Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7810 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 229
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 3 G 12    Papier   202 Bl.   310×220   Süddeutscher Raum (u. a. Murstetten), 15. Jh. (u. a. 1455, jedenfalls vor 1477)   
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Handschrift aus 6 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-4) 15. Jh.; 2  (5-199) 1455; 3  (101-112) 15. Jh.; 4  (113-150) 15. Jh.; 5  (151-198) 15. Jh.; 6  ((198v)199-202) 15. Jh.
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6  |  Einzelbilder: fol. 3, 4, 17, 26, 37, 38, 87, 98, 108, 109, 114, 115, 118, 121, 128, 138, 140, 141, 150, 156, 158, 173, 174, 197, 198, 201.
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 3, 97-103 (online).

Teil 11-4   Papier   15. Jh.
nach Wasserzeichenbefund um 1433/1460, jedenfalls vor 1477
Schrift:
Schriftraum: 225 × 150    Zeilenzahl: 45-48   
Schriftart: Bastarda
Schreiber: Iohannes oder Georg Ried (?).
Teil 25-199   Papier   1455
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(5ra-45ra, Z. 3) Schriftraum: 215/220 × 150/155    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 37-40   
Schriftart: Bastarda
Schrift 2(45ra, Z. 4-93ra) Schriftraum: 215/220 × 150/155    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 37-40   
Schriftart: Bastarda
Schreiber: Conradus Spengler, vicarius in Murstetten
Schrift 3(93va-96vb) Schriftraum: 215/220 × 150/155    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 37-40   
Schriftart: Bastarda
Schreiber wohl Iohannes Ried.
Ausstattung: Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Teil 3101-112   Papier   15. Jh.
dat. nach Wasserzeichenbefund 5. Jz. 15. Jh., jedenfalls vor 1477
Schrift:
Schriftraum: 210 × 140    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 37-40   
Schriftart: Bastarda
Schreiberwechsel (?) Bl. 112va, möglicherweise identisch mit Schreiber von Teil 2: Conradus Spengler.
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 4113-150   Papier   15. Jh.
dat. nach Wasserzeichenbefund um 1455, jedenfalls vor 1477
Schrift: 5 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(113-127) Schriftraum: 220 × 150    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 39-45   
Schriftart: Bastarda
Schrift 2(128r-132r) Schriftraum: 230 × 150/155    Zeilenzahl: 35-40   
Schriftart: Bastarda
Schrift 3(132v-138ra, Z. 3) Schriftraum: 240 × 150    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 43-45   
Schriftart: Bastarda
Gleiche Hand wie Bl. 128r-132r.
Schrift 4(138ra-b) Schriftart: Bastarda
Schreiber: Iohannes Ried (?).
Schrift 5(138v-150) Schriftraum: 220 × 150    Zeilenzahl: 36-46   
Schriftart: Bastarda
Korrekturen am Rand von Iohannes Ried. Bl. 148vb-149rb von anderer Hand (Iohannes oder Georg Ried?). Bl. 149v einspaltig, 22 Zeilen, ebenfalls möglicherweise Iohannes oder Georg Ried.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   Figürlicher Buchschmuck   
Teil 5151-198   Papier   15. Jh.
dat. nach Wasserzeichenbefund um 1455, jedenfalls vor 1477
Schrift:
Schriftraum: 210 × 140    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 39-50   
Schriftart: Bastarda
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 6(198v)199-202   Papier   15. Jh.
Laut Wasserzeichenbefund eigener Teil, dat. um 1455/1460, Nachtrag beginnt bereits auf Bl. 198v.
Schrift:
Schriftraum: 230 × 150   
Schriftart: Bastarda cursiva
Korrekturen von der Hand des Iohannes Ried, auf Bl. 202v Eintragung von der Hand des Iohannes Ried.

Hs. enthält 1 Fragment
EFälze   Pergament   14. Jh.

