Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7649 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 68
SAMMELHANDSCHRIFT VORWIEGEND HISTORISCH-KIRCHENPOLITISCHER SCHRIFTEN (lateinisch/deutsch)
Olim: II 1 G 14    Papier   184 Bl.   298/303×210/215   Tirol, 1431-1463
Provenienz/Letztbesitzer: Schnals, Kartause
Handschrift aus 14 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-38) bald nach 1400; 2  (39-95) 1441; 3  (96-107) 15. Jh.; 4  (108-119) 15. Jh.; 5  (120-122) 15. Jh.; 6  (123-126) 15. Jh.; 7  (127-137) 15. Jh.; 8  (138-141[153]) 15. Jh.; 9  (142-153) 15. Jh.; 10  (154-159) 15. Jh.; 11  (160-168) 15. Jh.; 12  (169-171) 15. Jh.; 13  (172-173) 15. Jh.; 14  (174-184) 15. Jh.
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6, Teil 7, Teil 8, Teil 9, Teil 10, Teil 11, Teil 12, Teil 13, Teil 14  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6, Teil 7, Teil 8, Teil 9, Teil 10, Teil 11, Teil 12, Teil 13, Teil 14  |  Einzelbilder: fol. 3, 12, 32, 44, 49, 48, 71, 72, 91, 92, 101, 105, 115, 116, 120, 121, 125, 126, 130, 131, 137, 138, 141, 150, 158, 163, 170, 171, 173, 174, 177, 178, 183.
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 1, 197-207 (online).
14 sich teilweise überschneidende, planmäßig vereinigte Faszikel, meist geringen Umfangs.

Teil 11-38   Papier   bald nach 1400
Lagen: (V-1)9 + 2.V29 + (I-1)30 + IV38. Gegenblatt fehlt zu 9 und 30
Schrift:
Schriftraum: 245 × 155/165    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 38-55   
Schriftart: Textualis cursiva
Schreiber A
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 239-95   Papier   1441
Lagen: 4.VI86 + (VI-3)95. Gegenblatt fehlt zu 87-89
Der Wasserzeichenbefund weist auf eine Entstehung um 1434/1436. Eventuell wurde dieser Teil etwas früher von Schreiber B angelegt und von Johann Spies 1441 vervollständigt.
Schrift:
Schriftraum: 212 × 137    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 34-35   
Schreiber: Johann Spies – Schriftart: Bastarda
Bl. 39ra-87vb flüchtige kursive Bastarda = Schreiber B; Bl. 87vb-95rb sorgfältige Bastarda, dat. 1441 = Autograph des Johann Spies = Schreiber C
Ausstattung: Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Teil 396-107   Papier   15. Jh.
Lagen: VI107
nach Wasserzeichenbefund: um 1420
Schrift:
Schriftraum: 233 × 142    Zeilenzahl: 42   
Schriftart: Textualis
Schreiber D
Teil 4108-119   Papier   15. Jh.
Lagen: VI119
nach Wasserzeichenbefund: um 1440
Schrift:
Schriftraum: 230 × 140    Zeilenzahl: 40-46   
Schriftart: Bastarda cursiva
bis Bl. 117v Schreiber E, 118r-119r Schreiber F, 119v Schreiber G
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 5120-122   Papier   15. Jh.
Lagen: (II-1)122. Gegenblatt fehlt zu 120
nach Wasserzeichenbefund: um 1431/1433
Schrift:
Schriftraum: 220/225 × 135/140    Zeilenzahl: 25-32   
Schriftart: Bastarda cursiva
Schreiber H
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 6123-126   Papier   15. Jh.
Lagen: II126
nach Wasserzeichenbefund: 4. Jz. 15. Jh.
Schrift:
Schriftraum: 240/250 × 175    Zeilenzahl: 39-46   
Schriftart: Bastarda cursiva
Schreiber J
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 7127-137   Papier   15. Jh.
