Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7590 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 9
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 1 B 8    Papier   233 Bl.   400×286   Tirol oder Allgäu (Kempten?), 15. Jh. u.a. 1464   
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
 Wasserzeichen:  Metadaten  |  Vorschau Bilder  |  Einzelbilder: fol. 4, 9, 36, 37, 88, 136, 137, 195, 196.
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 1, 64-74 (online).
Mehrere eingebundene kleinere Doppelblätter, Bl. 10 kleineres Einzelblatt. Zwischen Blatt 88 und 89 sowie Bl. 159 und 160 je ein ungezähltes kleines Einzelblatt.
Schrift: 5 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(1-21) Schriftraum: 315 × 240    Spaltenzahl: 2   
Schreiber: Oswaldus Radbader (?) – Schriftart: Bastarda cursiva – Marginalien
Wohl derselbe Schreiber wie Bl. 42r-91v.
Schrift 2(22-41) Schriftraum: 300 × 210    Spaltenzahl: 2   
Schreiber: Georg Herr – Schriftart: Bastarda
Wohl derselbe Schreiber wie Bl. 134va bis Schluss.
Schrift 3(42-91) Schriftraum: 305 × 235    Spaltenzahl: 2   
Schreiber: Oswaldus Radbader – Schriftart: Bastarda
Schreibernennung Bl. 91vb
Schrift 4(92ra-134va) Schriftraum: 305 × 215    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 50-54   
Schriftart: Bastarda
Schrift 5(134va-231rb) Schriftraum: 270/300 × 190/210    Spaltenzahl: 2   
Schreiber: Georg Herr – Schriftart: Bastarda
Schreibernennung Bl. 231rb: Georius Herr, capellanus apud s. Leonardum.
Ausstattung: Rubriziert   

Hs. enthält 3 Fragmente
VDS, HDSolim VDS, HDS   Pergament   um 1440/1450
Heute abgelöst, Fragmentsignatur Innsbruck, ULB Tirol,E 32: Urkunde in schwäbisch-alemannischer Mundart, ausgestellt von Abt Pilgrim von Kempten. Zwischen den beiden Urkundenfragmenten besteht kein Zusammenhang.
VDS, HDSFälze an VDS, HDS   Pergament   
An beiden Deckeln je vier breite Pergamentfälze, beschrieben in Textura.
VS   Papier   Innsbruck, Ende 19. Jh.
Bei Neubindung Reste von zeitgenössischem Aktenmaterial verwendet.

Einband: Stams oder Kempten     15. Jh.     Gotisch     Streicheisenlinien        
Einband restauriert
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden


Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift (?) , bis 1808, P 8 (?)
1808 wohl bei der vorläufigen Klosteraufhebung in Stams der ULB Tirol übergeben.

Aufgrund der Wasserzeichenanalyse nicht vier Teile (vgl. gedruckter Katalog), sondern zusammenhängende Einheit, verschiedene Schreiber.

Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Walter Neuhauser 1987
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital
Wasserzeichen: Maria Stieglecker (ÖAW)

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 1", "RB", "PL", "Copinger", "Sackur 1898", "Walther, Initia", "Lutz–Perdrizet 1907", "Bloomfield", "Glorieux IX", "Pez BA IX", "Schneyer, Wegweiser", "CC", "CPL", "RS", "Kaeppeli"
alle Initien
(1r) Altes Testament: Stammbaum Josef bis David, mit Erklärung.
   1
1rb In evangelio Matthaei primo (Matth. 1,15) legitur Mathan autem genuit Iacob ... — ... ex quo filii Dei naturales esse non possumus etc.
(1v) Bibel: Tabellarische Übersicht über die Namen der assyrischen, medischen, chaldäischen, persischen, ägyptischen und jüdischen Könige (vgl. Wien, ÖNB, Cod. 3295, 94r).
   1
1va Reges Assyriorum monarchae qui regnaverunt in Ninive ... — ... Herodes Ascalonita filius Antipatris.
(2ra-21vb) Petrus Pictaviensis Compendium historiae in genealogia Christi (Summa historiae Bibliae) (Stegmüller RB 6778; Figur zu den 42 Stämmen Israels auch in Wien, ÖNB, Cod. 3295, 48r).
(22ra-38rb) Petrus Comestor CRSA Historia scholastica, Auszug: Evangelien und Apostelgeschichte (PL 198, 1537-1722, stark gekürzt, Reihenfolge bisweilen geändert). (22ra) In Evangelia, Auszug aus c. 31 bis Schluss. - (32vb) In Actus Apostolorum, Auszug.
   2
22ra Eo tempore erant tres sectae Iudaeorum ... — ... steterunt iuxta illos et dixerunt: Viri Galilaei etc. Actuum primo (PL 198, 1552-1644: In Evangelia, Auszug aus c. 31 bis Schluss)
32vb Tit.: Incipiunt historiae Actuum apostolorum quotiens aperuit dominus discipulis suis infra quadraginta dies. Actus apostolorum.
