Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7945 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 364
SAMMELHANDSCHRIFT (lateinisch/deutsch)
Olim: II 1 E 8    Pergament   II, 251, II* Bl.   152/154×110   Stams (?), 2. Drittel 14. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 4, 259-272 (online).
Aus der zweiten Tabula (Bl. 1v-2v) und der Zählung der Texte bzw. Textgruppen ergibt sich, dass der ursprüngliche oder ursprünglich geplante Bestand des Codex in der richtigen Reihenfolge Bl. 1-135, 241-248, 222-240 und 249-251 umfasste. Nachträglich wurden Bl. 136-177 nach Bl. 135 und Bl. 178-221 vorerst nach Bl. 248 eingefügt, alle Lagen durch Kustoden nummeriert. Beim Binden fielen Bl. 241-248 aus und wurden in die letzte Lage nach Bl. 240 eingeklebt.
Schrift:
Schriftraum: 110/122 × 82/88    Zeilenzahl: 26-27   
Schriftart: Textualis
Textualis, Textualis cursiva und Notula von mehreren, z.T. sehr ähnlichen Händen. Schreiberwechsel: Bl. 1r/v, 2v/3r, 47r/v, 50v, 51v, 51v/52r, 59v/60r, 83r/84r, 127v, 127v/128r, 134v/135r, 135r/136r, 145v/146r, 157v/158r, 165r, 167v/168r, 174r/v, 177v/178r, 187v/188r, 211r/v, 221v/222r, 235v/236r, 236v, 240v/241r, 248v, 248v/249r
Ausstattung: Rubriziert   
Mehrere Rubrikatoren, z.T. wohl mit Schreibern identisch.

Hs. enthält 2 Fragmente
VDS   Pergament   14. Jh.
Fragment eines Missale (teilweise vom Bezug überdeckt)
Schrift:
Schriftraum: Zeilenzahl: 8   
Schriftart: Textualis
HDS   Pergament   14. Jh.
Fragment eines nicht näher bestimmbaren theologischen Textes, teilweise vom Einbandbezug verdeckt, größtenteils unlesbar.
Schrift:
Schriftraum: Zeilenzahl: 20   
Schriftart: Textualis cursiva

Einband: Stams     14. Jh.     Gotisch     Schmucklos        
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden
Rücken, wie in Stams üblich, mit weißem leder überzogen.


Im Roschmann-Katalog von 1739 (Innsbruck, TLMF, Dip. 1089/VI) und im Stamser Übergabekatalog (Innsbruck, ULBT, Cod. 1001) eingetragen unter der Signatur A 7. 1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters in Stams der ULB Tirol übergeben.
Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift , bis 1808, A 7
Bearbeitung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol; Katalogbeschreibung: Lav Šubarić 2005
Digitalisierung und Dateneingabe: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol: Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 4", "Schneyer", "Colophons", "PL", "Shooner", "Grabmann 1949", "Glorieux RT", "Bloomfield", "Thorndike-Kibre", "Walther, Initia", "Aristoteles latinus, Codices, Pars prior", "PAL", "GW"
alle Initien
(VDS) Missale, Fragment. Luc. 21,31-33. Ps. 84,7-8. Oratio.
(Ir-IIv) Leer bis auf Eintragungen von Anton Roschmann auf Bl. IIv.
(1r) Tabula. Zu Bl. 136r-251v.
(1v-2v) Tabula. Zu Bl. 3r-135v und 222r-251v.
(3r-47r) Anonyme Sermones de BMV. Bei Schneyer auf der Grundlage des Cod. 364 als eigene Reihe erfasst (Schneyer 7, 651-652). Der bei Schneyer 7, 603, 651 und 652 sowie Johann Baptist Schneyer, Winke für die Sichtung und Zuordnung spätmittelalterlicher lateinischer Predigtreihen. Scriptorium 32 (1978) 246 erwähnte Titel "Patris opus" beruht auf falscher Lesung der Schlussschrift (= presens opus).
