|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=7955 |
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 374
SERMONES DE TEMPORE
Olim: II 1 E 18 S. 2. Pergament 126 Bl. 166/172×115/121 Stams (?), Wende 13./14. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
Provenienz/Letztbesitzer: Stams, Zisterzienserstift
| Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier. |
Volldigitalisat Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 4, 319-338 (online).
Hs. enthält 1 Fragment
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 15)
| Lagen: 4.V40 + VI52 + 2.V72 + VI84 + (V+2)96 + I98 + 2.VI122 + (I+2)126 | |
| Zwei Außenblätter der letzten Lage zu einem Doppelblatt vernäht. Kustoden in römischen Zahlen, weitere Kustoden der ersten neun (I-IX) und der letzten drei (I-III) Lagen, dazwischen eine ungezählte Binio. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 125/132 × 75/83 Zeilenzahl: 26-28 | |
| Schriftart: Textualis Unterlängen des Buchstabens P in der letzten Zeile bisweilen verlängert. Angaben des Schreibers für den Rubrikator am Rand. | |
| Ausstattung: Rubriziert Einfacher Dekor Fleuronnéeinitiale(n) |
Hs. enthält 1 Fragment
| E | Innenschicht Koperteinband Pergament 13. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 28-29 | |
| Schriftart: Textualis formata (Textura) |
| Einband: Stams (?) nach 1307 Kopert |
| Außen hellbraunes Leder, innen Pergament. Teilweise überdeckte Aufschrift am VD oben: ] de tempore. HD endet in einer nach vorne über den Schnitt überschlagenden Klappe, von der das unterste Viertel fehlt, oben und in der Mitte durchzogen von zwei 5mm breiten Lederriemen aus weißgegerbtem Leder, an einem Ende verknotet, am anderen abgeschnitten. Innenschicht des Koperteinbandes: beschriebenes Doppelblatt unter den Deckeln und Fragment unter der Klappe. Saum mit einem rotgefärbten Schafslederstreifen umnäht. Kettenstichheftung, am Rücken durch Lederstreifen verstärkt. Rücken später, wie in Stams üblich, mit weißem Pergament überzogen. Unten Spuren der schwarzen Stamser Signatur F 3. Unter dem weißen Rückenbezug oben ein Titelschildchen des 16./17. Jahrhunderts: Sermones super epistolas et evangelia dominicalia. Innnschicht des weißen Rückenüberzuges ist ein Fragment eines im 17. Jahrhundert geschriebenen lateinischen Textes auf Papier. |
| Unsicher, ob sich die Eintragung "Sermones de Tempore" im Stamser Katalog von 1341 (Stams, Stiftsbibliothek, Cod. 28) auf Cod. 374 bezieht. Schwarze Stamser Signatur des 18. Jahrhunderts F 3. Inhaltsnotiz von Anton Roschmann auf Bl. 1r: Sermones de tempore. Im Roschmann-Katalog von 1739 (Innsbruck, TLMF, Dip. 1089/VI) und im Stamser Übergabekatalog (Innsbruck, ULBT, Cod. 1001) eingetragen unter der Signatur F 3. 1808 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Stams der ULB Tirol übergeben. Vorbesitzer: Stams, Zisterzienserstift 
 , bis 1808, F 3 |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! 
---------------
"Kat. Innsbruck 4", "Schneyer", "Colophons"
alle Initien
| (Innenschicht Einband: VD, HD) | Verfügung des Generalkapitels des Zisterzienserordens, u.a. aus dem Jahr 1291, Fragm. |
| (1r-98v) | Sermones de Tempore. Vollständige Reihe, größtenteils anonym. Bei Schneyer als eigene Reihe erfasst (Schneyer 8, 357-365), meistens ohne Angabe von Explicit. Einige Sermones von Schneyer nicht erfasst. 176 |
| 1r | Dicite filiae Syon Ecce rex tuus venit (Matth. 21,5). O praedicatores, dicite filiae Syon, id est ecclesiae militanti, quae est filia supernae Ierusalem... |
| 2r | Hora est iam nos de somno surgere (Rom. 13,11). Qui dormit ab opere vacat. Unde in labore hominum non sunt... |
| 2r | Propter quattuor causas venit dominus in carnem. Prima quia non poteramus venire ad eum propter peccata nostra. Secunda ut nos videremus nos in ipso... |
| 2r | Triplex est adventus Christi: Ad homines, in homines, contra homines. Venit ad nos quasi medicus ad infirmos. Quasi liberator ad captivos. Quasi salvator... |
| 2r | Dormierunt omnes (Matth. 25,5) tribus horis. Prima hora fuit in paradiso ante peccatum, quia cum mandasset eis dominus ne comederent de ligno scientiae boni... |
| 2v | Scientes, quia hora est iam nos de somno (Rom. 13,11). Nota quattuor sunt adventus Christi, humilis in carne, terribilis in iudicio... |
| 4r | Dicite filiae Syon Ecce rex tuus venit (Matth. 21,5). Cantabatur hac nocte Nuntia nobis si tu es ipse... |
| 4v | Universi, qui te exspectant non confudentur. Exspectat diabolus ad perdendum et deridendum... |
| 4v | Prope est dominus omnibus invocantibus eum in veritate. Haec sunt verba prophetae consolantis peccatores... |
| 5r | Populus Syon ecce dominus venit ad salutem (vgl. Is. 66,15). Propheta Isaias Dabitur pluvia, id est gratia, semini tuo. Sex sunt genera hominum... |
| 7v | Sic nos existimet homo ut ministros Christi (1. Cor. 4,1). Hoc fieri non potest nisi aliquo signo exteriori, quia hic non... |
| 8r | Vox clamantis in deserto Dirigite (Ioh. 1,23). Bene dicit. Ego vox, non mea vox, quia ipse totus fuit vox... |
| 8r | Gaudete in domino semper et cetera (Phil. 4,4). Hic hortatur nos apostolus ad IIIIor, ut sit duplex laetitia... |
| 8v | Gaudete in domino semper. Iterum (Phil. 4,4). Bis dicit gaudete ut corde gaudium et corpore conceptum gaudium... |
| 9r | Puer natus est nobis et filius datus et cetera (Is. 9, 6). Ita cantavimus. Legimus autem parvulus natus est nobis. Si... |
| 9r | Puer natus nobis (Is. 9,6). Christus fuit bonus puer propter humilitatem, unde hoc Discite a me... |
| 9v | Puer natus est nobis (Is. 9,6). In puero attenduntur IIIIor: Fatuitas, infirmitas, humilitas... |
| 10r | Puer natus nobis (Is. 9,6). Cum innumerabilia Dei sint beneficia quae humano tribuit generi, tamen tres sunt principales causae quare specialiter diligi et laudari velit... |
