Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7504 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 419
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 1 F 21 S. 2    Pergament   203 Bl.    105/110×72/80   Entstehungsort unbestimmt, Mitte 14. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 5, 149-160 (online).
Erstes Blatt der ersten Lage ungezählt. Ein um die 10. Lage geschlagenes, ungezähltes Einschubblatt zwischen Bl. 92 und 93 (28/39x85). Am Lagenende Kustoden.
Schrift:
Schriftraum: 77/92 × 50/64    Zeilenzahl: 20-24   
Schriftart: Textualis – Marginalien
Schriftraum und Zeilenzahl je nach Schreiber wechselnd. Sehr kleine Textualis von zahlreichen Händen mit Schreiberwechseln auch innerhalb einzelner Lagen: 1) Ir; 2) Iv; 3) 1r-29r (Schreiberwechsel Bl. 22v/23r?); 4) 29r, Z. 12-16; 5) 29v-31v; 6) 32r-58r; 7) 58v-61r (evtl. wie Schreiber 5); 8) 61r, Z. 1-92v; 9) 93r-183v; 10) 184r-202v. Vereinzelt Ergänzungen und Korrekturen. Rasuren.
Ausstattung: Rubriziert   Einfacher Dekor   

Einband: Stams (?)     Mitte 14. Jh.          Kopert
Koperteneinband mit Kettenstichheftung, 115 x 112/80 mm. Außen Leder, als Futter Leder und Textileinlage.


Im Roschmann-Katalog von 1739 (Innsbruck, TLMF, Dip. 1089/VI) und im Stamser Übergabekatalog (Innsbruck, ULBT, Cod. 1001) eingetragen unter der Signatur Q 2. 1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Stams der ULB Tirol übergeben.
Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift , bis 1808, Q 2
Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Daniela Mairhofer 2008
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 5", "Walther, Initia", "RB", "PL", "Schneyer", "CPL", "BHM"
alle Initien
(Innenschicht Koperteinband:VD) Verse und Notizen.
(VD) Oben auf der Innenschicht des Koperteneinbandes vier stark zerstörte, kaum lesbare Zeilen in Textualis 14. Jh.
(VD) Fünf Hexameter über die zehn Plagen Ägyptens (Walther, Initia 14595; Stegmüller RB 10238. Parallelüberlieferung: z. B. Berlin, Staatsbibl., Ms. Diez. C fol. 63, 3rb.).
   1
VD Tit.: De decem plagis Aegypti.
(Ir) Ps. Anselmus CantuariensisAdmontio morienti, Exzerpt (PL 158, 685–688).
   1
Ir Anselmus Cantuariensis archiepiscopus docuit huius interrogationes debere fieri ad infirmum iam morti proximum ... Interrogatio: Frater letaris ... — ... commendo spiritum meum. Et astantes ad ipsum tibi respondeant et sic securus moriatur cui haec dicuntur Nec videbit mortem in aeternum (Ioh. 8,51).
(Iv) De malis cogitationibus. Anonymer Traktat.
   1
Iv Tit.: No[ta de] ma[lis c]ogitationibus.
Nota: Si surgit motus illicitus ille vel est a natura pura vel a fomite inficiente naturam ... — ... si autem ratio non advertit tunc est veniale.
Martinus OpaviensisSermo de s. Matthia (Schneyer 4, 139, Nr. 209).
(1r-29r) Exzerpte aus einigen Kirchenvätern. Kompilation als geschlossenes Werk nicht nachweisbar.
(1r-19v) Augustinus Exzerpte. u. a. aus den Confessiones, Sermones de Scripturis de Novo Testamento, Sermones de tempore, Enarrationes in Psalmos, De civitate Dei, De trinitate, De salutaribus documentis, In Iohannis evangelium tractatus, De fide et symbolo sowie De catechizandis rudibus.
   1
1r Tit.: Incipit libellus florum collectus de diversis libris sancti Augustini episcopi.
Da mihi domine scire et intelligere quis sis vel quid est quod ego amo Deum meum ... — ... sic accipietur, sic invenietur, sic aperietur te praestante qui vivis et cetera. Explicit.
(19v-29r) Exzerpte aus den Kirchenvätern Augustinus Hipponensis, Bernardus Claraevallensis und Hugo de S. Victore. Unmittelbar an die vorhergehende Exzerptsammlung anschließend.
(19v) Bernardus Claraevallensis OCist In Septuagesima, Sermo I (PL 183, 165C-166A).
   1
19v Tit.: De impedimentis quae nos retrahunt a mandatorum observatione. Bernardus.
Septem sunt impedimenta quibus a mandatorum obseverantia retardamur. Primum enim impedimentum nostrum ... — ... persuasionibus importunis, sermonibus adulationis, detractionis atque aliis mille modis.