   5
3r Spes divina, via tuta, potens medicina, porrige subsidia miseris, o sancta Maria!...
11r O clemens domina, spes desperantibus una, culparum venia largissima, sancta Maria!...
23v O caeli porta, nova spes mortalibus orta...
35r Salve porta poli, per quam lux splenduit orbi, fer pia devotis auxilium famulis!...
47r Expl.   ... (Schlussschrift und Schreibervers:) Et in hoc terminatur et finitur presens opus. Finito libro sit laus et gloria Christo (Colophons Nr. 21496)
(47r-50v) Zwei Sermones de BMV.
   2
47r Signum magnum apparuit in caelo mulier amicta sole et luna sub pedibus eius et in capite eius corona stellarum XII (Apoc. 12,1). Describit Iohannes evangelista custos gloriosae virginis Mariae gloriam assumptionis...
50r Ave gratia plena dominus tecum (Luc. 1,28). In hac auctoritate commendatur Maria a tribus: A peccati immunitate, a gratiae spiritualitate, a prolis nobilitate. Primum...
(50v-51v) De conversione sanctae Katherinae virginis (Parallelüberlieferung: Uppsala, UB, C 400, 80v).
   1
50v Cum esset beata Catharina virgo liberalibus artibus instructa adhuc pagana et a parentibus infestaretur ut virum acciperet, post multas instantias...
(51v) Thema in nativitate sancti Iohannis Baptistae.
   1
51v Iohannes vocabitur nomen eius. In Luca (1,63) dicitur quod Zacharias pater eius postulans pugillarem scripsit dicens Iohannes est...
(52r-59v) Sermo in nativitate Iohannis Baptistae, deutsch (Druck [nach dieser Hs.]: A. Jeitteles, Predigt auf Johannes den Täufer. Germania 35 [1890] 170-181. - K.Morvay, D.Grube, Bibliographie der deutschen Predigt des Mittelalters [siehe bei L], Nr. 190 [mit Nennung von Cod. 364]). Teils Übersetzung, teils Bearbeitung des Sermo in nativitate s. Iohannis Baptistae des hl. Bernhardus (PL 184, 991-1002).
(60r-61v) Iacobus de Voragine Sermo in consecratione altaris (Schneyer 3, 266, Nr. 597).
(62r-67r) Anonyme Prothemata (z.T. übereinstimmend mit der Reihe bei Schneyer 7, 678-679).
   14
63v Hic est filius meus dilectus, ipsum audite (Luc. 9,35). Verba proposita sunt salvatoris nostri in quibus ponit commendationem...
64r Angelus domini exercituum est. Mala. (2,7). In verbis propositis praedicator verbi Dei comparatur angelo...
64v Annuntiabo veritatem tuam in ore meo (Ps. 88,2). In verbis istis David eximius prophetarum tripliciem praedicatoris condicionem insinuat: Primo enim praedicator idoneus...
64v In luce sagittarum tuarum ibunt in splendore (Abac. 3,11). In verbis istis notatur triplex effectus praedicatoris verbi Dei Habet enim sagittas...
64v Sapientia aedificavit sibi domum (Prov. 9,1). Praedicator verbi Dei debet esse verus sine falsitate, quod notatur ibi...
65r En incircumcisus labiis ego sum. Legimus in Exo. (6,30) sanctum Moysem tum officium legationis sibi...
65r Ego mater pulchrae dilectionis et timoris et agnitionis et sanctae spei. Verba ista caritati vere proposita scribuntur Eccli. XLIIII (recte: 24,24) et sunt verba quae sacrosancta mater ecclesia recitare...
65v Spiritus domini super me eo quod unxerit me ad evangelizandum mansuetis misit me. In verbo isto quod est sumptum de Ys. LXI (1) sufficienter describitur qualis esse debeat praedicator. Nam primo...
