Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7542 |
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier. |
I | 1-24 Pergament |
Schrift: | |
Schriftraum: 170/175 × 107/110 Zeilenzahl: 22-31 | |
Schriftart: Textualis cursiva | |
Ausstattung: Rubriziert | |
II | 25-94 Pergament |
Schrift: | |
Schriftraum: 186/190 × 117/120 Zeilenzahl: 30-34 | |
Schriftart: Textualis | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Bl. 30v kreisförmige Darstellung der Extremitas septentrionalis sowie des Circulus solis, Bl. 65r kreisförmige Darstellung zur Trinitas mit rotem Kreuz und Buchstabenkombinationen in schwarzer Tinte, jeweils in roter Tinte innerhalb eines ausgemalten Umrahmungsquadrats. | |
III | 95-160 Pergament |
Schrift: 8 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (95r) Schriftraum: 160 × 125/130 Zeilenzahl: 39 |
Schriftart: Notula Eingefügtes Einzelblatt; Schreiber 3 | |
Schrift 2 | (95v-96r) Schriftraum: 180 × 125/130 Zeilenzahl: 17/40 |
Schriftart: Textualis Eingefügte Einzelblätter; Schreiber 2 | |
Schrift 3 | (97r-99v) Schriftraum: 190 × 115 Zeilenzahl: 50 |
Schriftart: Textualis Schreiber 1 | |
Schrift 4 | (100ra-119vb) Schriftraum: 190 × 115 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 48-52 |
Schriftart: Textualis Schreiber 1 | |
Schrift 5 | (106ra) Schriftraum: 105/110 × 60 Zeilenzahl: 13 |
Schriftart: Notula Eingefügtes halbes Einzelblatt; Schreiber 3 | |
Schrift 6 | (120r-121v) Schriftraum: 185 × 125 Zeilenzahl: 41-44 |
Schriftart: Notula Schreiber 3 | |
Schrift 7 | (142v) Schriftraum: 175 × 135 Zeilenzahl: 36 |
Schriftart: Notula Schreiber 3 | |
Schrift 8 | (122r-142r, 132r-142, 143r-152v, 153r-160) Schriftraum: 175-185 × 120 Zeilenzahl: 38-40 |
Schriftart: Textualis Schreiber 2 | |
Ausstattung: Rubriziert | |
IV | 160/I[161]–184[185] Pergament |
Bl. 160I in der Zählung übersprungen. | |
Schrift: | |
Schriftraum: 183/185 × 115/117 Zeilenzahl: 40 | |
Schriftart: Textualis Bl. 184r Notula. | |
Ausstattung: Rubriziert Fleuronnéeinitiale(n) |
Einband: Stams 14. Jh. Gotisch Schmucklos |
1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Stams der UB übergeben. Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift, S 1 |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! ---------------
(Teil I) | |
(VDS) | Dreizeilige Notiz. 3 |
VDS | In re terrena nec lex nec iuris habena... |
VDS | Sacrum pingue dabo nec macrum sacrificabo... |
VDS | Cum polus m duo cc lebda super x duo iuncta... |
(1r-3r) | Sermo. De effectibus aque benedicte atque eius utilitate. 1 |
1r | Aqua quam ego dedero fiet in eo fons salientis in vitam aeternam. Ioh. III (recte: 4,13). Effectus aquae benedictae esse salubris septempliciter praedicatur... |
(3v-6v) | Sermo. De secundo adventu domini ad iudicium. 1 |
3v | Quis poterit cogitare diem adventus eius? (Mal. 3,2). Tunc videbunt filium hominis venientem in nubibus caeli (Luc. 21,27). In quibus verbis duo nominantur antecedentia iudicium... |
(7r-13v) | Symbolum Apostolorum cum auctoritatibus (vgl. Stegmüller RB Nr. 7313). Aufteilung des Symbolum auf die zwölf Apostel mit Anführung zahlreicher Auctoritates aus der Bibel und aus Kirchenvätern und -schriftstellern. 1 |