(20r) Bernardus Claraevallensis OCist In annuntiatione BMV, Sermo I (PL 183,397A-398B).
   1
20r Tit.: De diversis impedimentis divine gratiae. Bernardus.
Primo cor hominis quem adhuc peccare delectat nec miseram consuetudinem ... — ... humile exhibere. Huiusmodi nempe animas gratanter respicit Ihesus Christus dominus noster.
(21r) Bernardus Claraevallensis OCist Dnca 6. post pent., Sermo II (PL 183, 340C-341C).
   1
21r Tit.: De septem misericordiis domini.
De multitudine miserationum domini breviter aliquas proponere velim. Septem ergo in me video misericordias domini ... — ... et peccatori de tua totiens experta bonitate usque ad caelestia speranda praesumere.
(22v) Hugo de Sancto Victore CRSA De sacramentis, L. I, pars VIII, cap. IV (PL 176,307D-309C).
   1
22v Tit.: De causa inter Deum, hominem et diabolum.
Hii tres in causam veniunt, homo, Deus et dyabolus. Dyabolus Deo iniuriam fecisse convincitur ... — ... reconciliari voluerit post iudicium sui sine timore damnationis expectabit.
(22v) Anmerkung zum Inhalt am unteren Blattrand von anderer Hand: De hac materia habes in Moralibus Gregorii super hunc locum Prudencia eius percussit superbum. Libro XVII.
(25r) Hugo de Sancto Victore CRSA De sacramentis, L. I, pars VI, cap. VI, Cur Deus homo (PL 176,310B-C).
   1
25r Tit.: Cur Deus homo. Anselmus.
Factus est itaque Deus homo ut hominem quem fecerat liberaret ... — ... ut vinceret malitiam ut hostis qui astutia vicerat prudentia vinceretur.
(25r) Hugo de Sancto Victore CRSA De sacramentis, L. I, pars VII, cap. VII, Quid ad nos pertinuit passio Christi (PL 176,310C-D).
   1
25r Suscepit de natura hostiam pro natura ut de nostro esset holocaustum offerendum pro nobis ... — ... iuste fecisset quia in eorum merito erat ut si hoc faceret iniustum non esset.
(25v) Hugo de Sancto Victore CRSA De sacramentis, L. I., pars VII, cap. X, Quod aliter redemisse redimere potuisset hominem si voluisset (PL 176,311D-312A).
   1
25v Redemptionem generis humani alio modo dominus perficere potuisset si voluisset ... — ... debeant expectare ut ipse via sit in exemplo, veritas in promisso et vita in premio.
(26r) Bernadus Claraevallensis OCistIn adventu dni, Sermo I (PL 183,35C-38A).
   1
26r Tit.: Bernardus in sermone de adventu domini.
Quid sibi vult quod ex tribus personis quas in summa trinitate credimus confitemur ... — ... et digni sunt perire cum illo quicumque in similitudine eius permanent in peccato.
(28v) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. IV, cap. III (CPL 1708, PL 75,641D-642B).
   1
28v Tit.: Gregorius in Moralibus.
Omnipotens Deus sicut ex nihilo bono facere potuit ita cum voluit per incarnationis suae mysterium ... — ... reparari non possit quia nimirum angelus sua malitia cecidit, hominem vero aliena prostravit.
(28v) Ps. Bernardus Claravallensis (?)Scala paradisi, cap. 6 (= Ps. - Guigo V. Prior Carthusiae (?)) (PL 40, 1000f.).
   1
28v Bernardus. O bone Ihesu quam pium est gaudere de te, quam pium est flere de te, experti recognoscite.
(28v) Augustinus Sermo de disciplina christiana (PL 40, 676).
   1
28v Non potest male mori qui bene vixit.
(29r-31v) Sermo.
   1
29r Luc. XXII (51) Sinite usque huc, et cum tetigisset auriculam eius sanavit eum. Glossa: Numquam pietatis obliviscitur qui nec hostes suos vulnerari patitur. Sciendum quod Ihesus salvat quadrupliciter. Primo a peccatis liberando, secundo a periculis eruendo, tertio viam veritatis ministrando ... — ... Ibi deformis claritas electos non solum in animabus sed etiam in corporibus perfundit. Phil. III (20) Salvatorem expectamus.
(31v) Stanislaus de SkarbimiraSermones sapientiales, Sermo 107.
   1
31v Eccli. XXVI (19-20) Gratia super gratiam mulier sancta et pudorata. Omnis autem ponderatio non est digna continentis animae. Sicut sanctitas pertinet ad dispositionem mentis, ita pudor pertinet ad dispositionem cordis ... — ... aliter non possum esse continens nisi Deus det. Sa. 3 (13) Felix et coinquinata quae nescivit et cetera.
