Beschreibung ausdrucken Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7504
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 419
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 1 F 21 S. 2    Pergament   203 Bl.    105/110×72/80   Entstehungsort unbestimmt, Mitte 14. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 5, 149-160 (online).
Kustoden.
Schrift:
Schriftraum: 77/92 × 50/64    Zeilenzahl: 20-24   
Schriftart: Textualis – Marginalien – Glossen
Rahmung und Linierung. Zirkelstiche. Sehr kleine Textualis 14. Jh. von zahlreichen Händen: 1) Ir; 2) Iv; 3) 1r-29r; 4) 29r, Z. 12-16; 5) 29v-31v; 6) 32r-58r; 7) 58v-61r; 8) 61r, Z. 1-92v; 9) 93r-183v; 10) 184r-202v. Vereinzelt Ergänzungen und Korrekturen.
Ausstattung: Rubriziert   
Schmucklose Lombarden.

Einband: Stams (?)     Mitte 14. Jh.          Kopert
Koperteneinband mit Kettenstichheftung, 115 x 112/80 mm. Außen Leder, als Futter Leder und Textileinlage.


Vorbesitzer Stams (Katalogeintrag, Eintragung in Roschmanns Katalog über Stamser Handschriften). 1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Stams der UB übergeben.
Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift , Q 2
Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (PV072023)

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 5", "Walther, Initia", "RB", "PL", "Schneyer", "CPL", "BHM"
alle Initien
(VD) Verse und Notizen.
(VD) Oben auf der Innenschicht des Koperteneinbandes vier stark zerstörte, kaum lesbare Zeilen in Textualis 14. Jh.
(VD) Hildebertus Lavardinensis Fünf Hexameter über die zehn Plagen Ägyptens (Walther, Initia 14595; Stegmüller RB 10238. Parallelüberlieferung: z. B. Berlin, Staatsbibl., Ms. Diez. C fol. 63, 3rb.).
   1
VD Tit.: De decem plagis Egypti
(Ir) Ps. Anselmus CantuariensisExzerpt Admontio morienti (PL 158, 685–688).
   1
Ir Anselmus Cantuariensis archiepiscopus docuit huius interrogationes debere fieri ad infirmum iam morti proximum ... Interrogatio: Frater letaris ... ... — ... commendo spiritum meum. Et astantes ad ipsum tibi respondeant et sic securus moriatur cui hec dicuntur Nec videbit mortem in eternum (Ioh. 8,51).
(Iv) De malis cogitationibus. Anonymer Traktat.
   1
Iv Tit.: No[ta de] ma[lis c]ogitacionibus
Nota: Si surgit motus illicitus ille vel est a natura pura vel a fomite inficiente naturam ... — ... si autem ratio non advertit tunc est veniale.
Martinus OpaviensisSermo de s. Matthia (Schneyer 4, 139, Nr. 209).
(1r-29r) Exzerpte aus einigen Kirchenvätern. Kompilation als geschlossenes Werk nicht nachweisbar.
(1r-19v) Augustinus Exzerpte. u. a. aus den Confessiones, Sermones de Scripturis de Novo Testamento, Sermones de tempore, Enarrationes in Psalmos, De civitate Dei, De trinitate, De salutaribus documentis, In Iohannis evangelium tractatus, De fide et symbolo sowie De catechizandis rudibus.
   1
1r Da mihi domine scire et intelligere quis sis vel quid est quod ego amo Deum meum ... — ... sic accipietur, sic invenietur, sic aperietur te prestante qui vivis et cetera. Explicit.
(19v-29r) Exzerpte aus den Kirchenvätern Augustinus Hipponensis, Bernardus Claraevallensis und Hugo de S. Victore. Unmittelbar an die vorhergehende Exzerptensammlung
anschließend.
(19v) Bernardus ClaraevallensisIn Septuagesima, Sermo I (PL 183, 165C-166A).
   1
19v Tit.: De impedimentis que nos retrahunt a mandatorum observacione. Bernardus.
Septem sunt impedimenta quibus a mandatorum obseverancia retardamur. Primum enim impedimentum nostrum ... — ... persuasionibus importunis, sermonibus adulacionis, detractionis atque aliis mille modis.
(20r) Bernardus ClaraevallensisIn annuntiatione BMV, Sermo I (PL 183,397A-398B).
   1
20r Tit.: De diversis impedimentis divine gracie. Bernardus.
Primo cor hominis quem adhuc peccare delectat nec miseram consuetudinem ... — ... humile exhibere. Huiusmodi nempe animas gratanter respicit Ihesus Christus dominus noster.
(21r) Bernardus ClaraevallensisDnca 6. post pent., Sermo II (PL 183, 340C-341C).
