Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7876 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 295
MISSALE BRIXINENSE
Olim: II 1 C 14, S. 2    Pergament   307 Bl.   255×195/198   Brixen, 1372
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift (?)
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 3, 312-322, Abb. 24 (302v) (online).
Lagen: IV8 + (IV-2)14 + 3.IV(38) + (IV-1)44(45) + 9.IV116(117) + (IV-2)122(123) + 23.IV306(307)
Fehler in der Zählung: Zahl 38 übersprungen, Zahl 161 doppelt, Zahl 198 übersprungen. Je ein Doppelblatt der zweiten und 16. Lage fehlt (mit Textverlust). Äußeres Doppelblatt der achten Lage irrtümlich in die Lagenmitte eingebunden. Zwischen Bl. 37' und 38 ein Blatt herausgeschnitten (Textverlust). Erste Lage des zweiten Textteils vor den ersten Teil gebunden.
Schrift:
Schriftraum: 215 × 154    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 28   
Schriftart: Textualis formata (Textura) – Marginalien
Von Tintenlinien gerahmt. Auf Tintenliniierung. Von verschiedenen Händen. Ein Schreiber: Hainricus de Arena, canonicus ecclesiae s. Mariae in Brixina (Bl. 306rb). Bl. 1r-8v, unterer Rand: Bleistiftnotiz in Kurrentschrift (18. Jh.). Bl. 6v, unterer Rand: Notiz in Humanistica cursiva (16. Jh.). Bl. 161Ira, unterer Rand: Federprobe in Kurrentschrift (18. Jh.): Hanß Jegele (?). Marginalien in Textura von späterer Hand und Bastarda.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   Deckfarbeninitiale(n)   Ranke(n)/Bordüre(n)   Figürlicher Buchschmuck   Miniatur(en)   Wappen   Goldverwendung   

Hs. enthält 1 Fragment
VDS, HDS   Pergament   14. Jh.
Schrift:
Schriftraum: 220 × 160    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 24   
Schriftart: Textualis formata (Textura)
Am HD beschnitten. Von Bleistiftlinien gerahmt. Auf Bleistiftlinierung. Teile aus den Offizien von Maria Heimsuchung.
Ausstattung: Rubriziert   

Einband: Tirol      16. Jh.     Renaissance     Schmucklos        
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden
Braunes Leder über Pappe mit Blindlinien. Spuren von Wurmfraß. VD und HD gleich: zwei aus doppelten Streicheisenlinien gebildete Rahmen. Innerer Rahmen durch einfache Streicheisenlinien in den Eckpunkten in vier Felder unterteilt. Im äußeren Rahmen in ca. 6/7 mm Abstand von den Kanten je ein Löcherpaar (Durchmesser ca. 4 mm). An der Längsseite jeweils zwei Löcher-Paare (Schließen). Mittelfeld durch doppelte Streicheisenlinien diagonal unterteilt. Rücken: vier Doppelbünde, oben und unten je ein einfacher Bund. Dazwischen Abdrücke der im Zuge des Buchbindens verwendeten Abbindschnüre zur Formung der Bünde. In den Feldern waagrechte und je zwei parallel verlaufende diagonale Linien. Unterste Bundschnur mit ehemals roten und blauen Fäden umstochen. An den Spiegeln der Deckel jeweils ein beschriebenes Pergamentblatt (aus dem gleichen Werk stammend).


Bl. 306rb sind Auftraggeber (Chuonradus de Villanders de Pradell, Domherr in Brixen und Pfarrer in Stilfes [Santifaller, Domkapitel 496, Nr. 365]), Schreiber (Hainricus de Arena, Domherr in Brixen) und Entstehungsjahr (1372) angegeben. Provenienz nicht sicher Stams.
Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift (?) , bis 1808
Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Gabriela Kompatscher 1999
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 3", "Santifaller, Domkapitel", "PL", "AH", "Chevalier"
alle Initien
(VDS-HDS) Brevier, Fragmente. Teile aus den Offizien von Maria Heimsuchung.
Missale Brixinense.
   1
306rb (Schlussschrift:) Hunc librum comparavit dominus Chuonradus de Vilanders de Pradell canonicus ecclesie Brixinensis necnon plebanus in Stilfs. Qui scriptus et completus est per domnum Hainricum de Arena canonicum ecclesie sancte Marie in Brixina sub anno domini MoCCCo LXXIIo in vigilia Iacobi apostoli maioris.
(1ra-8vb) Graduale vom 1. Adventsonntag bis Aschermittwoch. Temporale und Sanktorale gemischt.
(9ra-169rb) Lektionar.
(9ra-134rb) Temporale von Weihnachten bis zum 4. Adventsonntag.
