universis etc. frater talis de A. salutem. Noveritis quod nos latorem praesentium fratrem S. monachum nostrum constituimus ad recipiendum talem summam ... — ... si volueritis retinere. Datum etc.
53r Tit.: De matrimonio contrahendo
Dilecto sibi in Christo presbytero de tali loco talis curatus salutem in domino. Ad vos mitto Io. dictum talem parrochianum nostrum ... — ... sollempnitatibus que consueverunt in talibus adhiberi. Valete.
53v Tit.: Cum revocantur monachi dispersi sic sciebantur abbatibus, in quorum domibus sunt morati
Reverendis in Christo patribus universis de tali loco et de tali loco abbatibus frater G. etc. salutem ... Cum patres carissimi monachis nostris non tantum refugium fueritis ... — ... si contigerit venerabiles patres absentari. Valete.
54r Tit.: Littera remissoria pro monaco vel converso de dispersione
Reverendo patri etc. Cum per Dei gratiam qui dispersiones congregat Israel conventum vestrum revocare duxeritis in sanctae collegium unitatis ... — ... in suis neccessariis subvenire. Datum etc.
54r Tit.: Littera monachi cum vestibus suis
Reverendo patri etc. salutem. Latorem praesentium fratrem S. monachum nostrum sacerdotem virum commendabilem nobis ... — ... colloquium vobiscum habere valeamus. Valete in domino.
54v Tit.: Remittitur pro forefacto sed non expellitur casus
Latorem praesentium fratrem S. monachum vestrum minus honeste in nostro collegio quam deberet conversatum paternitati vestrae duximus remittendum ... — ... dilectionis beneplacitum vestri gratia retinere.
54v Tit.: Si casum velitis exprimere sicut inobedientiam vel capitis insaniam
Venerabili patri etc. Latorem praesentium fratrem S. monachum vestrum paternitati vestrae duximus remittendum simul ... — ... sic sanioris retinere.
55r Tit.: Littera supplicatoria ut monachus revocetur vel transmittatur
Venerabili etc. Noverit paternitas vestra quod fratrem S. monachum vestrum de voluntate vestra per aliquantulum temporis ... — ... per latorem praesentium rescribatis. Valete.
55v Tit.: Littera abbatis ad priprium abbatem super hoc
Reverendo ac precordiali patri suo in domino carissimo domino abbati tali frater S. suus qualiscumque monachus apud talem locum manens in scola salutem ... Cum de mandato vestri beneplaciti pie pater in domo Signiacensi commoratus ... — ... per latorem praesentium rescribere dignemini. Valete in domino.
56r Tit.: Ad amicus (!) qui sibi promisit adiutorium ad reducendum
Religioso ac venerabili in Christo sibi carissimo precordiali tali abbati frater S. talis monachus in domo tali manens in scola salutem ... Cum dilectionis vestrae benigna libertas tantam mihi pauperculo digna fuerit contulisse gratiam ... — ... hoc sciatis. Valete in domino semper.
56r Tit.: Monachus hospes ad familiarem suum
Praecordiali suo in Christo semper carissimo tali monaco frater S. suus spiritualis monachus incola in tali domo salutem ... Per tenorem praesentium talem noveris statum meum quod in tali collegio per divinam gratiam ... — ... si vobis placuerit salutetis. Item valete.
56v Tit.: Supplicatio ad abbatem filialem
Reverendo patri et in Christo sibi carissimo domino abbati tali talis monachus in abbatia Sygniacensi tamquam exul moram faciens salutem ... Cum a pauperibus seu eciam sapientibus gerenda sunt negotia ... — ... enormiter condempnatus. Valete.
57r Tit.: Ad archidiaconem primo ordinandis
Viro venerabili et discreto in Christo sibi carissimo magistro Theoloci archidiacono Lingonensi frater Io. etc. eternam in domino gratiam et salutem. Cum nobis incumbat necessitas ut quosdam de monachis nostris faciamus ad sacros ordines promoveri ... — ... cum ordinandis monachis defendere. Valete in domino.
57v Tit.: Ad abbatem pro clerico recipiendo
Venerabili etc. domino tali coabbati suo de tali loco frater Alexander de A. Cistercii cum paterna pacem et prosperitatem cordis et corporis et salutem. Unde patris nostri domini episcopi Lingonensis petitionem nuper recepimus suis litteris ... — ... si vobis placet conferre velitis. Valete.
58r Tit.: Littera de precatoria pro hospite monaco vel converso alio officio sibi inuncto.
Venerabili etc. domino abbati tali frater talis abbas sinceram in domino caritatem cum salute. Cum nos relatu plurimorum intelexerimus fratrem O. conversum nostrum ... — ... officium alienum. Valete in domino.
58r Tit.: Ut conversum retineat transmissum causa dispersionis
Venerabili etc. tali abbati talis abbas talis loci sinceram in domino caritatem cum salute. Dilectioni vestrae signamus nos fratrem talem conversum ... — ... et multum commendabilis in multis. Valete.
58v Tit.: Littere comitis Burgundiae ad talem abbatem
Otho comes talis patriae dilecto sibi in Christo abbati Theoloci salutem quam sibi. Rogo vos in quantum possumus quatinus visis litteris apud talem locum veniatis ... — ... cum citius potueritis venire non tardetis. Valete in domino.
58v Tit.: Pro vestibus deferendis numero scripto
Dilecto sibi in Christo priori talis loci frater R. dictus prior Cartusiensis salutem ... Noverit vestra caritas quod cum pridie nostrum ad vos monachum ad coabitandum ... — ... quisquam super hiis attemptaret. Valete.
59r Tit.: Prior priori pro converso hospitae
Venerabili et in Christo sibi semper carissimo nonno priori tali Sygniacensi frater A. eiusdem officii minister in Theoloco salutem ... Beatus Bernardus virtutem describens misericordiae sic ait ... — ... pro dicto negotio suggeratis. Item valete.
59v Tit.: Pro converso ex inordinato
Reverendo patri etc. tali abbati talis prior salutem etc. Cum licet pater carissime secundum sapientis eloquium quod vestram dilectionem ignorare ... — ... tueatur pater carissime.
60v Tit.: De testimonio quarundam rerum
Universis etc. frater talis etc. salutem ... Notum vobis facimus quod dominus talis recognovit coram nobis quod in recessu suo ... — ... in necessitate evidenti domus suae supradicte. Auctoritate etc.
60v Tit.: Prior priori
Religioso viro et honesto in Christo etc. priori talis loci frater Ia. minister eiusdem officii in Theoloco salutem ... Ad gratiarum debitas vobis assurgimus actiones ... — ... tam in praesentibus seculis quam in futuris. Valete in domino nunc et semper.
61r Tit.: Abbas aliquis ad quendam monachum socium
Cenerabili etc. talis loci dilecto suo domino Io. monacho Sygniacensi orationes in Christo cum salute. Dilectionem vestram de qua confidimus rogamus attentius ... — ... litteratoriae remandetis. Valete.
61r Tit.: Quomodo monachus scribit monacho
Karissimo amico suo et semper fidelissimo nonno G. tali monacho suus ille per omnia et in omnibus salutem ... Gratias refero immense dilectioni vestrae quod me altera vice invisere dignati fuistis ... — ... per latorem praesentium rescribatis. Valete in domino semper.
61v Tit.: De conductu monachi versus Romam
Universis etc. frater talis abbas talis salutem ... Et super afflictis et desolatis taliter pietatis moveri visceribus ... — ... et auxilium misericorditer impendatis. Datum et valeant tantum.
62r Tit.: Procuratio coram domino papae
Sanctissimo patri ac reverentissimo domino Ny. divina providentia sacrosanctae Romane ac universalis ecclesiae summo pontifici frater Ia. dictus abbas indignus monasterii de Theoloco Cisterciensis ordinis totusque conventus eiusdem monasterii Lingonensis diocesis devota pedum oscula bonorum. Benedicta sit ... Sanctitati vestrae supplicando tenore praesentium facimus manifestum ... — ... supplicavimus apponi. Datum tali die anno domini etc. mense tali.
63r Tit.: Episcopus ad abbatem pro monacho hospite
Hugo Dei gratia Lingonensis episcopus dilecto nobis in Christo religioso viro abbati monasterii talis loci Cisterciensis ordinis cum sincera in domino caritate salutem. Quorundam fidelium nostrorum de tali loco amicorum ... — ... penes nos non habeamus. Item valete.
63r Tit.: Monachus hospes ad abbatem suum
Reverendo etc. talis monachus salutem ... Qui patris spiritualis nomen et pastoris officium suscipit debet circa oves proprias ... — ... et desperationis baratrum incidere timeatis.
64r Tit.: Deprecatoria pro monaco hospite
Venerabili patri etc. tali abbati talis abbatis salutem ... Cum misericordia iudicium superexaltare debeat ... — ... preces nostras sentiat valuisse. Valete in domino.
64r Tit.: Abbas ad prepositum pro iniuriis
Frater talis abbas etc. carissimo amico suo praeposito talis loci aeternam in domino gratiam et salutem. Latorem praesentium Io. clericum nostrum ad vos duximus dirigendum attentius ... — ... per latorem certitudinem celeriter rescribatis. Valete.
64v Tit.: De mandato electionis
Frater talis abbas etc. religiosis et honestis dilectis in Christo filiis suis priori et omni conventui talis loci salutem ... Cum domus vestra ad praesens proprio pastore sit destituta ... — ... domui vestrae ad commodum et profectum.