   1
21r Tit.: De VII misericordiis domini
De multitudine miseracionum domini breviter aliquas proponere velim. Septem ergo in me video misericordias domini ... — ... et peccatori de tua tociens experta bonitate usque ad celestia speranda presumere.
(22v) Hugo de Sancto Victore De sacramentis, L. I, pars VIII, cap. IV (PL 176,307D-309C).
   1
22v Tit.: De causa inter Deum, hominem et diabolum
Hii tres in causam veniunt, homo, Deus et dyabolus. Dyabolus Deo iniuriam fecisse convincitur ... — ... reconciliari voluerit post iudicium sui sine timore dampnacionis expectabit.
(22v) Anmerkung zum Inhalt am unteren Blattrand von anderer Hand: De hac materia habes in Moralibus Gregorii super hunc locum Prudencia eius percussit superbum. Libro XVII.
(25r) Hugo de Sancto VictoreDe sacramentis, L. I, pars VI, cap. VI, Cur Deus homo (PL 176,310B-C).
   1
25r Tit.: Cur Deus homo. Anselmus (!)
Factus est itaque Deus homo ut hominem quem fecerat liberaret ... — ... ut vinceret maliciam ut hostis qui astucia vicerat prudencia vinceretur.
(25r) Hugo de Sancto VictoreDe sacramentis, L. I, pars VII, cap. VII, Quid ad nos pertinuit passio Christi (PL 176,310C-D).
   1
25r Suscepit de natura hostiam pro natura ut de nostro esset holocaustum offerendum pro nobis ... — ... iuste fecisset quia in eorum merito erat ut si hoc faceret iniustum non esset.
(25v) Hugo de Sancto VictoreDe sacramentis, L. I., pars VII, cap. X, Quod aliter redemisse redimere potuisset hominem si voluisset (PL 176,311D-312A).
   1
25v Redempcionem generis humani alio modo dominus perficere potuisset si voluisset ... — ... debeant expectare ut ipse via sit in exemplo, veritas in promisso et vita in premio.
(26r) Bernadus ClaraevallensisIn adventu dni, Sermo I (PL 183,35C-38A).
   1
26r Tit.: Bernardus in sermone de adventu domini
Quid sibi vult quod ex tribus personis quas in summa trinitate credimus confitemur ... — ... et digni sunt perire cum illo quicumque in similitudine eius permanent in peccato.
(28v) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. IV, cap. III (CPL 1708, PL 75,641D-642B).
   1
28v Tit.: Gregorius in Moralibus
Omnipotens Deus sicut ex nichilo bono facere potuit ita cum voluit per incarnacionis sue mysterium ... — ... reparari non possit quia nimirum angelus sua malicia cecidit, hominem vero aliena prostravit.
(28v) Ps. Bernardus Claravallensis (?)Scala paradisi, cap. 6 (= Ps. - Guigo V. Prior Carthusiae (?)) (PL 40, 1000f.).
   1
28v Bernardus. O bone Ihesu quam pium est gaudere de te, quam pium est flere de te, experti recognoscite.
(28v) Augustinus HipponensisSermo de disciplina christiana (PL 40, 676). Non potest male mori qui bene vixit.
(29r-31v) Zwei Sermones.
   1
29r Luc. XXII (51) Sinite usque huc, et cum tetigisset auriculam eius sanavit eum. Glossa: Numquam pietatis obliviscitur qui nec hostes suos vulnerari patitur. Sciendum quod Ihesus salvat quadrupliciter. Primo a peccatis liberando, IIo a periculis eruendo, tercio viam veritatis ministrando ... — ... Ibi deformis claritas electos non solum in animabus sed eciam in corporibus perfundit. Phil. III (20) Salvatorem expectamus.
(31v) Stanislaus de SkarbimiraSermones sapientiales, Sermo 107.
   1
31v Eccli. XXVI (19-20) Gratia super gratiam mulier sancta et pudorata. Omnis autem ponderacio non est digna continentis anime. Sicut sanctitas pertinet ad disposicionem mentis, ita pudor pertinet ad disposicionem cordis ... — ... aliter non possum esse continens nisi Deus det. Sa. 3 (13) Felix et coinquinata que nescivit et cetera.
(32r-58r) Pelagius Epistola I ad Demetriadem virginem (= Ps. Hieronymus) (PL 30, 15-45; PL 33, 1099-1120. - Stegmüller RB 6370, 1; CPL Nr. 737; BHM Nr. 301. Parallelüberlieferung: z. B. Kremsmünster, Stiftsbibl., CC 137, 119r–141r (vollständig)). Auszug cap. 9-30.
   1
32r Tit.: Epistula beati Iheronimi ad Demetriadem virginem
(58v-93r) Sermones diversi. Meist anonyme Predigten. Eingestreut einige Notabilia und ein Exzerpt.
(58v) Sermo.