Anno octavo decimo imperii Tiberii Caesaris adhuc procuratore Iudaeae Pilato ... — ... Petrus vero crucifixus in Vaticano in vico scilicet qui est extra civitatem ubi faciebant dolia etc.
(Auszug aus In Actus Apostolorum: PL 198, 1645-1722; vgl. Wien, ÖNB, Cod. 3295, 25va-44rb)
(23ra) Übersicht über die 12 Apostel in Verbindung mit den 12 Abschnitten des Apostolischen Glaubensbekenntnisses.
(23rb) Genealogie der "Brüder Jesu" mit Erklärungen.
(32vb) Leer.
(36v) Leer.
(38va-39ra) Fortsetzung des vorhergehenden Textes. Nicht im Anschluss an Petrus Comestor, für Regierungszeit Neros und verschiedene Märtyrer unter Nero.
   1
38va Tit.: Nero imperator.
Iste Nero fuit gener Claudii. Anno domini 58 sumpsit imperium, regnavit annis 13, menses septem, dies 26 ... — ... Et sic progenies Augusti id est Octaviani cessavit etc.
(39ra-40va) Ps.-Methodius PatarensisRevelationes = De principio saeculi (Drucke: z.B. Copinger 11119, Copinger 11120. Ed.: E. Sackur 1898, 60-96. - Fabricius, Bibl. graeca VII 269. Stegmüller RB 5586. Parallelüberlieferung: Innsbruck, ULBT, Cod. 81, 80v-83v; Bamberg, Staatsbibl., Cod. E VII 63 [Can. 97], 52r-56v; Wien, ÖNB, Cod. 3295, 44ra-45vb).
   1
39ra Tit.: Incipit liber sancti Methodii episcopi et martyris ecclesiae Patarensis quem de Hebraeo in Latinum transferre curavit et Graeco sermone id est de principio saeculi et inter regna gentium et in fine saeculorum. Quem illustris et beatus Ieronimus in opusculis suis collaudavit.
Sciendum est namque fratres carissimi nobis quando in principio creavit Deus caelum et terram ... — ... et cum rege caeli gloriabuntur et impii sine fine poenam patientur ubi nos dominus eripere dignetur qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. Explicit liber et prophetia Methodii episcopi et martyris.
(40va-41ra) Petrus Comestor CRSA Historia scholastica, Auszug: Historia libri Danielis, c. 6 und 12 (PL 198, 1447-1476. - Stegmüller RB 6559).
   2
40va Tit.: De visione Danielis decima.
Ex decima visione Danielis continet partim de Antichristo, partim de Antiocho Epiphane et etiam interdum de utriusque intelligitur quod in fine dicitur: Et erit in concupiscnetiis feminarum ... — ... in fine dierum stabis in sorte tua id est resurgens in ordine tuo. Explicit de Antichristo etc. Deo gratias.
(PL 198, 1465B-1466B)
40va Tit.: Historia quartae visionis et decimae visionis versus finem et de fine saeculi et de Antichristo.
Quarta bestia habebat decem cornua. Ad finem mundi regnum Romanorum dividetur in decem regna. Ecce aliud parvum cornu etc. Hic est Antichristus ... — ... et regnum sempiternum.
(PL 198, 1454C-1455B)
(41rb-41v) Leer.
(42r) Tabellarische Übersicht über die Gliederung und den Aufbau der Heiligen Schrift (3 Zeilen mit den Silbenanfängen der Paulusbriefe).
(42r) Acht Merkverse über die Bücher des Alten Testaments (Walther, Initia 16027, RB 10873).
(42v) Tabellarische Übersicht über die Tugenden (Virtutes procedentes a Iesu Christo).
(43r) Tabellarische Übersicht über die Laster (Vitia dyaboli).
(43va-44ra) Erklärung von Stellen, Namen und Begriffen aus der Heiligen Schrift.
   1
43va Sicut qui mittit lapidem in acervum Mercurii (Prov. 26,8). Ariel interpretatur leo Dei ... — ... Iohannes propter inculpabile iudicandus est quia necessitas intulit 3° q. 1 ad limina.
(44rb-44v) Leer.
(45ra-72vb) Speculum humanae salvationis (ohne Abbildungen. Ed.: Lutz–Perdrizet 1907, 2-99. - Bloomfield Nr. 419. Stegmüller RB 11765).
   2
45ra Abbatia quaedam in prologo. Absolon suspenditur ... — ... vineam plantavit homo, vindictae domini multipliciter.
45va Tit.: Incipit prooemium cuiusdam novae compilationis cuius nomen et titulus est speculum humanae salvationis.
Expediens videtur et utile quod primo in hoc prooemio exponatur ... — ... quasi per se intelligere poterit.
(73r-73v) Leer.
(74r-91v) Gerson, IohannesMonotessaron sive Unum ex quattuor, c. 136-150 in Auszügen (Ed.: Glorieux IX, 348-368. - Stegmüller RB 4486). Text mit reichem Kommentar.