64v Tit.: Excusatoria pro capitulo
Reverendo et dilecto etc. tali abbati salutem ... Quia toto fere anno graviter infirmatus et ab infirmitate ut manifestum est ... — ... ad praesens dignemini excusare. Valete.
65r Tit.: Episcopo pro decima
Reverendo tali episcopo talis abbas salutem etc. Cum quaedam decima in vestra diocesi constituta ad ecclesiam nostram ... — ... dignemini confirmare.
65r Tit.: Testimonium alicuius ordinationis
Universis etc. talis salutem ... Cum parva fides debilis et infirma maneat in quibusdam vobis universis et singulis tamquam militiae christianae professoribus ... — ... per appositionem sigilli nostri tradidimus roboratas. Datum tali die etc.
65r Tit.: Testimonium pro alico magistro
Universis etc. Cum ex officio veritatis teneamur omnibus existere debitores adesse pariter et prodesse illis ... — ... nec deesse possumus nec debemus. In cuius rei testimonium. Ut supra.
65v Tit.: Pro pecunia recepta
Universis etc. frater M. prior humilis de tali loco salutem cum sincera etc. Noverint universi quod nos recepimus a reverendo patre domino ... — ... praesentibus litteris sigillum nostrum etc.
65v Tit.: De mutuo contrahendo
Universis praesentes litteras inspecturis frater N. dictus abbas Theoloci totusque eiusdem loci conventus Cisterciensis ordinis talis diocesis salutem in domino. Noveritis quod nos pro negotiis domus nostrae utiliter expediendis mutuo recepimus ... — ... rectum pagamentum. In cuius rei testimonium.
66r Tit.: Item de mutuo contrahendo
Universis praesentes litteras inspecturis. Ad universitatis vestrae notitiam volumus pervenire. Quid nos a dilecto nostro de tali loco mutuo recepimus ... — ... In cuius rei testimonium praesentibus litteris etc. Datum anno domini etc.
66v Tit.: De suffragiis orationum capituli generalis
Frater H. dictus abbas Cisterciensis ordinis totusque conventus abbatem capituli generali dilecto in Christo P. militi de tali loco salutem ... Exigente piae devotionis affectum quem ad ordinem ... — ... efficiemini participes et consortes.
66v Tit.: De commissione in arbitros
Universis etc. talis salutem in domino. Notum facimus quod cum contentio verteretur inter talem ex una parte et talem ex altera super tali re ... — ... et per fidem se plegios obligaverunt. Datum etc.
67r Tit.: Unde supra
Universis praesentes litteras inspecturis frater N. dictus abbas talis loci totusque conventus eiusdem loci Cisterciensis ordinis Lingonensis diocesis salutem in domino. Notum facimus quod cum inter nos ex una parte et talem ex altera ... — ... ad hec omnia bona nostra eidem obligamus. Datum etc.
67v Tit.: De quietatione super depositis
Universis etc. Notum facimus quod in nostra praesentia constitutus talis quietavit penitus et absolvit in perpetuum viros ... — ... de cetero nullatenus molestabit. Datum etc.
68r Tit.: Recognitio debitorum
Universis praesentes litteras inspecturis talis abbas salutem in domino. Notum facimus quod in nostra praesentia constitutus talis. Recognovit se debere tali ... — ... et ex certa scientia se supposuerunt. Datum anno domini etc.
68v Tit.: Epistola de elemosinis colligendis
Universis Christi fidelibus praesentes litteras inspecturis frater G. dictus abbas Cisterciensis totusque eius conventus abbatum capituli generali salutem ... Quoniam ut ait apostolus Omnes stabimus ante tribunal Christi ... — ... et bonis aliis. Datum anno domini etc.
69r Tit.: Epistola dicandi que venustam verborum cernit amicitiam
Ad similitudinem vero quattuor parcium mundi. Quattuor fiunt epistolarum decursus qui praesentantes statum omnium personarum ... — ... existere grata vicissitudine respondere.
71r Tit.: Exordia
Ordo rationis expostulat ut amicorum alter alterius precibus condescendat ... — ... gratitudine non privantur. Explicit de amicitia verborum.
71v Tit.: Citatio monitio et excommunicatio insimul
Viro religioso et honesto abbati sancti Pauli Bisuntii conservatori privilegiorum ordinis Cisterciensis presbiter de Arcu salutem ... Noveritis quod ego de mandato vestro ... — ... ad diem Iovis dicti procuratoris ad obiecta responsurum. Datum tali die anno etc.
72r Tit.: Abbas ab procuratorem propter petitiones
Frater Iacobus dictus abbas Theoloci dilecto sibi in Christo magistro Hugoni de Arcu clerico salutem cum sincera in domino caritate. Cum Guillelmus dictus talis loci ad instantiam nostram ... — ... una cum dicto capitali super hoc petiturus. Valete in domino.
72v Tit.: Pro monitione. Pro excommunicatione. Pro citatione. Hic est citatio.
Citatus est Odo talis loci peremptoriter et personaliter apud Bisuntium ad diem Martis post festum talis sancti coram abbatem Bisuntii sancti Pauli procuratoris talis abbatiae responsurus.
72v Tit.: Honestissima conversatio pro monacho
Venerabili patri in Christo domino abbati de Theoloco frater Io. dictus abbas Buxerie salutem ... Fratrem Petrum monachum vestrum latorem praesentium apud nos aliquandiu pacifice laudabiliter et honeste conversatum ... — ... exibeant favorabiles et benignos. Datum anno etc.
73r Tit.: Pro monacho studenti Parisius
Venerabili et dilecto in Christo coabbati suo de Bella Valle frater D. dictus abbas Morimondi salutem ... Quia multorum fide dignorum fideli relatione didicimus ... — ... quod in ipso bene ceptum est feliciter compleatur. Valete.
73v Tit.: Deprecatoria littera ut clericus ordinetur
Reverendo patri et domino suo in Christo carissimo domino Theoloci Dei gratia Sudensi episcopo Bisuntinensi et Lingonensi vicario frater P. dictus prior Cisterciensis etc. De vestrae paternitatis reverentia ac sincera dilectione ad plenum ... — ... valeat vestra reverenda paternitas per tempora longior Amen.
74r Tit.: Honestissima conversatio pro monacho hospite
Venerabili et in Christo patri carissimo domino abbati de tali loco frater Io. dictus abbas etc. salutem ... Quem commendat vita laudabilis ... — ... cum abbate suo mutuum colloquium habeatis. Valete in domino.
74r Tit.: Ut littera sigillaretur deprecatoria
Nobili viro tali etc. talis salutem ... De federe dilectionis antique plenam gerens fiduciam ... — ... nota sigilli vestri dignemini communire. Valete in domino nunc et semper.
74v Tit.: Pro monaco de dispersione conventus
Venerabili et in Christo coabbati suo de Bithania frater N. dictus abbas Morimundi salutem in omnium salvatore. Fratrem P. monachum nostrum diaconum quem ad vos causa dispersionis transmittimus ... — ... collegio monachorum societatis. Datum etc.
74v Tit.: Pro monacho fugitivo
Viris religiosis quorum doctrina fulget ecclesia sicut sol et luna talibus et talis ordinis ... — ... od ovile misericorditer reducatis. Valete in domino.
75r Tit.: Pater abbas ad filium suum pro consilio
Venerabili et in Christo sibi per affectum sibi dilecto et per affectum diligendo domino coabbati de Caritate frater T. dictus abbas talis loci salutem ... Reverende paternitati vestrae tenore praesentium significandum duximus ... — ... ad gratiarum multiplices actiones. Valete bene in domino Ihesu Christo.
75v Tit.: Item diem pro consilio
Venerabili et in Christo carissimo domino abbati de tali loco frater D. dictus abbas de Crista salutem et illud vinculum indeficientis amicitiae quod ramos iungit ad stipitem ... Litteras deprecatorias vestrae caritatis recepimus continentes ... — ... necessitas istud impediat faciendum. Datum anno etc.
76r Tit.: Executoria quantum ad diem
Venerabili et in Christo carissimo tali abbati talis abbatis salutem ... Visis vestris litteris supplicatoriis continentibus ut ad diem ... — ... ad dictam diem interesse convenienter valeamus. Datum etc.
76v Tit.: De mandato visitationis
Venerabili et in Christo carissimo coabbati suo de Theoloco frater N. dictus abbas Morimondi salutem ... Noveritis quod nos ad domum vestram visitandi gratia accedentes ... — ... et vestros esse volumus premunitos. Datum etc.
76v Tit.: De visitatione contra mandata
Venerabili et in Christo carissimo domino abbati Bellevallis frater T. dictus abbas Caritatis salutem. Cum nos ad vos visitandi gratia accedentes et die veneris proxima ... — ... tenore praesentium demandamus. Datum etc. anno etc.
77r Tit.: Pater abbas ad filium suum causa visitandi ut eum adiuvet
Venerabili coabbati suo de Tulleyo frater H. dictus abbas Morimundi salutem ... Discretioni vestrae mandamus quatinus LXa instanti quarta feria ... — ... corrigenda fuerint pariter coorrigamus. Datum etc.
77r Tit.: Littera de visitatione pro monaco visitatori
Venerabili et in Christo coabbati suo de Alta Silva frater G. dictus abbas Theoloci salutem ... Quoniam multis arduis et innumerabilibus negotiis praepediti ... — ... non in merito commendari. Datum etc.
77v Tit.: De visitationibus abbatibus committendis
Abbas abbati salutem ... Quam visitationis officium hoc anno scilicet monacho etc. ... — ... et ordinem statuantur. Datum etc.