   1
58v Posuit animam meam ad vitam (Ps. 65,9). Sciendum quod aniae dignitas in tribus consistit. Primo in eo quod est a Deo dilecta, secundo in eo quod est ad Deum erecta ... — ... scilicet videbit quod est summa et tota remuneratio hominis. Io XVII (3) Hec est vita eterna et cetera.
(61r) Sermo.
   1
61r Eccli. III (2) Indicium patris audite filii dilecti et sic facite ut salvi sitis. Dominus proposuit nobis consideracionem iudiciorum suorum sub affeccione paterna volens quod ipsa consideremus ... — ... et si sic ante iudicium interrogare teipsum velud propicia communia (?) in contrarium Dei invenire poteris.
(62r) Sermo.
   1
62r Filii tui sicut novelle olivarum in circuitu mense tue (Ps. 127,3). Sancti apostoli commendantur a tribus, a conformitate dominice passionis ibi Filii tui, a puritate incorruptionis ... — ... alique nobis mice mitterentur. Mt. (15,27) Catelli edunt de micis et cetera.
(63r) Gilbertus Tornacensis OFMSermo de s. Augustino (Schneyer II 293, Nr. 140).
   1
63r Expl.   ... quia non timemus flagella, non miramur beneficia, non diligimus precepta, non aspiramus ad promissa.
(64v) Sermo.
   1
64v Numquid ad preceptum tuum elevabitur aquila. Iob (39,27). Aquila habet IIIIor proprietates spirituales. Habet enim aquila perspicacitatem in sensu, renovabilitatem in statu ... — ... non respicere terrena et temporalia. Apoc. VIII (13) Audivi vocem aquile clamantem: Ve ve habitantibus in terra.
(65v) Sermo.
   1
65v Arbor bona fructus bonos facit. Mt. VII (17). Spiritualiter arbor bona religiosus sicut arbor in medio paradisi. Gen. II (?). Dicitur autem arbor bona cuius omnes partes sunt bone ... — ... De huius impedimento fructus dictum est in sermone: Posui vos, et in illo Acquiesce ei.
(67v) Sermo.
   1
67v Virga tua et baculus tuus et cetera (Ps. 22,4). Virga significat beatam Mariam, baculus crucem, ipsa me consolatur scilicet (?) consolatio enim humani generis tota consistit in virgine Maria ... — ... recipit consolationem. Za. 1 (17) Civitates mee affluent bonis et consolabitur dominus Syon.
(68v) Sermo.
   1
68v Signum magnum apparuit in celo et cetera (Apoc. 12,1). Notate diligenter quod Maria est signum maximae pietatis hominibus quod ad quecumque se convertit ... — ... glorie caritate. (Apoc. 12,1) Sub pedibus luna quia calcat transitoria corona in capite eius stellarum XII. XII scilicet prerogatarum.
(70v) Sermo.
   1
70v Non est talis mulier super terram. Iudith (11,19). Nota terra est infima dignitate, minima quantitate, frigida accidentali qualitate, arida naturali proprietate ... — ... arida naturali proprietate quia terrena reddunt animam aridam sine humore devocionis.
(72r) Sermo.
   1
72r Videte quomodo caute ambuletis (Eph. 5,15). Caute ambulat et sapienter qui diligenter ad pedes respicit. Per pedes finis hominis intelligitur ... — ... sermones Dei. Ephe. III (recte: 4,29) Omnis sermo malus et cetera. Luc. ult. (24,17) Qui sunt hii sermones.
(72v) Notabile.
   1
72v Tres mortuos nobiliter dominus legitur suscitasse, filiam archisynagogi intra domesticos parietes ... — ... spirituales anime virtutes quarum interventu possit revocari ad vitam.
(73v) Gregorius Magnus Homiliae in evangelia, L. II, Hom. XXV (Exzerpt) (PL 76, 1195D-1196A; 1196B-C).
   1
73v Tit.: Gregorius in Omelia pasche
Ubique occurrit nobis superna medicina quia et dedit homini precepta ne peccet ... — ... paratus est penitentiam nostram nobis ad innocentiam deputare. Inquinati post aquam salutis renascamur ex lacrimis.
(74v) Notabile.
   1
74v Notandum quod per quandam similitudinem dicitur conteri peccator. Sicut enim lapis qui conteritur et confrangitur in nichilum deducitur ... — ... tunc est nobis per veram penitenciam Deo satisfaciendo infirmitatis articulum et maxime mortis periculum.
(77r) Sermo (?).
   1
77r Tit.: De confessione
Effunde sicut aquam cor tuum et cetera. Ier. (2,19). Notabiliter dicit Sicut aquam. Quidam enim in confessione effundunt cor, id est conscientiam suam sicut vinum, quidam sicut lac ... — ... parere parata ut scilicet paratus sit ad satisfaccionem obediendo in omnibus sine quibus non possit consequi salutem anime.