(134rb-153va) Sanktorale von Silvester bis Thomas.
(153vb-165vb) Commune de Sanctis.
(165vb-168ra) Votivmessen.
(168ra-169rb) Totenmessen.
(169v) Leer.
(170ra-202rb) Graduale des Osterfestkreises. Temporale und Sanktorale gemischt. Fortsetzung von 8vb.
(170ra-184va) Temporale von Aschermittwoch bis zum 4. Sonntag nach Ostern.
(184va-185va) Sanktorale von Tiburtius und Valerianus bis Pancratius.
(185vb-187ra) Temporale von der Vigil von Christi Himmelfahrt bis Pfingsten.
(187va-194rb) Sanktorale von Marcellus und Petronius bis Thomas.
(194rb-199rb) Temporale von Trinität bis zum 23. Sonntag nach Pfingsten.
(199rb-201vb) Votivmessen.
(201vb-202rb) Commune de Sanctis.
(202va-202vb) Gloria und Credo.
(203ra-223rb) Notkerus Balbulus OSB Sequentiar, zum Teil aus dem Notkerschen Grundbestand (vgl. PL 131, 1005-1026).
(203ra) Weihnachten (Nativitas dni) (AH 53/10; Chevalier 7390). Sequenz.
(203ra) Weihnachten (Nativitas dni) (AH 53/16; Chevalier 5323). Sequenz.
(203rb) Weihnachten (Nativitas dni) (AH 53/15; Chevalier 11903). Sequenz.
(203va) Stephanus, hl., Protomartyr (AH 33/215; Chevalier 7662). Sequenz.
(204ra) Iohannes, Apostel (AH 53/168; Chevalier 9755). Sequenz.
(204ra) Unschuldige Kinder (Innocentes) (AH 53/157; Chevalier 10547). Sequenz.
(204rb) Drei Könige (AH 53/29; Chevalier 6111). Sequenz.
(204va) Agnes, hl. (AH 55/51; Chevalier 10540). Sequenz.
(205ra) Paulus, hl. Apostel (AH 50/269; Chevalier 4786). Sequenz: Conversio s. Pauli.
(205va) Maria Lichtmess (Purificatio BMV) (AH 53/99; Chevalier 3694). Sequenz.
(205vb) Ingenuinus et Albinus, hl. (AH 9/236; Chevalier 8917). Sequenz.
(206rb) Dorothea, hl. (AH 55/17; Chevalier 4894). Sequenz.
(206va) Ostern (Pascha) (AH 53/36; Chevalier 10417). In die sancto paschae. Sequenz.
(207ra) Ostern (Pascha) (AH 53/46; Chevalier 14370). Feria II. Sequenz.
(207va) Ostern (Pascha) (AH 53/50; Chevalier 750). Feria III. Sequenz.
(207va) Ostern (Pascha) (AH 53/52; Chevalier 750). Feria IV. Sequenz.
(207vb) Ostern (Pascha) (AH 54/7; Chevalier 21505). Feria V. Sequenz.
(208ra) Ostern (Pascha) (AH 53/56; Chevalier 7610). Feria VI. Sequenz.
(208ra) Ostern (Pascha) (AH 53/54; Chevalier 2635). Sabbato. Sequenz.
(208rb) Iohannes, Apostel (AH 55/188; Chevalier 21353). Sequenz.
(208vb) Christus (AH 53/67; Chevalier 19756). Sequenz: Ascensio dni (Christi Himmelfahrt).
(209rb) Pfingsten (Pentecoste) (AH 53/70; Chevalier 18557). Sequenz.
(209va) Pfingsten (Pentecoste) (AH 54/153; Chevalier 21242). Sequenz.
(209vb) Trinität (AH 53/81; Chevalier 2433). Sequenz.
(210ra) Eucharistie (AH 50/385; Chevalier 10222). Sequenz.
(210va) Iohannes Baptista, hl. (AH 53/163; Chevalier 18521). Sequenz.
(211ra) Petrus et Paulus, hl. (AH 53/210; Chevalier 14871). Sequenz.
(211rb) Apostel (AH 50/267; Chevalier 3488). Sequenz.
(211vb) Maria Magdalena, hl. (AH 50/268; Chevalier 10551). Sequenz.
(212rb) Anna, hl. (AH 9/125). Sequenz.
(212va) Afra, hl. (AH 53/119; Chevalier 7388). Sequenz.
(213ra) Laurentius, hl. (AH 53/173). Sequenz.
(213rb) Cassianus, hl. (AH 9/170). Sequenz.
(213va) Maria Himmelfahrt (Assumptio BMV) (AH 53/104; Chevalier 3783). Sequenz.
(213vb) Augustinus, hl. (AH 53/126; Chevalier 8149). Sequenz.