Lagen: (VI-1)137. Gegenblatt fehlt zu 136
nach Wasserzeichenbefund: um 1455/1457
Schrift:
Schriftraum: 210 × 120    Zeilenzahl: 35-39   
Schriftart: Bastarda
Bl. 128r-135r Schreiber K; Bl. 135v-137v Schreiber L
Teil 8138-141[153]   Papier   15. Jh.
nach Wasserzeichenbefund: um 1455/1456
Schrift:
Schriftraum: 242 × 165/180    Zeilenzahl: 40-50   
Schriftart: Bastarda cursiva
Schreiber G (Fortsetzung von Bl. 119v)
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 9142-153   Papier   15. Jh.
Lagen: (VII+I140-141)153
nach Wasserzeichenbefund: um 1453/1455
Schrift:
Schriftraum: 220 × 150   
Bl. 142r-143r, 144r-153r Schreiber M; Bl. 143v Schreiber G; Bl. 149r von anderer Hand
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 10154-159   Papier   15. Jh.
Lagen: III159
Schrift:
Schriftraum: 225/235 × 155    Zeilenzahl: 45-47   
Schriftart: Bastarda cursiva
Schreiber N
Teil 11160-168   Papier   15. Jh.
Lagen: (IV+1)168. Einzelblatt: 168
nach Wasserzeichenbefund: um 1455/1457
Schrift:
Schriftraum: 220 × 150   
Schriftart: Bastarda cursiva
Bl. 160r-164r wohl identisch mit Schreiber M von Bl. 142-153; Bl. 165r-167v wohl Schreiber G (Helmslaher). Bl. 168r Schreiber F.
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 12169-171   Papier   15. Jh.
Lagen: (I+1)171
nach Wasserzeichenbefund: um 1455/1456
Schrift:
Schriftraum: 280 × 160/170   
Schriftart: Bastarda cursiva
Bl. 169r-v Schreiber P; Bl. 170r Schreiber P (Fragen) und Q (Antworten); Bl. 170v oben Schreiber R, unten Schreiber G; Bl. 171r Schreiber S
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 13172-173   Papier   15. Jh.
Lagen: I173
nach Wasserzeichenbefund: 3. V. 15. Jh.
Schrift:
Schriftraum: 220 × 170    Zeilenzahl: 38-39   
Schriftart: Bastarda
Schreiber T
Teil 14174-184   Papier   15. Jh.
Lagen: (VI-1)184. Gegenblatt fehlt zu 175
nach Wasserzeichenbefund: um 1430/1435
Schrift:
Schriftraum: 213 × 130    Zeilenzahl: 34-39   
Schriftart: Bastarda cursiva
Schreiber U

Einband: Tirol     15. Jh.     Gotisch     Schmucklos        


Vorbesitzer 1: Paulus Helmslaher
Vorbesitzer 2: Schnals, Kartause Allerengelberg , bis 1784, k 2 (?); E 50

Addenda zum gedruckten Katalogband 1:

Datierung der einzelnen Teile nach Wasserzeichenbefund 2018 s.o.



Bearbeiter: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (Walter Neuhauser); Wasserzeichenbefund: Maria Stieglecker Nov. 2018

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 1"
alle Initien
(passim) Urkunden. Brixen (Diözese).
(1ra-38vb) Martinus Oppaviensis OPChronicon pontificum et imperatorum (Ed.: MGH, SS XXII 397-475. - Hürten Nr. 1. Kaeppeli Nr. 2974).
   1
1ra Expl.   ... anno domini MCCLXVIII° Conradinus olim nepos Friderici[ ((= MGH, SS XXII 473, 41))
(39ra-87vb) Flores temporum (Ed.: MGH, SS XXIV 230-250. Corpus historicum medii aevi, ed. Jo. Georgius Eccardus I. Francofurti et Lipsiae 1743, 1551-1640. - Hürten Nr. 2a). Mit Fortsetzungen durch Hermannus Ianuensis und Iohannes Spies. Text von MGH stark abweichend, jedoch mit Corpus historicum medii aevi (Fassung II) übereinstimmend.
   1
39ra Mariae virginis indignus ego sacrista vel edituus frater Hermannus ordinis fratrum minorum scire desiderans ... — ... bis electus cum lacrimis resignavit, tertio compulsus ab omnibus cardinalibus tandem acquievit etc.