| 10v | Convertisti planctum meum in gaudium mihi (Ps. 29,12). Planctus meus erat peccatum Adae, sed iam de peccato... |
| 11r | Nazaraeus vocabitur puer iste (Matth. 2,23). Nazaraeus interpretatur floridus, sanctus, germanus. Nota quod conceptus fuit in Nazareth... |
| 11r | In hoc apparuit caritas Dei quando ipse prior dilexit nos (1. Ioh. 4,9). Assignari possunt sex causae quare dominus incarnatus fuerit pro homine... |
| 11v | Verbum caro factum est (Ioh. 1,14). Bernardus Verbum non est sonans sed penetrans, non loquax sed efficax, non... |
| 11v | Apparuit enim gratia Dei et salvatoris nostri omnibus hominibus (Tit. 2,11). Gratia in quattuor attenditur, scilicet in dimittendo comissum, in tribuendo debitum... |
| 12r | Transeamus usque Bethlehem et videamus hoc verbum et cetera (Luc. 2,15). Hoc dicunt pastores non quicumque, sed qui sunt in eadem regione gratiae cum Christo... |
| 12r | Apparuit benignitas et humanitas et cetera (Tit. 3,4). Erudiens nos a malo declinare, scilicet duplici videlicet a malo fidei, unde abnegantes... |
| 12v | Evangelizo vobis gaudium magnum (Luc. 2,10). Magnum propter causae nostrae assumptionem, propter peccati absolutionem, propter meram reconciliationem, propter... |
| 12v | Postquam consummati sunt dies octo ut circumcideretur et cetera (Luc. 2,21). Puer est omnis homo in via respectu eius temporis quando occurremus in virum perfectum et cetera... |
| 13r | Vocabit Abraham nomen filii sui, quem genuit ei Sara Ysaac et circumcidit eum octavo die (Gen. 35,18). Hic congrue praefiguratur, quod hodie factum est circa Christum, scilicet circumcisio et nominis inpositio... |
| 14r | Circumcisus est Christus in carne, unde Postquam consummati sunt et cetera. In sermone, unde Hic blasphemavit. In sobrietate, unde Ecce potator vini. In divinitate... |
| 14r | Circumcidimini viri Iuda et auferte praeputia cordium vestorum (Ier. 4,4). Praeputia cordium vestrorum sunt omnia noxia et omnia superflua a quibus qui circumciditur... |
| 14r | Benedices coronae anni benignitatis tuae (Ps. 64,2). Annus gratiae cui benedicendum est a participibus gratiae qui etiam bendicitur (!) corona propter duplicem rationem coronae. Corona est circularis... |
| 14v | Lux, id est stella orta est iusto, id est Christo, id est ad honorem haec duo prosequere et testimonium Christi et rectis corde, id est magis... |
| 15r | Vidimus stellam eius in oriente et cetera (Matth. 2,2). Quinque considerantur hic, scilicet: Qui dixerit, quando, quid, ubi, quare. Qui: Tres magi reges... |
| 15v | Munera magorum sunt aurum, tus et myrrha. Per aurum intelligitur sapientia. Legitur autem de triplici auro, scilicet Arabiae per... |
| 16r | Cum factus esset Iesus annorum duodecim et cetera (Luc. 2,42). Iesus in corde hominis factus est annorum duodecim cum homo in dilectione Dei et proximi decalogum legis implet... |
| 16v | Ecce hic positus est in ruinam et cetera (Luc. 2,34). Nota Christus positus est in ruinam daemonium Iudaeorum vitiorum et resurrectionum humilium... |
| 17v | Nuptiae primae factae sunt in paradiso. Secundae in utero virginis. Tertiae cottidie in mundo fidelis animae et Dei. Quartae fient in fine saeculi... |
| 17v | Nuptiae factae sunt et cetera (Ioh. 2,1). Per istas nuptias possunt intelligi spirituales inter Deum et animam. Osee Sponsabo te mihi in aeternum et sponsabo... |
| 19r | Vinum non habent (Ioh. 2,3). Nota vinum est amor propter multas similitudines. Vinum audaces facit. Similiter et amor. Unde In quo quis audet audeo et ego... |
| 19r | Ecce leprosus veniens adorabat et cetera (Matth. 8,2). Nota est lepra propagationis. Apostolus Omnes nascimus filii ire. Hic lepra est inevitabilis et... |
| 20r | Ascendente Iesu in navicula (!) transfretant et veniunt (!) in civitatem suam (Matth. 9,1). Nota laborem in ascendendo, periculum in transfretando, gaudium in perveniendo ad... |
| 20r | Ascendente Iesu in naviculam et cetera (Matth. 8,23). Ascendit in unam, quae erat Simonis, et hoc cum carnem de virgine assumpsit, quia haec oboediens... |
| 21v | Castigo corpus meum et cetera (1. Cor. 9,27). Nota quattuor modis castigatur corpus: Per abstinentiam, per disciplinam, per vigiliarum frequentiam, per patientiam... |
| 22r | Libenter gloriabor infirmitatibus meis (2. Cor. 12,9). Quia infirmitates valent ad devotionis exercitium. Ys. XXXVIII Vade et dic... |
| 22r | Ite et vos in vineam meam et cetera (Matth. 20,4). Nota vinea dicitur ecclesia, conscientia, sacra scriptura. Per hoc autem quod dicit meam ostendit aliam esse quae non est sua... |
| 23r | Exiit qui seminat et cetera (Luc. 8,4). Deus, qui primo exigit ad opus suum. Nota quod reiteratur nomen seminis et seminare et semen, primum... |
| 24r | Quadruplex est semen: Primum semina a iusto, secundum ab iniusto, tertium a diabolo, quartum a Deo. Semen iusti est bonum opus. Unde... |
| 24r | Semen cecidit in terram bonam (Luc. 8,8). Nota est terra materialis et spiritualis. De materiali: In principio creavit Deus caelum et terram (Gen. 1,1). Spiritualis est triplex regnum caelorum... |
| 24v | Attulit fructum aliud tricesimum aliud sexagesimum aliud centesimum (Matth. 13,8). Tricesimum coniugati, sexagesimum continentes, centesimum religiosi et est ratio... |
| 24v | Semen purgatur. Ys. (?) Si separaveris pretiosum a vili quasi os et cetera et purgabis filios Levi et cetera (Ier. 15,19). Sub terra occultatur... |
| 24v | Maior autem horum est caritas. Cor. XIII (1. Cor. 13,13). Maior quidem pulchritudine, scilicet nobilitate sive dignitate. Haec est... |
| 25r | Caecus sedebat secus viam et cetera (Luc. 18,35). Homo constat ex duobus, scilicet anima et corpore. Unde oculos habemus interius et exterius... |