   3
74r In praemissis dictum est de passione Christi ... — ... confitentur ergo plane quod prius fuit error in Deum necesse etc. (Kommentar)
74r Ante diem festum Paschae sciens Iesus quia venit hora eius ... — ... signantes lapidem cum custodibus. (Text)
91v Expl.   ... (Schlussschrift:) Et sic finis concordancie textus passionis Christi everendi domini Iohannis Iersonis cancellarii Parisyensis per me Oswaldum Radbader
(92ra-134va) Anonyme Summa theologica (Sentenzen?). In 16 Kapiteln.
   1
92ra Fides ut dicit Gregorius in homiliis earum rerum argumentum est quae apparere non possunt; quae enim apparent iam fidem non habent ... — ... hunc enim sequar laudibus Iesum hymnis et precibus, non donet cum caeli civibus se multis laudam (!) vicibus.
(134va-183rb) Sammlung kurzer Traktate und Predigten (wörtlich genaue Abschrift von Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 613 [15. Jh., ebenfalls Stams]).
(135ra-b) De elevatione eucharistiae in missa (Parallelüberlieferung s. Zürich, Zentralbibl., C 110 und Car. C 140 [Mohlberg Nr. 141 und 301]).
   1
135ra Tit.: De elevatione eucharistiae in missa.
Corpus dominicum multis de causis elevatur in missa a sacerdote ... — ... tanta exultatio heri et nudius tertius.
(135va-b) De gratiis quae dantur audientibus devote missam (= Cod. 613, 3v-4r).
   1
135va Tit.: De gratiis quae dantur audientibus devote missam.
Sciendum quod decem sunt gratiae quae dantur homini missam devote audienti ... — ... ex corde recessit anima de corpore.
(135vb-136ra) De temptatione (= Cod. 613, 4v).
   1
135vb Tit.: De temptatione.
Nullus sanctorum sine certamine coronatus est nisi ... — ... si aliquis noluit de una proximo sibi aliam.
(136ra) De decimis solvendis (= Cod. 613, 4v).
   1
136ra Tit.: De decimis solvendis.
Decimas debemus dare de nostris integre et fideliter ... — ... omnes libere vixerunt.
(136ra-vb) Sermo zu Luc. 12,49 (in Cod. 613 aufgrund Blattverlust nicht enthalten).
   1
136ra Ignem veni mittere in terram (Luc. 12,49). Verba sunt salvatoris nostri Iesu. In his verbis explicat nobis ... — ... qui nos inducat in omnem sicut promit Dei filius veritatem etc.
(136vb-146vb) Georgius de Sclavonia De tuenda virginis Deo consecratae sanctimonia (Ed.: Pez BA IX, 257-378).
   2
136vb Tit.: Epistola magistri Georgii ad sanctimonialem.
Filiolae meae in Christo amantissimae dominae Isabellae de Villa Alba religiosae de conventu dominarum de Bello Monte prope Turonis Georgius de Sclavonia... Nosse te velis carissima quod rogatus a quibusdam venerabilibus viris ... — ... quam te apprehendere faciat sponsus tuus dominus noster Iesus Christus cui sit honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
146vb Scias carissima quod hanc epistolam quam tibi mitto multis de causis scienter feci prolixiorem ... — ... rogo etiam te quatenus mei memoriam facias in orationibus tuis sicut et ego tui facio. Gratia domini nostri Iesu Christi sit semper tecum Amen. (Nachwort)
(147ra) Predigt (Sermo) de honore parentum zu Ps. 131,12 (= Cod. 613, 5r-v).
   1
147ra Tit.: Sermo de honore parentum.
Si custodierint filii tui testamentum meum etc. David, Ps. 131 (12). In quibus verbis dominus instruit parentes ... — ... quam propria filia multis diebus sustentavit etc. Oppositum faciendum vide alibi circa simile initium Si custodierint etc. in fine libri primi.
(147rb-148va) Predigt (Sermo) zum ersten Adventsonntag (Rm 13,11) (= Cod. 613, 6r-10v, Schneyer, Wegweiser 298).
   1
147rb Tit.: Item sermo in adventu de renovatione hominis contra gulam et multa ibidem.
Hora est iam nos de somno surgere (Rom. 13,11). Ecce dilectissimi, cum omne tempus a creatione mundi in tria dividatur ... — ... in omnem immunditiam peccatorum utque sequitur secundum Gregorium. Hora est iam nos de somno surgere.
(148va-b) Predigt (Sermo) in adventu dni zu Lc 21,28 (= Cod. 613, 11r-12r).
   1
148va Tit.: In adventu domini.
Levate capita vestra (Luc. 21,28). Dominus Deus cognoscens miseriam hominis et tribulationem ... — ... quia ecce venio et habitabo in medio tui, quod nobis praestare dignetur Iesus Christus qui est benedictus in saecula Amen.
(148vb-149va) Predigt (Sermo) in annuntiatione dominica zu Lc 1,26 (= Cod. 613, 12v-15r).
   1
148vb Tit.: Collatio in annuntiatione dominica.
Missus est Gabriel angelus (Luc. 1,26). Venerabiles domini patres et fratres in Christo mihi dilectissimi. Sicut ex dictis doctorum clare colligimus praesens annuntiationis dominicae gloriosa sollemnitas ... — ... in qua concipietur nasciturus temporaliter. Missus est igitur angelus Gabriel a Deo quae fuerunt verba proposita etc.