(87vb-97ra) Hermannus Ianuensis OMFortsetzung der Flores temporum (Ed.: Corpus historicum medii aevi, ed. Jo. Georgius Eccardus I. Francofurti et Lipsiae 1743, 1632-1640; nicht in MGH. - Hürten Nr. 2b).
(91ra-50ra) Iohannes Spies OESAFortsetzung der Flores temporum für die Jahre 1353-1440 (Ed.: Riedmann 26-41. - Hürten Nr. 2b). Beginnend mit Innozenz VI. Autograph.
(96r-97r) Bertholdus episcopus Brixinensis (= Berchtold aus Bückelsberg)Statuten der Brixener Diözesansynode von 1419 (Ed.: Bickell 2-6. - Hürten Nr. 3).
(97r-105r) Eberhardus archiepiscopus Salisburgensis (= Eberhard III. von Neuhaus)Statuta concilii provincialis Salisburgensis 1418 (Ed.: Concilia Salisburgensia provincialia et diocesana, ed. F. Dalham. Augustae apud Vindelicos 1788, 168-187. - Hürten Nr. 3).
   1
97r Eberhardus Dei et apostolicae sedis gratia archiepiscopus Salczpurgensis, apostolicae sedis legatus ... Deus omnium creaturarum fabricator caritatis ad exemplum suae divinitatis volens nos esse participes ... — ... tenor vero constitutionis Constantiensis sequitur in hunc modum.
(108r-109r) De conciliis provincialibus et synodalibus, Basler Konzil, Sessio XV, 1433 (Ed.: Mansi XXIX 74-77. - Hürten Nr. 4). Dekret des Baseler Konzils von 1433 über die Abhaltung von Provinzial- und Diözesansynoden.
(109v-117r) Georgius episcopus Brixinensis (= Georg von Stubai)Statuten der Brixener Diösesansynode 1438 (Ed.: Bickell 7-19. - Hürten Nr. 4).
(117r-v) Katechismus: Vaterunser, Ave Maria, Apostolisches Glaubensbekenntnis, Zehn Gebote (Hürten Nr. 4). Deutsch, Mundart: bairisch-österreichisch.
(117v-118r) Swarat, NicolausErlass, in dem das Dekret des Baseler Konzils gegen die Konkubinarier verkündet wird, Brixen, 28. Januar 1438 (Hürten Nr. 5).
   1
117v Nicolaus Swarat, decretorum doctor, decanus et in spiritualibus ecclesiae Brixninensis vicarius generalis, universis et singulis ecclesiarum parochialium rectoribus seu locatenentibus eorundem et ceteris presbyteris curatis et non curatis pro diocesi Brixinensi ubilibet constitutis salutem in domino. Mandata sacri concilii Basiliensis et reverendi nostri patris et domini domini Georgii episcopi Brixinensis tamquam executores eiusdem firmiter oboedire ... — ... et ipsius collatori fidem adhibemus. Datum Brixinae die XXVIII mensis Ianuarii anno domini MCCCC°XXXVIII.
(119r) Aufzeichnungen über die Anträge einer kurfürstlichen Gesandtschaft an Papst Eugen IV. und das Baseler Konzil bezüglich der Verlegung der Konzilien von Basel und Florenz an einen gemeinsamen Ort zwecks Beilegung des Schismas. Undatiert (21.03.1446?) (Hürten Nr. 6).
   1
119r Tit.: Petitio facta sacro concilio Basiliensis per reverendissimos patres et illustrissimo principes sacri Romani imperii electores in effectu continens ...
Primo concilium sacrum Basiliense dignetur pro pace danda in ecclesia Dei auctoritate sua se transferre ad aliquem locum nominandum ... — ... et ideo affert respondere sufficienter.
(119v) Nicolaus Cusanus Statuten der Brixener Diözesansynode 1455, c. 1-10 (Ed.: Bickell 39-40. - Hürten Nr. 7, 1). Fortgesetzt vom gleichen Schreiber G auf Bl. 138r.
(120r-122v) Reformvorschlag der Salzburger Provinzialsynode von 1431 zur Vorbereitung des Baseler Konzils (Beer 434-435. - Hürten Nr. 8).