7r | Petrus (zu ergänzen: dixit) Credo in Deum patrem omnipotentem creatorem caeli et terrae. Dicitur Abacuc 3° Hic est liber mandatorum Dei et lex est in aeternum... |
(14r-20r) | 2 Sermones in fer. 4 post Quinquages. (De sex operibus misericordiae corporalibus) (Schneyer I 723, Nr. 88-89). | :
(20v-21v) | Sermo in parasceve. In parasceve. Divisionem require. 1 |
20v | O vos omnes qui transitis per viam, attendite et videte, si est dolor sicut dolor meus. Threnorum primus (Lam. 1,12). Consuetudo est quod quando pauperes et mendici esurientes debiles et infirmi iuxta viam sedent... |
(22r) | Zusatz zum vorhergehenden Sermo. Divisio. 1 |
22r | Attendite et videte si est dolor sicut dolor meus. Threnorum primo. In quibus verbis duo possumus notare, primo passionem benignissimam... |
(22v-23r) | Sermo in parasceve de beata virgine. In parasceve . 1 |
22v | Anima mea turbata est valde (Ps. 6,4). In quibus verbis beata virgo Maria denotatur cum septem turbationibus valde amaris... |
(23v-24v) | Sermo. 1 |
23v | Dominus pauperem facit et ditat, humiliat et sublevat. Primo Regum (1. Sam. 2,7). Sic dixit Anna Uxor Elchanae: Pauperem fecit filium suum... |
(Teil II) | |
(25r-93v) | Dialogus contra Iudaeos (PL 157, 535-672; Ed.: Mieth 1982; Cardelle u.a. 2018. – Díaz y Díaz 893). | :
(94r-94v) | Sermo. De s. Petro martyre ordinis Predicatorum.. 1 | :
94r | Ego sum vitis vera et vos palmites (Ioh. 15,5). In vite intellegitur doctrina Christi, quattuor palmites huius vitis fuerunt quattuor evangelistae... |
(Teil III) | |
(95r) | Entlehnnotiz am unteren Blattrand (14. Jh.). Memoriale de plebano in Silz qui habet Passionale de Mays in magno folumine. |
(95r) | Sermo dnca 6 post pascha (Schneyer III 409, Nr. 454). | :
(95r-160v) | Sermones de epistolis et evangeliis de tempore et de sanctis. Teilweise mit Predigten des Iohannes de Castello und Iohannes de Opreno, vereinzelt Aldobrandinus de Cavalcantibus u. a. 10 | :
97r | Nolite mirari si odit vos mundus etc. 1. Ioh. III (13). Non debent mirari servi si odio habeantur a mundo... |
97v | Deus autem gratiae qui vocatur etc. (1. Petr. 5,10). Quinque ponuntur in his verbis... |
98r | Omnis creatura ingemescit etc. (Rom. 8,22). Secundum unam expositionem omnis creatura dicitur homo... |
99r | Piscatores autem descenderant ... Luc. V (2). Nota hic quattuor, scilicet stagnum, navem, piscatores et retia... |
99r | Quicumque baptizati sumus ... Rom. VIII (recte: 6,3). In hac epistola principaliter invitamur ad novitatem vitae... |
99v | Stipendia peccati etc. (Rom. 6,23). Duo genera stipendiorum innuit hic apostolus, scilicet stipendia mortis... |
100va | Omnis arbor quae non facit fructum bonum etc. (Matth. 7,1). Nota quare mala arbor, id est mali homines et maxime ad instar malarum arborum sunt praecidendi... |
101ra | Ait autem villicus inter se etc. (Luc. 16,3). Nota octo satis commendabilia in isto villico... |
104ra | Occurrerunt ei decem viri leprosi (Luc. 17,12). Item (recte wohl: Inter) alia peccata maxime peccatum luxuriae assimilatur leprae... |
108rb | Bene ... (Lücke in der Hs.) virgo beata ab VIII, primo a Deo patre... |
(95v-96r) | Sermo (Schneyer 3, 409, Nr. 458). | :
(103ra) | Sermo in dnca 13 post pent. (Schneyer I 159, Nr. 126). | :