65v Surrexit Helias sicut ignis ardens. In verbo isto sumpto de Ecco. XLVIII (1) luculenter exprimitur qualis esse debeat praedicator. Nam primo debet esse elongatus sive sequestratus a mundi prosperitate...
66r Dominus tecum virorum fortissime. Iudic. XI (recte: 6,12). Verba ista possunt adaptari praedicatori qui debet esse fortis in bona actione se a vitiis continendo, fortior in divini verbi praedicatione...
66r A a a domine Deus nescio loqui quia puer ego sum. Iere. (1,6). In his verbis propheta repletus spiritu sancto excusat se de insufficientia praedicandi. Est autem triplex sufficientia necessaria cuilibet verbum...
66v Bonitatem et disciplinam et scientiam doce me (Ps. 118,66). In sententia prophetica insinuat psalmus qualis esse debeat praedicator. Nam primo debet esse inflammatus caritate respectu proximi...
67r Labia sacerdotis ornant scientiam et legem requirent ex ore eius quia angelus domini exercituum est (Prov. 15,7). Haec tria notantur cuilibet verbum Dei proponenti summe necessaria: Primum est scientia...
67r Visita vineam istam (Ps. 79,15). Sicut ab omnipotenti Deo omnia producuntur originaliter et in ipsum reducuntur finaliter ita per ipsum deducuntur et gubernantur...
(62r) Raymundus de MoriniProthema (Schneyer 5, 44 Nr. 5).
(62v) Guilelmus de Lexi OPProthema (Schneyer 2, 480, Nr. 40).
(62v) Petrus de DaciaProthema (Schneyer 4, 651, Nr. 3).
(67v-68v) Sermo de sancto Benedicto.
   1
67v Ausculta, o fili, praecepta magistri tui et cetera (vgl. Prov. 4,20). Verba, fratres dilectissimi, in quorum cordium agro plantata sunt verba scripturarum caelestium, fodere agrum huius...
(68v-71v) Geistliche Kurztexte und Sprüche, deutsch. Mundart: bairisch.
   7
68v An drein dingen bedarf der mensch sich selben zerkennen. Bi dem ersten in got wie er in im selben gewirdet hat. Ze dem andren...
70r Do vnser herre von sinen iungren wolte varen do sprach er: Vil lieben ivnger min ich han iv selbe gelert vnd han iv dike gelert. Doch wil ich iv fuemf dink leren...
70v Swer ane fliz der tugend lebt vnd in der slebikait ringet, daz ist gar vngewis, daz der immer ane val gestand toetlicher...
71r Fvemf dink sint diu den menschen volkomen machent. Daz erst ist gelust daz er gern pezzer waer. Darzuo hoeret empziger fliz ze tugenden...
71r Min gebot ist, sprichet vnser herre Iesus Christus ze allen rainen menschen, daz si an ander minnen als ich si geminnet han...
71v Sanctus Ambrosius sprichet Die zaeher der riwe sint ain guoter win der engel. Ain zaher ist ain...
71v Sand Bernard sprechet Wrlich zurnt got mit dem suinder swenn er in niht kestiget wann pezzer er in niht hie mit kestigung, so verdampnet er in der ewigen frovden...
(72r-83v) Sermones de sanctis. Größtenteils anonym.
   4
73v Iustus ut palma florebit (Ps. 91,13). Verba ista sicut scitis sunt David prophetae personam viri iusti describentis...
76r Quasi stella matutina in medio nebulae et cetera. Eccli. (50,6). In verbis istis sanctus pater a tribus per sancti spiritus electum organum commendatur: Primo a statu...
80r Sicut videmus in naturalibus nemo repente fit summus, sed quilibet volens proficere per triplicem gradum, videlicet et perfectorum de bono in melius...
83r Carissimi, quae a praedicatore quolibet requirantur et in praedicatione qualibet attenduntur scit et invenit in libro propriae experientiae unusquisque. Tamen, carissimi, ad praesens tria compendiose...
