Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7629 |
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier. |
Teil 1 | I, 1-60 Papier 1460 |
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (1ra-7vb) Schriftraum: 195/220 × 130/145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 33-43 |
Schriftart: Bastarda | |
Schrift 2 | (8ra-57rb) Schriftraum: 195/220 × 130/145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 33-43 |
Schreiber: C. Moll – Schriftart: Bastarda | |
Schrift 3 | (57va-60ra) Schriftraum: 195/220 × 130/145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 33-43 |
Schriftart: Bastarda | |
Ausstattung: Rubriziert Federzeichnung(en) | |
Teil 2 | 61-146 Papier Mitte 15. Jh. |
Wasserzeichenbefund: um 1450/1455 | |
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (61-125) Schriftraum: 218 × 145/153 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 37 |
Schriftart: Bastarda cursiva | |
Schrift 2 | (126-146) Schriftraum: 225/235 × 150 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 40-43 |
Schriftart: Bastarda cursiva Schreiberwechsel Bl. 135ra und 144ra | |
Ausstattung: Rubriziert Fleuronnéeinitiale(n) | |
Teil 3 | 147-158 Papier Mitte 15. Jh. |
Wasserzeichenbefund: um 1427/1430 (fol. 147-149, 156-158), um 1436/1441 (fol. 150-155) | |
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (147-149) Schriftraum: 215 × 145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 38-40 |
Schriftart: Bastarda cursiva | |
Schrift 2 | (150-155) Schriftraum: 223 × 143 Zeilenzahl: 46-51 |
Schriftart: Bastarda cursiva | |
Schrift 3 | (156-158) Schriftraum: 223 × 145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 34-37 |
Schriftart: Bastarda cursiva | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Teil 4 | 159-170 Papier Mitte 15. Jh. |
Wasserzeichenbefund: um 1433/1436 | |
Schrift: | |
Schriftraum: 225 × 160 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 40 | |
Schriftart: Bastarda cursiva | |
Teil 5 | 171-181 Papier Mitte 15. Jh. |
Wasserzeichenbefund: um 1454/55 | |
Schrift: | |
Schriftraum: 235/250 × 145/180 Zeilenzahl: wechselnd | |
Schriftart: Bastarda Verschiedene Hände: Bl. 171r-v, 172r-175r, 175r-v, 175v-176r, 176r-v, 177r-179va, 179va-b | |
Ausstattung: Rubriziert | |
VDS | Papier um 1460/1465 |
Einband: Süddeutschland oder Stams 15. Jh. Gotisch Schmucklos Kettenbuch |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! ---------------
(1ra-50ra) | De consolatione theologiae (Druck: H 15235-15238; Köln 1502 u.ö. - Bloomfield2 Nr. 5015. Kaeppeli Nr. 2256. Parallelüberlieferung: u. a. Innsbruck, ULBT, Cod. 435, 61ra-83vb). 1 | :
1ra | Quoniam secundum apostolum quaecumque scripta sunt ad nostram doctrinam scripta sunt ... — ... contra omnes antiqui hostis insidias accingi etc. Deo gratias. Expliciunt consolationes theologiae. |
(50rb-57rb) | Sermo factus ad clerum "Lavate pedes vestros" (Gen 19,2) (Zum Autor s. a. Augsburg, Staats- und Stadtbibl., 2° Cod. 206, VDS: Jodocus Holczapfel, Prov. Augsburg, 2. H. 15. Jh.). 1 | :
50rb | Tit.: Sermo factus ad clerum per reverendum Iodocum Holzapfel quondam canonicum Augustensem non tamen capitularem fere sequitur. Lavate pedes vestros (Gen. 19,2). Reverendissime praesul, reverendique patres, viri praeclarissimi, doctores, magistri ceterique domini et fratres in Christo praecolendi. Vestris locuturus curam reverendis dignitatibus et reverentiis vestrarum orationum optarem obtinere ... — ... proficiscamur mane viam nostram ad futuram laetam resurrectionem ad quam ipse idem salvator Iesus Christus Dei et Mariae filius ... nos perducere digetur, qui cum patre in unitate spiritus sancti est unus Deus benedictus in saecula saeculorum Amen. Anno etc. [14]60. C. Moll manu festinanti. |