(105vb) | Sermo in purif. (Schneyer I 186, Nr. 489). | :
(105vb-115vb) | Sermones de sanctis. 1 |
112vb | Ascendit Deus in iubilo. Ps. (46,6). Hic tria notantur circa Dei ascensionem, primo ponitur ascensio... |
(107vb) | De sancto Benedicto (Schneyer 5, 594, Nr. 202). | :
(107vb) | In annunciacione (Schneyer 5, 594, Nr. 203). | :
(111rb) | De sancto Georio (Schneyer 5, 595, Nr. 207). | :
(111vb) | Sermo de inventione s. crucis (Schneyer I 205, Nr. 741). | :
(111va) | Philippi et Iacobi (Schneyer 5, 605, Nr. 364). Parallelüberlieferung: Neapel, Bibl. Nazionale, VIII.A.40. 1 | :
111va | Mihi absit gloriari in cruce domini nostri Iesu Christi. Gal. VI (14). In cruce intelligitur tribus modis gloria, in cruce, id est in amore... |
(112ra) | Sermo de s. Iohanne ante Portam Latinam (Schneyer I 488, Nr. 205). 1 | :
112ra | Hoc est praeceptum meum ... (Ioh. 15,12). Tria notantur in his verbis, primo necessitas diligendi indicitur ibi Hoc est praeceptum meum, secundo... |
(113ra) | Ewangelium (Schneyer 5, 606, Nr. 367). Parallelüberlieferung: Neapel, Bibl. Nazionale, VIII.A.40. | :
(114rb) | Sermo de s. Iohanne Baptista (Schneyer I 187, Nr. 501 u. I 208, Nr. 787). | :
(114ra) | De sancta trinitate (Schneyer 5, 602, Nr. 309, zur Hs. Neapel, Bibl. Nazionale, VIII.A.40). | :
(115ra) | De sancto Petro (Schneyer 5, 594, Nr. 199 und 5, 606, Nr. 374). | :
(116ra-119vb) | Sermones quadragesimales (Schneyer III 654f.). 3 | :
117vb | Ecce nunc sequemur te in toto corde nostro. Dan. III (41). Nota quod VIII (Schneyer: septem) sunt... |
118ra | Domine qui te derelinquunt confundantur etc. Ier. XVII (13). Nota sex specialiter confundentur qui dominum derelinquunt... |
119va | Vigilate et orate ut non intretis in temptationem. Marc. XIIII (38). Ostendit hic dominus quod temptationes optime vincuntur... |
(120r-129v) | Sermones diversi. 7 | :
120v | Gaudete in domino (Phil. 4,4) usque ibi Deus prope est. In hiis verbis circa gaudium quod proponitur nobis nota V, primum est materia gaudii... |
122r | Ecce positus est hic in ruinam etc. (Luc. 2,34). Notandum quod positus est Iesus in ruinam quadruplicem secundum IIIIor genera hominum damnatorum impugnantium Iesum... |
122r | At (ubi) venit plenitudo etc. usque ibi ut eos sub lege erant redimeret (Gal. 4,45). In hiis verbis notantur quattuor circa adventum filii missi in carnem... |
122v | Postquam consummati sunt dies octo ut circumcideretur puer etc. (Luc. 2,21). Hodie legitur epistola verbum abbreviatum de verbo abbreviato, id est parvum evangelium de Christo parvificato (recte: purificato)... |
123v | Providentes bona ... (Rom. 12,17). Debemus autem providere bona coram Deo propter tria... |
123v | Baptizatus ergo Iesus etc. Duo notanda in istis verbis circa praesentis diei negotium, scilicet baptismus et effectus baptismi... |
127v | Risus dolore miscebitur. Prov. XIIII (13). In hiis verbis enim notatur continentia praesentis sollemnitatis... |
(129v-142) | Anonyme Sermonesreihe für die Sonntage nach Pfingsten und 1. und 2. Adventssonntag. Unmittelbar an die Sermones des Iohannes de Castello anschließend. 38 |
129v | Deus caritas est ... (1.) Ioh. Can. IIII (8). In hac epistola docet nos Iohannes quid sit credendum, diligendum, imitandum... |