(32r-58r) Pelagius Epistola I ad Demetriadem virginem (= Ps. Hieronymus) (PL 30, 15-45; PL 33, 1099-1120. - Stegmüller RB 6370, 1; CPL Nr. 737; BHM Nr. 301. Parallelüberlieferung: z. B. Kremsmünster, Stiftsbibl., CC 137, 119r–141r [vollständig]). Auszug cap. 9-30.
   1
32r Tit.: Epistula beati Iheronimi ad Demetriadem virginem
(58v-93r) Sermones diversi. Meist anonyme Predigten. Eingestreut einige Notabilia und ein Exzerpt.
   11
58v Posuit animam meam ad vitam (Ps. 65,9). Sciendum quod animae dignitas in tribus consistit. Primo in eo quod est a Deo dilecta, secundo in eo quod est ad Deum erecta ... — ... scilicet videbit quod est summa et tota remuneratio hominis. Io XVII (3) Haec est vita aeterna et cetera.
61r Eccli. III (2) Indicium patris audite filii dilecti et sic facite ut salvi sitis. Dominus proposuit nobis considerationem iudiciorum suorum sub affectione paterna volens quod ipsa consideremus ... — ... et si sic ante iudicium interrogare teipsum velut propicia communia (?) in contrarium Dei invenire poteris.
62r Filii tui sicut novellae olivarum in circuitu mensae tuae (Ps. 127,3). Sancti apostoli commendantur a tribus, a conformitate dominicae passionis ibi Filii tui, a puritate incorruptionis ... — ... alique nobis mice mitterentur. Mt. (15,27) Catelli edunt de micis et cetera.
64v Numquid ad praeceptum tuum elevabitur aquila. Iob (39,27). Aquila habet quattuor proprietates spirituales. Habet enim aquila perspicacitatem in sensu, renovabilitatem in statu ... — ... non respicere terrena et temporalia. Apoc. VIII (13) Audivi vocem aquilae clamantem: Vae vae habitantibus in terra.
65v Arbor bona fructus bonos facit. Mt. VII (17). Spiritualiter arbor bona religiosus sicut arbor in medio paradisi. Gen. II (?). Dicitur autem arbor bona cuius omnes partes sunt bonae ... — ... De huius impedimento fructus dictum est in sermone: Posui vos, et in illo Acquiesce ei.
67v Virga tua et baculus tuus et cetera (Ps. 22,4). Virga significat beatam Mariam, baculus crucem, ipsa me consolatur scilicet (?) consolatio enim humani generis tota consistit in virgine Maria ... — ... recipit consolationem. Za. 1 (17) Civitates meae affluent bonis et consolabitur dominus Syon.
68v Signum magnum apparuit in caelo et cetera (Apoc. 12,1). Notate diligenter quod Maria est signum maximae pietatis hominibus quod ad quaecumque se convertit ... — ... gloriae caritate. (Apoc. 12,1) Sub pedibus luna quia calcat transitoria corona in capite eius stellarum XII. XII scilicet praerogatarum.
70v Non est talis mulier super terram. Iudith (11,19). Nota terra est infima dignitate, minima quantitate, frigida accidentali qualitate, arida naturali proprietate ... — ... arida naturali proprietate quia terrena reddunt animam aridam sine humore devotionis.
72r Videte quomodo caute ambuletis (Eph. 5,15). Caute ambulat et sapienter qui diligenter ad pedes respicit. Per pedes finis hominis intelligitur ... — ... sermones Dei. Ephe. III (recte: 4,29) Omnis sermo malus et cetera. Luc. ult. (24,17) Qui sunt hii sermones.
77r Tit.: De confessione.
Effunde sicut aquam cor tuum et cetera. Ier. (2,19). Notabiliter dicit Sicut aquam. Quidam enim in confessione effundunt cor, id est conscientiam suam sicut vinum, quidam sicut lac ... — ... parere parata ut scilicet paratus sit ad satisfactionem obediendo in omnibus sine quibus non possit consequi salutem animae.
92r Simile est enim regnum caelorum homini patrifamilias et cetera (Matth. 20,1). Nota quod Deus pater comparatur homini seminatori Mt. XIII, homini negotiatori Mt. XIII, peregrinanti Mt. XXV, patrifamilias Mt. XX ... — ... copula sponsi et sponsae, scilicet Christi et ecclesiae. Apo. (19,9) Beati qui ad cenam nuptiarum agni vocati sunt.
(63r) Gilbertus Tornacensis OFM Sermo de s. Augustino (Schneyer 2, 293, Nr. 140).