(149va-150ra) Predigt (Sermo) de conceptione BMV zu Ct 1,4 (= Cod. 613, 15v-17v).
   1
149va Tit.: De conceptione Mariae virginis.
Nigra sum sed formosa (Cant. 1,4). Sicut lilium inter spinas illis addit decorem ... — ... ille verum qui panis vivus descnedit de caelo et dat vitam mundo Iesus Christus qui est benedictus in saecula Amen.
(150ra-b) Predigt (Sermo) de tribus speciebus peccatorum I Io 2,16 (= Cod. 613, 18r-v).
   1
150ra Tit.: Collatio de tribus speciebus peccatorum.
Omne quod est in mundo aut est concupiscentia carnis (1. Ioh. 2,16). In quibus verbis tria genera peccatorum includuntur ... — ... quia veritas est odiosa superbis ... avaris sicut panis palato corrupto.
(150va-151va) Predigt (Sermo) de s. Iohanne Baptista zu Lc 1,13 (= Cod. 613, 19r-24r).
   1
150va Tit.: De s. Iohanne Baptista.
Iohannes vocabitur nomen eius (Luc. 1,13). Dicit quidam doctor: Nomina sunt inventa ad significandas res ... — ... prout includit omnem virtutem etc.
(151va-152va) Predigt (Sermo) de signis salutis zu Ecl 9,1 (= Cod. 613, 24v-27r).
   1
151va Nescit homo an amore aut odio dignus sit (Eccle. 9,1), nisi sibi reveletur a Deo ut sancto Paulo contigit ... — ... tunc non potest esse malus.
(152va-153va) Predigt (Sermo) de septem adinventionibus diaboli zu Eph 5,15 (= Cod. 613, 27v-30r).
   1
152va Tit.: De septem adinventionibus dyaboli quibus attrahit homines ad se et in peccatis detinet.
Videte quomodo caute ambuletis (Eph. 5,15). Notandum diabolus sciens hominem debere possidere vitam aeternam ... — ... hac novte repetent animam tuam a te etc.
(153va-154ra) Predigt (Sermo) ad festum Petri apostoli zu Mt 16,19 (= Cod. 613, 30v-32r).
   1
153va Tit.: Petri apostoli.
Quodcumque ligaveris super terram erit ligatum (Matth. 16,19). In collatione clavium magnam supra modi humani dominus sacerdotibus suis contulit potestatem ... — ... sed paenituit usque in finem salubriter.
(154ra-va) Predigt (Sermo) de salubri poena zu 1 Esr 4,1 (= Cod. 613, 32v-33v).
   1
154ra Tit.: De salubri poena.
Legitur in primo libro Esdrae cap. tertio (nach 1. Esdr. 4,1): Audientes hostes Iuda et Beniamin quia filii captivitatis aedificarent templum ... — ... sic fecit Paulus, sic Petrus etc.
(154va-155ra) Predigt (Sermo) De avaris aut usurariis (= Cod. 613, 33v-35r).
   1
154va Tit.: De avaris aut usurariis.
Mittit dominus nuntios sed quidam vix aut raro aut numquam vocari possunt ... — ... non videbunt terram pro qua iuravi patribus eorum.
(155ra-va) Predigt (Sermo) de visitatione BMV zu Iob 10,12 (= Cod. 613, 35v-37r).
   1
155ra Visitatio tua custodivit spiritum meum (Iob 10,12). Quotiens excellentiam Mariae recolo et meam fragilitatem attendo ... — ... naturae laus et insigne totius honestatis.
(155va-156ra) Paternoster (Vaterunser): De oratione dominica (= Cod. 613, 37v-39r).
   1
155va Tit.: De oratione dominica.
Quaeritur quare oratur ex quo per orationem nihil Deo manifestatur ... — ... et ab eis liberari cum dicimus Sed libera nos a malo.
(156ra) Predigt (Sermo) de cruce spirituali zu Mt 10,38 (= Cod. 613, 39r).
   1
156ra Qui non accipit crucem suam et sequitur me (Matth. 10,38). Duplex est crux, una corporalis etc., alia spiritualis ... — ... quarta pars reclinatorium id est caritas et caret clavo. Reliqua vide circa eundem titulum.
(156ra-b) Predigt (Sermo) de assumptione BMV zu 2 Rg 6,15 (= Cod. 613, 39v-40v).
   1
156ra Tit.: De assumptione Mariae.
David et universus Israel deducebant archam (2. Reg. 6,15). David Christus Iesus, archa Maria, Ierusalem caelestis patria ... — ... Maria gloriosa et felix mirantibus caelestis curiae ordinibus etc.
(156va) Predigt (Sermo) de omnibus sanctis zu Mt 5,9 (= Cod. 613, 40v-41v).
   1
156va Tit.: Collatio de omnibus sanctis.