(214rb) Iohannes Baptista, hl. (AH 50/270; Chevalier 15756). Sequenz.
(214va) Maria Geburt (Nativitas BMV) (AH 53/95; Chevalier 19502). Sequenz.
(214vb) Kreuzerhöhung (Exaltatio s. crucis) (AH 54/120; Chevalier 12852). Sequenz.
(215ra) Michael, Erzengel (archangelus) (AH 53/192; Chevalier 19734). Sequenz.
(215rb) Allerheiligen (Omnes sancti) (AH 53/112; Chevalier 14061). Sequenz.
(215vb) Martinus, hl. (AH 53/181; Chevalier 17622). Sequenz.
(215vb) Elisabeth regina, hl. (AH 55/120; Chevalier 6958). Sequenz.
(216rb) Catharina von Alexandrien, hl. (Chevalier Nr. 7515). Sequenz.
(216va) Catharina von Alexandrien, hl. (AH 55/232; Chevalier 18080). Sequenz.
(217ra) Andreas, Apostel (AH 53/122; Chevalier 4449). Sequenz.
(217ra) Nicolaus, hl. (AH 54/66; Chevalier 3795). Sequenz.
(217va) Nicolaus, hl. (AH 55/265; Chevalier 10249). Sequenz.
(218rb) Kirchweihe (Dedicatio ecclesiae) (AH 53/247; Chevalier 15712). Sequenz.
(218rb) Apostel (AH 53/228; Chevalier 3336). Sequenz.
(218va) Märtyrer (AH 53/229; Chevalier 772). Sequenz.
(218vb) Märtyrer (AH 55/14; Chevalier 12670). Sequenz.
(219ra) Bekenner und Papst (confessor et pontifex) (AH 54/88; Chevalier 201). Sequenz.
(219rb) Bekenner (confessor) (Chevalier Nr. 4698). Sequenz.
(219va) Jungfrauen, hl. (AH 50/271; Chevalier 5780). Sequenz.
(219vb) Maria (AH 50/241; Chevalier 2045). Sequenz.
(220rb) Maria (AH 54/218; Chevalier 21343). Sequenz.
(220va) Maria (AH 54/245; Chevalier 18051). Sequenz.
(221ra) Maria (Chevalier 863). Sequenz.
(221rb) Maria (AH 54/237; Chevalier 2677). Sequenz.
(221va) Maria (AH 54/249; Chevalier 11161). Sequenz.
(221vb) Maria (AH 54/227; Chevalier 1717). Sequenz.
(222ra) Maria (AH 54/191; Chevalier 11653). Sequenz.
(222rb) Weihnachten (Nativitas dni) (AH 54/2; Chevalier 10012). Sequenz.
(222va) Ostern (Pascha) (AH 54/18; Chevalier 21656). Sequenz.
(222vb) Maria Empfängnis (Conceptio BMV) (AH 9/51). Sequenz.
(223ra) Maria (AH 54/247; Chevalier 2115). Sequenz.
(223va-225rb) Benediktionen.
(223va) Segensgebet (Benedictio). Salzweihe (Benedictio salis).
(223vb) Segensgebet (Benedictio). Wasserweihe.
(224ra) Segensgebet (Benedictio). Salz- und Wasserweihe.
(224rb) Segensgebet (Benedictio). Johannisweinweihe.
(225va-226rb) Leer.
(226va-226vb) Ordo Missae.
   1
226va Primo sit preparatus cum vino et aqua et patena supposita cum hostia...
(227ra-297ra) Sakramentar.
(227ra-231va) Temporale vom 1. Adventsonntag bis zum 5. Sonntag nach Epiphanie.
(231va-235vb) Sanktorale von Erhard bis Ambrosius.
(235vb-248ra) Temporale von Septuagesima bis zum 5. Sonntag nach Ostern.
(248ra-251vb) Sanktorale von Tiburtius und Valerianus bis Petronilla.
(251vb-258vb) Temporale von der Vigil von Christi Himmelfahrt bis Advent.
(259ra-281vb) Sanktorale von Nicodemes bis Thomas.
(282ra-284rb) Commune de Sanctis.
(284rb-297ra) Votivmessen.
(297ra-297rb) Lesung aus dem Evangelium Luc. 19,29-38. Zusatz von anderer Hand.
(297va-298vb) Messformular, mit Sequenz (AH 54/193; Chevalier 21231).
(299ra-299vb) Leer.
(300ra-302rb) 13 Präfationen und Communicantes. Ohne Notation.
(302v) Ganzseitiges Kanonbild.
(303ra-305vb) Canon Missae.
(306ra) Wappen der Herren von Villanders.
(306va-306vb) Leer.