| 26r | Quid vis ut faciam tibi? Rabboni ut videam lumen (Marc. 10,15). Nota quadruplex invenitur caecitas in sacra scriptura, cum etiam quadruplex adhibeatur curatio. Prima est de caeco nato... |
| 26v | Tu autem cum ieiunas unge caput tuum et faciem tuam lava ne videaris hominibus ieiunans (Matth. 6,16). Hic quattuor possunt considerari, ad quae etiam invitamur, videlicet ad corporis castigationem... |
| 28r | Ductus est Iesus in desertum et cetera (Matth. 4,1). Nota tribus modis temptatus est dominus in deserto a diabolo et tribus modis temptatur claustralis in religione ab eo... |
| 28v | Mulier, magna est fides tua (Matth. 15,28). Tria commendantur in hac muliere: Fidei constantia, precum instantia, humilitas eximia. Tria autem petiit: Filiae liberationem... |
| 28v | Mulier egressa de Tyro (Matth. 15,1) est anima egressa de hoc mundo ad paenitentiam vel ad claustrum. Tyrus enim interpretatur angustia et significat mundum... |
| 29v | Estote imitatores Dei, sicut filii carissimi (Eph. 5,1). Primi filii cari. Secundi caritores (!). Tertii carissimi. Nota carissimis plus datur, melius procurantur... |
| 29v | Haec est voluntas Dei sanctificatio vestra (1. Thess. 4,3). Expletio divinae voluntatis multam remunerationem meretur. Mt. XII Quicumque fecerit voluntatem... |
| 30r | Erat Iesus eiciens daemonium et cetera (Luc. 11,14). Nota non dicit eicit sed erat eiciens, notans continuitatem eiciendi. Primo eiecit eum de caelo... |
| 31r | Erat Iesus eiciens daemonium (Luc. 11,14). Nota quod in isto daemoniaco peccatoris et peregrini infirmitas demonstratur, quia daemoniacus iste caecus, surdus... |
| 31v | Laetare Ierusalem (Is. 66,10). Propter tria. Propter liberationem, qua libertate nos Christus liberavit, propter sacietatem, de qua dicitur in evangelio de quinque... |
| 32v | Accepit Iesus panes et cetera (Ioh. 6,11). Nota quinque panes sunt quinque libri Moysi, qui dicuntur asperi propter litterae asperitatem. Panes utem isti... |
| 33r | Cum sublevasset oculos et cetera (Ioh. 6,5). Nota quod quinque faciunt cibum delectabile. Primum labor viae. Secundum fames. Tertiam commoda sessio... |
| 33r | Eice ancillam et filium eius (Gal. 4,30). Est ancilla bona, scilicet divina sententia vel divinae sententiae, quae, ut dicitur in Proverbiis, vocant ad arcem. Ancillae... |
| 33v | Christus assistens pontifex et cetera. Hebrae. IX (11). Commendatur hic sacerdotium Christi multipliciter Promo a diurnitate, eo quod maneat in aeternum... |
| 34v | Nota quod in principio huius evangelii dominus commendat se in duobus. A veritate vitae ibi Qui ex vobis arguet me de peccato. Auctoritate doctrinae ibi... |
| 35r | Oportebat pati Christum (Luc. 24,46). Primo, ut scriptura impleretur. Io. Vide agnum occisum ab origine mundi, non quia occisus, sed quia occidendus erat. Secundo, ut homo... |
| 35v | Qui praeibant et qui sequebantur clamabant Osanna filio David (Matth. 21,9). Osanna est Hebraeum verbum, compositum ex corrupto et integro: Osi et anna. Osi sonat salva vel salvifica... |
| 35v | Hoc sentite in vobis (Phil. 2,5) sensu scilicet expargentiae, quod in Christo Iesu sensu cogitationis. Hic tria tanguntur imitanda: Humilitas, oboedientia, patientia... |
| 36r | Inclinavit Christus caput in cruce (Ioh. 19,30). Ad quid? Ut doceat fratres inclinare caput ad oboedientiam, ut... |
| 36v | Iesus clamans voce magna emisit spiritum. Mt. XXV (recte: 27,49). Nota quod dicit emisit. Sed Iohannes Tradidit. Lucas exspiravit. In emissione notatur reconciliatio nostra... |
| 37v | Diiudicatio corporis Christi consistit in tribus. Ut homo deliberet primo qualis est ipse, qui debet... |
| 37v | Pascha nostrum immolatus est Christus (1. Cor. 5,7). Itaque epulemur, id est delectemur quia enim passus est pro nobis. Delectari debemus in bonitate ipsius et maximo... |
| 38r | Triplex pascha habemus: Primum est de vitiis ad virtutes et hoc pascha significatum est per pascha, quid fecerunt Iudaei, id est confitentes in exitum de Aegypto... |
| 38v | Maria Magdalena (Marc. 16,1) dicitur a Magdalo oppido. Interpretatur autem Magdalum turris. Altera dicebat Maria Iacobi, qui interpretatur... |
| 38v | Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata et cetera (Marc. 16,1). Unguentum est caritas, unguentarius est Christus. Ecc. Ungentarius... |
| 39r | Adducet urentem ventum dominus de deserto ascendentem et siccabit venas eius et desolabit fontem eius (Exod. 10,23). Ventus est Christus, quia sicut ventus totum mundum occupat... |
| 39v | Omne quod natum est ex Deo vincit mundum (1. Ioh. 5,4). Nota est nativitas ex homine, ex diabolo, ex Deo. Nativitas ex homine est propagatio carnis unius ab alio et hoc... |
| 40r | Ostendit eis latus et manus (Ioh. 20,20). Latus habuit apertum, ut simus misericordes. Unde Estote misericordes quia et pater vester et cetera. Manus perforatas... |
| 40v | Christus passus est pro nobis, vobis relinquens exemplum et cetera (1. Petr. 2,21). Nota quod Christus passus est pro iniustis. Unde Petrus Mortuus est iustus... |
| 41r | Ego sum pastor bonus (Ioh. 10,11). Nota dominus comparat se pastori ut invitet ad humilitatem, ut inflammet ad caritatem, ut provocet ad gratiarum actionem... |
| 41v | Cognosco oves meas (Ioh. 10,14). Per vultum similitudinis, unde Diligenter agnosce vultum patris tui. Per vocem confessionis et laudis... |
| 42r | Christus passus est amicabiliter, id est motus caritate, onus nostrum sustulit, vicem nostram supplevit. Innocenter, quia Peccatum non fecit nec inventus et cetera... |
| 42r | Christus passus est (1. Petr. 2,21) et passus est ut tria auferret. Iram patris Suscepit enim flagellum nostrum, unde Disciplina pacis super eum et cetera... |