   1
120r Tit.: Ex consilio Basiliensi pro reformatione Germanicae nationis et praesertim metropolis Salczburgensis et eius suffraganeorum.
Hic annotantur collecta quaedam tam spiritualia quam corporalia incommoda et gravamina et alia ... — ... et etiam provideatur de aliis in eadem constitutione positis etc.
(123r-v) Udalricus episcopus Brixinensis (= Ulrich Putsch)Schreiben an den Klerus von Brixen (Bekanntgabe des nachstehenden Schreibens von Cesarini). Brixen, 10.06.1431 (Hürten Nr. 9a).
   1
123r Tit.: Indulgentiae pro [...] datum per s. d. n. papam Martinum V. anno M°CCCC°XXXI.
Udalricus Dei gratia episcopus Brixinensis universis et singulis venerabilibus nobis in Christo sincere dilectis abbatibus... Fervor devotionis et fidei necnon compassionis pietas non iniuste excitare debet corda fidelium ... — ... in cuius rei testimonii praesentes nostras litteras specialis nostri sigilli appensione et munimine roboramus. Datum in nostro episcopali pallatio Brixinensi die decima mensis Iunii indictione nona anno domini M° CCCC° XXXI°.
(123v-126v) Cesarini, IulianusSchreiben an den Bischof von Brixen oder seinen Generalvikar über den Ablass für den Hussitenkreuzzug. Nürnberg, 22.03.1431 (Hürten Nr. 9b).
   1
123v Tit.: Mandatum legati.
Iulianus miseratione divina sanctae Romanae ecclesiae sancti Angeli diaconus cardinalis, in Germaniae partibus apostolicae sedis legatus reverendo in Christo patre domino episcopo Brixinensi vel eius vicario salutem... Oportet, ut inquit apostolus, haereses esse, ut hii, qui probati sunt, manifesti fiant ... — ... Datum Nurinbergae Bambergensis dyocesis anno domini millesimo quadringentesimo XXXI° indictione nona, die vero XXII mensis Martii pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Eugenii divina providentia papae quarti anno primo. Et ego Nicolaus Iohannis Petri ordinis Dominici de Civitate Castelle publicus imperiali auctoritate ac supradicti reverendissimi domini cardinalis notarius supradictarum litterarum apostolicarum transsumptioni omnibus aliis et singulis in eisdem contentis ... una cum appensione sigilli supradicti reverendissimi domini cardinalis in fidem praemissorum apposui consuetis.
(123v-126v) Ablass (indulgentiae). Ablass für den Hussitenkreuzzug 1431.
(127r) Pomert, HenricusNotiz betreffend eine Sammlung von Verordnungen des Nicolaus Cusanus.
(128r-135r) Calixtus III.Bulle "Ad summi pontificatus". Rom, 15.05.1455 (gekürzt gedruckt in: O. Rinaldi, Annales ecclesiastici X. Lucae 1753, 27-28. - Hürten Nr. 10). Derselbe Text auch Bl. 138r-140v.
   1
128r Calixtus episcopus servus servorum Dei ad futuram rei memoriam. Ad summi pontificatus apicem disponente Deo nuper assumpti ... — ... indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursum. Datum Romae apud sanctum Petrum anno incarnationis dominicae millesimo quadringentesimmo quinquagesimo quinto, Idus Maii, pontificatus nostri anno primo etc.
(135v-136v) Nicolaus Cusanus Statuten der Brixener Diözesansynode 1455 (Ed.: Bickell 39-41. - Hürten Nr. 11). Derselbe Text wie Bl. 119v und 138r.
(136v-137v) Nicolaus Cusanus Verordnung über die kirchliche Trauung und die Brautmesse in der Diözese Brixen. Brixen, 5.6.1455 (Ed.: Hürten 17-19. - Hürten Nr. 12). Derselbe Text auch auf Bl. 142r-143r.
(138r) Nicolaus Cusanus Statuten der Brixener Diözesansynode 1455, c. 11 bis Schluss (Ed.: Bickell 40-41. - Hürten Nr. 7,2). Fortsetzung des Textes von Bl. 119v.