(72r) Iacobus de Voragine Sermo de s. Petro et Paulo (Schneyer 3, 257, Nr. 472).
(84r-104b) Sermones de sanctis. Anonym.
   4
84r Introduxit me rex in cellam vinariam. Cant II (recte: 1,3). Scribit Bernardus super Cant. sermone LII Sane a prudente de diversitate...
87v Ecce nos reliquimus omnia et secuti sumus te. Mt. (19,27). Hieronymus dicit in epistula ad Pammachium Non est consummatio et perfectio viro opes relinquere, pecuniam dissipare...
90r Ego in altissimis habito et thronus meus in columna nubis. Eccli. XXIIII (7). Philosophus dicit in secundo Ethicorum Sermones sunt expetendi secundum materiam. Et quia ad manus habetur assumptionis...
96r Inspice et fac secundum exemplar quod tibi monstratum est in monte. Verba sunt Exo. (25,40). Sancta mater ecclesia sancti sanctorum sponsa clarissima celebrat hodie devotione praecipua per totius...
(104v-110v) Sermones de Resurrectione dni. Anonym.
   5
104v Surrexit dominus vere et apparuit Petro (Luc. 24,34). Hodie, dilectissimi fratres, sancta ecclesia peragit resurrectionem domini quae multis de causis sancta...
106v Fac mecum domine signum in bono. Psa. (85,17). Verba sunt filii ad patrem pro sua resurrectione monentis. Sed notandum quod positus est...
107r Mane nobiscum domine, quoniam advesperascit et cetera (Luc. 24,29). Et hoc necesse est nobis dicere cum decedimus quia tunc nisi fuerit nobiscum maledicti sumus...
107v Circa resurrectionem domini nota ista: Primo, qualiter resurrexerit; Secundo, quotiens post resurrectione apparuit; Tertio, qualis eius...
109v Renovabitur ut aquilae iuventus tua (Ps. 102,5). Quadruplex est renovatio corporalis, cui respondet quadruplex spiritualis. Renovatur enim cervus cum hauserit venenum potum aquae frigidae...
(110v-127v) Sermones de Communi. Anonym, eingestreute Sermones außerhalb des Commune.
   11
110v Scito, vide quia malum et amarum est dereliquisse te dominum Deum. Iere. (2,19) in verbo isto hortatur quemlibet peccatorem ad peccatorum conversionem et ad hoc...
113r Legitur de quodam milite quod cum graviter infirmaret solusque iaceret diabolus illi ad pedes lecti visibiliter apparuit ad instar simiae habens cornua caprina...
113v Ipsi populus eius erunt et ipse erit cum eis eorum Deus. Ista verba sunt Iohannis in Apocalypsi (21,3), qui vidit civitatem sanctam Ierusalem novam...
115v Facite vobis amicos de mammona iniquitatis ut Deo defeceritis. Luce XVI (9). Nota quod homo habet quadruplicam amicum, videlicet Deum, angelum, hominem et daemonem. Primum amicum habet...
117r Nimis honorati sunt amici tui Deus (Ps. 138,17). Introductio de quattuor amicis in praecedenti sermone Facite vobis amicos et cetera. De fraude autem quarti amici quomodo triplex officium...
117v Estote prudentes sicut serpentes et simplices sicut columbae (Matth. 10,16). Prudentia serpentis in quinque causis cognoscitur: Prima est quia transeundo artum foramen...
119v Primum quaerite regnum Dei et omnia adiciuntur vobis (Luc. 12,31). Quattuor sunt genera hominum regnum Dei quaerentium: Quidam violenter rapiunt, alii mercant...
121r Voca operarios et redde illis mercedem (Matth. 20,8). Item Reddet Deus mercedem laborum sanctorum suorum. Non otiosis sed laborantibus redditur merces. Merces enim domini recipitur celeriter...