78r Tit.: Pater abbas in visitatione de statu filie sue
Reverendo patri in Christo sibi karissimo domino H. abbati de Morimundo frater R. dictus abbas de Caritate salutem ... Quoniam pater abbas sicut scriptum est statum domus filie sue non debeat ignorare ... — ... hoc aliud fuerit ordinatum. Valete in domino.
78r Tit.: Supplicatoria pro monacho
Abbas abbati pie petitionis effectum cum salute. Cum lator praesentium maligno spiritu suadente dominico gregi se subtraxerit ... — ... ut ipse preces nostras sibi sentiat profuisse. Datum etc.
78v Tit.: Item procuratio
Viro venerabili et discreto officialis Lingonensis totusque conventus dictae domus salutem ... Noveritis quod nos ad diem nobis assignatam coram vobis ... — ... per appositionem sigilli nostri signamus. Datum anno etc.
79r Tit.: Procuratio valde bona
Reverendo patri in Christo ac domino G. Dei gratia tituli sanctae Ceciliae presbytero cardinali frater N. dictus abbas totusque conventus Morimundi salutem ... Noverit vestra paternitas quod in causa decimae ... — ... per appositionem sigilli nostri signamus. Datum etc. anno etc.
79v Tit.: Pro monaco remisso de mandato abbatis sui
Venerabili patri et in Christo sibi carissimo domino abbati de Prelyaco frater I. dictus abbas Theoloci salutem ... Pro eo quod fratrem Egidium monachum domus nostrae eo tempore quo vobiscum conversatus est ... — ... vivis praesentibus remittatis. Valete in domino. Datum die tali.
79vb Tit.: Excusatoria pro abbate quando ad capitulum nequid esse
Reverendo in Christo patri domino ac suo benefactori et amatori praecipue ab antiquo Io. abbati Theoloci frater R. dictus abbas de Alta Silva salutem ... Recolentes saepissime inter nos amicitiam vestram ... — ... ob inspectum habeatis commendatum. Datum etc.
80va Tit.: Monachus ad abbatem suum ut visitet patrem suum abbatem
Amantissimo patri et domino venerando domino abbati talis loci frater P. monachus talis loci non solum suus sed suissimus salutem ... De honore vestro semper sollicitam curam gerens ... — ... et si placet impus vobiscum pariter adducatis. Datum etc.
80v Tit.: Ad monachum remittendum littera bona
Venerabili in Christo abbati de Roseriis frater T. dictus abbas talis loci salutem ... Fratrem G. monachum vestrum lator praesentium qui apud nos religiose laudabiliter et honeste conversatus est ... — ... absolvere libentissime recipiemus. Datum anno domini etc.
81r Tit.: Ut conversus operarius adcommodetur
Venerabili et in Christo sibi karissimo domino abbati Bellevallis frater G. dictus abbas Theoloci salutem ... Cum a nobis ore ad os requisieritis ... — ... donec inter nos mutuum colloquium habeamus. Datum anno domini die tali.
81v Tit.: De anniversario annuatim faciendo
Nos Petrus Dei gratia abbas talis loci totusque eiusdem loci conventus salutem. Notum facimus praesentibus et futuris quod dominus Iacobus curatus de tali loco concessit nobis et ecclesie nostrae medietatem ... — ... litteras sigillis nostris sigillatas tradidimus domino Iacobo supradicto. Actum etc.
82r Tit.: Concessio praebendae ad vitam tantummodo
Nos frater Iohannes dictus abbas totusque conventus Theoloci Cisterciensis ordinis talis diocesis. Notum facimus etc. quod nos dominico dicto sic laico seu clerico donato et reddito nostro in domo nostra commoranti ad vitam dedimus ... — ... super hoc prestito corporali. In cuius rei testimonium etc.
82v Tit.: Unde de quo supra
Ego frater G. dictus abbas et conventus Theoloci etc. Notum etc. quod nos de communi assensu vel consensu et voluntate concessimus dilecto nostro praebendam suam in domo nostra ad vitam suam ... — ... vel debebit reclamare. In cuius rei testimonium etc.
83r Tit.: Litterae credentiae
Venerabili patri etc. tali abbati talis abbatiae salutem et amoris et honoris ... Quaedam proposuimus vobis familiariter explicanda ... — ... et aures benivolas inclinare. Valete in domino.
83r Tit.: Petit aliquis equum causa emendi
Religioso viro et honesto amico nostro spiritualissimo tali abbati de tali loco talis salutem ... Cum nos intellexerimus vos habere penes vos ... — ... sine dilatione aliqua satisfaciemus in pecunia numerata. Valete bene et diu per tempora longiora Amen.
83v Tit.: Forma obligationis
Ego talis domicellus. Notum facio universis praesentes litteras inspecturis quod ego teneor Odoni de Alba Rippa talis loci in XXti lb. Turonensibus de venditione pannorum et pennarum suarum ... — ... quantitatem pecuniae supradicte.
84r Tit.: Pro beneficio acquirendo
Tali episcopo salutem. Sumpta de benignitate vestra fervens audatia praecipue nos inducit ... — ... quem ad dilectionis geritis effectum. Valete in domino ut optamus.
84v Tit.: Ostensio capellanatus
Universis etc. Ad vestram indubitanter venire volumus noticiam et ad rei geste memoriam in posterum quod nos attendentes honestatem ... — ... quocumque diverterit gratiosae duximus admittendum.
84v Tit.: Ostensio capellanatus
Ego talis frater bursarius Morimondi. Notum facio per praesentes litteras me recepisse per manum domini abbatis Theoloci pro se et domo sua de prima solutione decimae a summo pontifice ... — ... in talibus negotiis praesentibus est appensum. Datum anno domini in die talis sancti.
84v Tit.: De rebus elemosinatis pro ecclesiis
Noverint universi quod talis coram nobis constitutus dedit et concessit in puram et perpetuam elemosinam abbati et conventui Theoloci ... — ... et stabile permaneat in futurum tales praesentes etc.
85r Tit.: Item alia forma
Noverint universi quod cum talis miles peteret a tali abbate et conventu duos bichetos bladi annuatim reddendos super decimam talem ... — ... decimam nullatenus reclamabunt. Quod ut ratum etc.
85r Tit.: Alia forma
Noverint universi etc. quod cum talis abbas et conventus contraherent in causam coram nobis ... — ... ad petitionem precum eorum etc.
85v Tit.: Item alia pro vinea
Cum causa fuerit ducimus ventilata inter viros religiosos et honestos abbatem et conventum de tali loco ex una parte et talem nobilem ex altera ... — ... in tali festo de cetero persolvendos. Quod ut ratum etc.
86v Tit.: Alia forma pro terra
Cum talis mulier vidua peteret ab abbate et de tali loco et conventu talem terram suam in tali parrochia de feodo talis militis ... — ... fide tenetur praestita corporali. Quod ut ratum etc.
87r Tit.: De manu missione
Universis etc. ego talis vel nobilis salutem. Noverint universi quod ego talem qui erat servus meus et omnes suos heredes tam masculos quam feminas ... — ... nullatenus poterit extorqueri. Quod ut ratum etc.
87v Tit.: Eadem forma sed mutatur articulus de femineo
Universis etc. Noverint universi quod ego Io. miles tali militi talem meum servum et talem eius uxorem et tales eorum filios et filias ... — ... praesentes litteras sigilli munimine roboravi.
88r Tit.: Est alia forma quando servus manu mittitur ad petitiones alicuius ecclesiae
Universis etc. Noverint universi quod ego talis miles pro remedio animae meae. ... — ... manu missi. Volens et concedens. Sicut superius.
88r Tit.: Testamentum
In nomine sanctae et individuae trinitatis Amen. Ego R. de tali loco bene compos mentis meae laborans in extremis notum facio praesentibus et futuris ... — ... ad preces nostras sigillo capituli eiusdem ecclesiae roboratur. Datum anno domini die tali etc.
88v Tit.: De debito pro executore
Nos frater I. talis abbas totusque conventus talis loci etc. Notum facimus universis etc. quod nos de centum et La libris Turonensibus quas debebamus Iacobo villico talis loci ... — ... solvere aliter non executoribus sui testamenti. Datum die tali etc.
89r Tit.: Ut latro capiatur
Universis potentibus civitatum castrorum et omnium locorum rectoribus et consulibus praesentes litteras inspecturis ... Rem gravem et enormem incontinuae nostram notitiae vestrae reducemus noviter evenisse ... — ... ad vestra servitia promptiores. Datum etc.
89v Tit.: De conductu pro equo capto de nocte
Omnibus Christi fidelibus etc. talis abbas etc. salutem ... Latorem praesentium fratrem talem conversum domus nostrae quem pro nostris negotiis in pluribus locis procurandis ... — ... impendere dignemini opportunum. Valete.
89v Tit.: De continentia amicorum
De vestra continentia et salute tanto libentius audire desidero peccatore sitibundo quanto sincera dilectio inter amicitiae nodos suis vinculis ... — ... ad Dei servitium atque vestrum. Valete in domino.
90r Tit.: Amicus ad amicum suum
Praecordiali amico suo tali talis salutem et inviolabile foedus ardentissime caritatis amicorum vera dilectio conflorescit ... Unde cum ego te praesentem corpore ex intimi cordis visceribus ... — ... et corde a te numquam potero separari. Valete in domino.
90v Tit.: Profugitivis monialibus
Venerabili etc. tali abbati vel episcopo salutem et prosperis successibus in domino gloriari. Credentes quod paenes vestram paternitatem ... — ... ad meriti gratiam potentioris. Datum etc.