(138r-140v) Calixtus III.Bulle "Ad summi ponstificatus". Rom, 15.05.1455 (Hürten Nr.13). Derselbe Text wie Bl. 128r-135r.
(141r) Calixtus III.Bulle "Cum his superioribus", Auszug. Rom, 29.06.1456 (hier datiert 28.10.) (In dieser Form nicht gedruckt; vgl. Rinaldi 67-70. - Hürten Nr. 14).
   1
141r Tit.: Idem dominus apostolicus Calixtus iterum indulgentias per aliam bullam cuius excerpta inferius patebunt, contra perfidum Caesarem Turcorum etc. 1456, Simonis et Iudae apostolorum.
Primo dicentibus collectam singulas diebus quae compilata est pro christiano populo pugnante contra Turcos ... — ... ut ipse convertatur ad nos et nostri misereatur et feritatem perfidi Turci illatam inserendo populo exponat fideliter etc. Amen.
(141v) Nicolaus Cusanus Schreiben an die Seelsorgegeistlichkeit des Bistums Brixen über die Zahlung des Cathedraticums. Brixen, 12.02.1456 (Ed.: Hürten 21-22. - Hürten Nr. 15).
(142ra-143r) Nicolaus Cusanus Verordnung über die kirchliche Trauung und die Brautmesse in der Diözese Brixen. Brixen, 05.07.1455 (Ed.: Hürten 17-19. - Hürten Nr. 16). Derselbe Text wie Bl. 136v-137v.
(143va) Nicolaus Cusanus Erlass an die Pfarrseelsorger des Bistums Brixen über die Zehentpflicht. Brixen, 25.01.1456 (Ed.: Hürten 20-21. - Hürten Nr. 17).
(144r-149r) Nicolaus Cusanus Anweisung zur Visitation von Pfarreien des Bistums Brixen. Frühsommer 1455 (Ed.: Hürten 23-32. - Hürten Nr. 18).
(149r) Nicolaus Cusanus Verodnung gegen die Konkubinarier. Brixen, 06.02.1455 (Ed.: Bickell 31-32. - Hürten Nr. 19).
(149v-153r) Nicolaus Cusanus Statuten der Brixener Diözesansynode 1453 (Ed.: Bickell 33-38. - Hürten Nr. 19).
(154r-158v) Pius II.Bulle "Ezechielis". Rom, 22.10.1463 (Druck: O. Rinaldi, Annales ecclesiastici X. Lucae 1753, 356-362. - Hürten Nr. 21).
(160r-164v) Nicolaus Cusanus Verordnung für die Pfarrei Albeins auf Grund einer vorangegangenen Visitation. Undatiert, zwischen 4.7. und 25.11.1455 (Ed.: Hürten 33-41. - Hürten Nr. 22).
(161v) Liturgie. Notiz über die Feier der Liturgie des Festes Maria Heimsuchung in Innichen 1457.
   1
161v Notandum quod in choro Inticensis 1457 peregimus festum visitationis Mariae ad Elisabeth cum IX lectionisbu in die et populus vacavit et in octava tamen, sed infra octavam solum suffragium per unam antiphonam de laudibus cum versiculo et oratione, tam matutinas vesperas quam missam habuimus prout dominus Iohannes Ebner canonicus etc. scripsit domino R. Ponperger et servatur in cathedrali ecclesia Brixinensi.
(165r-167r) Nicolaus Cusanus Protokoll der Brixener Diözesansynode von 1457 (Ed.: Bickell 46-55. - Hürten Nr. 23).
(167v) Gratianus Decretum Gratiani, Auszüge: dist. XVIII, c. 12; dist. XLVI, c. 5; dist. LXXXII, c. 5 (ediert auch bei Bickell 55-56. - Hürten Nr. 24).
(168r) (Ed.: Bickell 56-57. - Hürten Nr. 25). Anträge des Klerus der Diözese Brixen, auf der Diözesansynode von 1455 dem Kardinal Nikolaus von Kues vorgelegt.
(169r-v) Nicolaus Cusanus Chorordnung für das Brixener Domkapitel, erlassen auf der Diözesansynode 1455 (Ed.: Bickell 41-43. - Hürten Nr. 26).