(57va-58ra) | Notiz zur Sünde. 1 |
57va | Tit.: De expulsione peccati. Ad expulsionem principaliter tria requiruntur ... — ... humilis supplicatio mereatur etc. |
(58rb-vb) | De interdicto (vgl. Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 124, Bl. 19va). 1 |
58rb | Tit.: Nota: tempore interdicti generalis infra scripta sunt concessa, alia vero omnia prohibita. Primo conceditur tempore generalis interdicti quod presbiteri et ministri ecclesiarum possunt ... — ... et ad hoc possunt campanae pulsari solemniter etc. |
(58vb-60ra) | Quaestiones. 1 | :
58vb | Tit.: Sequuntur quaestiones per dominum Iohannem Gantner notabilem clericum et plebanum in Güntzburg factae et interrogatae a magistro Ruodolfo archipresbytero Augustensi. Si ipsos cum fui humillima recommendatione venerabilis domine interdictum tenemus et servamus ... — ... et raro habere de hoste victoria. |
(61ra-125va) | Meditationes devotae in vitam Christi (gedruckt unter den Werken des Bonaventura, z.B. GW 4739, GW 4745. Bonaventura, Opera VI. Moguntiae 1609, 334-401. Bonaventura, Opera omnia XII. Parisiis 1868, 510-630. - Zumkeller Nr. 203. Bloomfield2 Nr. 2782. Distelbrink 159, Nr. 166). In Umfang, Textgestaltung und Kapiteleinteilung genau der Augsburger Inkunabel GW 4739 entsprechend. 1 | :
61ra | Tit.: Excerpta de vita Christi et primo prologus et meditationes quae praecedebant incarnationem ut postea sequitur. |
(126ra-130rb) | Meditationes piissimae de cognitione humanae conditiois (PL 184, 485-508. - BGOC, Bernhard, Fasc. 18, Nr. 7229). | :
(126ra-130rb) | De anima liber I (= Ps.-Bernardus Claraevallensis: Meditationes piissimae de cognitione humanae conditionis) (vgl. PL 177, 165). 1 | :
126ra | Tit.: Bernhardus de contemptu mundi fallacis. |
(130va-134rb) | Sermo de disciplina christiana, bis c. 14,15 (PL 40, 669-678. CC 46, 207-224. - CPL Nr. 310). 1 | :
130va | Expl. ... recole evangelium quod ausdisti: Ego et pater unum sumus etc. (Darunter:) Explicit tractatulus de christiana disciplina sancti Augustini. |
(135ra-143va) | De imitatione Christi, L. IV: De augustissimo eucharistiae sacramento = Devota exhortatio ad sacram communionem (Ed.: Thomas a Kempis, Opera omnia, ed. J. Pohl II. Freiburg 1904). Text in der Handschrift anonym überliefert. 1 | :
135rb | Tit.: Devota exhortatio ad sacramenti communionem et vox Christi. |
(144ra-146va) | De remediis fortuitorum (Seneca, Opera, ed. F. Haase, Suppl. Lipsiae 1902, 44-55). Mit mittelalterlichem Prolog (Parallelüberlieferung u. a.: London, BL, MS. Harl. 2268, 114v). 3 | :
144ra | Unde ergo tibi incipiendum |
144ra | Licet cunctorum poetarum carmina ... — ... sed posteri narrabunt. |
144ra | Tit.: Seneca de remediis fortunae et de morte non timenda Hunc librum scripsit Seneca nobilissimus orator ad quendam amicum suum ... — ... et sententiarum brevitate refulget. |
(147ra-vb) | Sermo in assumtione BMV (Parallelüberlieferung: Innsbruck, ULBT, Cod. 476, 33ra). 1 |
147ra | Astitit regina a dextris tuis (Ps. 44,10). Hoc verbum praecinit psalmista de beata virgine quae homo assumpta stat ... — ... esto nostri memor o domina. |
(147va-vb) | Sermo in nativitate BMV (Parallelüberlieferung: Innsbruck, ULBT, Cod. 476, 38va). 1 |