   1
63r Expl.   ... quia non timemus flagella, non miramur beneficia, non diligimus precepta, non aspiramus ad promissa.
(72v) Notabile.
   1
72v Tres mortuos nobiliter dominus legitur suscitasse, filiam archisynagogi intra domesticos parietes ... — ... spirituales animae virtutes quarum interventu possit revocari ad vitam.
(73v) Gregorius Magnus Homiliae in evangelia, L. II, Hom. XXV (Exzerpt) (PL 76, 1195D-1196A; 1196B-C).
   1
73v Tit.: Gregorius in Omelia paschae.
Ubique occurrit nobis superna medicina quia et dedit homini praecepta ne peccet ... — ... paratus est paenitentiam nostram nobis ad innocentiam deputare. Inquinati post aquam salutis renascamur ex lacrimis.
(74v) Notabile.
   1
74v Notandum quod per quandam similitudinem dicitur conteri peccator. Sicut enim lapis qui conteritur et confrangitur in nihilum deducitur ... — ... tunc est nobis per veram paenitentiam Deo satisfaciendo infirmitatis articulum et maxime mortis periculum.
(84v) Notabile.
   1
84v Tit.: Sequitur de satisfactione.
Notandum quod satisfacere est causas id est radices peccatorum excidere et suggestionibus pravis aditum non indulgere ... — ... oratio est piae mentis affectus in Deum qui ne pigeretur in vocem prorumpit.
(89v) Notabile.
   1
89v Sciendum quod tria potissimum iniungenda sunt paenitenti, primo ut pro posse suo omnem vitet occasionem peccandi ... — ... particeps est illorum malorum quae facit ille et si est publicum nisi manifestet tempore quo tenetur mortaliter peccat.
(92'v) Leer.
(93r-94r) Nota und Exzerpte zur Passion und zum Tod Christi u.a. aus Ps.-Augustinus und Petrus Lombardus.
(93r) Ps. AugustinusSermones supposititii de tempore: Sermo 161 de pascha III, Exzerpt (PL 39,2062).
   1
93r Eusebius. Potuerat quidem dominus noster hostem humani generis sola maiestate prosternere sine incarnationis humilitate ... — ... et qui cum sua voluntate corruisse videbatur, cum sua rursus voluntate repararetur et cetera.
(93v) Petrus Lombardus Sententiarum libri IV, L. III, Dist. VIII (Exzerpt) (PL 192,794-795).
   1
93v Passio et mors Christi nobis sunt forma et causa. Forma virtutis et humilitatis, causa gloriae et libertatis ... — ... ille Adam superbierit per esum ligni vetiti noxia delectatione perfruendo et cetera. In sententiis. Libro III capitulo LXXXI.
(94r) Notabile. Vergleich des Todes Christi mit dem Kampf zwischen Drachen und Elefant (möglicherweise aus Bartholomaeus Anglicus, De proprietatibus rerum).
   1
94r Mors Christi videtur praefigurata in pugna quae est inter draconem et elephantem de qua legitur in libro de proprietatibus quod draco et elephans habent perpetuam pugnam inter se ... — ... et sic forti impingenti in fortem ambo corruerunt in mortem, Christus in corpore, dyabolus in potestate.
(94v-114v) Sermones diversi (Schneyer 4, 124–149). Vorwiegend Sermones de sanctis, entweder anonym oder aus der Sermonessammlung des Martinus Opaviensis; ein Sermo aus der Sammlung des Bertholdus de Ratisbona.
(94v) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Andrea (Schneyer 4, 137, Nr. 179).
(96v) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Vincentio (Schneyer 4, 138, Nr. 199).
(99r) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Matthia (Schneyer 4, 139, Nr. 211).
(100v) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Matthia (Schneyer 4, 139, Nr. 209).
(102v) Martinus Oppaviensis OP Sermo in assumptione BMV (Schneyer 4, 143, Nr. 262).
   1
102v Expl.   ... Magnificat animam meam dominum (Luc. 1,46). Studeamus et nos negotiari circa ipsam ut cum beata virgine magnificemus ipsum qui est super omnia benedictus.
(105r) Bertholdus Ratisbonensis OFM Sermo de s. Philoppo et Iacobo (Schneyer 1, 483, Nr. 134).
   1
105r Expl.   ... desiderant in eum prospicere quanto magis in divina natura quae incomparabiliter pulchrior est quam humana.
(106v) Sermo de s. Georgio.
   1
106v Tit.: Georgii martyris.
Stabunt iusti in magna constantia et cetera. Sap. V (1). Notandum quod omnes tam boni quam mali angustiantur et tribulantur. Eccli. XL (1) Occupatio magna creata est ... — ... et permansit incolumis, in fine autem decollatus reddidit Deo spiritum.