| 42v | Tristitia vestra vertetur in gaudium. Io. XIIII (recte: 16,20). Nota quadruplex fuit tristitia. Prima fuit ex sponsi subtractione... |
| 43v | Omne datum optimum et cetera (Iac. 1,17). Boni rivuli de bono fonte procedunt, tamen aqua optimum habet sapore in proprio fonte. Ad similitudinem fontis ipse... |
| 44r | Sit autem omnis homo velox ad audiendum (Iac. 1,19), scilicet praedicationem, ut impleat Ia. 1 Estote factores verbi et cetera. Comminationem... |
| 44r | Estote factores verbi et cetera. Si quis auditor est verbi et non factor et cetera (Iac. 1,22). In considerando vultum nativitatis tria considerare debemus: Unde nati, quales, ad quia? Unde De vili... |
| 44v | De foro paenitentiae. Nota est forum Dei, forum ecclesiae, forum hominis. Aliquando homo absolutus est quantum ad forum Dei, et non quantum ad forum ecclesiae... |
| 45r | Dominus sciens quod apostoli nondum erant illuminati, ut scirent quid expediret eis petere, unde instruxit eos dicens (Ioh. 16,24) Petite ut gaudium vestrum... |
| 45v | Petite ut gaudium vestrum plenum sit (Ioh. 16,24). Nota triplex est gaudium: Vacuum, semiplenum et plenum. Semiplenum consistit in bona conscientia... |
| 46r | Siquid patrem in nomine meo (Ioh. 16,23). Quattuor notantur hic, quae ad efficaciam petitionis exiguntur, scilicet ut petat. Quid, scilicet vita aeterna... |
| 46r | Item notatur e contra quod quattuor modis frustratur petitio. Quando scilicet plus petitur, causa tempore, re et loco. Re, ut filii Zebedaei qui petebant et cetera... |
| 46v | Inter ceteras domini ascensiones IIII fuerunt notabiliores: Prima fuit incarnatione de qua Ys. Ascendit dominus super nubem levem et cetera. Secunda, de qua... |
| 47r | Ego, si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me ipsum (Ioh. 12,32). Nota triplex legitur exaltatio domini In passione, in ascensione, in die iudicii... |
| 47r | Quinque modis Christus ascendit, quia primus homo quinque modis descenderat. Descenderat enim primo modo subiciendo sensualitati ratione cum consensit. Secundo per... |
| 47v | Item nota postquam baptizatus est ascendit de aqua in desertum. Ascendit in montem. Ascendit in Ierusalem. Ascendit asinam. Ascendit crucem. Ascendit caelum... |
| 47v | Quadruplex legitur Christi ascensus: Super carnem, crucem, mortem, caelos. Ascendet enim super carnem in conceptione. Ut dicit Ys. Ascendet super nubem... |
| 48r | Nota Christus dilexit nos. Unde et dicitur dilectus, quem super omnia diligere debemus. Quare? Quia ipse dilexit nos ante mundi constitutionem... |
| 48v | Nemo potest ad me venire et cetera (Ioh. 6,44). Tria hic sunt notanda: Primo, a quo veniendum. Secundo, ad quem veniendum. Tertio, per quem veniendum. A quo... |
| 48v | Nemo potest venire ad me nisi pater meus traxerit eum (Ioh. 6,44). Nota pater trahit inpotentes per se ipsum vel infantes in baptismo per gratiam. Trahit lapsos... |
| 49r | Spiritus domini replevit orbem et cetera (Sap. 1,7). Nota non dicit simpliciter spiritus, sed spiritus domini, per hoc innuens, quod est spiritus hominis et spiritus diaboli et spiritus... |
| 49v | Caritas Dei diffusa est in cordibus nostris per spiritum sanctum, qui datus est nobis (Rom. 5,5). Nota in tria cecidit homo per peccatum, scilicet ignorantiam, infirmitatem... |
| 49v | Diliges dominum Deum tuum sicut et cetera (Deut. 6,5). In his verbis notatur quadruplex amor, videlicet amor sapiens, dulcis, fortis et stabilis. Ita enim exponit... |
| 50r | Nisi qui renatus fuerit ex aqua et cetera (Ioh. 3,5). Nota tres sunt nativitates: Naturae, gratiae, gloriae. In prima considerantur tria: Pudor in conceptione, labor... |
| 50v | Benedicamus patrem et filium cum sancto spiritu. Patrem, quia nos creavit, in quo notantur tria: Patris benignitas, hominis dignitas, peccati gravitas... |
| 50v | Gloria patri, quia filium misit. Gloria filio, quia nuntius fuit. Gloria spiritui sancto, quia consilium dedit. Item gloria patri, quia per ipsum bene possumus... |
| 50v | In hoc apparuit caritas Dei et cetera (1. Ioh. 4,8). Triplex notatur hic gratia Dei patris, scilicet quod filium misit et quod in mundum misit et ut vivamus per eum... |
| 52r | Homo quidam et cetera (Luc. 16,19). Hic quattuor sunt notanda: Primum, quia aliquis est dives. Secundum, quia est aliquis pauper et pauper. Tertium, aliquis dives pauper. Quartum, aliquis pauper dives... |
| 52v | Homo quidam erat [dives ]et indueatur (!) purpura (Luc. 16,19). In hoc evangelio tria notantur: Divitiarum instabilitas in eo, quod dicit Erat quidam dives, fuit et non est... |
| 53r | Homo quidam erat dives et induebatur purpura et cetera (Luc. 16,19). In his verbis triplex notatur peccatum: Avaritia, superbia, gula. Avaritia notatur cum dicitur... |
| 53v | Epulabatur cottidie splendide (Luc. 16,19). In hoc notatur: Ventris ingluvies quae praecipue est vitanda, quia in ea venter... |
| 53v | Erat quidam mendicus nomine Lazarus (Luc. 16,20). Mendicus dicitur a manu et dicens quia manu loquitur porrigendo ipsum ut aliquid recipiat. Iste mendicus... |
| 54r | Factum est ut moreretur mendicus et portaretur ab angelis in sinum Abrahae (Luc. 16,22). Sinus Abrahae erat locus aliquantulam habens lucem sine omni poena et fatigatione mali, in quo... |
| 54r | Mortuus est dives et sepultus in inferno (Luc. 16,22). Quam timenda et persequens et quam fugienda prosperitas, viam aperte in hoc evangelio ostendit nobis... |
| 55r | In hoc apparuit caritas Dei et cetera (1. Ioh. 4,8). Quinque notanda sunt: Primo, quia misit. Secundo, quia filium. Tertio, quia unigenitum. Quarto, quia in mundum. Quinto, ut vivamus per eum... |
| 56v | Homo quidam fecit cenam magnam (Luc. 14,16). Nota haec cena dicitur magna propter ferculorum copiositate et convivantium multiplicationem. Haec autem sunt fercula... |