Beati pacifici quoniam filii Dei vocabuntur (Matth. 5,9). Ecce dilectissimi hodie peragimus festum omnium sanctorum ... — ... ex concordia interiorum affectuum, rationis, voluntatis et memoriae.
(156vb) Dan 4,8-9 (leicht geändert) mit Interlinearglossen (= Cod. 613, 42r).
   2
156vb Daniel quarto (Dan. 4,8). Ecce arbor in medio terrae ... — ... et esca universorum erat in illa. Daniel quarto. (Text)
156vb Exod. 32 (10). Dimitte me ut irascatur furor meus ... — ... et sanitatem corporis consequeris. (Glosse)
(157ra) Predigt (Sermo) in ascensione dni zu Eph 4,10 (= Cod. 613, 42v).
   1
157ra Tit.: In ascensione domini.
Christus qui descendit ipse est et qui ascendit (Eph. 4,10). Apostolus salutem nostram desiderans ostendit nobis in his verbis ... — ... bonam obtinere studeas voluntatem per orationem.
(157rb-vb) Predigt (Sermo) in epiphania, de oboedientia zu Mt 2,12 (= Cod. 613, 43r-45r).
   1
157rb Tit.: Collatio in die Epiphaniae de oboedientia.
Per aliam viam regressi sunt in regionem (Matth. 2,12). Regio nostra paradisus est, Adam per inoboedientiam expulsus est ... — ... diliges dominum Deum tuum ex toto corde tuo.
(157vb-158ra) Predigt (Sermo) in festo s. Benedicti zu Gal 6,16 (= Cod. 613, 45v-46r).
   1
157vb Tit.: Collatio Benedicti.
Quicumque hanc regulam servavit, pax super eum (Gal. 6,16). Reverendi in Christo patres etc. Hodie peragimus sollemnitatem sancti Benedicti patris nostri ... — ... ideo scala erigatur humilitatis.
(158ra-b) Predigt (Sermo) in die palmarum zu Mt 10,38 (= Cod. 613, 46v-47r).
   1
158ra Tit.: In die palmarum.
Qui non accipit crucem suam et sequitur me (Matth. 10,38). Vult ergo Christus ut ipsum sequamur et crucem tollamus ... — ... qui pro Deo tam vile nunc non dimittit curciabitur in perpetuum.
(158rb-va) Predigt (Sermo) de passione Christi zu Ps 118,164 (= Cod. 613, 47v-48r).
   1
158rb Tit.: Collatio de passione Christi.
Septies in die laudem dixi tibi. David in Ps. Beati immaculati etc. (Ps. 118,164). Hic numerus septenarius celeberrimus annotatur mysteriis tam in Veteri quam in Novo Testamento ... — ... sitio, consumat, comedat.
(158va-b) Predigt (Sermo in pascha) (= Cod. 613, 48v-49r).
   1
158va Tit.: In pascha.
Septemplices figurationes in passione Christi secundum conformationem septem horarum canonicarum ... — ... Ego sum Ioseph, pax vobis, nolite timere etc.
(158vb) Predigt (Sermo) in parasceve zu Gn 48,21 (= Cod. 613, 49r).
   1
158vb Tit.: In parasceve collatio.
En morior et erit vobiscum Deus (Gen. 48,21). In quo innuuntur tria, primum est expressivum maximi doloris ... — ... die tertia resurgens causans nostram resurrectionem etc.
(159ra-160ra) Predigt (Sermo) de dedicatione ecclesiae zu Apc 21,2 (= Cod. 613, 49v-53r).
   1
159ra Tit.: Sermo de dedicatione ecclesiae.
Vidi civitatem sanctam Ierusalem (Apoc. 21,2). Carissimi, haec verba hodie sunt lecta in epistola et multum debent laetificare ... — ... et introducent quemlibet in chorum quem ipse meruit, quod nobis praestare dignetur Iesus Christus etc.
(160ra-va) Predigt (Sermo) de s. Benedicto, de caritate zu Prv 4,20 (= Cod. 613, 53r-54v).
   1
160ra Tit.: De sancto Benedicto collatio de caritate.
Ausculta o fili etc. Is. 30 (recte: Prov. 4,20). Venerabilis pater noster Benedictus desiderans nobis ostendere viam ... — ... non posse in causa si nolle non erit in culpa.
(160va-b) Predigt (Sermo) in pentecosten zu Lc 12,49 (= Cod. 613, 55r-v).
   1
160va Tit.: In pentecosten.
Ignem veni mittere in terram (Luc. 12,49). Sollemnis nobis instat dies et inter festivitates praecipuas ... — ... vos autem sedete hic incurrite quoadusque inde unde exalto etc.
(160vb-161va) Predigt (Sermo) in pentecosten zu Ez 37,5 (= Cod. 613, 56r-58r).
   1
160vb Tit.: In pentecosten collatio.
Ecce intromittam in vos spiritum et vivetis (Ez. 37,5). Celebramus hodie festivitatem Spiritus sancti dignam ... — ... quot homines sine mortali peccato ad ecclesiam veniunt.
(161va-164rb) Predigt (Sermo) in nativitate BMV zu Mt 1,18 (= Cod. 613, 58v-67r).