(84v) Notabile.
   1
84v Sequitur de satisfaccione. Notandum quod satisfacere est causas id est radices peccatorum excidere et suggescionibus pravis aditum non indulgere ... — ... oratio est pie mentis affectus in Deum qui ne pigeretur in vocem prorumpit.
(89v) Notabile.
   1
89v Sciendum quod tria potissimum iniungenda sunt penitenti, primo ut pro posse suo omnem vitet occasionem peccandi ... — ... particeps est illorum malorum que facit ille et si est publicum nisi manifestet tempore quo tenetur mortaliter peccat.
(92r) Sermo.
   1
92r Simile est enim regnum celorum homini patrifamilias et cetera (Matth. 20,1). Nota quod Deus pater comparatur homini seminatori Mt. XIII, homini negociatori Mt. XIII, peregrinanti Mt. XXV, patrifamilias Mt. XX ... — ... copula sponsi et sponse, scilicet Christi et ecclesie. Apo. (19,9) Beati qui ad cenam nuptiarum agni vocati sunt.
(93r-94r) Nota und Exzerpte zur Passion und zum Tod Christi u.a. aus Ps.-Augustinus und Petrus Lombardus.
(93r) Ps. AugustinusSermones supposititii de tempore: Sermo 161 de pascha III, Exzerpt (PL 39,2062).
   1
93r Eusebius. Potuerat quidem dominus noster hostem humani generis sola maiestate prosternere sine incarnacionis humilitate ... — ... et qui cum sua voluntate corruisse videbatur, cum sua rursus voluntate repararetur et cetera.
(93v) Petrus Lombardus Sententiarum libri IV, L. III, Dist. VIII (Exzerpt) (PL 192,794-795).
   1
93v Passio et mors Christi nobis sunt forma et causa. Forma virtutis et humilitatis, causa glorie et libertatis ... — ... ille Adam superbierit per esum ligni vetiti noxia delectacione perfruendo et cetera. In sententiis. Libro III capitulo LXXXI.
(94r) Notabile. Vergleich des Todes Christi mit dem Kampf zwischen Drachen und Elephant. (möglicherweise aus Bartholomaeus Anglicus, De proprietatibus rerum).
   1
94r Nota. Mors Christi videtur prefigurata in pugna que est inter draconem et elephantem de qua legitur in libro de proprietatibus quod draco et elephans habent perpetuam pugnam inter se ... — ... et sic forti impingenti in fortem ambo corruerunt in mortem, Christus in corpore, dyabolus in potestate.
(94v-114v) Sermones diversi (Schneyer 4, 124–149). Vorwiegend Sermones de sanctis, entweder anonym oder aus der Sermonessammlung des Martinus Opaviensis; ein Sermo aus der Sammlung des Bertholdus de Ratisbona.
   3
106v Tit.: Georgii martyris
Stabunt iusti in magna constancia et cetera. Sap. V (1). Notandum quod omnes tam boni quam mali angustiantur et tribulantur. Eccli. XL (1) Occupacio magna creata est ... — ... et permansit incolumis, in fine autem decollatus reddidit Deo spiritum.
109r Dignus est operarius mercede sua. Luc. X (7). Notandum quod dominus operarios suos diversimode remunerat post laborem. Remunerat autem IIIIor genera hominum ... — ... et amplexabitur. Unde in figura horum legitur tamen parvulos (?) amplexasse.
114r Quis putas est fidelis servus et prudens et cetera. Mt. XXIIII (45). Nota quadruplicem prudentiam in evangelio in verbis domini expressam quam habuit ille sanctus ... — ... plane sine difficultate quia donant suavitatem, unde Iugum enim mihi suave est et cetera (Matth. 11,30).
(94v) Martinus OpaviensisSermo de s. Andrea (Schneyer 4, 137, Nr. 179).
   1
94v Tit.: Andree apostoli
(96v) Martinus OpaviensisSermo de s. Vincentio (Schneyer 4, 138, Nr. 199).
   1
96v Tit.: Vincentii sermo
(99r) Martinus OpaviensisSermo de s. Matthia (Schneyer 4, 139, Nr. 211).
   1
99r Expl.   ... Bernardus: Christus clamat: Ego reficiam et cetera.
(102v) Martinus OpaviensisSermo in assumptione BMV (Schneyer 4, 143, Nr. 262).
   1
102v Expl.   ... Magnificat animam meam dominum (Luc. 1,46). Studeamus et nos negociari circa ipsam ut cum beata virgine magnificemus ipsum qui est super omnia benedictus.
(105r) Bertholdus de RatisbonaSermo de s. Philoppo et Iacobo (Schneyer 1, 483, Nr. 134).
   1
105r Tit.: Philippi et Iacobi
desiderant in eum prospicere quanto magis in divina natura que incomparabiliter pulcrior est quam humana.