(170r) Verhandlungen des Klerus der Diözese Brixen mit dem Kardinal Nicolaus Cusanus über die Zahlung des Zehnten (Ed.: Bickell 43-44. - Hürten Nr. 27).
(170v) Stichworte über die auf der Diözesansynode in Brixen 1455 zur Beschlussfassung vorgelegten Punkte (Ed.: Bickell 44. - Hürten Nr. 28).
(170v) Iohannes de Auerbach Summa de sacramentis, Auszug (GW 2852, Bl. 22b, Z. 11-23. Gekürzt gedruckt bei Bickell 44. - Hürten Nr. 29).
   1
170v Tit.: 1455. Aurbach. In quibus casibus quis incurrit sententiam excommunicationis ipso iure.
Sed adverte quod per unam ordinationem ... — ... abstineri debet iuxta canonicas sanctiones etc.
(171r) Liste der in der Diözese Brixen gebotenen, geduldeten und nicht erlaubten kirchlichen Feiertage (Ed.: Bickell 44-46. - Hürten Nr. 30).
(172r-173r) Vorschlag fürstlicher Gesandter zur Vorbereitung eines Türkenkrieges (Hürten Nr. 31).
   1
172r Tit.: Ad res pro Dei honore et fidei catholicae exaltatione feliciter dirigendas infra scripta sunt avisata.
Item primo quod sanctissimus noster dominus papa inter omnes Christianos modis convenientibus de quibus sibi videbitur pacem componat aut treugas indicat ... — ... Qui prefatum d. n. imperatorem et suos principes de classe navali certificare possit et certificet.
(174r-v) Totenklage um Herzog Giangaleazzo Visconti von Mailand, gest. 1402 (Hürten Nr. 32a).
   1
174r Quis dabit capiti meo aquam et oculis meis fontem lacrimarum (Ier. 9,1) ut die ac nocte continuo lugeam. Illustrissimi principis et domini domini nostri mortem anima enim mea orbata solamine privata dulcedine ... — ... qui me humiliter recommitto et quam spiritus sancti gratia consolare digngetur atque in exultatione vel felicitate perpetua conservare.
(174v-175rb) Beileidschreiben der Stadt Brescia zum Tod des Herzogs Giangaleazzo Visconti von Mailand, 16.09.1402 (Hürten Nr. 32b).
   1
174v Tit.: Alia responsio per (!) morte praelibati domini ducis Mediolani etc. emandata facta parte Gibellinorum officii Brixinensis ducis natis memorati domini ducis.
Miseras nostras mentes ingenti stupore confusus illustrissimi principes et domini nostri vestrarum litterarum tenor de semper flendo et lugubri ac acerbo casu ac obitu ... — ... et subditorum regere manutenere et exultare dignetur concorditer et pacifice omnipotens rex caelestis. Datum Brixiae XVI° Septembris M°CCCC°II° etc.
(175r-v) Beileidschreiben der ghibellinischen Partei Brescias zum Tod des Herzogs Giangaleazzo Visconti von Mailand, 16.09.1402 (Hürten Nr. 32c).
   1
175r Tit.: Alia responsio pro morte praelibati domini et ducis Mediolani etc. emanata parte Gibellinorum Brixinensium natis memorati domini et ducis.
Illustrissimi principes et excellentissimi domini. Vox terribilis auribus orbis intonuit et eius solida fundamenta commovit ... — ... excellentiae praelibatae fidelitatem nostram humillime commendamus. Datum Brixiae die XVIa mensis Septembris M°CCCC°II° indictione Xa.
(175v-181v) Actus Nicolai Mauri et Mahometi, Erzählung (Hürten Nr. 32d-e).
   2
176r In nomine domini amen. Ad laudem et honorem nominis Christi et ad gloriam exsultationem suae sanctae ecclesiae nec non etiam ad confusionem omnium infidelium ipso Christo annuente ... — ... nunc ergo ad narrationis ordinem discretionis nostrae vertamus stilum.
176r Tit.: Incipit actus praedictorum Nicolai Mauri et Mahometi.