(109r) Sermo de s. Marco.
   1
109r Tit.: Marci evangelistae.
Dignus est operarius mercede sua. Luc. X (7). Notandum quod dominus operarios suos diversimode remunerat post laborem. Remunerat autem quattuor genera hominum ... — ... et amplexabitur. Unde in figura horum legitur tamen parvulos (?) amplexasse.
(111r) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Gregorio (Schneyer 4, 139, Nr. 213).
(112r) Martinus Oppaviensis OP Sermo de s. Bartholomaeo (Schneyer 4, 144, Nr. 270).
   1
112r Expl.   ... cum paucis qui inveniunt eam pervenit ad vitam scilicet supremam quam oculus non vidit et cetera.
(114r) Sermo de uno confessore.
   1
114r Quis putas est fidelis servus et prudens et cetera. Mt. XXIIII (45). Nota quadruplicem prudentiam in evangelio in verbis domini expressam quam habuit ille sanctus ... — ... plane sine difficultate quia donant suavitatem, unde Iugum enim mihi suave est et cetera (Matth. 11,30).
(115r-116r) Exzerpte aus den Kirchenvätern Gregorius I. Magnus und Bernardus Claraevallensis.
(115r) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XXIX, cap. XVIII (Exzerpt) (CPL 1708).
   1
115r Gregorius in Moralibus libro XXIX. Video Paulum ex illa persecutionis saevitia ad gratiam apostolatus vocatum (Act. 9,1f.) et tamen sic inter iudicia occulta formidat ... — ... Prov. (recte: Eccli. 9,1) Sunt iusti atque sapientes, et opera eorum in manu Dei et tamen nescit homo utrum amore et cetera.
(115v) Gregorius Magnus Homiliarum XL in evangelia, L. II, Hom. XXIV (Exzerpt) (PL 76, 1188B).
   1
115v Gregorius. Si quis spiritum Christi non habet et cetera (Rom. 8,9). Spiritus Christi facit amicos et inimicos diligi, terrena despici ... — ... non regitur de divine claritatis specie postmodum non letatur.
(115v) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XXXIII, cap. XXI (Exzerpt) (PL 76, 699C-D).
   1
115v Idem. Liberum arbitrium in bono formatur electis cum eorum mens a terrenis desideriis ... — ... Rursum si nostrum non est unde nobis retribui premia speramus?
(115v) Gregorius Magnus Moralia in Iob? (Exzerpt).
   1
115v Item. Omnem creaturam sensibilem Deus armatam et munitam creavit, alios unguibus, alios pennis velocibus ... — ... voluit esse in se ut infirmitatis necessitate coactus semper necessarium habeat dominum suum.
(116r) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XX, cap. III (Exzerpt) (PL 76, 138B).
   1
116r Item. Tanta debet esse dispensatio regiminis ut is qui praeest ea se circa subditos ... — ... a disciplinae metu resolvimus subditos si nostro regimini hilaritatis frena laxamus et cetera.
(116r) Bernardus Claravallensis Sermo in octava paschae, Auszug (PL 183, 295A-B).
   1
116r Bernardus. Est enim martyrii genus et effusio quaedam sanguinis in cottidiana corporis afflictione ... — ... saltem mitiori quodam sed diuturniori martyrio sanguinem fundant.
(116v-200v) Sermones diversi. Meist anonyme Predigten, eingestreut einige Notabilia.
   38
116v Tit.: De triplice aestu.
Sub umbra illius quem desideraveram et cetera. Cant. (2,3). Nota quod est triplex aestus. Primus est a sole veniens, haec est ira Dei ... — ... pariter cum eo gaudeat. 1. Cor. XV (28) Cum autem subiecta fuerint illi omnia tunc ipse subiectus erit et cetera.
117v En dilectus meus stat post parietem nostrum (Cant. 2,9), id est velatus carne nostra quam assumpsit. Triplex est paries post quem stat sponsus ... — ... tertius ducatu gratiae. Mich. II (13) Ascendet iter pandens ante eos.
118r Ecce tu pulcher es dilecte mi (Cant. 1,16). Quattuor sunt sponsi pulchritudines propter quas diligendus est. Prima fuit in mortali corpore ... — ... Saphirus colorem habet caelestem et significat contemplationem et haec est quarta pulchritudo.
119v Nubecula parva ascendit de mari quasi vestigium hominis (1. Reg. 18,44). Haec nubecula est caro Christi parva propter humilitatem, ascendit de mari id est de peccatoribus ... — ... sed ex dyabolica superseminatione cum nostri liberi arbitrii electione.