(111r) Martinus OpaviensisSermo de s. Gregorio (Schneyer 4, 139, Nr. 213).
   1
111r Tit.: Gregorii
(112r) Martinus OpaviensisSermo De s. Bartholomeo (Schneyer 4, 144, Nr. 270).
   1
112r Expl.   ... cum paucis qui inveniunt eam pervenit ad vitam scilicet supremam quam oculus non vidit et cetera.
(115r-116r) Exzerpte aus den Kirchenvätern Gregorius I. Magnus und Bernardus Claraevallensis.
(115r) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XXIX, cap. XVIII (Exzerpt) (CPL 1708).
   1
115r Gregorius in Moralibus libro XXIX. Video Paulum ex illa persecucionis sevicia ad gratiam apostolatus vocatum (Act. 9,1f.) et tamen sic inter iudicia occulta formidat ... — ... Prov. (recte: Eccli. 9,1) Sunt justi atque sapientes, et opera eorum in manu Dei et tamen nescit homo utrum amore et cetera.
(115v) Gregorius Magnus Homiliarum XL in evangelia, L. II, Hom. XXIV (PL 76, 1188B).
   1
115v Gregorius. Si quis spiritum Christi non habet et cetera (Rom. 8,9). Spiritus Christi facit amicos et inimicos diligi, terrena despici ... — ... non regitur de divine claritatis specie postmodum non letatur.
(115v) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XXXIII, cap. XXI (PL 76, 699C-D).
   1
115v Idem. Liberum arbitrium in bono formatur electis cum eorum mens a terrenis desideriis ... — ... Rursum si nostrum non est unde nobis retribui premia speramus?
(115v) Gregorius Magnus Moralia in Iob?.
   1
115v Item. Omnem creaturam sensibilem Deus armatam et munitam creavit, alios unguibus, alios pennis velocibus ... — ... voluit esse in se ut infirmitatis necessitate coactus semper necessarium habeat dominum suum.
(116r) Gregorius Magnus Moralia in Iob, L. XX, cap. III (PL 76, 138B).
   1
116r Item. Tanta debet esse dispensacio regiminis ut is qui preest ea se circa subditos ... — ... a discipline metu resolvimus subditos si nostro regimini hilaritatis frena laxamus et cetera.
(116r) Bernardus Claravallensis Sermo in octava paschae, Auszug (PL 183, 295A-B).
   1
116r Bernardus. Est enim martyrii genus et effusio quedam sanguinis in cottidiana corporis afflictione ... — ... saltem miciori quodam sed diuturniori martyrio sanguinem fundant.
(116v-200v) Sermones diversi. Meist anonyme Predigten, eingestreut einige Notabilia.
   8
153r Proposito sibi gaudio sustinuit crucem. Hebr. XII (2). Sciendum quod est quadruplex gaudium, enim gaudium vanum quod debemus contempnere ... — ... corpus immortale, agile, impassibile cum figurarum denique corpori claritatis sue.
181v Sciendum quod divina gratia IIIIor facit in anima. Primo decorat in affectione, IIo liberat a confusione ... — ... gloriam regulantem. Gal. VI (16) Quicumque hanc regulam secutus fuerit pax super illum et misericordia.
183v Si quis mihi ministrat et cetera (Ioh. 12,26). Sciendum est quod quatuor sunt genera hominum sequencium dominum. Quidam sequuntur ipsum per viam latam ... — ... summa beatitudo. Io. XVII (3) Hec est vita eterna ut cognoscant te solum Deum verum et quam misisti (radiert: Ihesum) Christum ad quem.
192v Dilectus Deo et hominibus. Eccli. XLV (1). Quia armis lucis vel pace paciencia caritate longaminitate castitate indutus ... — ... dedicatus fuit et religionem Christi dedicavit et mirabiliter ampliavit.
195r Viri Galiley (Act. 1,11). Sciendum est quod ascendentem dominum aspiciebant diligenter et nos ... — ... per configuracionem corporis domini qui ita recepit dotem gloriose claritatis intellige.
197r Tit.: Simonis et Iude
Qui diligunt te sicut sol in ortu suo splendet ita rutilant (Iudic. 5,31). Sciendum est quod isti sancti apostoli dilexerunt dominum et nos debemus diligere tripliciter ... — ... nec tribulacio prevaluit. Cant. VIII (6) Fortis est ut mors dilectio.
198v Tit.: Benedicti
Dedit illi coram ad precepta et legem vite et discipline. Eccli. XLV (6). Sciendum quod observancia mandatorum ad tria valet. Primo ad declinacionem vicorum (recte: viciorum), secundo ad cognicionem secretorum ... — ... sive in corpore sive extra corpus nescio Deus scit (2. Cor. 12,3).