122r Domine nonne bonum semen seminasti in agro tuo, unde ergo habet zizania (Matth. 13,27). Nota quod Christus quadruplex semen seminavit. Primum seminavit in caelo empireo...
124v Ego sum flos campi (Cant. 2,1). Dominus Iesus Christus assimilavit se flori propter quintuplicem colorem qui in floribus invenitur et quibus dominus in passione sua fuit coloratus...
126r Simile est regnum caelorum thesauro abscondito in agro et cetera (Matt. 13,44). Super isto verbo dicit glossa, quod ager de quo hic mentio est, est regnum caelorum...
(127v) Accessus in omnes sermones BMV (Schneyer 8, 650, Nr. 94, - Parallelüberlieferung: München BSB, Clm 9586).
(128r-135v) Drei Sermones.
   3
128ra Ab occultis meis munda me domine et ab alienis parce servo tuo (Ps. 18,13). Ista verba sunt prophetae David, qui petit duo in verbis istis, emundationem propriorum et indulgentiam...
131rb Vigilate ergo quia nescitis qua hora dominus vester venturus et cetera (Matth. 24,42). Ista verba dicta sunt de duobus extremis, scilicet particulari et universali, id est mortis et iudicii...
135ra Ecce rex tuus venit (Matth. 21,5). Adventus salvatoris in carnem ab antiquo praenuntiatus, fuit desideratus, fuit prophetizatus. Primo dico quod fuit praenuntiatus...
(135ra) Aldobrandinus de Tuscanella OP Sermo in dnca 1 adventus (Schneyer 1, 223, Nr. 3, mit Erwähnung der Hs. auf S. 234). Bibelzitat gegenüber Schneyer gekürzt.
(136r-145v) Sermones und kurze geistliche Texte.
   9
136r (Schneyer 7, 491, Nr. 122)
139v (Schneyer 9, 826, Nr. 19)
139v A vigiliis nocturnis usque ad primam recole homo omnes humanas necessitates et miserias praesentis saeculi et futuri. A prima usque...
140r Quaesivit rex quidam a quodam philosopho Ve quaestiones. Prima fuit Quid est homo? Responsum Mancipium mortis. Hospes loci. Viator transiens. Mancipium mortis dicitur quia manum...
140v Confessio est quaedam spiritualis scopa quae ad habendam cordis puritatem homini multum valet, quae etiam quanto fit frequentius tanto fit cor purius...
141r Quid faciet sacerdos si infirmus petiit sacerdotem et interim quando venit obmutuit vel factus est amens vel freneticus? Sacerdos veniens...
141v Invenietis asinum solvite et adducite mihi (Matth. 21,2). Ista est felix hebdomada in qua dominus nos redemit. Sicut in prima creavit, sic in ista laboravit sua morte omnia...
142v Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata ut venientes unguerent Iesum (Marc. 16,1). Evangelium istud tria dicit: Primo, quod Mariae emerunt aromata...
144r Deus propitius esto mihi peccatori (Luc. 18,13). Dicit evangelium. Nota quod publicanus iste quattuor fecit...
(146r-157v) Vier Sermones. Neben Iacobus de Losanna (s.u.) eine anonyme Predigt.
   1
154r Mementote vinctorum et cetera. He. ultimo (Hebr. 13,3). In verbis istis secundum litteram hortatur apostolus Hebraeos ad compassionem et subventionem vinctorum...
(146r) Iacobus de Losanna OP Sermo in vigilia paschatis (Schneyer 3, 72, Nr. 216).
(151v) Iacobus de Losanna OP Sermo in ascens. dni (Schneyer 3, 76, Nr. 268).
(156r) Iacobus de Losanna OP Sermo de s. Iohanne Baptista (Schneyer 3, 99, Nr. 538).
(158r-165r) Predigt (Sermo) (Schneyer 6, 124, Nr. 67; 8, 576, Nr. 79). Ps 83,10 (fer. 6 in parasc.).