120v Repleti sunt omnes spiritu sancto (Act. 2,4). Nota ... (radiert) repletur spiritu sancto sed tamen spiritum non carent qui ut furiosi insanos mundi ludos ... — ... spiritum verita (recte: veritatis) quem mundus non potest accipere quia non videt eum nec scit eum (Ioh. 14,17).
122r Et vocavit nomen eius Ihesus (Matth. 1,25). Nota tres equivocos praedecessores suos habuit Ihesus. Ihesum Nave qui habuit praerogatam ducatus ... — ... Hebr. VII (26) Talis enim decebat ut nobis esset pontifex, innocens, sanctus, impollutus et cetera.
122v Ihesum quaeritis Nazarenum crucifixum (Marc. 16,6). Hic notanda duo: piam quaerentium sollicitudinem et certificationem de statu eius ... — ... in testimonium contra eos. Apo. II (recte: Ioh. 19,37) Videbunt in quem transfixerunt.
123r Egredietur virga de radice Iesse. Isa. (11,1). Haec fuit prophetia de beata virgine Maria quae dicitur virga quia gracilis fuit ... — ... dans sanitatem et vitam et benedictionem (Eccli. 34,20). Haec possunt ad praedicta referri.
125r Domine labia mea aperies (Ps. 50,17). Sicut scitis in qualibet praedicatione facienda tria sunt attendenda. Duo ex parte personae petentis a quo petitur ... — ... aperies propter tuam benevolentiam, labia mea propter meam indigentiam.
125v Bonus homo de bono thesauro cordis profert bonum (Luc. 6,45). Verba haec possunt convenienter adaptari cuilibet verbum Dei proponenti ... — ... precepta necessaria, consilia salutaria et promissa caelestia.
128r Dixit qui sedebat in throno. Ecce nova facio omnia (Apoc. 21,5). Istud verbum merito est advertendum quia in Proverbiis dicitur (recte: Eccli. 13,28) Dives locutus est ... — ... tunc dilectis est armonia, ita ubi ex diversitate premiorum.
130v Fuit homo missus a Deo (Ioh. 1,6). Iste homo fuit mitis in affectu, sapiens in profectu, austerus in aspectu, virtuosus in effectu ... — ... quia ipse praedicavit paenitentiam per quam venitur ad regnum caelorum.
131v Mundus eum non cognovit (Ioh. 1,10). Iste mundus caret domini cognitione, habundat vana exultatione, excluditur a divina oratione et est indignus spiritus sancti perceptione ... — ... eis non prodest. Mt. 1 (recte: 16,26) Quid prodest homini si universum mundum lucretur et detrimentum animae scilicet sua.
132v Sine ipso factum est nihil (Ioh. 1,3). Habent mali nihil nascendo, nihil peccando, nihil moriendo. Nihil enim secum portant cum nascuntur ... — ... Item nihil sollicitantur in affectione. Phil. (4,6) Nihil solliciti sitis.
133r Sequere me (Matth. 8,22; 9,9 u. ö.). Noli sequi fortunae instabilitatem quia qui hanc sequitur non apprehendit ... — ... abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me. Iob 23 (11) Vestigia eius secutus est pes meus.
134r Ecce vere Israelita in quo dolus non est (Ioh. 1,47). Hoc nomen duplicem habet interpretationem: Interpretatur enim princeps assumptus cum Deo suo ... — ... et qui sic assumitur necesse est ut in Dei visione per amorem sit fixus.
136v Mulier timens Deum ipsa laudabitur. Prov. ult. (31,30). Ad observantiam timoris domini totis viribus studere debemus quia sine timore domini ... — ... ob ira divinae indignationis abscondimus. Ge. III (10) Vocem tuam audiendo in paradisi et timui et abscondi me.
137v Innocentes et recti adhaeserunt mihi (Ps. 24,21). Sciendum quod adhaerere domino valde bonum est, quia ista adhaesio est vivificatam (!) per gratiam ... — ... sequi dominum longitudo enim dierum assuentur (recte: assumetur) ab eo, ad quam gloria nos perducat.
138v Surge propera, amica (Cant. 2,10). Sciendum quod tria sunt a quibus anima fidelis debet surgere. Primo a curvitate mundanae cupiditatis ... — ... sed habet lucem suam. Mt. XV (recte: 5,16) Sic luceat lux vestra coram hominibus et cetera.
140r Ille gloriosam mortem magis eligens quam odibile vitam amplectens, voluntarie praeibat ad supplicium (2. Macc. 6,19). In verbo proposito beatus P. a tribus commendatur, primo ab audaci aggressione adversorum ... — ... coronam permanentium gaudiorum. 1. Th. IIII (recte: 6,12) Bonum certamen certa et cetera.