   1
161va Inventa est in utero habens de Spiritu sancto (Matth. 1,18). Apparet mihi quod ex discursu legis veteris liquido patere potest ... — ... ut homo de terris ad caelum ascenderet, ad quod nos perducat etc.
(164rb) Nardus (Flos humilitatis) (= Cod. 613, 67r).
   1
164rb Tit.: Nardus, id est humilitatis flos.
Humilitas miro coram Deo redolet et cetera bona hominis ei redolere facit ... — ... congregat quasi qui inventum pulverem portat.
(164rb-vb) Predigt (Sermo) de visitatione BMV zu Ct 1,11 (= Cod. 613, 67v-68v).
   1
164rb Tit.: De visitatione Mariae.
Cum esset rex in accubitu (Cant. 1,11). Hodie illuxit dies sollemnis et gaudiosa in qua misericordia Dei nos miseros ... — ... tanto te magis facis capacem divinae gratiae. Luc. 18 (14). Qui se humilitat exaltabitur.
(164vb-165rb) Predigt (Sermo) in visitatione BMV zu Ct 2,12 (= Cod. 613, 69r-v).
   1
164vb Tit.: In visitatione Mariae.
Vox turturis audita est in terra nostra (Cant. 2,12). Nuntiat tempus veris et gratiae, sic Maria mater Christi ... — ... et in pulchritudine et in sensu verborum.
(165rb-vb) Sermo De martyribus et de caritate (= Cod. 613, 70r-71v).
   1
165rb Tit.: De martyribus et de caritate. Lectiones ex omelia beati Gregorii papae.
Ait dominus martyribus suis: Trademini a parentibus et fratribus et cognatis et amicis ... — ... opitulatur in temptatione per Iesum Christum dominum nostrum qui cum eo vivit et regnat Deus in unitate spiritus sancti per omnia saecula saeculorum Amen.
(165rb-vb) Gregorius Magnus Homilien, Auszug: De martyribus et de caritate.
(165vb-166rb) Fulgentius Ruspensis Sermo 3, De s. Stephano, c. 2-6 (PL 65, 730A-732E. CC 91 A, 905-909. - CPL Nr. 830. = Cod. 613, 71v-73r).
   1
165vb Necessarium est nobis fratres agnoscere quibus armis praecinctus Stephanus ... — ... ut ad praemia aeterna pervenire possitis adiuti gratia Christi domini salvatoris.
(166rb-vb) Caesarius Arelatensis Sermo 219 (CC 104, 867-870. PL 57, 379-384. - CPL Nr. 220. = Cod. 613, 73r-76r).
   1
166rb Tit.: Sermo beati Maximi episcopi.
Lectio Actuum apostolorum quae nobis hodie lecta est dilectissimi fratres cum plurimum habeat ... — ... ut cito ad emendationem vitae et paenitentiae lamenta confugiant, quam rem orantibus nobis ipse praestare dignetur qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat Deus in saecula saeculorum Amen.
(166rb-vb) Ps. Maximus TaurinensisHomilia 64.
(166vb-167ra) Predigt (Sermo) in purificatione BMV zu Ps 68,30 (= Cod. 613, 75r-v).
   1
166vb Tit.: In purificatione Mariae.
Ego sum pauper et dolens (Ps. 68,30). David in persona humani miseriam suam perpendens ... — ... ad illuminationem gentium et gloriam plebis tui Israel, quod et nobis praestare dignetur etc.
(167ra-b) Predigt (Sermo) in purificatione BMV zu Lc 2,25 (= Cod. 613, 76r).
   1
167ra Tit.: Collatio in purificatione Mariae.
Ecce homo. (Luc. 2,25; Ioh. 19,5). Hodie Maria virgo puerum Iesum praesentavit in templum ... — ... Transite ad me omnes qui concupiscitis me etc. Suscepimus Deus misericordiam tuam etc.
(167rb-vb) De quattuor virtutibus, de misericordia, veritate, iustitia et pace (Bloomfield Nr. 5008. = Cod. 613, 77r-78r).
   1
167rb Quoniam quidem recentia maxime placent et quia etiam humana natura solet novitatibus gaudere ... — ... sic nos ille suo regno coniungere dignetur qui vivit et regnat etc.
(167vb-168rb) Predigt (Sermo) in festo s. Benedicti zu Gn 24,31 (= Cod. 613, 78v-80r).
   1
167vb Tit.: Collatio in die sancti Benedicti.
Ingredere benedicte domini cur foris stas (Gen. 24,31). Reverendi patres, domini ac fratres praedilecti. Hodie ad memoriam nobis reducitur transitus beatissimi patris nostri Benedicti ... — ... percipite regna, quae vobis paravi. Quod nobis praestare dignetur dominus noster Iesus Christus ob merita sua etc.
(168rb) Sermo De paupertate (= Cod. 613, 80r).
   1
168rb Paupertas perfecta quinque in se debet habere, primo nuditatem rerum et amicorum ... — ... quia non solum vult pauper esse et reputari sed etiam defectum pati.