91r Tit.: Littera pro blado
Excelso etc. cum dignis amicorum exactionibus facile assensum tribuere conservo etc. salutem ... Ad fontem non exsicat sitiens properare ... — ... in omnibus proinde promptiores. Valete.
91r Tit.: De eodem
Salutem cum executione subventionis optate. Ad obsequii plenitudinem annelantes eloquiorum prolixitates devitant ... — ... si poterimus iocundanter. Valete in domino.
91v Tit.: Ut res restituantur
H. talis tali salutem a tali civi querelam recepimus continentem quod nuper dum a foro talis loci rediret per unum districtum transitum faciendo ... — ... curabimus per omnia conservare.
91v Tit.: Ad fratrem pro filio intrandi in ordinem
Intimo et praedilecto amico domino talis loci N. civis Lingonensis salutem et in domino consolationis remedia. Paternus animus non debet conturbationem moveri ... — ... expedire efficaciter apponatis.
92r Tit.: Ut vadia domus restituantur
Universis etc. frater talis etc. salutem et pietatem. Pro latore praesentium Iacobo famulo scolarium domus sancti Bernardi Parisius Cisterciensis ordinis qui pro negotiis ipsorum per diversa loca proficiscitur universitatem vestram in domino benigne requirimus ... — ... necessaria ministretis praesentibus tantum valituris. Valete tantum.
92vb Tit.: Abbas ad abbatem pro exequiis
Venerabili etc. tali abbati talis abbatis salutem ... Ad requisitionem nobilis mulieris talis loci quondam in extremis laborantis ... — ... si necesse fuerit poteritis inveniri. Valete.
92v Tit.: Littera pro stamine
Venerabili tali abbati talis abbas salutem ... Dileccionem de qua confidimus rogamus attentius. Quatenus nobis accomodetis tria pondera de stamine ... — ... ordinaveritis nobis per litteras vestras rescribatis. Valete.
93r Tit.: Pro homine eiecto de terra sua
Viro religioso et honesto virtutum moribus decorato tali abbati talis abbas salutem ... Pro latore presencium tali homine vestro quam (!) a vestra patria relegastis ... — ... in vobis certissime comprobetur. Valete.
93v Tit.: Monachus hospes ad abbatem familiarem
Reverendo patri ac domino meo et amico karissimo etc. salutem ... Non absque dolore cordis intimo vestri reminisci possum ... — ... et humiliter me commendo. Valete.
94r Tit.: De conductu pro negotiis ordinis pro famulo
Universis etc. salutem ... Latorem praesentium O. famulum nostrum quem ad domum talem pro nostris negotiis transmittimus ... — ... coram quibus oportet nos sepius comparere. Valete tantum.
94r Tit.: Littera viatica
Universis etc. frater A. dictus abbas Theoloci salutem etc. Pro latore praesentium fratre B. converso talis loci qui nobiscum est ... — ... de vectura sicut a domino vobis fuerit inspiratum. Valeant per tot dies.
94v Tit.: Remittitur ad portam littera clausa
Venerabili et in Christo sibi carissimo patri domino abbati talis loci talis abbas salutem etc. Cum lator praesentium frater Io. conversus noster quem ad pedes ... — ... et duo paria pedulum stratum et capitale. Valete in domino.
94v Tit.: Honestissima conversatio
Venerabili etc. Latorem praesentium talem fratrem G. monachum vestrum de praecepto et voluntate reverendi patris domini abbatis talis cum vestimentis suis ad vos remittimus ordinate ... — ... prout tenemini et ut decet. Valete.
95r Tit.: Item honestissima conversatio
Venerabili etc. Latorem praesentium fratrem T. monachum vestrum quem sua conversatio commendabilem facit ad vos remittimus de vestro beneplacito ... — ... et auxilio oportuno praesentibus tantum valituris.
95v Tit.: Citatatio (!) generalis
Abbas vel prior talis loci iudex unicus vel conservator a domino papa delegatus universis curatis sive vicariis Bisunciensis et Lingonensis civitatis et dyocesis salutem in domino. Auctoritate domini pape nobis in hac parte commissa vobis praecipiendo ... — ... et dies per litteras vestras rescribatis. Datum etc.
95v Tit.: Excommunicatio
Prior talis loci iudex unicus a domino papa delegatus auctoritate domini papae nobis in hac parte commissa universis presbyteris in civitate et dyocesi Lingonensi constitutis salutem in domino. Vobis mandamus et in virtute sanctae obedientiae ... — ... et qui huic facto consenserunt. Datum etc.
96r Tit.: Absolutio generalis
Abbas sancti Pauli Bisuntii conservator privilegiorum virorum religioso abbati Cisterciensi eiusque coabbatibus et conventibus universis a sede apostolica indultorum omnibus decanis curatis presbyteris capellanis vicariis et aliis ecclesiarum rectoribus ad quod praesentes litteras pervenerint salutem in domino. Auctoritate domini papae nobis in hac parte commissa in virtute sanctae obedientiae et sub poena ... — ... Iniuncta prius excommunicatis paenitentia salutari. Datum etc.
96v Tit.: Item absolutio generalis
Abbas talis ordinis iudex unicus a domino papa delegatus universis presbyteris ad quos praesentes litterae pervenerint. Salutem in domino. Auctoritate domini papae nobis in hac parte commissa vobis praecipiendo mandamus ... — ... ad requisitionem latoris praesentium auctoritate nostra iterum caelebretis. Datum die tali etc.
97r Tit.: Aggravatio generalis
Prior talis iudex vel conservator ut supra unicus a domino papa datus vel delegatus presbyteris de tali loco et talis loci salutem in domino. Quia nobis per appositionem sigillorum vestrorum talem ... — ... sub poena superius annotata. Datum tali die. Reddite litteras sigillatas sub poena supradicta.
97v Tit.: Item aggravatio generalis
Abbas sancti Pauli Bisuntii conservator privilegiorum abbatis Cisterciensis eiusque coabbatis ordinis praedicti a sede apostolica indultorum a praedicta sede datus presbytero de tali loco salutem in domino. Auctoritate domini papae nobis in hac parte commissa vobis sub poena suspensionis ... — ... qui super hoc fueritis requisiti. Datum etc. Reddite litteras sigillatas.
99r Tit.: Aggravatio generalis
Prior talis loci vices gerens vel conservator a domino papa datus omnibus presbyteris in civitate et dyocesi Lingonensi constitutis salutem in domino. Cum nos ante triduum ad instanciam abbatis et conventus Theoloci ... — ... ibidem cessetis a divinis. Datum die tali.
99r Tit.: Absolutio
Venerabili et in Christo carissimo patri tali abbati frater talis etc. salutem ... Dilectionem vestram de qua plenam gerimus fiduciam ... — ... poteritis nobis per vestras litteras remandetis.
99v Tit.: Praesentatio curati
Viro venerabili et discreto domino T. Dei gratia archidiacono Lingonensi frater talis etc. salutem in domino. Cum ecclesia de Arcu cuius ad nos praesentatio ... — ... officium erga ipsum exercere velitis. Datum etc.
99v Tit.: Absolutio auctoritate poenitentiali
Viro religioso etc. tali Th. poenitentiarius domini papae salutem. Auctoritate domini papae vobis committimus quatenus G. de tali loco qui in quendam monachum leviter manus violentas iniecit ... — ... iniungatis ei poenitentiam salutarem. Valete in domino.
100r Tit.: Admonitio generalis
Iohannes Dei gratia Lingonensis episcopus omnibus capellanis sive vicariis in episcopatu Lingonensi constitutis ad quos praesentes litterae pervenerint salutem in domino. Mandamus vobis firmiter praecipiendo quatenus dominicis diebus singulis et festivis ... — ... dictis fratribus sufficienter responsurus. Datum etc.
100v Tit.: Abbati pro tunica littera de praecatoria
Dilecto tali etc. nonno tali de Anceyo monacho Clarevallis frater talis monachus Theoloci salutem etc. Carissime socie vel carissimi rogo vos pro domino in quantum possimus quatenus in tali festo ... — ... quia suus conventus indutus est. Valete in domino.
100v Tit.: Monachus ad amicum pro vino
Reverentissimo tali abbati talis salutem etc. Discretioni vestrae significo pater bone quod in ista instanti dominica ... — ... et per latorem praesentium voluntatem vestram remandetis. Valete in domino.
101r Tit.: Prologus in quarta donationis
Quoniam lapsu temporum et in mutationem personarum solet deperire memoria actionum necessarium est ... — ... Et per praesentem litteram sigillo mea sigillatam confirmo. Datum anno etc.
101v Tit.: Carta donationis
Ego talis mulier de tali loco relicta defuncti talis militis. Notum facio omnibus praesentibus et futuris quod carissima filia mea talis in extrema voluntate ... — ... de quorum feodo tertiae sunt supradictae. Datum etc.
101v Tit.: De visione litterarum
Nos frater H. dictus abbas Theoloci Cisterciensis ordinis Lingonensis dyocesis. Notum facimus universis quod nos vidimus tenuimus et legimus quasdam litteras ... — ... apposuimus in testimonium veritatis. Datum tali die anno domini etc.
101v Tit.: De emissis a dispersione domus
Venerabili et in Christo sibi carissimo patri domino abbati talis loci frater talis dictus abbas de Reclosis ... Cum papa domus nostrae gravamina quae nos ad praesens undique permittente domino ... — ... in suo robore duraturis. Datum anno tali in crastino talis sancti.