147va | Fons hortorum (Cant. 4,15) In verbis istis notantur quattuor proprietates fontis ... — ... eia advocata nostra illos tuos oculos etc. |
(147vb-148va) | Sermo in nativitate BMV (zahlreiche Inkunabeldrucke, z.B. Cop. 6550, Nr. 195. - Schneyer 3, 261, Nr. 528). 1 | :
147vb | Sapientia aedificavit sibi domum (Prov. 9,1). Cupiens Dei filius per successionem humanae naturae habitare nobiscum |
(148va-149va) | Sermo in annuntiatione BMV. 1 |
148va | Egredietur virga de radice Iesse (Is. 11,1). Illud quod a bono principio procedit vel egreditur ... — ... item de secundo in themate scilicet praeassumtio potestatis. |
(150r-155v) | Dreikönigslegende (Ed.: teils bei H. J. Floß, Dreikönigenbuch. Köln 1864, 116-122 [BHL Nr. 5136], teils bei F. Wilhelm, Zur Dreikönigslegende. Münchener Museum für Philologie des Mittelalters und der Renaissance 2 [1913] 152-176). |
(150r) | Gesta et translationes, Prolog (Floß 116-118. Wilhelm 152-154). 1 |
150r | Tit.: Incipit prologus in legendam sanctorum trium magorum. Dignum est fratres carissimi ut illorum hodie attollamus praeconium ... — ... divinum responsum quoniam accepto responsum in somnis etc. |
(150r-155v) | Legenda trium regum (Wilhelm 154-176). 1 |
150r | Tit.: Incipit legenda de tribus magis. Sanctorum veneranda atque sanctissima vita resplendens sensibus humanis vitae gaudia subministrat ... — ... et suis meritis et precibus vitam nobis obtineant aeternam quod ipse Deus trinus et unus sua pietate concedat qui per omnia saecula saeculorum vivit et regnat Amen etc. |
(156ra-vb) | Predigt zum Allerseelenfest. 1 |
156ra | Tit.: Pro animabus collatio. Gaudete cum gaudentibus, flete cum flentibus (Rom. 12,15) Domino festa pariter agit ecclesia ... — ... prima laetitia secunda tristitia. |
(157ra-vb) | Predigt über den Ablass. 1 |
157ra | Tit.: Collatio de indulgentiis. Confide fili, remittuntur tibi peccata tua (Matth. 9,2). Notandum quod duae sunt viae securitatis et certitudinis ad vitam aeternam ... — ... et poenarum suarum solutionem illud nominatis indigentiis in thesauro ecclesiae reconditur. |
(159ra-162va) | Hussitenbrief aus dem Jahre 1430 (Parallelüberlieferung: München, BSB, Clm 4144 (aus Augsburg), 248r; Wien, ÖNB, Cod. 3786, 319r). 1 | :
159ra | Tit.: Littera Hussitarum ac ceterorum haereticorum de Bohemia ad universitatem Wenensem (!) missa. Ad hoc quod omnipotens pater per dilectum filium suum Iesum Christum in Spiritu sancto vobis omnibus Christianis adaperiat cognitionem et agnitionem ... — ... det vobis sanitatem animae et corporis Amen. Datus anno domini M°CCCC°XXX. Procopius Smahars, Karando Sabiß Senelech capitanei Bohemiae. |
(159ra-162va) | Hussitenbrief aus dem Jahre 1430. | :
(162vb-170rb) | Reprobationes zum obigen Brief, dat. 1433 (Parallelüberlieferung s.o. In der Münchener Hs. ebenfalls datiert 1433). 1 |
162vb | Tit.: Sequuntur reprobationes aliquorum in sancta pagina doctorum catholicorum praescriptae incompositae litterae Hussitarum. Universis Christi fidelibus regibus ducibus principibus marchionibus... Sacrosanctae fidei catholicae defensores ac honorum Iesu Christi domini nostri zelatores ardentissimi ... — ... et Christus in evangelio: Caelum et terra transibunt, verba autem mea non transibunt. (Darunter:) 1433 feria 4 post Oculi. |
(170rb) | Definition des Häretikers. 1 |
170rb | Haereticus est qui tenet dogma falsum ... — ... et tamen non fuerunt in haeresiam involuti etc. |
(170va) | Notiz über Heiligenverehrung (Häretiker). 1 |