130r | Homo quidam erat dives et induebatur purpura. Luc. XVI (19). Parabola ista est de duobus scilicet de divite male vivente et condemnato et de paupere... |
130v | Nolite mirari si odit vos mundus etc. Io. in can. III (1. Ioh. 3,13). In hac epistola docemur quattuor scilicet quod boni homines a malis odio habentur... |
131r | Humiliamini sub potenti manu domini 1. Petri V (6). In hac epistola docemur quattuor quae sunt necessaria ad salutem, primum est veraciter humiliari... |
131r | Homo quidam fecit cenam magnam. Luc. (14,16). In hoc evangelio quattuor notantur, primum scilicet quod Deus in caelo multa praeparavit... |
131v | Erant autem appropinquantes ad Iesum publicani et peccatores (Luc. 15,1). In hoc evangelio tria ostenduntur scilicet publicanorum et peccatorum devotio... |
132r | Estote misericordes (Luc. 6,36). In hoc evangelio dominus duo prohibet, tria iubet. Prohibet iudicium et condemnationem... |
132r | Existimo quod non sint condignae passiones. Rom. (8,18). Quando eiecerit dominus hominem de paradiso et posuit in hoc exilium... |
132v | Omnes unanimes estote in oratione compatientes. 1. Petr. (3,8). Haec epistola continet perfectam doctrinam, docet enim tria... |
133r | Cum turbae irruerent in Iesum (Luc. 5,1). Istud evangelium est de quattuor, de fervore incredibili... |
133v | Sicut exhibuistis membra vestra (Rom. 6,19). In hac epistola tria docemur. Quomodo peccata sic emendanda ibi Sicut exhibuistis, quare sint vitanda... |
133v | Amen dico vobis, Nisi abundaverit etc. (Matth. 5,20). In hoc evangelio dominus tria iubet, legem super additionem, id est Nisi abundaverit... |
134r | Debitores sumus non carni. Rom. (8,12). Tria hic docet apostolus, quia quibus debeamus ibi Debitores... |
134r | Cum turba multa esset cum Iesu etc. (Marc. 8,1). Misereor super turbam. Mc. (8,2). Istud evangelium tria continet, indicium divinae misericordiae... |
134v | Adtendite a falsis prophetis (Matth. 7,15). In hoc evangelio tria docet scilicet a quibus sic cavendum ibi Attendite... |
135r | Cum appropinquaret Iesus Ierusalem videns civitatem flevit super illam (Luc. 19,41). In hoc evangelio tria notantur quae Christus fecit, suam miserationem ostendit... |
135r | Dixit Iesus ad quosdam qui in se confidebant (Luc. 18,9). Duo homines ascenderunt templum. Luc. (18,10). In hoc evangelio ostendit dominus duo, unum quod est valde terribile... |
135v | Exiens Iesus de finibus Tyri venit per Sidonem (Marc. 7,31). In hoc evangelio tria notantur scilicet ubi Christus fuerit... |
136r | Abrahae dictae sunt promissiones etc. (Gal. 3,16). In hac epistola docet apostolus tria scilicet quod Deus dedit Abrahae promissionem... |
136v | Beati oculi qui vident etc. (Matth. 13,16). Dico enim verbum quod multi etc. In hoc evangelio tria notantur, narrationem, interrogationem, salutarem responsionem... |
136v | Spiritu ambulate et desideria carnis non perfeceritis (Gal. 5,16). In hac epistola docet apostolus tria, quod spiritualiter conversemur ibi Spiritu ambulate... |
137r | Cum iret Iesus Ierusalem transibat per mediam Ca. (recte: Samariam) (Luc. 17,11). Hoc evangelium quattuor continet scilicet occursum leprosorum, petitionem ipsorum et sanationem... |