Fuit in diebus apostolorum quidam vir nomine Nicolaus per omnia reprobus et maledictus, de septem tamen diaconibus unus erat, sicut Iudas traditor ex Christi discipulis unus ... — ... et sic crescente eorum populo usque in hodiernum diem tenent, venerantur, et colunt errorem iniquum, ecce quali modo iniqua Ismaelitarum secta per diaboli operationes fuerit inventa.
(181v-182v) Sigismund (dt. Kaiser)Krönungsanzeige König Sigismunds an Papst Johannes XXIII. Aachen, 14.11.1414 (Ed.: Deutsche Reichtagsackten VII. München 1878, Nr. 164, S. 239-241. - Hürten Nr. 32f).
(183r) Beileidschreiben an ungenannte Adressaten zum Tod ihres Vaters und Bruders, des Herrn Cavellinus. Brescia, 12.06.1430 (Hürten Nr. 32g).
   1
183r Reverendi et egregii honorandi maiores Camerini ecce factum est (gestrichen) de quo semper haesitavimus supervenit in multorum et praecipue nostrum dispendium et iacturam, cum excisa est (gestrichen, darüber: sit) arbor ... — ... pro viribus studeatis augendo semper feliciter statum vestrum more paterno virtutibus et honore. Datum Brixiae die XII Inuii M°CCCC°XXX°
(183r) Iacobus VercellensisAntwort auf ein Schreiben vom 12. Juni 1430 (Hürten Nr. 32h).
   1
183r Tit.: Responsio ad praedictas proximas litteras suprascriptas.
Honorandi amici carissimi cordiali salutatione praemissa litterarum vestrarum datarum Brixiae duodecimo Iunii tenor suavissimus utique prodiens ... — ... si possimus aliqua grata vobis. Valete in Christo. Iacobus episcopus Vercellensis et comes.
(183r-v) Iohannes de SabellisFormular für die Aufnahme in die Familiarität des Iohannes de Sabellis (Hürten Nr. 32i).
   1
183r Iohannes de Sabellis etc. nobili viro et dilecto nostro salutem et sincerae dilectionis augmentum. Cupientes in quantum valemus tibi nostros praebere favores ... — ... continuo pro eis ad quaeque similia et maiora. Datum etc.
(183v) Visconti, ElisabethBrief an die Pfalzgräfin bei Rhein (Hürten Nr. 32k).
   1
183v Elisabeth de Vicecomitibus comitissa Palatino Rheni Bavariaeque ducissa etc. Serenitas uberrima sinceraeque dilectionis affectus quae erga nos et statum nostrum gessit et gerit egregius vir Bartholomaeus Hegen de Alba nos inducunt ut ipsum ... — ... ad similia merita gratiarum et maiora pro vestris subditis teneamur. Datum etc. etc. m m m subd. etc. m m m
(184r-v) Bericht über den Zug König Ruprechts von der Pfalz gegen Brescia im Oktober 1401 (Hürten Nr. 32l).
   1
184r Universis hanc paginam inspecturis praesentibus patefiat quod armigeri gentes circa numerum 10000 equorum asserti et nuper electi imperatoris de Bavarica stipite derivati die 14 intrante octobri anni 1401 venere corruscante territorium serenissimi domini domini Iohannis Galeaz ducis Mediolani etc. Papiae Virtutumque comitis ac Pisarum, Senarum et Perusi domini hostiliter invaserunt ... — ... cum maximo tamen labore subtraxit et recepit demum cum ingenti sudore et detrimento in suam patriam est regressus etc.
(184v) Notiz über den Überfall der Guelfen auf die Ghibellinen in Brescia am 3. Juli 1403 (Hürten Nr. 32m).
   1
184v M°CCCC° tertio die Martis tertio mensis Iulii pars Guelfarum Brixinensium ortu solis manu armata civitatem Brixiae intravit mactando et derobando omnes Gibellinos quos reperire potuerunt ac etiam comburendo domos et habitationes Gibellinorum praedictorum etc.
(184v) Notiz zum Inhalt der Handschrift Bl. 174-184 (Hürten Nr. 32n).
(184v) Zwei Hexameter (Hürten Nr. 33).
   1
184v Ab occasu describe diem non solis ab ortu, / non eodem cursu renident ultima primis.
  I n i t i e n
   31