170va | Notandum quod haeretici dicunt quod imagines sanctorum non sicut habendae in ecclesia cum dicat scriptura: Non facias tibi sculptile ... — ... et non per deductionem ex sacra scriptura etc. |
(170va-b) | Notiz über die Laienkommunion in beiden Gestalten. 1 |
170va | Nota: Communicare populum laicalem sub utraque specie sacramentali est contra voluntatem Christi ... — ... offerentibus est concessum. |
(171ra-173va) | De figuris Bibliae (Walther, Initia 20383. - Vgl. Czifra—Lorenz 176, Nr. 68). Typi veteris testamenti, Verse, Spalte a. 1 |
171ra | Tit.: Typi veteris testamenti. Vipera vim perdit sine vi pariente puella ... — ... ut testatur beatus Anselmus in suo planctu de eodem. |
(171rb-173vb) | De figuris Bibliae (Walther, Initia 20550). Novum testamentum, Verse, Spalte b. 1 |
171rb | Tit.: Novum testamentum. Virgo salutatur innupta manens gravidatur ... — ... mercedem meam triginta argenteis. |
(171rc-173vc) | De figuris Bibliae (Walther, Initia 16902). Vetus testamentum, Verse, Spalte c. 1 |
171rc | Tit.: Vetus testamentum. Rore madet vellus, remanet tamen arida tellus ... — ... filius hominis traditus est. |
(171vb) | Eucharistie (Walther, Initia 16778). De cena dni et sacramento eucharistiae. |
(174r-175r) | Modus procedendi seu distinguendi Veteris et Novi Testamenti. 1 | :
174r | Notandum quod sacra scriptura principali sua divisione dividitur in duo ... — ... ut dicitur Sap. 6. Cuius quidem regni participes nos efficiat Iesus Christus in saeculorum saecula benedictus Amen. (Von Hand des Rubrikators:) Illum modum procedendi legit aliquando magister Iohannes Trutzebach de Haylbrunna professor sacrae theologiae in prima doctorali lectione 1453. |
(175r-v) | 17 Memorialverse in Hexametern zu den biblischen Büchern (ähnlich Walther 18824, RB 8616). 1 |
175r | Tit.: Sequuntur metra et unum vel syllaba designat unum librum. (Von anderer Hand:) De numero et ordine librorum Bibliae nota hos versus subsequentes. Sunt Genes. Exo. Levit. Nu. Deutero. Iosph. (!) et ... — ... Hinc tres Iohannis et erunt sex ultima Iude. |
(175v) | Vier Merkverse in Hexametern zu den biblischen Büchern (Walther, Initia 7141). 1 |
175v | Tit.: Alia metra super libros Bibliae. Gen. Ex. Le. Numeri. Deutero. Iosue Iudicum Ruth ... — ... Mat. Mar. Lu. Iohan. Pau. canon. actus ac Apoc. |
(175v-176r) | Etymologiae I 21, 1-27 (Ed. Lindsay). Über "notae scripturarum". 1 | :
175v | Tit.: Isidorus in libro Etymoloyarum (!). Expl. ... alogus nota ad emendandas (recte: ad mendas) adhibetur. |
(176r-va) | Rationes pro consuetudine ecclesiae. Fortsetzung von Bl. 170vb. 1 |
176r | Tit.: Item argumentatur quidquid ecclesia Dei detestatur. Item argumentatur quidquid ecclesia Dei detestatur ... — ... pro celebrando tali mysterio elementum significans redemptionem igitur etc. |
(177ra-179va) | Eucharistiepredigten, Sermo 5, Schluss (Madre 246. Vgl. Little 219 und Hauréau 6, 49). 1 | :
177ra | Tit.: Certa extracta de Rationali Divinorum bene notanda sacerdotibus celebraturis divina. Sacerdos celebraturus missarum sollemnia postquam mundavit conscientiam suam ... — ... absque omni devotione et caritate accedere praesumat. Unde versus: Presbyter in mensa domini quidquid agis bene pensa. Aut tibi vita datur aut mors aeterna paratur (Walther, Proverbia 22340). |
(179va-b) | Notiz über das Verzehren des Osterlammes im Alten Testament. 1 |
179va | Dominus Deus praecepit in Veteri Testamento ut sic sumerent agnum paschalem ... — ... avide sine inquisitione et ratione cedenda etc. |