137v | Ibat in civitatem et cum appropinquaret ... (Luc. 7,11). Istud evangelium est de quattuor, de mortuo filio qui portabatur ad tumulum... |
137v | Nemo potest duobus dominis servire. Mt. (6,24). Quattuor docet hic dominus scilicet quod non possumus duobus dominis simul et semel servire... |
137v | Nemo potest duobus dominis servire. Mt. (6,24). Quattuor docet hic dominus scilicet quod non possumus duobus dominis simul et semel servire... |
138r | Cum intraret Iesus in domum cuiusdam principis pharisaeorum etc. (Luc. 14,1). Et ecce quidam hydropicus Luc. (14,2). Hoc evangelium continet pharisaeorum observationem ibi Et ipsi observabant eum... |
138v | Magister quod est mandatum magnum in lege etc. (Matth. 22,36). Bona quaestio, sed mala intentio, de magistro quaerunt qui minimum non implent... |
138v | Ascendens Iesus in naviculam transfretavit etc. (Matth. 9,1) et ecce offerebant ei paralyticum. Matth. (9,2). In hoc evangelio tria ponuntur, locus ubi Christus venit ibi Ascendens... |
139r | Simile est regnum homini regi qui fecit nuptias filio suo Matth. XXI (recte: 22,2). Quattuor hic notantur scilicet quod per has nuptias significetur quis ad eas invitetur... |
139v | Confortamini in domino ... Eph. VI (10), 1. Mach. Dixit Iudas Non concupiscant spolia eorum quia bellum ex adverso est... |
140r | Erat quidam regulus etc. (Ioh. 4,46). Hoc evangelium tria continet scilicet petitionem reguli, exauditionem domini et curationem infirmi... |
140r | Simile est regnum caelorum homini regi qui voluit rationem ponere cum suis servis. Matth. XVIII (23). Pluries invenitur dominus vocatus homo... |
140v | Hoc evangelium de tribus est, de capciosa (!) quaestione ibi Magister scimus... |
140v | Abeuntes pharisaei consilium inierunt ut Iesum caperent in sermone. Matth. XX (recte: 22,15). Hoc evangelium de tribus est, de capciosa (!) quaestione ibi Magister scimus... |
141r | Cum appropinquasset Iesus Ierosolymis etc. (Matth. 21,1). Hoc evangelium duo continet scilicet qualiter Iesus Ierosolymam venit et quomodo receptus fuerit... |
141r | In hac epistola apostolus tria facit, insinuat commoditatem temporis ibi Hora est... |
141v | Quaecumque scripta sunt etc. Rom. XI (recte: 15,4). In hac epistola apostolus tria ostendit scilicet quia utilis sit sacra scriptura ibi Quaecumque scripta sunt... |
142r | Erunt signa in sole et luna et stellis. Luc. X (recte: 21,25). In hoc evangelio agitur de adventu Christi ad iudicium sicut in praecedenti actum est de adventu Christi in carnem... |
(142v) | Anonymer Einzelsermo zum Gründonnerstag. 1 |
142v | Exemplum dedi vobis etc. (Ioh. 13,15). Dedit nobis Christus in die cenae exemplum liberalitatis in corporis et sanguinis sui porrectione... |
(143r-160v) | Sermonesreihe. Fortsetzung von Bl. 106r. 12 |
143r | Obsecro vos ego vinctus in domino ut digne ambuletis etc. Eph. IIII (1). In hac epistola ponit apostolus duplicem ordinationem secundum quam debent ordinari fideles... |
147r | Heri hora VI. (recte: VII.) reliquit eum febris (Ioh. 4,52). Nota in febre spirituali processum febris materialis, primo enim fit collectio... |
150r | Cum sublevasset oculos Iesus et vidisset maximam multitudinem. Ioh. VI (5). Nota delectabilem et gratum cibum faciunt quinque, labor viae, fames, commoda, fessio, condimenta ciborum... |