145v Disciplina medici exaltabit caput illius. Eccli. XXXVIII (3). Nota quod est triplex disciplina, scilicet verborum, verberum, bonorum operum. Prima est disciplina ... — ... immissio sanctitatis vel iustitiae, finem vero vitam aeternam. Ecce introductio ad statum gloriae.
147r In memoria aeterna erit iustus (Ps. 111,7). Sciendum quod ad hoc quod homo sit iustus quattuor requiruntur. Primum est intentio recta ... — ... omnis tarditas propter dotem agilitatis, omnisque corruptus propter dotem inpassibilitatis.
153r Proposito sibi gaudio sustinuit crucem. Hebr. XII (2). Sciendum quod est quadruplex gaudium, enim gaudium vanum quod debemus contemnere ... — ... corpus immortale, agile, impassibile cum figurarum denique corpori claritatis suae.
157r Innocentes et recti adhaeserunt mihi (Ps. 24,21). Sciendum quod triplex est rectitudo: Est enim rectitudo sancte affectionis, erectae intentionis, bonae operationis ... — ... et Luc. V (19) de paralitico per tegulas submisso cui fides offerentium sanitatem obtinuit.
159r Dilexit nos et lavit nos a peccatis nostris in sanguine suo (Apoc. 1,5). Sciendum quod Christus dilexit nos tripliciter. Primo dilexit nos misericorditer praeveniendo, secundo sibi firmiter astringendo ... — ... animam suam. Io. XV (13) Maiorem hac dilectionem nemo habet et cetera.
160v Sanctificamini. Cras enim faciet dominus mirabilia. Ios. III (5). Sciendum quod debemus sanctificari quadrupliciter. Primo sollicitudine timoris, secundo dulcedine devotionis ... — ... tamquam viaticum et in praesentis vitae sustamentum, finem vero vitam aeternam quamquam finale praemium.
162v Acceptus est regi minister intellegens. Prov. XIIII (35). Sciendum igitur quod tria sunt quae faciunt hominem acceptum Deo. Primum est detestatio peccatorum, secundum tolerantia adversorum ... — ... hic erit in domo aeternitatis in qua fulgebunt iusti in regno patris; ad quam et cetera.
165r Quis det ut veniat petitio mea. Iob. VI (8). Sciendum quod sancti tria solent petere in omnibus suis: primo absolutionem a peccatis, secundo directionem itineris ... — ... suscepit mortalitatem, sustinuit passionem, vicit mortem, reparavit hominem.
181v Tit.: De s. Margareta.
Sciendum quod divina gratia IIIIor facit in anima. Primo decorat in affectione, secundo liberat a confusione ... — ... gloriam regulantem. Gal. VI (16) Quicumque hanc regulam secutus fuerit pax super illum et misericordia.
183v Tit.: De s. Stephano.
Si quis mihi ministrat et cetera (Ioh. 12,26). Sciendum est quod quatuor sunt genera hominum sequentium dominum. Quidam sequuntur ipsum per viam latam ... — ... summa beatitudo. Io. XVII (3) Haec est vita aeterna ut cognoscant te solum Deum verum et quam misisti (radiert: Ihesum) Christum ad quem.
188v Benedictionem omnium gentium dedit illi. Eccli. XLIIII (25). Sciendum quod triplex est benedictio religiosorum. Prima est voluntarie subtractionis, secunda devotionis, tertia orationis ... — ... recipere possimus. Matth. XXV (15) Dedit unicuique secundum propriam virtutem.
190v Convenerunt ad David omnes qui erant in angustia constituti et oppressi aere alieno et amaro animo 1. Reg. XXII (recte: 1. Sam. 22,2). Tria dicit secundum tria quae facit culpa. Culpa enim primo angustiat ... — ... non recipiunt blanditias consolatorum quamdui in se sentiunt punctiones et amaritudines peccatorum.
191r Acceptus est regi minister intellegens. Prov. XIIII (35). Sciendum est quod in ministerio tria debemus esse. Primum est plenitudo innocentiae, secundum est promptitudo obedientiae ... — ... sed impatiens exaltat stultitiam suam quibus praecipitatur perturbatione.
192v Tit.: De s. Bernardo.
Dilectus Deo et hominibus. Eccli. XLV (1). Quia armis lucis vel pace patientia caritate longaminitate castitate indutus ... — ... dedicatus fuit et religionem Christi dedicavit et mirabiliter ampliavit.
195r Tit.: In ascensione.
Viri Galilaei (Act. 1,11). Sciendum est quod ascendentem dominum aspiciebant diligenter et nos ... — ... per configurationem corporis domini qui ita recepit dotem gloriosae claritatis intellige.
197r Tit.: Simonis et Iudae.