(165r-167v) Thomas de Aquino De articulis fidei et ecclesiae sacramentis, tractatus II: De ecclesiae sacramentis (Opera omnia, ed. S. E. Fretté XXVII, Paris 1875, 177-182. Opuscula omnia, ed. P. Mandonnet I, Paris 1927, 11-18 [Nr. 15]. Opuscula theologica, ed. M. Calcaterra, R. A. Verardus I, Turin, Rom, 1954, 147-151. Opera Omnia [Ed. Leonina] XLII, Rom 1979, 245-257. - Shooner Nr. 1123A. Grabmann 1949, 321,322, Nr. 8. Glorieux RT Nr. 14h).
(168r-174r) De confessione audienda (Bloomfield Nr. 4477 mit Nennung von Cod. 364. Parallelüberlieferung: Würzburg, UB, M.ch.f. 135, 211v-214r).
(174v-177v) De restitutionibus.
   1
174v Cum secundum beatum Augustinum non dimittitur peccatum nisi restituatur ablatum bellaque multae sequantur rapinae, notanda sunt hic aliqua de restitutionibus. Quaero ergo quando et quantum restituere tenentur qui sequuntur...
(178r-187v) Abhandlung über verschiedene Tiere und deren Verhaltensweisen. In den Tabulae auf Bl. 1r und 2v als Teil der Secreta Alberti (= Liber aggregationis) angegeben.
   1
178r Leo est rex animalium. Virtus eius in pectore est et infirmitas in capite. Rotarum timent strepitus...
(188r-206v) Bartholomaeus Salernitanus Praktik, dt. (Druck: F. Pfeiffer, zwei deutsche Arzneinücher aus dem 12. und 13. Jahrhundert, SB Wien 42, 1863, 127-158. Ed. Bernhard Schnell, 'Bartholomäus'. Neuedition des Arzneibuchs mit Einleitung, Übersetzung und Glossar [Publikationen aus dem Kolleg 'Mittelalter und frühe Neuzeit' 9]. Würzburg 2022, Handschrift in der Edition nicht berücksichtigt). Fassung A (Bairische Ausgangsfassung).
   2
188r Ditze puoch tihtet ain maister der hiez Bartholomeus daz nam er ze Chriechen an einem puoche daz haizet Bratica daz ist hie tuetsch getihtet mit den selben worten als Barhtolomeus an seinem buoche hat geschriben. Swer den...
188r Hie hebt es sich an. Swer in den erzt puochen immer iht gelern wil, der sol allererst wizzen auz welhem dinge oder wie der mensch geschaffen sei...
(206v-209r) Meister Albrant Rossarzneibuch, dt. (Ed.: G. Eis, Meister albrants Roßarzneibuch. Konstanz 1960).
   1
206v Swer ross ertznei haben welle, der lese ditz puechel, daz hat gemachet maister Albrant chaiser Fridrichs smit vnd marstallaer von Napels...
(209r-221r) Kurze medizinische Texte und Rezepte, deutsch und lateinisch.
(211r) Monatsregeln, deutsch.
   1
209r In dem Jenner la niht ze vil durh daz niwe pluot daz denne...
(211r) De phlebotomia (Aderlass) (Thorndike-Kibre 1455).
   1
211r Magister Petrus Iuliani dicit quod si necessitas fuerit omni tempore flebotomus est adhibendus, tamen principio ab...
(211r) Mensium notae, Verse (PL 90, 949-952. - Walther, Initia Nr. 14374).
   1
211r Poto, ligna cremo, de vite superflua demo, do germen gratum, mihi servit flos, mihi pratum...
(211v) De medicinis mensium (Thorndike-Kibre 1168).
   1
211v Mense Ianuario sanguinem non minue, electuarium accipe, mane ieiuna, tres...