200v Tit.: Dominica III. Xlme
Fuistis aliquando tenebre (Eph. 5,8). Sciendum quod status peccatoris notatur status tenebrarum quadruplici racione ... — ... contra voluptatem carnalem et luctum id est humilitatem, contra secularem pompam.
(116v) Sermo.
   1
116v Tit.: De triplice estu
Sub umbra illius quem desideraveram et cetera. Cant. (2,3). Nota quod est triplex estus. Primus est a sole veniens, hec est ira Dei ... — ... pariter cum eo gaudeat. 1. Cor. XV (28) Cum autem subiecta fuerint illi omnia tunc ipse subiectus erit et cetera.
(117v) Sermo.
   1
117v En dilectus meus stat post parietem nostrum (Cant. 2,9), id est velatus carne nostra quam assumpsit. Triplex est paries post quem stat sponsus ... — ... tercius ducatu gracie. Mich. II (13) Ascendet iter pandens ante eos.
(118r) Sermo.
   1
118r Ecce tu pulcher es dilecte mi (Cant. 1,16). Quattuor sunt sponsi pulchritudines propter quas diligendus est. Prima fuit in mortali corpore ... — ... Saphirus colorem habet celestem et significat contemplationem et hec est IIIIa pulchritudo.
(118v) Nota.
   1
118v Nota triplicem miseriam quam infert inobedientia. Primo privat dono spirituali quia religiosus inobediens nullius gracie particeps est ... — ... illos qui notabiliter inobedientes sunt, dic quod non leo mundi sed leo inferni scilicet dyabolus.
(119v) Sermo.
   1
119v Nubecula parva ascendit de mari quasi vestigium hominis (1. Reg. 18,44). Hec nubecula est caro Christi parva propter humilitatem, ascendit de mari id est de peccatoribus ... — ... sed ex dyabolica superseminacione cum nostri liberi arbitrii eleccione.
(119v) Notabile.
   1
119v Tit.: Nota
Circa adventum domini nota quod idcirco tam diu venire distulit ut dilacione promissorum patrum cresceret desiderium ... — ... et sumitur in alimoniam anime ne deficiat in via unde et viaticum dicitur.
(120r) Notabile.
   1
120r Tit.: Nota
Sic currite et cetera (1. Cor. 9,24). Nota quod tres currentes currere nos faciunt. Currunt enim dies currunt vires ... — ... id est virtutibus muniunt. Exo. (15,) Dixit inimicus: Persequar et [dividam] spolia.
(120v) Sermo.
   1
120v Repleti sunt omnes spiritu sancto (Act. 2,4). Nota ... (radiert) repletur spiritu sancto sed tamen spiritum non carent qui ut furiosi insanos mundi ludos ... — ... spiritum verita (recte: veritatis) quem mundus non potest accipere quia non videt eum nec scit eum (Ioh. 14,17).
(122r) Sermo.
   1
122r Et vocavit nomen eius Ihesus (Matth. 1,25). Nota tres equivocos predecessores suos habuit Ihesus. Ihesum Nave qui habuit prerogatam ducatus ... — ... Hebr. VII (26) Talis enim decebat ut nobis esset pontifex, innocens, sanctus, impollutus et cetera.
(122r) Sermo.
   1
122r Ihesum quaeritis Nazarenum crucifixum (Marc. 16,6). Hic notanda duo: piam querencium sollicitudinem et certificacionem de statu eius ... — ... in testimonium contra eos. Apo. II (recte: Ioh. 19,37) Videbunt in quem transfixerunt.
(123r) Sermo.
   1
123r Egredietur virga de radice Iesse. Isa. (11,1). Hec fuit prophetia de beata virgine Maria que dicitur virga quia gracilis fuit ... — ... dans sanitatem et vitam et benedictionem (Eccli. 34,20). Hec possunt ad predicta referri.
(125r) Sermo.
   1
125r Domine labia mea aperies (Ps. 50,17). Sicut scitis in qualibet predicacione facienda tria sunt attendenda. Duo ex parte persone petentis a quo petitur ... — ... aperies propter tuam benevolentiam, labia mea propter meam indigentiam.
(125v) Sermo.
   1
125v Bonus homo de bono thesauro cordis profert bonum (Luc. 6,45). Verba hec possunt convenienter adaptari cuilibet verbum Dei proponenti ... — ... precepta necessaria, consilia salutaria et promissa celestia.
(126v) Sermo (Schneyer 6, 131f., Nr. 76 = 165, Nr. 20 = 183, Nr. 26).
   1
126v Expl.   ... est verbum suum mediante predicatore et ideo cum cordis gaudio debemus audire.
(127r) Sermo (Schneyer 6, 71, Nr. 14). Dnca pentecostes et de Spiritu Sancto.
   1
127r Expl.   ... ut eos doceret utilia et salubria in predicacione sua. Tales celi enarrant gloriam Dei.