Einband: Süddeutschland     15. Jh.     Gotisch     Streicheisenlinien        


Vorbesitzer 1: Ried, Johannes (alias Kotz), vor 1477
Vorbesitzer 2: Stams, Zisterzienserstift , bis 1808, K 8
Im Lebersorg-Katalog (Stams, Stiftsarchiv, Cod. F 8 [Cod. 296]) eingetragen unter der Signatur K 8.

Addenda/Corrigenda zum gedruckten Katalogband 3:

Laut Wasserzeichenanalyse sechs Teile.
Nachtrag am Schluss der Handschrift beginnt bereits auf dem Verso des letzten Blattes von T. 5 (= Bl. 198v).



Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Gabriela Kompatscher, Sieglinde Sepp 1999
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital
Wasserzeichen: Maria Stieglecker (ÖAW)

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 3", "Schulte GQ II", "Rudolf", "Hain", "Bloomfield", "Walther, Initia", "Kaeppeli", "Madre", "PL", "CPL", "Glorieux RT", "RB"
alle Initien
Teil 1
(1r-1v) Predigt (Sermo). Lc 18,10 (ohne Titel).
   1
1r Duo homines ascendebant in templum ut orarent et cetera. Luc. 18 (10). In isto evangelio tria nobis proponuntur. Primum est oranti necessaria ad praevidendum, 2m est orandi locus ad eligendum 3m est orandi modus ad disponendum...
(2r-2v) Predigt (Sermo). Mt 8,5 (ohne Titel).
   1
2r Cum intrasset Iesus Capharnaum et cetera. Mt. 8 (5). In hoc autem evangelio tria nobis ostenduntur scilicet infirmitas languentis...
(2v-3r) Drei Exempla, Bl. 2v Gesta Romanorum (Oesterley Nr. 60).
   3
2v Tit.: Animae intellectivae figura.
Narrat Ovidius in magno libro quod Athanca (!) quaedam virgo erat pulcherrima valde...
(Gesta Romanorum, ed. H. Oesterley. Berlin 1872, Nr. 60)
2v Tit.: Animae peccatricis figura.
Refert Hieronymus in annalibus Iudaeorum quod quaedam fuit differentia...
2v Tit.: Mundi status figura.
Narrat Fulgentius et Homerus de [] poetarum quod status divitiarum mundi depingebatur ut mulier...
(3v-4r) Leer.
(4v) Notiz über Konzilien. Von Hand des Iohannes Ried.
Teil 2
(5ra-93ra) Gulielmus de Monte Lauduno OSBSacramentale (Schulte GQ II 198). (5ra) Prolog. - (5rb) Haupttext. - (88vb) Stichwortregister.
   3
5ra Carissimo filio suo ac socio speciali domino Pontio de Villa Muro in iure canonico baccalaureo excellenti Guilelmus de Monte Laudano inter alios decretorum doctores minimus salutem...
5rb Signatum est super nos lumen vultus tui domine in Ps. (4,7 ?). Hoc igitur signum luminosum vultum Dei signatum...
5ra Expl.   ... (Schlussschrift, Schreibernennung, Datierung:) Finitum per me Conradum Spengler presbiterum Augustensis dyocesis et vicarium in Murstetten sub anno domini M°CCCC°LV°. In die Kyliani martiris.
(93rb) Leer.
(93va-96vb) Tractatus brevis de expeditione infirmorum qui sunt in articulo mortis (Rudolf 82, Anm. 1).
   1
93va Quia circa infirmos maius est periculum...
(97r-100v) Leer.
Teil 3
(101ra-111vb) Matthaeus de Cracovia Dialogus rationis et conscientiae de frequenti usu communionis (Drucke: Hain 5803-5808 u.ö. Ed.: W. Senko, A. L. Szafranski [Hrsg.], Mateusza z Krakowa, Opuscula theologica. Warszawa 1974, 367-409. - Bloomfield Nr. 3136).
   1
101ra Multorum tam clericorum quam laicorum querela est non modica occupatio...