(212r) Arnaldus de Villanova De flebotomia (Druck: Opera, Lyon 1504, 104ra. - Thorndike-Kibre 988).
   1
212r Omni tempore si necesse est flebotomum adhibe. Sed ab VIII...
(212v) Ps. HippocratesDe aquis (P. Kibre, Hippocrates Latinus, Revised Edition. New York 1985, Nr. IV).
   1
212v Ego Ypocras qui feci et compilavi aquam istam, quae et dicitur virtus vel anima vini. Est igitur aqua gloriae inaestimabilis, regina, mater et domina omnium medicinarum...
(213r) De granis iuniperi (Thorndike-Kibre 589).
   1
213r Dicit Avicenna quod grana iuniperi mane sumpta cerebrum confortant, sensus temperant, visum custodiunt...
(213v) Verschiedene Rezepte, deutsch.
   1
213v Ypocras der stuond eins tages bi dem mer vnd sah daz ain vogel der het daz getwanch stuond vnd nam des gesaltzen wazzers vnd goz im selber vnd den...
(214r) Rezept Contra febres, deutsch (Druck nach dieser Hs., ohne Nennung der Signatur: A. Jeitteles, Zu den "Bairischen Besegnungen". Germania 24 [=N.F.12] [1879] 311f.).
   1
214r So der mensch daz vieber hat, so sol man im salben die lanchen vnd den ruggen vnd diu pain mit artagaton...
(214v) Rezepte gegen verschiedene Fieberarten, deutsch.
   1
214v Ze dem taeglichen vieber nim der patonien zwai gewaeg vnd des chrutes daz da vogols zunge haizet ain...
(215r) Verschiedene Rezepte.
   1
215r Fimus bonum cum aceto valet contra dolorem articulorum. Hydropicus etiam remedium singulare si inde ad solem...
(216r) De calculo.
   1
216r Ad calculum experimentum Vesicam apri cum lotio suo tolle et impone sanguinem hircinum et da patienti bibere eandem...
(216v) De modo flebotomandi.
   1
216v Nota quod in flebotomia IIIIor principaliter attenduntur, scilicet tempus, consuetudo, aetas et virtus. In tempore serenissimo...
(216v) De inspectione sanguinis (Parallelüberlieferung: Heidelberg, UB, Pal. lat. 1245, 63rb).
   1
216v Quadruplex est modus in inspectione sanguinis, aut enim sanguis considerandus est qualis sit, vel quando primo coaguletur et qualiter sit post...
(217v) Ps. AristotelesSecretum secretorum sive Epistola ad Alexandrum, trad. Iohannes Hispalensis, nur Anfang (Ed.: H. Suchier, Denkmäler provenzialischer Literatur und Sprache I. Halle 1883, 475-478. - Aristoteles latinus, Codices, Pars prior Nr. II. Thorndike-Kibre 1013. PAL Nr. 81a).
   1
217v Oportet te, Alexander, cum a somno surrexeris modicum ambulare et membra tua aequaliter extendere et caput...
(218r) Regimen sanitatis Salernitanum, Exzerpt (31 Hexam.) (Walther, Initia Nr. 1039, Thorndike-Kibre 96).
   1
218r Anglorum regi scribit tota schola Salerni Si vis incolumem, si vis te reddere sanum...
(219r) Rezepte, deutsch und lateinisch.
   1
219r Ze der slangen piz nim den saf des chrutes hundes zunge mit win so enmach dier niht..
(221r) Notabilia de prosa.
   2
221r Dicendum est de absolutis captationibus quae quinque fiunt per proverbia, quinque per plura ordinata verba. Ad amicum est tale Aurum in fornacis examine depuratur et amicus in...
221r Dicendum est de absolutis captationibus quae quinque fiunt per proverbia, quinque per plura ordinata verba. Ad amicum est tale Aurum in fornacis examine depuratur et amicus in...