| 57r | Homo fecit cenam magnam (Luc. 14,16). Cena ista dicitur magna quia solis magna est praeparata, id est illic, qui magna quaerunt, id est virtutes. Item dicitur magna quia magnis expensis... |
| 57r | Homo quidam fecit cenam magnam (Luc. 14,16). Nota homo iste commendatur in multis: In largitate, in liberalitate, in humilitate, in sollicitudine. Appone de cena, quam fecit Darius Esdraeae... |
| 58r | Homo quidam fecit cenam magnam (Luc. 14,16). Homo iste est Christus, hora cenae est finis saeculi, cena est refectio aeterna, servi sunt doctores, quos dominus misit ad invitatos, id est ad... |
| 58v | Exi cito in plateas et vicos et cetera (Luc. 14,21). Per vicos et plateas intelliguntur, qui in vicis et plateis, id est in adversitate hominum legem tenuerunt, qui dicunt pauperes... |
| 60v | Humiliamini sub potenti manu Dei (1. Petr. 5,6). Nota plures sunt causae humilitatis nostrae: Nascendi vilitas, status dubietas, proficiendi tarditas, deficiendi... |
| 60v | Humiliamini sub potenti manu Dei et cetera (1. Petr. 5,6). Deus habet manum humiliantem et exaltantem. Potens manu (!) Dei distinguitur in potentia qua caelum et terram... |
| 61v | Humiliamini sub potenti manu Dei (1. Petr. 5,6). Bene incipit a radice, scilicet humilitate. Ecce securis, id est sermo ad radicem arboris posita est. Radix et fundamentum est humilitas... |
| 62r | Quis ex vobis homo et cetera. In his verbis ostendit dominus parabolam se pro peccatoribus venisse in hunc mundum dicens Quis ex vobis homo et cetera. Centum oves... |
| 64r | Estote ergo misericordes et cetera (Luc. 6,36). Ut scilicet eum in misericordia imitantes misericordiam consequamur. Estote ergo exemplo ipsius misericordes... |
| 64r | Estote ergo misericordes (Luc. 6,36). De propriis peccatis dolendo. Salo. Miserere animae tuae placens Deo. Evangelium Nolite iudicare sed potius patienter... |
| 64v | Eadem mensura qua mensi estis, remanetur vobis (Luc. 6,38). Bene dicitur quod meritum et praemium est in mensura, quia pondere et nervo omnia in mensura... |
| 65r | Cum turbae irruerent ad Iesum ut audirent verbum Dei et cetera (Luc. 5,1). Stagnum Geneharet interpretatur aurum generatis (!) et significat saeculum in quo ex variis tumultuum ebullitionibus... |
| 66v | In hoc vocati estis ut benedictione hereditatem (recte: benedictionem hereditate) possideatis. Petrus III (1. Petr. 3,9). Benedictionem inquam dextere sicut filii. Benedictio enim patris, id est gratiae infusio firmat... |
| 68r | Estote prudentes (1. Petr. 4,7) propter mala futura, periculum mortis, extremum iudicium, aeternum supplicium. Vigilate propter tria: Mala praesentia, malignitas diaboli... |
| 69r | Si mortui sumus cum Christo credimus quia simul etiam vivemus cum ipso Christo (Rom. 6,8). Hoc ponitur antecedens, scilicet mori cum Christo, et consequens, scilicet vivere... |
| 69v | Misereor super turbas quia iam triduo sustinent et cetera (Marc. 8,1). Qui volunt pasci a domino exemplo illorum, quo (!) pasci sunt ab eo VII panibus, utpote ipsi... |
| 71r | Sicut exhibuistis membra vestra servire in munditiae et iniquitati ad iniquitatem, ita nunc et cetera (Rom. 6,19). Sic fecit Maria Magdalena capillis, pedibus, ore, auribus. Simile... |
| 71v | Sicut exhibuistis et cetera (Rom. 6,19). Nota, quod peccator multos et malos dominos habet. Cum ergo nemo possit duobus dominis servire, quomodo eis servietur? Ponit autem... |
| 72r | Non potest arbor bona fructus et cetera (Matth. 7,18). Arbores bonae sunt viri boni et iusti, qui debent radicari in fide, erigi in spe, dilatari in caritate. Cum foliis boni sermonis, cum... |
| 73r | Fratres, debitores sumus et cetera (Rom. 8,12) spiritui, id est Deo, quia Deus spiritus est. Simus autem debitores Dei pro praeterito, praesenti et futuro: Pro praeterita culpa, pro praesenti... |
| 73r | Quicumque spiritu Dei aguntur, hi filii Dei sunt (Rom. 8,14). Vide cuius equum equites. Si equum spiritus sancti, ducet te in desertum paenitentiae. Sic legitur de Christo... |
| 73v | Debitores sumus non carni (Rom. 8,12), sed Deo supple. Nota Est debitum commissi, inmissi, promissi. Commissi Corpus, anima, tempus. Ista debemus ab eo... |
| 73v | Quidam homo erat dives, qui habebat villicum et cetera (Luc. 16,1). Villicus quasi villae custos dicitur et ponitur hic pro dispensatore, qui totam domus substantiam dispensat... |
| 75v | Cum appropinquaret dominus Ierusalem (Luc. 19,41). Nota quod dominus invenitur ter flevisse: Primo contra carnis foeditatem, secundo contra mundi vanitatem, tertio... |
| 76r | Nota quod plures sunt lacrimae. Sunt lacrimae compunctionis, unde Fuerunt mihi lacrimae meae et cetera. Sunt lacrimae compassionis unde... |
| 77r | Nemo potest dicere dominus Iesus nisi in spiritu sancto (1. Cor. 12,3). In hoc loco dicere consumitur cum effectu, scilicet corde credere, ore confiteri, opere ostendere... |
| 77r | Videns dominus civitatem flevit et cetera (Luc. 19,41). Quod vidit compatiendo flevit, scilicet eorum pacem malam poenam futuram, ingratitudinis causam. De pace... |
| 78v | Qui se humiliat exaltabitur (Luc. 18,14). Proponit nobis dominus duas vias, scilicet viam humilitatis et exaltationis et ponit terminos cuiuslibet viae, quia qui se humiliat... |
| 78v | Dixit Iesus ad quosdam, qui in se confidebant et cetera (Luc. 18,9). Tria notantur in hoc evangelio. Primum praesumptio, ibi In se confidebant. Secundum praesumptionis ostensio... |
| 78v | Omnis qui se exaltat humiliabitur (Luc. 18,14). Haec sententia in evangelio approbatur, ubi Pharisaei superbi (!) reprobatur, publicani humilitas commendatur. Illa in quattuor... |
| 81v | Bene omnia fecit (Marc. 7,37). Bene in caelo per potentiam in creatione caeli quod posuit super nihilum, in angelorum malorum dilutione, in confirmatione bonorum... |