(128r) Sermo.
   1
128r Dixit qui sedebat in throno. Ecce nova facio omnia (Apoc. 21,5). Istud verbum merito est advertendum quia in Proverbiis dicitur (recte: Eccli. 13,28) Dives locutus est ... — ... tunc dilectis est armonia, ita ubi ex diversitate premiorum.
(129v) (Schneyer 8, 616, Nr. 31). Sermo.
   1
129v Ingressus Iesus ... (Luc. 19,1). Hic tria continentur ... — ... a turba precurrit, et quia statura pusillus ascendit in arborem.
(130v) Sermo.
   1
130v Fuit homo missus a Deo (Ioh. 1,6). Iste homo fuit mitis in affectu, sapiens in profectu, austerus in aspectu, virtuosus in effectu ... — ... quia ipse predicavit penitenciam per quam venitur ad regnum celorum.
(131v) Sermo.
   1
131v Mundus eum non cognovit (Ioh. 1,10). Iste mundus caret domini cognicione, habundat vana exultacione, excluditur a divina oracione et est indignus spiritus sancti percepcione ... — ... eis non prodest. Mt. 1 (recte: 16,26) Quid prodest homini si universum mundum lucretur et detrimentum anime scilicet sua.
(132v) Sermo.
   1
132v Sine ipso factum est nihil (Ioh. 1,3). Habent mali nihil nascendo, nihil peccando, nihil moriendo. Nichil enim secum portant cum nascuntur ... — ... Item nichil sollicitantur in affeccione. Phil. (4,6) Nichil solliciti sitis.
(133r) Sermo.
   1
133r Sequere me (Matth. 8,22; 9,9 u. ö.). Noli sequi fortune instabilitatem quia qui hanc sequitur non apprehendit ... — ... abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me. Iob 23 (11) Vestigia eius secutus est pes meus.
(134r) Sermo.
   1
134r Ecce vere Israhelita in quo dolus non est (Ioh. 1,47). Hoc nomen duplicem habet interpretacionem: Interpretatur enim princeps assumptus cum Deo suo ... — ... et qui sic assumitur necesse est ut in Dei visione per amorem sit fixus.
(134v) Notabile.
   1
134v Nota videre debemus oculo contemplacionis Ihesum sub specie lamentabili in cruce pendentem, sub specie mirabili in altari reficientem ... — ... ut per amorem extaticum sursum ad celestia rapiatur.
(136r) Notabile.
   1
136r Nota. Mundus non est amandus sed odiendus propter infidelitatem suam ... — ... si infidelis tamen propter modicas delectiones multos habet amatores.
(136v) Sermo.
   1
136v Mulier timens Deum ipsa laudabitur. Prov. ult. (31,30). Ad observantiam timoris domini totis viribus studere debemus quia sine timore domini ... — ... ob ira divine indignationis abscondimus. Ge. III (10) Vocem tuam audiendo in paradysi et timui et abscondi me.
(137v) Sermo.
   1
137v Innocentes et recti adheserunt mihi (Ps. 24,21). Sciendum quod adherere domino valde bonum est, quia ista adhesio est vivificatam (!) per graciam ... — ... sequi dominum longitudo enim dierum assuentur (recte: assumetur) ab eo, ad quam gloria nos perducat.
(138v) Sermo.
   1
138v Surge propera, amica (Cant. 2,10). Sciendum quod tria sunt a quibus anima fidelis debet surgere. Primo a curvitate mundane cupiditatis ... — ... sed habet lucem suam. Mt. XV (recte: 5,16) Sic luceat lux vestra coram hominibus et cetera.
(140r) Sermo.
   1
140r Ille gloriosam mortem magis eligens quam odibile vitam amplectens, voluntarie preibat ad supplicium (2. Macc. 6,19). In verbo proposito beatus P. a tribus commendatur, primo ab audaci aggressione adversorum ... — ... coronam permanencium gaudiorum. 1. Th. IIII (recte: 6,12) Bonum certamen certa et cetera.
(145v) Sermo.
   1
145v Disciplina medici exaltabit caput illius. Eccli. XXXVIII (3). Nota quod est triplex disciplina, scilicet verborum, verberum, bonorum operum. Prima est disciplina ... — ... immissio sanctitatis vel iusticie, finem vero vitam eternam. Ecce introductio ad statum glorie.
(147r) Sermo.
   1
147r In memoria eterna erit iustus (Ps. 111,7). Sciendum quod ad hoc quod homo sit iustus IIIIor requiruntur. Primum est intencio recta ... — ... omnis tarditas propter dotem agilitatis, omnisque corruptus propter dotem inpassibilitatis.
(148v) Eberhardus de Valle ScholarumSermo de s. Caecilia (Schneyer II 3, Nr. 9).
(157r) Sermo.