102v Tit.: Abbas coabbati suo quod veniat visitare domum suam
Venerabili tali coabbati suo talis abbas salutem ... Proponentes ad vos venire ut debitum annuae visitationis officium inpendamus ... — ... vel mittatis aliquem loco vestri. Valete in domino.
102v Tit.: Ut conversus pelliparius accommodetur
Dilecto et in Christo sibi carissimo talis salutem etc. Cum a primordio conversionis nostrae benevolentiam vestram et eximiam caritatem simus experti ... — ... in operariis saecularibus habeatur. Tantum in fecientes etc.
103r Tit.: Ut aliquis de ordine fratrum Minorum recipiatur
Quia scriptum est Non est super spiritum in potestate hominis sed saepe ... — ... sicut vobis melius videbitur assisturi.
103v Tit.: Receptoria littera
Caritatis vestrae litteram iocunde recepimus vobis humiliter satisfacere cupientes ... — ... et forte affectuosius curabimus protractare. Valete in domino semper.
(104r-v) Fragment einer Briefformelsammlung in französischer Sprache zum internen
Gebrauch im Zisterzienserorden.
Erhalten nur Inhaltsangabe mit Zählung in roten römischen Zahlen (33 Titel umfassend) und erster Brief.
   3
104r Tit.: Vandue de blef. - Vandue de terre. - Achaz de laines. - Date de deniers bailliez. - Lattre de date paie et quictee. - Donacionis de maison pur amogne. - Date de lumbart. - Gaigiere dun champ. - Item gaigiere de veigne. - Lattre de quictance. Vandue de deismes. - Vandue de four. - Vandue de plaustre. - Vandue de choses.
104v Tit.: Laissie de choses. - Retenue de Berbiz. - Testamanz. - Establesmanz dessecu tours. - Donacions de provande. - Si acuns fait donacion a laglise. - Dote et ploige. - Leitre de gaigiere. - Vandue de deimes. - Retenue de chapuis. - Vandue de molins et de prez etc. - Tesmonignaiges de lattres vehues.
104v Tit.: Vandue de blef
Nos aubriz de percey le gant filz cayen arriers dit tel et amoniarz fome dou dit aubri ... — ... et leal vandaige en heritaige perpetuale a nos Amen.
Teil 2
(105r-108v, 115r-118v) Fragment einer für den Klostergebrauch bestimmten Briefformelsammlung
in burgundischen Zisterzienserklöstern.
Betreffend u.a. Visitationen.
   19
105r ] et omne tuum confirmans consilium dabit tibi virtutem corroborari in interiore homine per spiritum sanctum adiuvans infirmitatem tuam ... — ... et calix inebrians quam praeclarus.
105v Anno domini M° etc. nos frater B. dictus abbas talis monasterii domum talem filiam nostram personaliter visitantes statuimus ea que sequuntur firmiter observari. In primis cum cantus reclamanter mensuratus cantantis devocionem indicet ... — ... et eisdem diebus in capitulo monachorum canor recitet cartam istam.
106r Anno domini etc. nos frater I. dictus abbas Bellevallis filiam nostram domum talem personaliter visitantes statuimus subnotata ibidem firmiter observari. In primis cum corporalem cibum non inmerito mereatur admittere quae sine causa ... — ... sine nostra licentia spirituali.
106v Anno domini etc. nos frater I. dictus abbas talis monasterii domum talem filiam nostram visitantes subnotata statuimus observari. Nimis inertem sue devotionis dicimus monachum qui saltem semel in septimana divinum non recipit sacramentum ... — ... ut de statu domus frequentius computetur.
107v Nos frater O. dictus abbas talis loci visitantes domum talem de mandato venerabilis patris talis loci facta computatione diligenti coram abbate et senioribus dicte domus invenimus ... — ... CCC lb. taxat vestibus quas debeant emere.
107v Nos frater I. dictus abbas talis loci visitantes domum talem filiam nostram anno domini M° etc. In die beati Iohannis Baptistae reperimus statum domus esse talem a tempore visitationis praeteritae factae in die Panchratii anno domini etc. ... — ... de tali loco abbatis praesentibus sunt appensa.
108r Nos frater G. dictus abbas talis loci visitantes abbatiam talem filiam nostram deformata reformare curavimus amonitionibus subnotatis. In primis cum devota filia sanctae matris suae vestigia debeat imitari volumus et mandamus ... — ... quod si neglexerint offensam Dei atque nostram se noverint incursuram.
108v H. Dei gratia Leodiensis episcopus venerabilis in Christo patri domino abbati de tali loco salutem et sincerum dilectionis affectum. Vobis quae nostrae voluntatis sunt tanto securius inponimus quanto de vestra dilectione pleniorem fiduciam reportamus ... — ... et orari devotius facientes.
108v Venerabili et dilecto sibi in Christo coabbati suo de tali loco. Frater I. dictus abbas talis loci salutem et sinceram in domino caritatem ... (Forts. auf Bl. 115r)
115r (Forts. von Bl. 108v) De contributionis summa nuper a reverendo patre domino abbate Morimundi nobis ... — ... eadem auctoritate vobis iniungimus at mandamus.
115r Sincerissime domine sponsi (!) Christi dilectissime P. abbatissae talis loci Cisterciensis ordinis frater P. dictus abbas talis loci eiusdem ordinis salutem ... Gloriosis affectibus effectus parturientibus gloriosos gloriosa debetur ... — ... qua possimus instantia supplicamus.
115v Venerabili et in Christo quam plurimum diligendo coabbati suo frater P. talis salutem. Quanta seviat anxietas intra viscera cordis nostri ... — ... CC libras Turonenses nobis mutuum exibentes.
116r Coabbati frater P. dictus abbas talis salutem. Ad aures nostras noveritis clamore multiplici pervenisse ... — ... et ex hiis omnibus vestram industriam non inmerito comendemus.
116v Tit.: Illustri viro domino T. comiti Flandriensi frater R. dictus abbas Cisterciensis totusque conventus abbatem capituli generalis cum obsequendi promptitudine orationum suffragium salutare. Ne parvorum invalescat perversitas et bonorum opressa simplicitas
et defunctis ad dominum intercedat.
117v Viro venerabili et honesto domino praeposito maioris ecclesiae Basiliensis frater R. dictus abbas Cisterciensis etc.
117v Reverendo patri in Christo domino P. Dei gratia Basilensi episcopo frater R. etc.
117v Viro provido et discreto officiali curato Bisuntinensi frater R. etc. Vestra novit sagacitas quae perversorum malignitas ... — ... Tantum inde facientes etc. ut supra.
118r Universis Christi fidelibus et maxime personis Cisterciensis ordinis frater P. dictus abbas Bellevallis eiusdem ordinis Bisuntinensis dyocesis salutis praemia promereri devotis exerciis beneficae pietatis. Pro latore praesentium fratre P. converso nostro et communicante sibi familia et vectura ... — ... de cetero inmerito debeatis.
118r Viris religiosis et filiis in Christo carissimis priori totique conventui de Daffino frater P. dictus abbas Bellevallis salutem ... Rerum cursus varios et mortis insidias considerantes super fratre P ... — ... propter hoc sustinere debeat inde auditurus.
Teil 3 (eingeschoben in Teil 2 nach Bl. 108)
(108Ir-114v) Consuetudines für ein Zisterzienserkloster.
   76
108I Tit.: De proclamationibus. - De rebellibus in capitulo. - De rebellibus in capitulo. De pigis in choro. - De licentia equitandi. - De rebellis (!) cantori. - De infirmis. - De reversione in capitulo
(Blatt herausgeschnitten, Titel gemäß Inhaltsverzeichnis Bl. 114v)
109r Tit.: De inobedientibus monachis et conversis
109r Tit.: De non loquendo cum parentibus dum comedunt
Expl.   ... ... loquendi licentia concedatur.
109r Tit.: De colloquiis communibus
Cum fratrum praelatorum a subditis gladui tenue ferienda non sunt ... — ... gloria continetur.
109r Tit.: De conversis inobedientibus
109r Tit.: De inclinatione ad gloriam cum sanctis
Cum omnibus defectionibus
109v Tit.: De missa matutinali
Item provideant cantores ut monachi aliqui qui bene cantandi gratia praediti ad missas habeantur ... — ... contigerit non adesse.
109v Tit.: De carne non comedenda
Item cum super fratrum transgressione non super patrum traditiones constituitur ... — ... debeat aut valeat dispensare.
109v Tit.: De silentio et fornicariis (?) monachis
Item quoniam ut dicit beatus Gregorius Transgressio et minimis mandatis culpam facit non minimam ... — ... pro fractione silentii in usibus diffinita.
109v Tit.: De pane non dando
Item cum domus ista sit debitis plurimis onerate ea quae ... — ... ex debito obligatur.
109v Tit.: De silentio
Cum secundum prophetam silentium sit cultus iustitiae ... — ... poenam sustinent superius memoratam.
109v Tit.: De capitulo
Cum in loco iudicii humilitas sit praecipue observanda ... — ... per licentiam humiliter et modeste.
109v Tit.: De loculis
Item medium a loculis de vaginis cultellorum ... — ... et incedendi honestate conversandis.
110r Tit.: De elemosinis quaerendis
Item propter scandalum ordinis evitandum et periculum animarum inhibetur ... — ... et emissae graviter punientur.
110r Tit.: De servitio Dei
Item cum secundum beatum Benedictum patrem nostrum Nihil sit divino servitio ... — ... sed cito dimittat.