(168rb-169rb) Predigt (Sermo) in dominica Iudica zu Io 8,47 (= Cod. 613, 80v-83r).
   1
168rb Tit.: In dominica passionis domini Iudica.
Qui ex Deo est verba Dei audit (Ioh. 8,47). Gregorius: Valde terribile est quod dicitur. Si enim ipse verba Dei audit ... — ... consuetudine inveterata vehementer ad peccatum trahente. Exemplum primi prodigus, exemplum secundi Mach(abaei?), exempli tertii centurio.
(169rb-va) Iohannes Marienwerder OT De octo beatitudinibus (Bloomfield Nr. 609, mit abweichendem Explicit. = Cod. 613, 83v-84r).
   1
169rb Beatitudines sunt habitus virtutum consummati et dicuntur beatitudines quia ponunt hominem ... — ... et replebit eum spiritus timoris domini.
(169va-b) Predigt (Sermo): Additio zum vorhergehenden Sermo des Iohannes Marienwerder zu Ps 131,12 (= Cod. 613, 84v).
   1
169va Tit.: Additio eiusdem sermonis.
Si custodierint filii tui testamentum meum (Ps. 131,12). Secundum principale est transgressio obligationis ... — ... ut vindictam evadant utque in exemplis principalibus.
(169vb-170va) Predigt (Sermo) in conceptione BMV zu Prv 8,24 (= Cod. 613, 86r-88v).
   1
169vb Tit.: De conceptione Mariae virginis.
Necdum erant abyssi (Prov. 8,24). Verba vestris reverentiis proposita sunt ipsius Spiritus sancti ad honore (!) Mariae virginis ... — ... et rapta fuit anima eius cum filio et ducta cum beata virgine Maria ad regna caelorum Amen.
(170va-171vb) Predigt (Sermo) in annuntiatione BMV zu Ct 4,11 (= Cod. 613, 88v-92v).
   1
170va Tit.: In annuntiatione Mariae.
Favus destillans labia tua (Cant. 4,11). In his verbis Spiritus sanctus sub similitudine mellis et favi denotat ... — ... post hanc vitam vinum aeternae iocunditatis, quod nobis praestare dignetur qui vivit et regnat in saecula saeculorum Amen.
(171vb-172va) Predigt (Sermo) in circumcisione vel de nomine Iesu zu Lc 1,31 (= Cod. 613, 92v-95r).
   1
171vb Tit.: In circumcisione vel alias de nomine Iesu.
Paries enim filium et vocabis nomen eius Iesum. Luc. 1 (31). Et vocatum est nomen eius Iesus. Luc. 2 (21). Item Matth. 1 (21): Ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum etc. Alexander in tertio sententiarum 18 dist. quaerit utrum tale nomen sit aeternum vel temporale ... — ... suscipienda est debita reverentia oratio illius nominis.
(172va-173rb) Predigt (Sermo) de adventu dni in iudicio zu Mt 21,10 (= Cod. 613, 95r-97r).
   1
172va Tit.: De adventu Christi in iudicio.
Cum intrasset Iesus Ierosolimam commota est universa civitas (Matth. 21,10). Per hoc quod factum est in Ierusalem ostenditur nobis ... — ... in quo poena eis minuetur secundum ordinationem dominicae pietatis.
(173rb-va) Predigt (Sermo) in epiphania zu Mt 2,11 (= Cod. 613, 97v).
   1
173rb Tit.: Epiphaniae.
Procidentes adoraverunt eum (Matth. 2,11). Tria consideranda occurrunt, primo quid est adoratio ... — ... ut cruor sanctorum et ossa.
(173va-175ra) Predigt (Sermo) de fide zu Mt 8,10 (= Cod. 613, 98r-103r).
   1
173va Tit.: De fide.
Non inveni tantam fidem in Israel (Matth. 8,10). In quibus verbis dominus noster Iesus Christus satis laudat fidem ... — ... et ita patet quod fides participat cum utroque.
(175ra-va) Predigt (Sermo) de s. Petro in cathedra zu I Pt 1,5 (= Cod. 613, 103v-105r).
   1
175ra Tit.: De sancto Petro apostolo in cathedra.
Custodimini per fidem in salutem (1. Petr. 1,5). Cum Petrus esset piscator et frater eius Andreas ... — ... et sic potestatem absolvendi accipiat etc. Amen.
(175va) Zusammenstellung von Bibelstellen über den hl. Petrus (= Cod. 613, 105r).
   1
175va Petrus super mare ad dominum ambulavit bina vice utque in evangelio Matth. 14 (nach Matth. 14,29) ... — ... ab angelo liberatur etc.
(175va) Zusammenstellung von Ereignissen zu, Leben des hl. Paulus (= Cod. 613, 105r).
   1
175va Hilarius. Paulus in Philippis virgis caeditur ... — ... Romam veniens sub Nerone iudicatur et occiditur.
(175vb-176ra) Sermo De communicatione evangelii (= Cod. 613, 105r-106v).
   1
175vb Iesus Christus salutem nostram desiderans aliquando nos vocat blandiendo ... — ... ubi illas ultimas duas communicationes protulit. Act. 1 (11). Sic venit quemadmodum vidistis eum euntem in caelum etc.