   1
157r Innocentes et recti adheserunt mihi (Ps. 24,21). Sciendum quod triplex est rectitudo: Est enim rectitudo sancte affeccionis, erecte intencionis, bone operacionis ... — ... et Luc. V (19) de paralitico per tegulas submisso cui fides offerentium sanitatem obtinuit.
(159r) Sermo.
   1
159r Dilexit nos et lavit nos a peccatis nostris in sanguine suo (Apoc. 1,5). Sciendum quod Christus dilexit nos tripliciter. Primo dilexit nos misericorditer preveniendo, secundo sibi firmiter astringendo ... — ... animam suam. Io. XV (13) Maiorem hac dileccionem nemo habet et cetera.
(160v) Sermo.
   1
160v Sanctificamini; cras enim faciet dominus mirabilia. Ios. III (5). Sciendum quod debemus sanctificari quadrupliciter. Primo sollicitudine timoris, secundo dulcedine devocionis ... — ... tamquam viaticum et in presentis vite sustamentum, finem vero vitam eternam quamquam finale premium.
(162v) Sermo.
   1
162v Acceptus est regi minister intellegens. Prov. XIIII (35). Sciendum igitur quod tria sunt que faciunt hominem acceptum Deo. Primum est detestacio peccatorum, IIum tolerantia adversorum ... — ... hic erit in domo eternitatis in qua fulgebunt iusti in regno patris; ad quam et cetera.
(165r) Sermo.
   1
165r Quis det ut veniat peticio mea. Iob. VI (8). Sciendum quod sancti tria solent petere in omnibus suis: primo absolucionem a peccatis, IIo directionem itineris ... — ... suscepit mortalitatem, sustinuit passionem, vicit mortem, reparavit hominem.
(166r) Eberhardus de Valle ScholarumSermo de s. Vincentio (Schneyer II 5f., Nr. 49 ).
   1
166r Certamen forte dedit illi ut vinceret. Sap. X (12). In hoc verbo beatus Vincencius commendatur a duobus. Primo ab audaci aggressione arduorum cum dicitur Certamen forte ... — ... usque in finem firmiter demonstrabit et demonstrando firmabit. Ps. (15,11) Adimplebis me leticia cum vultu tuo delectationes in dextera et cetera.
(170v) Eberhardus de Valle ScholarumSermo in conversione s. Pauli (Schneyer II 6, Nr. 51).
   1
170v Expl.   ... ut ex suo descensu nobis ascensum ad regnum celorum impetraret; ad quod regnum nos perducat.
(176r) Eberhardus de Valle ScholarumSermo in capite ieiunii (Schneyer II 6, Nr. 57).
(183v) De s. Stephano.
   1
183v Si quis mihi ministrat et cetera (Ioh. 12,26). Sciendum est quod quatuor sunt genera hominum sequencium dominum. Quidam sequuntur ipsum per viam latam ... — ... summa beatitudo. Io. XVII (3) Hec est vita eterna ut cognoscant te solum Deum verum et quam misisti (radiert: Ihesum) Christum ad quem.
(186r) Eberhardus de Valle ScholarumSermo de s. Iacobo (Schneyer II 10, Nr. 108).
   1
186r Expl.   ... invenitur quia in ipso sunt thesauri omnes sapiencie et sciencie absconditi. Col. II (3).
(188v) Sermo.
   1
188v Benediccionem omnium gencium dedit illi. Eccli. XLIIII (25). Sciendum quod triplex est benedictio religiosorum. Prima est voluntarie subtraccionis, secunda devocionis, tercia oracionis ... — ... recipere possimus. Matth. XXV (15) Dedit unicuique secundum propriam virtutem.
(190v) Sermo.
   1
190v Convenerunt ad David omnes qui erant in angustia constituti et oppressi ere alieno et amaro animo 1. Reg. XXII (recte: 1. Sam. 22,2). Tria dicit secundum tria que facit culpa. Culpa enim primo angustiat ... — ... non recipiunt blandicias consolatorum quamdui in se sentiunt puncciones et amaritudines peccatorum.
(191r) Sermo.
   1
191r Acceptus est regi minister intellegens. Prov. XIIII (35). Sciendum est quod in ministerio tria debemus esse. Primum est plenitudo innocencie, secundum est promptitudo obediencie ... — ... sed impaciens exaltat stulticiam suam quibus precipitatur perturbacione.
(202v) Segensformel. Deus conducat te et angeli eius sint tecum in hac via cara et honesta Katherina cuius tamen presencia in ... careo et eius recessus est tristitia et gaudium mihi (?).
(HD) Verschiedene Notizen mit Preisangabe. In tercio registro iacent ... Pro duobus florenis In 2o registro legite bonam (?) materiam de inverecundia ... ... Tristicia et gaudium peregrinacio eius est ....