(111vb-112va) Exzerpte aus Kirchenvätern und Kirchenlehrern (Beda, Gregorius Magnus, Augustinus, Innocentius III., Bernhardus Claraevallensis). Zum größten Teil Vorschriften für den Stand der Kleriker.
(112vb) Calamitates mundi (Bloomfield 5109. Walther, Initia 16445 und 16445a).
   1
112vb Recessit lex a sacerdotibus...
Teil 4
(113ra-127vb) Conradus de Huxaria OP Summa confessorum (Kaeppeli Nr. 774). (113ra) Register. - Prolog. - (113rb) Haupttext. Hier wie auch in anderen Handschriften unter dem Namen des Sigitboto überliefert. Parallelüberlieferung: Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 236, Bl. 186ra-206ra.
(128r-131r) Nicolaus de Dinkelsbühl Weihnachtspredigten, Sermo IV (Madre 210).
(131r-134rb) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermo de morte hominis (Madre 157). Fragment einer Predigt aus den Jahrespredigten, so auch überliefert in München, BSB, Clm 3247, Bl. 159r-162v.
   1
131r Nunc dicendum est de morte propria hominis, de incertitudine vitae et de horrore corporis Christi post mortem...
(134va-138ra) Nicolaus de Dinkelsbühl (?) Sermo de temptationibus.
   1
134va Est notandum quod hoc nomen temptatio multis modis accipitur sicut patet...
(138ra-138rb) Augustinus Retractationes, lib. 2, cap. 43 (PL 32, 647-648. - CPL Nr. 250).
(138va-144vb) Nicolaus de Dinkelsbühl Tractatus de adoratione imaginum (Madre 266).
   1
138va Praesens tractatus tractat materiam de adoratione imaginum iuxta cuius materiam quaeritur utrum Christi et sanctorum sit latriae vel duliae cultus adhibendus...
(145ra-149v) Statuten zur Mainzer Synode von 1451 u. ä.
(149v) Exzerpt (kanonistisch).
   1
149v Notandum quod obligationes initae per plures hinc inde plebanos...
(150r-v) Leer.
(151ra-170va) Guilelmus Parisiensis De virtutibus, Pars IV: De tentationibus et resistentiis (Druck: Hain 8300. Ed.: Paris 1674. - Bloomfield Nr. 3962 bzw. 3982. Glorieux RT Nr. 141j).
   1
151ra Post hoc ordine suo praemissa superius exsolventes loquimur de temptationibus et resistentiis et generaliter de proeliis vitiorum atque virtutum...
(170vb) Leer.
(171ra-198r) Guilelmus Parisiensis De paenitentia tractatus novus (Bloomfield Nr. 5371 und Nr. 0006 [Supplementum]. Glorieux RT Nr. 141m und n [Supplementum]). (171ra) Traktat. - (194va) Supplementum. - (195r) Alphabetisches Register.
(198r) Predigt (Sermo), Konzept.
   1
198r Sic luceat lux vestra coram hominibus ut videant bona opera vestra et gloriam patris vestri (?) qui est in caelis. Mt. X, XII q n (?) quattuor et cetera. Sed contra homo opponitur...
(198v-202r) Solutiones contrariorum bibliae (Stegmüller RB 9090).
   1
198v Ego non iudico quemquam (Ioh. 8,15) scilicet dictive. Omne iudicium dedit filio (Ioh. 5,22) scilicet probative...
(202r) Anweisungen für ein erfülltes Leben in Gott.
   1
202r Vis esse securus de felici consummatione et ut moriaris in Deo morere cottidie spiritualiter septies primo percipe vocem et doctrinam domini Dei...
(202r-202v) Anweisungen für das Leben in klösterlicher Gemeinschaft.
   1
202r Quidam senex solitarius docuit iuvenem cupientem conversari cum fratribus in congregatione...
(202v) Exzerpt, laut Hs. aus Augustinus, De civitate Dei.
   1
202v Hoc proprium est ecclesiae dum persequitur floret...