110r Tit.: De donis et expensis
Item dona et expensa ubicumque restringatur ne domus ista quae iam cepit ... — ... se noverint graviter puniendos.
110r Tit.: De veste novitii cuius sit
Item vestes novitiorum non dent saecularibus sed eas accipiat vestiarius et vendat ... — ... loco et tempore expendendos.
110r Tit.: De monachis grangiarum
Item cum etas iuventutis in bonum et in malum ... — ... consiliarios eligantur.
110r Tit.: De hospitali monacho
Cum advenientes loqui petierint cum claustralibus ... — ... accipiat monachus hospitalis.
110r Tit.: De cantu in ecclesia
Item quia secundum beatum Gregorium Sicut bonis mentibus paupertas solet esse custos ... — ... sine relaxatione aliqua deponantur.
110v Tit.: De custode dormitorii
Item ut monialis aut conversa ad custodiam dormitorii deputetur ... — ... unde scandalum inter alias oriatur.
110v Tit.: De colloquio monialium
Item cum personae saeculares sive clerici sive laici ad locum istum accesserint ... — ... nisi accepta licentia iterato.
110v Tit.: De coquina ne ibi loquantur
Item distinctius inhibetur ne in coquina conventus colloquium aliquod habeatur ... — ... prout meruerunt in capitulo castigantur.
110v Tit.: De donis et enxeniis
Item statuitur ut enxeniis et beneficiis ab amicis ... — ... in prima sancti Benedicti regula continetur.
110v Tit.: De verecundia religiosorum
Item cum timor et verecundia sicut bonae compositae mentis indicia ... — ... sicut convenit acerrime castigentur.
111r Tit.: De pannis
Item cum panni domus huius omnibus monachis et conversis qualicumque polleant industria ... — ... seu prioris licentia speciali.
111r Tit.: De cantu in claustro per spatium
Item cum ad conversionem venientes in monachos recipiuntur ut in psalmorum et cantorum spiritualium ... — ... arbitrium cum digna animadversione plectendi.
111r Tit.: De carrucis non accomodandis
Item cum domus ista multis subiaceat incommodis ... — ... et beneficia si qua domui fecerint.
111r Tit.: De elemosina portarii
Item cum pauperibus benefacientes magnam a domino inveniantur retributionem ... — ... parentibus monachorum vel conversorum distribuat.
111r Tit.: De infirmis
Item intrantes infirmitorium propter recreationem octo diebus completis ... — ... pitantia et potu careant consuetis.
111r Tit.: De parentibus non servandis in domo ista
Item quoniam quibusdam non parari potest illud prophiticum ... — ... faciant amoveri alioquin etc.
111v Tit.: De carnibus non comedendis
Item inhibetur ne carnes ministrentur nisi viris destitutis ... — ... carnes aliquantius ministrentur.
111v Tit.: De lectione
Item ut monachos ex lectione in claustro fructus speciales proveniant ... — ... ut nihil aliud habeant cogitare.
111v Tit.: De tempore lectionis
Item cum verba domini spiritus et vita sunt monachi tempore lectionis affectuosae ... — ... et tam suam ad quam aliorum aedificationi.
111v Tit.: De hospitibus infirmis
Item cum omnis humanitas sit hospitaliter exhibenda sicut in regula declaratur ... — ... et cibo pnuriam patiantur.
111v Tit.: De secretis ordinis
Item qui secreta ordinis saecularibus vel personis alterius religionis ... — ... et tunc coram eo se recognoscant graviter puniendi.
111v Tit.: De proclamatoribus
Item proclamatores etc. ubi non est lima vel scopa ibi facile multiplicantur sordes ... — ... pro ceteris proclamantur.
111v Tit.: De officialibus ne loquantur ad invicem
Item ut dicit beatus Bernardus Licet ea que ab hominibus sunt statuta debeant interdum cedere caritati ... — ... ratione alicuius officii licentia concedatur.
112r Tit.: De non intrando cameras
Item monachi in infirmitorio exeuntes cameras infirmitorii ... — ... et ad praedictas cameras minime revertantur.
112r Tit.: De mandato
Omnes qui praesentes fuerint mandato quod sit die sabbati ... — ... absque relaxatione aliqua verberentur.
112r Tit.: Ut in sollemnibus sint omnes
Item monachi in grangiis pro tempore commorantes ad abbatiam ... — ... ad grangias revertantur.
112r Tit.: De ebdomadario coquinae
Item cum unusquisque debeat portare honus suum ... — ... ab eisdem integraliter impleatur.
112r Tit.: De novitiis
Item quoniam ut dicit beatus Bernardus Ea quae sunt ex stabili necessitate firmam et fixam tenent stabilitatem ... — ... a sancto patre Benedicto in sua regula ordinatur.
112r Tit.: De hiis qui mittendi sunt ad grangias
Item monachi iuniores qui indigent divino servitio edoceri ... — ... ut animarum pericula revitantur (!).
112r Tit.: De veteribus vestibus portario dandis
Item cum ex consuetudine accipientes nova reddant vetera ex privatis licentiis ... — ... in usus pauperum suo tempore exponantur.
112r Tit.: De capitulo infirmorum
Item cum plures et multi infirmorum et solatiorum in die sabbati redeant ad conventum ... — ... de informitorio corrigatur.
112r Tit.: De non intrando cameras
Item monachi in infirmitorio exeuntes cameras infirmitorii ... — ... et ad praedictas cameras minime revertantur.
112v Tit.: De labore
Item cum in regula beati Benedicti patris nostri contineatur ... — ... et devotius vincula labiorum.
112v Tit.: De servitio Dei
Item cum secundum beatum Gregorium Iter nostrae salutis commendat in auribus salvatoris ... — ... comprehensam praecipimus observari.
112v Tit.: De tectis reparandis
item ne per negligentiam vel in curiam periclitari contingat ... — ... locis provideant et personis.
112v Tit.: De conversis grangiarum proximarum
Item ut murmuratores inter fratres odiosa materia et suspecta ... — ... perficiant tam accipiens quam ministrans.
112v Tit.: De carnibus non comedendis
Item prohibetur ne carnes emantur pro infirmis ... — ... in extraordinationibus evitandis.
112v Tit.: De correctione culparum
Item cum dicit beatus Bernardus Nemo vitia palpet nemo peccata dissimulet ... — ... qui praesunt sententia retorquetur.
112v Tit.: De solatiis
Item cum aetas iuventutis sit acceptabilior disciplinae statuitur ut ... — ... ad servitudinem infirmo deputentur.
113r Tit.: De gloria patri et filio spiritui
Item cum secundum beatum Bernardum beati Leonis papae sententiam inseperabilis trinitas ... — ... tanto amplius punientur.
113r Tit.: De mandato hospitum
Item cum dominus in caena discipulorum pedes abluens dixerit ... — ... pauperes recipiat ad mandatum.
113r Tit.: De solatiis et tectis reparandis
Item memorandum de servitoribus infirmorum ut in praecipuis sollemnitatibus ire ... — ... fieri poterit reparanda.
113r Tit.: De magistro conversorum
Item ut saluti animarum salubrius consulatur ... — ... in eisdem praesentiam repraesentet.
113r Tit.: De rebus dandis pauperibus
Item et ne dicti pauperes clamare cogantur ad patrem pauperum ... — ... sine diminutione reddatur.
113r Tit.: De pecunia et rebus portae
Item de operibus misericordiae in extremae discussionis examine non sit reddenda ... — ... et plenius fieri consuevit.
113v Tit.: De vestibus veteribus non retinendis
Item monachi et conversi dum nova vestimenta accipiunt vetera confestim reddant ... — ... de abbatis sui speciali licentia.
113v Tit.: De amore parentum
Item quoniam in nativitate spirituali debet praecidi umblicus carnalitatis ... — ... nec causas eorundem suscipiant pertractandas.
113v Tit.: De rotulis habendis
Item memorandum ut officiales monachi et conversi rotulas habeant ... — ... reddere noverint de omnibus rationem.
113v Tit.: Ut monachi surgant ad metam versus
Item ad excludendam pigritiam aliquorum iniungitur ... — ... et similiter ante altaria transeuntes.
113v Tit.: De picturis
Item quoniam ad hoc cottidie fiunt leges ut earum metu ... — ... solam imaginem salvatoris fieri permittantur.
113v Tit.: De officialibus
Item nullus officialis dum est in infirmitorio exceptis hiis qui de consuetudine ... — ... suum officium exequantur.
113v Tit.: Ut prior visitet infirmos
Item quoniam pium est et opus misericordiae infirmos visitare ... — ... fieri infirmos visitent sicut debent.
114r Tit.: De monachis et conversis emissis
Item de monachis et conversis pro culpa emissis ad domum propriam revocatis ... — ... sicut se habet ordinis consuetudo approbata.
114r Tit.: De non accipiendo ad usuram
Item discretissime inhibetur sub poena excommunicationis et eiectionis consiliariorum ... — ... et irrecuperabilem perditionem.
114r Tit.: Ne alter alterum defendat
Item licet quibusdam minus discretis de magna parcatur ad praesens misericordia firmiter ... — ... hic acceptus est illi.
114r Tit.: De conversis custodibus grangiarum et parte
Item de conversis honestis et securis ad custodiam grangiarum ... — ... et animarum pericula deputandis.
114r Tit.: De officialibus
Item memorandum de verbo Ezechiel videlicet sub pennis eorum mannus hominis ... — ... quantum vivere continentur.