| 81v | Magister, quid faciendo et cetera (Luc. 10,25). Nam inquisitor commendatur. Sed quomodo hoc? A quattuor, scilicet a directione, quia dirigibatur ad veracem... |
| 82r | Diliges dominum Deum tuum (Luc. 10,27) ex toto corde, id est sapienter et ex tota anima, id est dulciter et ex tota mente memoriter et ex omnibus viribus tuis fortiter... |
| 83r | Spiritu ambulate et desideria carnis non perficietis (Gal. 5,16). Primo ponit praeceptum affirmativum, unde Spiritu ambulate. Secundo negantium, unde... |
| 83r | Cum ingrederetur quoddam castellum, occurrerunt ei decem viri leprosi (Luc. 17,12). Per lepram mortale peccatum designatur. Qui unius praecepti est transgressor, habet unam lepram... |
| 84r | Occurrerunt ei decem viri leprosi (Luc. 17,12). Nota per hos leprosos quilibet peccator intelligitur designaturus propter decem damna, quae inferunt peccatum. Primum diminutio... |
| 84v | Nemo potest duobus dominis servire (Matth. 6,24). A sollicitudine huius vitae revocat nos dominus in evangelio cum dicit Nemo potest et cetera, ut Deo serviat... |
| 85v | Adolescens, tibi dico surge (Luc. 7,14). Quattuor possunt hic notari. Primo: quis esset defunctus, et quae eius mater. Secundo: quis loculus et quae portae per quas effertur... |
| 86v | De quadruplici morte Augustinus Nascitur homo cum originali peccato. Ecce primus dies mortis. Naturalem legem transgreditur. Ecce secundus. Lex scripta... |
| 87r | In caritate radicati et fundati et cetera. Eph. I (recte: 3,17). Nota est caritas increata, scilicet Deus. Unde Io. Deus caritas est et cetera. Et est caritas creata... |
| 88r | In caritate radicati et cetera (Eph. 3,17). Istud potest exponi e ipso domino. Sicut exponit Greg. super Iob Dominus habet latitudinem quia... |
| 88r | Ibat Iesus in civitatem quae vocatur Naim (Luc. 7,11), id est fluctuatio, fluctuans vel commotio. Vidua anima fidelis carens praesentia corporali Christi sponsi sui... |
| 88v | Cum vocatus fueris ad nuptias re in novissimo loco (Luc. 14,10). Vocamur, invitamur, citamur multis nuntiis et litteris ad cenam agni. Prima littera est lex... |
| 89r | Ecce homo quidam hydropicus erat ante illum (Luc. 14,2). Hydropicus significat avarum. Hydropicus quanto plus bibit, tanto plus sitit et comparatur diviti avaro... |
| 89v | Magister, quod est mandatum magnum in lege (Matth. 22,36). Nota quinque, quae faciunt hominem discipulum domini: Primum est humilitas... |
| 90r | Diliges dominum Deum tuum ex toto corde tuo (Matth. 22,37), id est sapienter, id est pellem pro pelle et omnia quae habemus demus pro animabus nostris sicut... |
| 91r | Ascendens Iesus et cetera (Matth. 9,1). Galilaea quae interpretatur transmigratio facta significat patriam paradisi ad quam per naviculam crucis ultra mare huius mundi... |
| 91r | Offerebant ei paralyticum in lecto iacentem (Matth. 9,1). Paralyticus in lecto est peccator carnis illecebris resolutus, ad quod notandum, quod triplex est lectus... |
| 92r | Surge tolle lectum tuum et vade in domum tuam (Matth. 9,6). Surge a vitiis, tolle carnem a deliciis et ad spiritualia dirigas et vade in domum tuam, scilicet domum vitae... |
| 92r | Nuptiae quidem paratae sunt et cetera (Matth. 22,8). Hae nuptiae sunt in vita aeterna, quas pater caelestis paravit filio suo et sponsae suae humanae naturae... |
| 92v | Videte itaque, quomodo caute ambuletis (Eph. 5,15). In hodierna epistula monemur ad operandum. Dicit itaque Videte quomodo caute ambuletis et cetera. In hac epistula docemur operari... |
| 93v | Induitur Christus per passionis imitationem. Ro. III. Induite dominum per timorem, Iesum per amorem, Christum per misericordiam quia Christus est unctus... |
| 94r | Simile est regnum caelorum homini volenti ponere rationem servis (Luc. 18,23), scilicet dominus Petrum ad dimittendum invitaverat cum dixit Non dico tibi... |
| 95v | Ecce mulier quae sanguinis fluxum patiebatur XII annis (Matth. 9,20). Mulier anima peccatrix est. Duodecim anni XII malitiae ex quattuor principalibus vitiis... |
| 95v | Cuius est hoc imago et superscriptio (Marc. 12,16)? Nota est imago creationis sive naturae, recreationis sive gratiae, glorificationis sive gloriae. Prima deletur... |
| 96r | Reddite quae sunt Caesaris Caesari et cetera (Matth. 22,21). Verbum istud legitur in evangelio ubi dominus confutata ratione Pharisaeorum et scribarum invitat nos ad persolvenda... |
| 97r | Est puer unus et cetera (Ioh. 6,9). Iste puer Christus est, de quo veraciter dicit Andreas, per quem significatur sancti temporis gratiae... |
| 97v | Cum sublevasset oculos Iesus et vidit et cetera (Ioh. 6,5). Hoc autem dixit temptans eum ut sic tarditatem fidei agnosceret. Temptat enim diabolus ut decipiat, homo ut sciat, Deus ut cognoscere faciat... |
| (19r) | Petrus de Remis OP
: Sermo in dnca 4. post epiph. dni (Schneyer 4, 726, Nr. 16a, auch Schneyer 8 a. O., Nr. 41). |
| (20v) | Iohannes de Castello OFM
: Sermo in dnca 5 post epiphan. dni (Schneyer 3, 380, Nr. 81, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 44). |
| (21r) | Iohannes de Castello OFM
: Sermo in dnca 5 post epiphan. dni (Schneyer 3, 380, Nr. 82, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 45). |
| (27v) | Petrus de Remis OP
: Sermo in dnca 1 in quadrag. (Schneyer 4, 726, Nr. 27, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 58). |
| (31v) | : Sermo in dnca 4 in quadrag. (Schneyer 4, 726, Nr. 33, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 67). 1 |
| 31v | Eice ancillam et filium eius et cetera. Gal. III (recte: 4,30). Filii Agar sunt peccatores. Agar enim interpretatur festum... |
| (43r) | Leer. |
| (59r) | Iohannes Halgrinus
: Sermo in dnca 3 post pent. (Schneyer 3, 517, Nr. 116, auch Schneyer 8 a.O., Nr. 127). |