(222r-235v) Casus iuris. Sammlung von Rechtsbestimmungen, betreffend die zur Exkommunikation führenden Vergehen, exzerpiert aus verschiedenen Quellen.
   10
222r De decima. Ille qui bene et fideliter dat decimam quadrupliciter remuneratur a Deo. Prima remuneratio est abundantia...
226r Primus casus est cum quis incidit in haeresim iam damnatam vel novam confingit et generaliter quaecumque...
229r Clerici qui sunt in dignitatibus personatibus seu in sacris ordinibus constituti hastiludia et torneamenta cum armis...
231r Contra laicos. Synodali iudicio diffinimus ut quicumque bona ecclesiarum scienter detinent occupata, introitum...
232v Personas quaestuariorum nullomodo recipi volumus vel admitti nisi cum diocesani episcopi nuntio...
233r De his qui bona ecclesiastica vendunt vel distrahunt. Praelatus qui bona ecclesiastica alienat, vendit vel distrahit...
234r De clandestinis contractibus matrimoniorum. De consilio sacri synodi statuimus ut quandocumque sponsalia aut matrimonialia...
234v Nos Iohannes divina miseratione ecclesiae Brixinensis episcopus in Christo dilectis universis ecclesiarum rectoribus...
235v Qui facit incestum deflorans aut homicida...
235v Tit.: [Tabula]
In praesenti sexterno diversi casus continentur, in quibus maior excommunicatio infligitur ipse iure. Primi casus excerpti sunt de septimo libro Decretalium Clementis pape Vii. Immediate sequentes...
(236r-236v) Beichtfälle. Casus episcopo reservandi.
   1
236r Videlicet coiens cum moniali consecrata vel non, virgine vel non vel mulier cum religioso...
(236v) Beichte (confessio). Quomodo requirendus sit peccator in extremis et maxime iudex per confessorem.
   1
236v Si rationem sibi creditis reddiderit sine fraude...
(237r-240v) Libellus antiquarum definitionum ordinis Cisterciensis, Exzerpte (Druck: J. Paris, Nomasticon Cisterciense. Paris 1664, 482-582).
   1
237r De poenis abbatum remanentium a capitulo generali. In distinctione Va. Abbates qui eo anno quo venire ad capitulum debent non venerint in via infirmitate...
(241r-248v) Ps. Albertus MagnusLiber aggregationis (Druck: GW 617-666. - M. Weiss, Primordia novae bibliographiae B. Alberti Magni Ratisbonensis episcopi, ordinis praedicatorum. Editio secunda. Parisiis 1905, Nr. 8; Nr. 284b. Thorndike-Kibre 1486). (48r) Tabula.
   1
241r Sicut dicit philosophus in multis locis, omnis scientia de genere bonorum est. Verum tamen eius operatio...
(248v) De phlebotomia (Aderlass) (Thorndike-Kibre 1455). Gleicher Text auf Bl. 211r.
   1
248v Nota bonum de flebotomia secundum magistrum P(etrum) Iuliani, qui dicit quod si necessitas fuerit omni tempore flebotomus est adhibendus, tamen principio ab...
(248v) Mensium notae, Verse (PL 90, 949-952. - Walther, Initia Nr. 14374). Gleicher Text auf Bl. 211r.
(249r-251v) Statuta capitulorum generalium ordinis Cisterciensis, Exzerpte (Ed.: J. M. Canivez, Statuta Capitulorum Generalium Ordinis Cisterciensis ab anno 1116 ad annum 1786, III: Ab anno 1262 ad annum 1400 [Bibliotheque de la Revue d'histoire ecclésiastique 11]. Louvain 1935, 332-336).
   1
249r Inhibet capitulum generale abbatibus ordinis universi ne ad preces nimias cuiuslibet domini vel principis temporalis aliquem praesumant recipere ad habitum regularem...
(I*r-II*v) Leer bis auf Federproben.
(HDS) Theologischer Text, Fragment.