114r Tit.: De regimine domorum
Item cum sollicitius contra domorum regimen et superfluitatum abscisionem ... — ... ab eodem acrius puniantur.
114v Tit.: De coquina conventus
Item cum a coquina conventus nec exire secundum formam ordinis nec intrare debeant aliqui ... — ... per quam necessaria ministrentur.
114v Tit.: De scandalis lectorum
Item prior sub singulis anni quarteriis et alias quotienscumque visum fuerit ... — ... quod non liceat inveniatur.
114v Tit.: De expensis bladi
Item ne domus discrimini pateat districte precipitur ... — ... quam bladum praaecipimus custodiri.
(114v) Inhaltsverzeichnis (bis Kapitel XXII).
Teil 4
(119r-130v) Briefformelsammlung zum internen Gebrauch im Zisterzienserorden.
   36
119r Tit.: Excerpta de Summa ordinis
Ad evidentiam simplicium quam plurima paria subiciens litterarum multiplices earum species secundum quo occurrerunt memoriae disseremus ... — ... vel duxeritis transmittendum quae autem super hoc volueritis [
119r In primis est notandum quod litterarum quae pertinent ad ordinem Cisterciensem quaedam sunt in frequenti usu et eas curiales dicimus ... — ... ad abbatem domus illius ad quem mittitur talis littera dirigatur.
119v Venerabili vel reverendo patri et in Christo igitur carissimo domino abbati de tali loco ... Latorem praesentium fratrem N. sacerdotem vel alterius ordinis monachum ... — ... nisi de nostrae licentia voluntatis.
119v Notandum quod ubi posuimus venerabili potest poni reverendo ubi vero sacerdotum posuimus potest poni diaconatus ... — ... Item sicut scribitur cuius ordinis sit monachus ita cuius artificii sit conversus.
120v Tit.: De emittendo de domo ad domum
Venerabili vel reverendo patri in Christo igitur carissimo domino ab tali loco frater Iohannes abbas talis loci salutem vitae praesentis praeteritae et futurae. Latorem praesentium N. monachum vel conversum nostrum sacerdotem vel talis artificii ... — ... tres vel quatuor dies tantummodo. Valeatis. Datum etc.
120v Universis praesentes litteras inspecturis frater N. abbas de tali loco salutem in domino sempiternam. Pro latore praesentium fratre N. monacho nostro quem gratia commodi ad talem domum duximus transmittendum ... — ... vel ultra tale festum minime. Valeatis.
121r Tit.: Littera emissorum pro dispersione
Reverendo patri et in Christo igitur carissimo etc. salutem in domino et sinceram caritatem. Quoniam flagellante domino familiam suam debitorum quod pondere et amissione bonorum pariter temporalium ... — ... honore et gratia quam commendat vita laudabilis et fertillima disciplinae. Datum etc.
121r Tit.: Littera de conductu
Universis praesentes litteras inspecturis frater Io. talis de tali loco ordinis Cisterciensis talis diocesis salutem et pietatis visceribus habundare. Pro fratre N. monacho vel converso talis loci praesentium latore ... — ... amore Dei et ordinis reverentia in suis necessariis dignemini misericorditer subvenire. Datum etc. Praesentibus etc.
121v Tit.: Universis praesentes litteras inspecturis ut supra.
Sed debet poni quod talis causa dispersionis emittitur et quod ei provideatur in necessariis prout superius scribimus quando igitur oportunum fuerit. Datum etc. Vale etc. Ex integro scribatur.
121v Reverendo patri et in Christo sibi carissimo etc. ut supra salutem et eam quae perfectionis et vinculum caritatem (!). Quoniam cum sub debitorum pariter et depraedatione nimis aggravata pondere domus nostra proruerit in abyssum in suis assistendo necessariis specialiter invectura. Datum etc.
122r Reverendo et in Christo etc. ut supra. Cum dilectum nostrum praesentium latorem fratrem N. monachum nostrum sacerdotem non suis meritis vel culpis exigentibus cogamus emittere ... — ... vel maiorem cum se temptat oportunum. Datum etc.
122r Universis praesentes litteras inspecturis salutem in omnium salvatore. Pro monacho domus nostrae fratre N. vel pro monacho talis domus fratre N. de latore praesentium quem pro negotiis ordinis universi ... — ... usque ad XX libras Turonenses nos soluturos paenitus obligamus. Datum etc.
122v Venerabili patri etc. Noverit vestra paternitas veneranda quod frater talis noster monachus vel conversus de voluntate nostra per aliquantulum temporis in nostro collegio commoratus ... — ... nobis per latorem praesentium rescribatis. Datum etc.
123r Venerabili ac praecordiali vel reverendo et praecordialissimo patri suo et in Christo domino carissimo N. tali fratre N. suus qualiscumque monachus aput talem locum manens ... Cum de mandato vestri beneplaciti pie pater in talem locum vel domum commoratus ... — ... quorum dulcedinem vestri beneplaciti per latorem praesentium rescribatis. Valete.
123v Venerabili patri etc. Cum enim paterna dilectio vel discretio vestra scribendo nobis intimaverit infirmitatem ad instantiam nostri monachi fratris N. poenes vos aliquamdiu vestri gratia commoranti (!) ... — ... sub eadem forma sententiae qua fuit ad vos missus. Valete. Darunter: Quod si nulli subiacet providentiae (?) ultima ista pericula obmittatur (!).
123v Religioso ac venerabili et in Christo sibi praecordiali domino N. talis loci frater Iohannes suus pauper monachus in tali loco manens incola salutem ... Cum dilectionis vestra benignitas liberalitas tantam in pauperculo dignata sit contulisse ... — ... nisi totum mutavero retinere nec potero pacem mentis. Valete etc.
124r Venerabili patri etc. Latorem praesentium fratrem N. monachum vel conversi (!) talis artificii per aliquantulum satis laudabiliter in nostro collegio commoratum de speciali mandato venerabilis abbatis sui ... — ... cum abbate suo super hoc colloquium habeatis. Datum et valete ut in patentibus.
124r Frater N. abbas talis loci fratri N. suo monacho in loci talis collegio commoranti salutem et suam animam sollicite in vera patientia possidere. Noveris et nosse debes nos ad te patris habere viscera ... — ... et ad domum quam petisti commodi gratia transmittendum. Valete.
124v Notandum ubi posuimus de speciali mandato non ponitur speciali nisi quando verbis aut litteris exprimitur ... — ... Et primo videamus quando supplicat abbati suo etc.
124v Tit.: De monacho ad abbatem suum ut ipsum revocet
Reverendo ac venerabili in Christo praecordiali suo patri domino N. abbati talis loci frater G. talis iam non novus incola terrae salutem et cum omni reverentia sibi oboedientiam in aeternum paratam. Sapientis est sententia Qui filium diligit assiduat ei flagella ex quo verbo manifeste perpenditur quod filius a patre diligitur ... — ... suscepi preces tuas quod mihi propitius dignemini concedere paternum.
126r Reverentissimo ac praecordiali suo patri ac domino in Christo domino abbati etc. Cum paterne dilectionis verbera meis epistulis exigentibus quanta patientia hucusque sustinuerim ... — ... et ex tempestuoso mari me velitis retrahere naufragranti. Valete et utinam super miseria mea valeam patris misericordiam inpetrare.
126r Religiosis ac praecordialibus sociis suis et in Christo fidelibus amicis a. b. c. de tali loco monachis frater N. fratrum suorum minimus longo minus iam oblitus salutem et caritatis glutinum quod de multis cordibus facit unum. Sicut a Salomone dicitur Omni tempore diligit qui amicus est et frater in angustiis probatur ... — ... tradatis eas alter alteri ut habeat vestrum quilibet copiam perlegendi. Valete.
127r Religioso ac venerabili et in Christo sibi praecordiali domino N. tali frater N. suus pauper monachus incola talis domus salutem et amico pauperi compassionis animo misereri. Ex tenore praesentium talem recognitionis statum meum quod in tali collegio per divinam gratiam et ipsorum adiutorium pace fruor ... — ... cum meo negotio pariter me recommitto. Valete et meos amicos socios quos valde desidero ex parte mea si placuerit salutetis. Datum.
127r Reverendo patri et in Christo sibi carissimo tali abbati talis abbas salutem et perfectionis vinculum caritatem (!). Quoniam sicut ait apostolus Et qui male facit Dei vindex est est praelatus pertinet ad praesidentis officium ... — ... Sed non sit abbas qui supplicat salutatio varietur.
128r Reverendis in Christo patribus venerabilibus talis loci et ceteris abbatibus talis abbas salutem et sincerum caritatis affectum. Cum enim nos patres carissimi non tamen refugium fuistis in adversitatis tempore ... — ... hoc idem petimus a prioribus si venerabiles abbates absentari (!). Datum etc.
128r Reverendo sive venerabili etc. Pro collatis beneficiis tali monacho nostro sive converso nobiscum iam diu vestri gratia commorato paternitati vestre multiplices gratiarum referimus actiones rogantes in domino quatenus visis litteris ad ovile proprium remittatis. Datum etc.
128r Reverendo etc. Cum dilectus frater talis noster monachus vel conversus in paterno collegio iam diu vestri gratia fuerit commoratus ... — ... vobis ad gratiarum multiplices assurgimus actiones. Datum etc.
128v Venerabili patri etc. Pro collatis beneficiis ut supra quatenus dictum monachum velitis ad portam nostram transmittere non tamen ingressurus donec a senioribus nostris vel nostrae domus super hoc habeamus consilium utrum sibi debeamus ingressum concedere vel negare. Valete. Datum etc.