151r | Quia de mundo non estis sed ego elegi vos de mundo ... Ioh. XV (19). In hiis verbis notantur tria secundum tres clausulas eorum, primo sanctorum dignitas... |
151v | Opus fac evangeliste (2. Tim. 4,5). Ad tria monentur hic praedicatores qui sunt evangelistae, I. boni nuntii... |
153r | Sancti apostoli quorum festum hodie agitur et angeli (!) discipuli steterunt... |
155r | Vadamus et videbo visionem ... Exo. III (3). Rubus qui ardebat et non comburebatur fuit iste sanctus. Notanda autem quod quattuor terribilia sunt admiranda... |
155r | Beatus vir qui invenit sapientiam (Prov. 3,13). Notandum quod quinque genera hominum quaerunt sapientiam et non inveniunt... |
155v | Dominus dedit mihi linguam eruditam ... Isa. L (4). Notandum quod sanctus iste habuit donum linguarum ad quattuor, primo ad impetrandum... |
156r | Memores estote quomodo salvi facti sunt patres nostri etc. (1) Mach. (4,9). Hic invitamur ad memoriam sanctorum, nota ergo tria, quae sit causa... |
157r | Simile est regnum caelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas. Mt. XII (recte: 13,45). Notandum quod Christus Deus verus est negotiator, quia emit animas nostras de manu diaboli... |
159v | Sanctificavi domum hanc quam aedificasti ... (3 Reg. 9,3). Verba ista respondit dominus Salomoni postquam aedificaverat templum... |
(145v) | Sermo in dnca 20 (Schneyer I 198, Nr. 643). | :
(152r) | Sermo in festo omnium sanctorum (Schneyer I 187, Nr. 509). 1 | :
152r | Quia vidisti me Thoma credidisti, beati qui non viderunt etc. Ioh. XX (29). In hiis verbis notantur tria, primo erga beatum Thomam magna Dei benignitas... |
(Teil IV) | |
(160Ir-160Iv) | Sermo. |
(160Iv-161r) | Sermo. 3 |
160Iv | Vox exultationis et salutis in tabernaculis iustorum (Ps. 117,15). Quinque sunt voces. Prima vox est diaboli decipientis... |
160r | Historia patet et ideo eam obmittimus et sensum moralem qui multum aedificat dicimus. Zachaeus interpretatur iustus sed quia iustus non erat ideo dominum videre non poterat... |
160r | Egressus Iesus Christus perambulabat Iericho (Luc. 19,1). Historia patet et ideo eam obmittimus et sensum moralem qui multum aedificat dicimus. Zachaeus interpretatur iustus sed quia iustus non erat ideo dominum videre non poterat... |
(160Ir) | Notiz. mein dinst wizt vor, lieber her hans pharer secundo. |
(161r) | De utilitate psalmorum. 1 |
161r | Quattuor sunt peccata quae clamant ad dominum, scilicet peccatum oppressorum, unde in Exodo Viduae et pupillo non nocebis... |
(161r-161v) | Über die himmelschreienden Sünden. |
(161r) | De utlilitate psalmorum (dem Augustinus zugeschriebene Notiz). 1 | :
161r | Augustinus de utilitate psalmorum. Si diversis afflictionibus tribulatus fueris et humanis et spiritualibus undique anxiatus... |
(161v-183v) | Excerpta patrum de virtutibus et vitiis. 1 |
162r | Iohannes episcopus de fide dicit Fides est sanctissimae religionis fundamentum, caritatis vinculum, amoris subsidium, sanctitatem firmat, castitatem roborat... |
(184r) | Sermo. 1 |
184r | Cum appropinquaret Iesus (Matth. 21,1). Dominus ac redemptor appropinquante die passionis suae Bethaniam venit et Betfage montem Oliveti... |