(176rb-177ra) Predigt (Sermo) in die palmarum zu Io 12,24 (= Cod. 613, 107r-109v).
   1
176rb Tit.: In die palmarum. Commota est omnis civitas. Matth. 21,10.
Nisi granum frumenti cadens in terram mortuum fuerit (Ioh. 12,24). Verba praesentia Christus dixit in die palmarum ... — ... propter quod recessit a debitoribus.
(177rb-vb) Predigt (Sermo) in die palmarum (= Cod. 613, 110r-111v).
   1
177rb Tit.: In die palmarum.
Appropinquante tempore passionis dominus Iesus qui pluries fugerat ... — ... cum exaltatus inquit fuero a terra omnia traham.
(178ra-179ra) Predigt (Sermo) de morte zu Sir 41,5 (= Cod. 613, 112r-114v und 116r).
   1
178ra Tit.: Nota de morte sermo bonus.
Hoc enim iudicium a domino omni carni (Sir. 41,5). De quo duo sunt consideranda, quare et a quibus sit hoc iudicium ... — ... qui suis peccatis exigentibus enormi fine de hoc saeculo migraverunt.
(179ra-va) Sermo De poenis purgatorii aut inferni (= Cod. 613, 115r-v).
   1
179ra Tit.: De poenis purgatorii aut inferni.
Quidam eremita horribiliter se semper afflixit ex consideratione poenarum inferni ... — ... beata Margarita videns adversarium efficitur pallida.
(179va) Sermo In die iudicii (= Cod. 613, 116r-v).
   1
179va Tit.: In die iudicii. De planctu peccatricis animae et aliis miseriis.
Quid erit quando illa peccatrix anima clamabit A a a. Primo clamat a, quia hodie reversa sum ... — ... cum daemonibus horribilibus habitabo et inde numquam liberabor.
(179vb-181ra) Sermo De poenis inferni (= Cod. 613, 116v-119v).
   1
179vb Tit.: De poenis inferni.
Audi peccator qui Deum contemnis quod habebis dolores inexpressibiles ... — ... hic riguerunt iuste ibi poena frigoris stridebunt.
(181ra-b) Sermo De privilegiis b. Mariae (= Cod. 613, 120r).
   1
181ra Beatus Bernardus enumerat duodecim praerogativas quas beata virgo habuit prae caeteris hominibus ... — ... et ex ipsis sibi coronam fecerat gloriosam etc.
(181rb-vb) Predigt (Sermo) in nativitate BMV zu 1 Par 22,5 (= Cod. 613, 120r-122r).
   1
181rb Tit.: In nativitate Mariae sermo bonus.
Domum quam aedificare volo talis debet esse (1. Paral. 22,5). Verba sunt David ad Salomonem, scribitur autem ... — ... ipsa protegente non metuis, ipsa ducente non fatigaris Amen.
(181vb-182rb) Predigt (Sermo) in nativitate BMV zu Sir 24,26 (= Cod. 613, 122r-123r).
   1
181vb Transite ad me omnes qui concupiscitis me (Sir. 24,26). Ubi tria notanda sunt, scilicet a quo debeamus transire ... — ... sedecim quia sola scandit super astra Maria.
(182rb-183rb) Sermo De extremo iudicio (= Cod. 613, 123v-126v).
   1
182rb Tit.: De extremo iudicio.
Scribitur in Apoc. quod Iohannes vidit angelum fortem descendentem de caelo qui pedem suum dexterum ... — ... et gaudebimus guadio magno valde nimis per infinita saecula quod nobis praestare dignetur Dei filius Iesus Christus Amen.
(183v) Leer.
(184ra-231rb) Hugo Ripelin de Argentina OP Compendium theologicae veritatis (überliefert auch unter den Werken des Bonaventura und des Albertus Magnus, u.a. Albertus Magnus, Opera, ed. S. C. A. Borgnet XXXIV. Parisiis 1895. Übersicht über die zahlreichen Inkunabeldrucke: G. Steer, Hugo Ripelin von Straßburg. Zur Rezeptions- und Wirkungsgeschichte des "Compendium theologicae veritatis" im deutschen Spätmittelalter [Texte und Textgeschichte 2]. Tübingen 1981, 167-172, Cod. 9 unter Nr. 143 genannt. - Stegmüller RS Nr. 368. Kaeppeli Nr. 1982).
   1
231rb Expl.   ... (Schlussschrift, Datierung, Schreibernennung:) Explicit compendium theologice etc. Scriptum anno domini 146IIII etc. Valentini martiris per me Georium Herr, capellanus temporis etc. aput sanctum Leonardum etc.
(231rb) Schreibernotiz (Walther, Initia 10896). Notiz mit 11 Versen.
   1
231rb Mens cognoscendo datatur amando fovendo ... virginibus viduis et coniugibus tribuetur. Ex omnibus praedictis collige quae gaudia ... — ... secundum merita recipiat sine fine Amen. Deo gratias.
(231v-233v) Leer.