| (68r) | Philippus Cancellarius
: Sermo in dnca 6 post pent. (Schneyer 4, 823, Nr. 73, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 138). 1 |
| 68r | Audistis quia dictum est antiquis Non occides (Matth. 5,21). Tria nobis in hoc evangelio dissuadentur: Ira, contumelia, homicidium... |
| (74v) | Iohannes Halgrinus
: Sermo in dnca 10 post pent. (Schneyer 3, 518, Nr. 143, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 148). |
| (76r) | Petrus de Remis OP
: Sermo in dnca 10 post pent. (Schneyer 4, 729, Nr. 75, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 151). |
| (80r) | Iohannes Halgrinus
: Sermo in dnca 12 post pent. (Schneyer 3, 519, Nr. 149, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 156). 1 |
| 80r | Adduxerunt ei surdum et mutum et cetera (Marc. 7,32). Surdus qui adducitur ad dominum significat hominem surdum in oboedientiam, mutum ad... |
| (93v) | Hugo de Sancto Caro
: Sermo in dnca 21 post pent. (Schneyer 2, 764, Nr. 110, auch Schneyer 8 a.O. Nr. 178). |
| (98v) | Schreibervers (Colophons 20939). |
| (99r-122r) | Anonyme Sermones de tempore. Einzelne Sermones stimmen z.T. (meistens im Incipit) überein mit den Sermones der Pars I. incompleta der Reihe in Cambridge, Gonville und Caius College, 52/29 (Schneyer 8, 230-235, mit zwei allgemeinen Verweisen auf Cod. 374). 42 |
| 99r | Erunt signa in sole et cetera (Luc. 21,25). Haec de secundo sunt dicta. Veniente autem domino in fortitudine et potestate... |
| 99v | Cum audisset in vinculis opera Christi (Matth. 11,2). Cum audivit Iohannes opera Christi positus in vinculis ab Herode propter Herodiadem mittens duos de discipulis ait illi Tu es qui venturus es. Non ait Qui venisti, sed... |
| 100r | Benedictus qui venit in nomine domini (Ps. 117,26 und Ioh. 12,13). Tres sunt adventus domini. Primus praeteritus, secundus futurus, tertius cottidianus. Primus fuit humilis, secundus erit terribilis, tertius desiderabilis... |
| 100v | Ecce evangelizo vobis gaudium magnum et cetera (Luc. 2,10). Primo sciendum est quod tres missae, quae celebrantur in die natali domini significant tria tempora. Primum tempus... |
| 101r | Postquam consummati sunt dies octo et cetera (Luc. 2,21). In lege fuit praeceptum, ut octava die a nativitate sua circumcideretur puer et nomen ei imponeretur et hoc tribus de causis. Primo, ut per oboedientiam... |
| 101v | Erat Ioseph et Maria mater Iesu mirantes et cetera super his quae dicebantur (Luc. 2,33) a Christo, ab angelis, a pastoribus, a Simeone. Et benedixit illis Simeon et dixit ad Mariam matrem... |
| 102r | Cum natus esset Iesus in Bethlehem et cetera (Matth. 2,1). In die epiphaniae quasi triplex est sollemnitas. Una est de adoratione magorum, quae fuit XIII die a nativitate Christi. Altera... |
| 102v | Cum factus esset Iesus annorum duodecim et cetera (Luc. 2,42). Quaeritur, quomodo a parentibus poterat oblivisci, qui tantum parentum providentia nutriebatur. Responde Est quod... |
| 103r | Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae (Ioh. 2,1). Dominus vocatus ad nuptias non solum illuc venire, sed etiam miraculum ibi facere dignatus est. Si autem nuptiis caste celebratis culpa inesset... |
| 103v | Cum descendisset Iesus de monte (Matth. 8,1), sequebantur eum alii propter doctrinam, alii propter miracula, alii propter curationem. Illi autem Christum sequuntur, qui eum imitantur. Quidam autem imitantur satanam superbiendo... |
| 104r | Ascendente Iesu in naviculam (Matth. 8,23). Navicula ecclesia militans, mare mundus. Sicut enim in mari crebrae sunt tempestates, ita in mundo multae sunt adversitates, ubi maior devorat minorem... |
| 104v | Simile est regnum caelorum patri familias (Matth. 20,1). Paterfamilias est dominus, vinea ecclesia, mane mundus, hora tertia adolescentia, quia sol iam non est in alto. Sexta hora est meridies... |
| 104v | Cum turba plurima conveniret et cetera (Luc. 8,4). Seminator est Christus, qui de caelo exiit et in mundo apparuit ut seminaret, id est ut verbum Dei praedicaret et dum seminat... |
| 105r | Cum appropinquaret dominus Iericho et cetera (Luc. 18,35). Caecus iste peccatorem significat Quia intus est caecus, caret oculo providentiae veri intellectus dum non... |
| 106r | Ductus est Iesus in desertum et cetera (Matth. 4,1). Nota quod sex modis temptat diabolus hominem. In bono temptat per... |
| 106v | Egressus Iesus secessit et cetera (Matth. 15,21). Ecce mulier docet habere septem virtutes: Misericordiam, patientiam, fidem, iustitiam, perseverantiam, humilitatem. Misericors fuit, dum... |
| 107r | Miserere mei fili David et cetera (Matth. 15,22). Nota quod septem sunt homini necessaria si vult exaudiri a Deo in petitione sua, quae omnia habuit haec mulier. Primum est mundare hominem a lepra vel macula... |
| 107v | Erat Iesus eiciens daemonium et cetera (Luc. 11,14). Matthaeus dicit hunc daemoniacum fuisse caecum fuisse caecum et mutum in quo tria miracula a domino fiunt, quod autem tunc... |
| 108r | Abiit Iesus trans mare Galilaeae quod est Tiberiadis et cetera (Ioh. 6,1). Hoc potest dici de panibus et de piscibus. Nota quod quattuor sunt necessaria paenitenti, quae nominantur in his verbis. Primum est medicina cordis, quam tantum... |
| 108v | Quis ex vobis arguet me de peccato (Ioh. 8,46). Hoc vere Christus dicere potuit, quia non est inventus dolus in ore eius. Sequitur in... |
| 109v | Exsurge gloria mea et cetera (Ps. 107,3). Dominus loquitur ad filium in mortem quiescentem dicens O fili, qui es gloria mea et honor... |
| 110r | Mihi autem absit gloriari et cetera. Gal. VI (14). Hoc gloriari intelligitur tribus modis. Primo in amore Christi, quem ostendit in cruce id est in affectu crucis. Circa primum sciendum... |