128v Reverendo et in Christo praecordiali suo patri etc. Cum vita sit miserabilis et nequam transeuntibus de domo ad domum et peregrinis locis hospitantium pudet me miserum et taedet diutius exulari ... — ... placuerit mihi per latorem praesentium rescribendo transmittere prior satagatis. Datum etc. Valete.
129r Venerabili patri etc. Fratrem P. monachum nostrum per aliquantulum temporis inter nos laudabiliter et honeste conversatum quem paternitati vestre placuit ad ovile proprium revocare ... — ... quatenus eidem dignemini nos favorabiles in suis assistendo negotiis vel necessariis exhibere. Datum etc.
129r Frater N. abbas tali fratri P. sibi professo tali domo commoranti salutem et discretionem spiritum in agendis. Quoniam dici solet vulgari proverbio Nidus avi cuique suus exstat pulcher ubique ceteris in suo nido placet similiter ... — ... ut professionem possis facere ubicumque locum tibi gratum et congruum potueris invenire. Datum etc.
129v Venerabili patri etc. Latorem praesentium fratrem G. monachum talis loci vel conversum laudabiliter in nostro collegio commoratum paternitati vestrae duximus remittendum vel transmittendum ... — ... ad nos destinare placuerit beneplacitum retinere. Datum etc. Ut patentes. Valete.
129v Venerabili patri etc. Latorem praesentium fratrem G. monachum nobiscum brevi tempore commoratum de mandato vestri beneplaciti duximus remittendum ... — ... ad suum proprium nidum possit cum gaudio pervenire. Datum etc.
129v Reverendo ac venerabili etc. Cum per Dei gratiam qui dispersiones in saeculis congregabit conventum nostrum revocare duxerit in dicte collegium unitatis ... — ... sed addam in vectura maxime sicut est in ordine constitutum. Datum etc.
130r Venerabili patri etc. Cum lator praesentium frater G. monachus noster aut conversus in nostro collegio aliquamdiu commoratus infirmitate non modica laboraverit ... — ... vel istum si nobis remiseritis vel de vestris aliumquemque volueritis dilectionis vestrae gratia quam diu vobis placuerit retinere. Datum etc.
130v Venerabili patri etc. Noverit vestra paternitas veneranda quod frater N. noster monachus vel conversus de voluntate nostra per aliquantulum temporis in nostro collegio commoratus multum nobis insistit et in scandalo pluries supplicavit ut ad vos ipsum dignemur remittere ... — ... vel duxeritis transmittendum quae autem super hoc volueritis [
Teil 5
(131r-160r) Ludolphus de Luco de Hildesheim Summa dictaminum (= Summa de arte dictandi) (Ed. L. Rockinger, Briefsteller und Formelbücher des eilften bis 14. Jahrhunderts [Quellen und Erörterungen zur bayerischen und deutschen Geschichte 9, 1]. München 1863, 359–398. – Hauréau II 6r und Hauréau, App. II 37v). Mit eingestreuten Musterbriefen wie in München, BSB, Clm 4653. Ohne Anhang.
   1
131r De arte dictandi breviter et lucide secundum usum modernorum opusculum intendimus compilare. Primo ergo videamus quid sit dictamen ... — ... quod es parte nostra vobis dixerit fidem omnimodam adhibere dignemini sicut nostris. Explicit Summa dictaminis.
(147v) Einschübe. Von anderer Hand, Notula 14. Jh. Am unteren Blattrand: Grata prodegalitas virginalis und Introitusvers vom Pfingstsonntag (Sap. 1,7): Spiritus domini implevit orbem terrarum. Alleluia et quod continet omnia scienciam habet vocis alleluia alleluia. Am linken Blattrand, quer, von unten nach oben: Lateinisches Alphabet.
(147v) Alexander de Villa Dei Doctrinale, Exzerpt (Walther, Initia 17375). Von anderer Hand, Notula 14. Jh.
   1
147v Scribere clericulis paro doctrinale novellis Pluraque doctorum sociabo scripta meorum.
(160r) Notabilia. In Notula. Von anderer Hand.
   1
160r Nota. Non meretur discipulus erroris argui cum magister labitur in errorem. Numquam poterit incusari de vitio quem magistri sui defendet auctoritas et doctrina. - Male potest pudicum sapere qui magistrum habet aut habuit impudicum. - Bonus pater non semper recipit in onus credula venenosum verbum et inde mensientis. - (Daneben:) Miserere mei domine secundum magnam misericordiam tuam. - Minor erit in humili muro fiducia si tormenta facti (!) deiecerint altiorem. - Boni viri requirunt effectum eos ad amorem reducere qui in tormento malitiae sunt corrupti. Bonus aliquid recusat sapiens quot furentis vires et humeri (?) pertimescunt.
(160v) Gebetanfänge. Mit Angabe des Anlasses am linken Blattrand.
   2
160v Ego dixi domine m. m. Sana animam meam q. p. t.
160v Oremus pro omni gradu ecclesiae: Sacerdotes tui induantur iustitia ... Pro pastore novo ... Pro rege nostro ... Pro antistite novo ... — ... Pro fructibus terrae: Dominus dabit benignitatem etc. Pro infirmis (ohne Gebetsanfang).
(161r-v) Responsoriale für das Brevier (Auszug). Responsorien, Versikel und Antiphonen aus dem Temporale und dem Commune sanctorum.
   6
161r Christe fili Dei vivi miserere nobis alleluia (CAO Nr. 6276). In festo paschae additur: Qui surrexisti a mortuis alleluia. In ascensione domini: Qui ascendisti super omnes caelos. In festo pentecostes: Qui misisti spiritum sanctum apostolis. In nativitate domini: Qui de virgine nasci dignatus est. In epiphania domini: Qui apparuisti hodie ... — ... Ferialibus diebus: Qui sedes ad dexteram patris. (Responsorium der Prim "Christe fili Dei vivi miserere nobis" mit Erweiterung für einzelne Feste des Kirchenjahres [Ostern, Christi Himmelfahrt, Pfingsten, Weihnachten, Epiphanie sowie für die Wochentage])
161r Quem quaeris mulier alleluia alleluia (CAO Nr. 7468). - Viventem cum mortuis (CAO Nr. 7468a). - Gloria. Tulerunt dominum meum alleluia. Et nescio ubi posuerunt eum - (CAO Nr. 7797). - Surrexit dominus de sepulchro qui pro nobis pependit in ligno - (CAO Nr. 5079; 7738; 7738a) (zu Dnca in albis)
161r In ascensione domini. Ascendit Deus in iubilatione alleluia et dominus in voce tubae (CAO Nr. 6122). - Ascendens Christus in altum captivitam duxit captivitatem (CAO Nr. 6122a). - Ascendo ad patrem meum et patrem vestrum alleluia (CAO Nr. 6125). - Deum meum et Deum vestrum (CAO Nr. 6125a) (zu Christi Himmelfahrt)
161r Tit.: Ferialibus diebus.
Sana animam meam quia peccavi tibi (CAO Nr. 6567). - Ego dixi Domine miserere mei (CAO Nr. 6567a). - Adiutor meus esto domine ne derelinquas me neque despicias me Deus salutaris meus (CAO Nr. 802?). - Benedicam dominum in omni tempore (CAO Nr. 6236), semper laus eius in ore meo (CAO Nr. 6236a). - Dominus redime me etc. Redime me domine et miserere mei (CAO Nr. 7517). - Pes enim meus stetit in via recta, in ecclesiis benedicam te domine (CAO Nr. 7517a). - Ab occultis meis munda domine et ab [ (CAO Nr. 7928).
(für die Wochentage [alle für Fer. 2])
161r Tit.: In festo pentecostes.
Spiritus domini replevit orbem terrarum alleluia (CAO Nr. 7689). - Et hoc quod continet omnia scientiam habet vocis (CAO Nr. 7689a). - Emitte spiritum tuum et creabuntur et renovabis faciem terrae (CAO Nr. 2643 oder Nr. 6658). - Loquebantur variis linguis apostoli magnalia Dei (CAO Nr. 3634).
(zu Pfingsten)
161v Tit.: De confessore.
Ecce sacerdos magnus qui in diebus suis placuit Deo et inventus est iustus (CAO Nr. 2544). - Iustum deduxit dominus per vias rectas et ostendit illi regnum Dei (CAO Nr. 3541 oder 3542, jeweils Antiphonen). - Amavit eum dominus et ornavit eum, stola gloriae induit eum (CAO Nr. 1359 oder 6080). - Iustus ut palma florebit (CAO Nr. 3552, Antiphon). - In vigilia unius apostoli. Gloria et honore coronasti eum domine (CAO Nr. 6774) et constituisti eum super opera manuum tuarum (CAO Nr. 6774a). - Posuisti domine super caput eius coronam de lapide pretioso (CAO Nr. 4344 bzw. 7412 und 7413).
(obere Blatthälfte radiert, von den Federproben überschrieben und daher unleserlich. Angeführte Texte auf der unteren Blatthälfte)
(161v) Federproben. Kursive Bastarda 15. Jh., einzelne Wörter übereinander geschrieben und daher nicht mehr lesbar. Hermannus Dei gracia electus ... - Nomen domini. - De Deteriorum ... (unleserlich). - Lateinisches Minuskelalphabet. Darunter Anrufungen an Maria: O gloriosa mater, omnium gloriosior, matrum virgo, perpetua virgo, caritate perpetua, dilexi te, ... attraxi te miserante cui spon[ Darunter abgesetzt: Iohannes ...