Qui diligunt te sicut sol in ortu suo splendet ita rutilant (Iudic. 5,31). Sciendum est quod isti sancti apostoli dilexerunt dominum et nos debemus diligere tripliciter ... — ... nec tribulatio praevaluit. Cant. VIII (6) Fortis est ut mors dilectio.
198v Tit.: Benedicti.
Dedit illi coram ad praecepta et legem vitae et disciplinae. Eccli. XLV (6). Sciendum quod observantia mandatorum ad tria valet. Primo ad declinationem vitiorum, secundo ad cognitionem secretorum ... — ... sive in corpore sive extra corpus nescio Deus scit (2. Cor. 12,3).
200v Tit.: Dominica III. Xlmae.
Fuistis aliquando tenebre (Eph. 5,8). Sciendum quod status peccatoris notatur status tenebrarum quadruplici ratione ... — ... contra voluptatem carnalem et luctum id est humilitatem, contra saecularem pompam.
(118v) Nota.
   1
118v Nota triplicem miseriam quam infert inobedientia. Primo privat dono spirituali quia religiosus inobediens nullius gratiae particeps est ... — ... illos qui notabiliter inobedientes sunt, dic quod non leo mundi sed leo inferni scilicet dyabolus.
(119v) Notabile.
   1
119v Circa adventum domini nota quod idcirco tam diu venire distulit ut dilatione promissorum patrum cresceret desiderium ... — ... et sumitur in alimoniam animae ne deficiat in via unde et viaticum dicitur.
(120r) Notabile.
   1
120r Sic currite et cetera (1. Cor. 9,24). Nota quod tres currentes currere nos faciunt. Currunt enim dies currunt vires ... — ... id est virtutibus muniunt. Exo. (15,) Dixit inimicus: Persequar et [dividam] spolia.
(126v) Sermo (Schneyer 6, 131f., Nr. 76 = 165, Nr. 20 = 183, Nr. 26).
   1
126v Expl.   ... est verbum suum mediante predicatore et ideo cum cordis gaudio debemus audire.
(127r) Sermo in dnca pentecostes et de Spiritu Sancto (Schneyer 6, 71, Nr. 14).
   1
127r Expl.   ... ut eos doceret utilia et salubria in predicacione sua. Tales celi enarrant gloriam Dei.
(129v) Sermo (Schneyer 8, 616, Nr. 31).
   1
129v Ingressus Iesus ... (Luc. 19,1). Hic tria continentur ... — ... a turba precurrit, et quia statura pusillus ascendit in arborem.
(134v) Notabile.
   1
134v Nota videre debemus oculo contemplationis Ihesum sub specie lamentabili in cruce pendentem, sub specie mirabili in altari reficientem ... — ... ut per amorem extaticum sursum ad caelestia rapiatur.
(136r) Notabile.
   1
136r Nota. Mundus non est amandus sed odiendus propter infidelitatem suam ... — ... si infidelis tamen propter modicas delectiones multos habet amatores.
(148v) Eberhardus de Valle Scholarum Sermo de s. Caecilia (Schneyer 2, 3, Nr. 9).
(166r) Eberhardus de Valle Scholarum Sermo de s. Vincentio (Schneyer 2, 5f., Nr. 49).
   1
166r Certamen forte dedit illi ut vinceret. Sap. X (12). In hoc verbo beatus Vincencius commendatur a duobus. Primo ab audaci aggressione arduorum cum dicitur Certamen forte ... — ... usque in finem firmiter demonstrabit et demonstrando firmabit. Ps. (15,11) Adimplebis me laetitia cum vultu tuo delectationes in dextera et cetera.
(170v) Eberhardus de Valle Scholarum Sermo in conversione s. Pauli (Schneyer 2, 6, Nr. 51).
   1
170v Expl.   ... ut ex suo descensu nobis ascensum ad regnum celorum impetraret; ad quod regnum nos perducat.
(176r) Eberhardus de Valle Scholarum Sermo in capite ieiunii (Schneyer 2, 6, Nr. 57).
(186r) Eberhardus de Valle Scholarum Sermo de s. Iacobo (Schneyer 2, 10, Nr. 108).
   1
186r Expl.   ... invenitur quia in ipso sunt thesauri omnes sapiencie et scientiae absconditi. Col. II (3).
(202v) Segensformel.
   1
202v Deus conducat te et angeli eius sint tecum in hac via cara et honesta Katherina cuius tamen praesentia in ... careo et eius recessus est tristitia et gaudium mihi (?).
(Innenschicht Koperteinband: HD) Verschiedene Notizen mit Preisangabe.
   1
HD In tertio registro iacent ... Pro duobus florenis In secundo registro legite bonam (?) materiam de inverecundia ... Tristitia et gaudium peregrinatio eius est ...