| 110r | Cum esset sero sub die illa et cetera (Ioh. 20,19). Hoc in ipso resurrectionis die contigit, quod ianuis clausis intravit dominus. Moli enim divinitas in quo erat ostia claustri non subsistunt... |
| 111r | Ego sum pastor bonus et cetera (Ioh. 10,11). Pastoris cornu est praedictio, virga percutit oves, unde Flagellat autem omnem filium, quem recipit... |
| 111v | Modicum et non videbitis me et cetera (Ioh. 16,16). Hoc dixit dominus Iesus Christus in die cenae ante passionem et sic modicum intelligendum est parum, restat adhuc usque... |
| 112r | Vado ad eum qui me misit et cetera (Ioh. 7,33). Hoc ante passionem dixit Iesus discipulis, quia tristes erant de passione eius, consolans eos et promittens eis spiritus sancti... |
| 112v | Siquid petieritis patrem et cetera (Ioh. 16,23). Videndum est qualis debet esse petitio, id est oratio bona, quid enim sit orandum et qualiter et quando debet esse prudens oratio... |
| 113r | Ascendens Christus in altum et cetera (Eph. 4,8). Processio, quam hodie facimus, significat processionem, quam Christus fecit cum discipulis a Ierusalem usque ad montem oliveti, quia... |
| 113v | Cum venerit paraclitus et cetera (Ioh. 15,26). Notum, quod dicitur spiritus veritatis et dicitur spiritus et dicitur sanctus. Quicumque ergo vult spiritum sanctum in se suscipere... |
| 114r | Homo quidam erat dives et cetera (Luc. 16,19). Tria reprehenduntur in divite, scilicet inanis gloria, gula, avaritia. Inanis gloria cum dicitur quia induebatur... |
| 114v | Homo quidam fecit cenam magnam et cetera (Luc. 14,16). Cena est caelestis beatitudo, servus praedicator, hora cenae est VII aetas mundi. Excusant omnes, qui plus terrena quam caelestia diligunt... |
| 115r | Erant appropinquantes et cetera (Luc. 15,1). Cogitantes ad medicum, pergentes ad salvatorem, rudes ad doctorem venerunt, ut audirent illum et murmuraverunt Pharisaei... |
| 115v | Estote misericordes et cetera (Luc. 6,36). Misericordia virtus est egregia. Hoc est oleum, de quo dicit Salomo Omni tempore vestimenta tua sint candida et oleum de capite... |
| 116v | Cum turbae irruerent ad Iesum et cetera (Luc. 5,1). Duae naves sunt in ecclesia, scilicet de gentibus et Iudaeis conversis. Ascendit dominus in unam navem, quia licet sint duae naves... |
| 117r | Nisi abundaverit iustitia vestra et cetera (Matth. 5,20). Quam iustitiam Pharisaeorum statim exponit dicens Audistis quia dictum et cetera. Quam iustitiam qui implet, non statim... |
| 117r | Cum turba multa esset cum Iesu et cetera (Marc. 8,1). Videamus, qui sint, qui triduo sustinent dominum, secundo, qui sint, qui de longinquo veniunt, tertio, qui sint VII panes... |
| 118r | Misereor super turbam quia iam triduo sustinet me (Marc. 8,2). Quia tribus modis peccat homo: Cogitatione, locutione, opere. In signum triplicis curationis dominus suscitavit 3 mortuos... |
| 118v | Stipendia peccati mors est. Nota, quod peccatum generat tripliciter mortem, scilicet corporis, iehennae, animae. De primo... |
| 118v | Homo quidam erat dives qui habebat villicum (Luc. 16,1). Ecce villicus primo, id est villae custos, prudenter sibi fecit amicos, qui eum a villicatione remotum... |
| 120r | Cum appropinquasset dominus Ierusalem et cetera (Matth. 21,1). Quod dominus fecit semel secundum historiam, hoc cottidie per electos agit in ecclesia... |
| 121r | Exiens Iesus de finibus Tyri et cetera (Marc. 7,31). Surdus et mutus est ille, cuius aures plumbo diabolo obturatur et os ita... |
| 121v | Beati oculi qui vident qui vos et cetera (Luc. 10,13). Triplex est visio, qua videtur Christus. Visus enim eius in primo adventu fuit in exilio. In secundo adventu videbitur in iudicio... |
| (122r-126v) | Anonyme Sermones des tempore. Fortsetzung der vorherigen Reihe. Bei Schneyer für Cod. 374 nicht erfasst, aber auf sie verwiesen (Schneyer 8, 235). Die ersten drei Sermones stimmen mit London, British Museum, Royal Coll. 2.D.Vi (Schneyer 8, 449-452) überein. 9 |
| 123r | Cum intraret Iesus in domum cuiusdam principis (Luc. 14,1). Sabbatum male celebrat, qui a bonis operibus cessat. Sabbatizare est ab immundis cogitationibus... |
| 123r | Obsecro itaque vos vinctus in domino (Eph. 4,1). In hac epistula notantur dulcis affabilitas ibi Obsecro fidelitatis inmensitas ibi In domino, corporis irrationabilitas... |
| 123v | Accesserunt ad Iesum publicani et cetera (vgl. Luc. 15,1). Unus ex eis legis doctor temptans eum, unde pro omnibus interrogavit, ut si vicerit, omnes habentur victores... |
| 123v | Ascendens Iesus in naviculam et ecce offerebant ei paralyticum et cetera (Matth. 9,1f.). Videns autem fidem et cetera. Nota quantum valet fides propria apud Deum, apud quem sic valuit aliena... |
| 124r | Simile est regnum caelorum et cetera (Matth. 13,31). Iste rex Deus pater, filius sponsus Christus, sponsa ecclesia, nuptiarum thalamus virginis uterus. Iste rex fecit... |
| 125r | Erat quidam regulus et cetera (Ioh. 4,46). Hic rogavit Iesum ut descenderet ad civitatem illam quae vocatur Capharnaum vel domum ut sanaret filium eius... |
| 125r | Simile est regnum caelorum et cetera (Matth. 13,31). Hic rex Christus est, qui cum servis suis ponit rationem: X talenta debet, X qui praecepta... |
| 125r | Abeuntes Pharisaei et cetera (Matth. 22,15). Quia fit mentio de nummo in evangelio, notandum V genera nummorum. Primus est quia stagneus totus totus ineptus... |
| 126r | Loquente Iesu ad turbas et cetera (Matth. 12,46). Vanum esset loqui publice de fluxu sanguinis mulieris. Verum tamen prudenter dici potest quod quaedam mulier patiens... |
| (Innenseite Einbandklappe) | Schuldnerliste. Debitores annonae, erwähnt u.a. Jahr 1307. 1 |
| Klappe | Hi sunt debitores annonae in Germansgwe S[... |
| (Innenseite Einbandklappe) | Notizen über die Weinproduktion. |