Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=8319 
Salzburg, Universitätsbibliothek, M II 171
PRONUNTIAMENTUM DE SANCTIS . NICOLAUS CUSANUS
Olim: V.2.G.72    Papier   229 Bl.   (288-290) × 215   Salzburg (?), 1452-1458
Provenienz/Letztbesitzer: Salzburg, Erzbischöfliche Hofbibliothek
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (1r-123vb) Salzburg (?), 1452; 2  (124r-229v) Salzburg, um 1458
 Volldigitalisat



Literatur zur Handschrift (Anzahl: 5)


Teil 11r-123vb   Papier   Salzburg (?), 1452
Lagen: (VII-1)13 + 8.VI109 + VII123
Papier besonders an den Rändern stockfleckig. Wasserzeichen: Waage in Kartusche, Waage im Kreis, Dreiberg mit einkonturiger Stange und Kreuz. Reklamanten
Schrift:
(1r-123vb) Schriftraum: (195-200) × (142-145)    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 39-43   
Schriftart: Bastarda
Schriftraum mit verdünnter Tinte gerahmt. Bastarda aus 1452 von 1 Hand, Datierung 2ra Anno domini etc. 52°
Ausstattung: Rubriziert   
Rote Auszeichnungsstriche, Überschriften, 2-3zeilige (Perl-)Lombarden.
Teil 2124r-229v   Papier   Salzburg, um 1458
Lagen: 8.VI219 + V229
Wasserzeichen: Gekreuzte Pfeile, Waage in Kartusche. Reklamanten.
Schrift:
(124r-229v) Schriftraum: 196-200 × 132-135    Spaltenzahl: 1    Zeilenzahl: 26-29   
Schriftart: Bastarda
Schriftraum mit Tinte gerahmt. Bastarda um 1458 von 2 Händen: 1) 124r-210v. 2) 211r-224v.
Ausstattung: Rubriziert   
Rote Überschriften, Unterstreichungen, Auszeichnungsstriche, 2-3zeilige (Perl-)Lombarden.

Einband: Gotisch     Streicheisenlinien        
Zeitgleicher spätgotischer Halbledereinband: Blaugrünes Leder über Holz mit Blindlinien. VD und HD gleich: Doppelte Streicheisenlinien bilden seitliche Begrenzung, darin Kreuz und Andreaskreuz. Leder mit Nägeln auf dem Holz befestigt. Auf dem VD mit Tinte Pronunciamenta de sanctis geschrieben. VD mit 2 ziselierten Schließenbeschlägen, HD mit 2 Riemenschließen. R mit 4 Doppelbünden, mit gelbgrauer Farbe überstrichen. Am Schwanz alte Signatur der erzbischöflichen Hofbibliothek E.15.B.A.S. Gelber Schnitt, oben nachgedunkelt, am unteren Schnitt Aufschrift Ser. Car. Brixinen. de Sanctis cum Certis de Tempore.


Die auf 1r mit rotbraunem Stift eingetragene Zahl 43 ist nach Dalham 226 eine alte Signatur (18. Jh.) der erzbischöflichen Hofbibliothek.
Vorbesitzer: Salzburg, Erzbischöfliche Hofbibliothek
Beatrix Koll

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

alle Initien
(VD-Spiegel) Alte Signaturen 25, III 4 F, 425 (1), C. 60, V.2.G.72 (1).
(1r) Alte Signaturen 43, V.2.G.72 (1).
(1v) Unbeschrieben, nur Titel in Schrift des 17. Jh.
(2ra-122ra) Pronuntiamentum de Sanctis.
   1
2ra Tit.: Pronunciamenta de sanctis per circulum anni et incepta sunt dominica prima post circumcisionem Anno domini etc. 52°.
Praedicavi iam per plures annos et raro dixi legendas et vitas sanctorum quia videbatur mihi utilius ... (2va) Apud Antiochiam nativitas S. Iuliani martyris et Basilissae coniugis eius ... — ... Ianuarii Fortunati et Candidae.
(122rb-123vb) Unbeschrieben.
(124r-210v) Nicolaus Cusanus Sermones.
   18
124r Tit.: Sermones Reverendissimi domini Nicolai Cardinalis Tituli Sancti Petri ad vincula Episcopi Brixinensis.
Sedete quoadusque induamini virtute ex alto ... Non enim ad motum spiritualem ... — ... super humilem et quietum requiescet etc.
(Sermo 57 = Opera omnia 17,275-293)
131r Tit.: Sequitur Sermo Feria Secunda post penthecosten.
Sedete quoadusque etc. Heri descensum virtutis ex alto in ecclesiam catholicam per rememorationem rerum gestarum aliquantulum ... — ... ad aliud pascendi venit scilicet se et suos etc.
(Sermo 58-59 = Opera omnia 17,294-316)
139r Tit.: Sermo feria secunda penth.
Qui mala agit ... (Ioh. 3,20). Instruit Christus Nicodemum qui erat magister in Israel de fide in hoc capitulo ostendens ei ... — ... probat per serpentem etc.
(Sermo 86 = Opera omnia 17,498)
139v Tit.: Sermo feria quarta pent.
Ego resuscitabo eum ... (Ioh. 6,40) et in evangelio praesentis diei locuti sumus de his diebus de spiritu sancto qui dicitur sanctus quia sanctificat ... (141v) Evangelium nos instruit ipsum Christum esse ... — ... in commutatione divina et beatifica. Vide de hoc alibi diffusius etc.
(Sermo 60 = Opera omnia 17,320-327, Schluss abweichend)
143r Tit.: Sermo feria tertia Penthecostes.
Veni ut vitam habeant ... (Ioh. 10,10). In evangelio exemplum praemittatur quomodo pater dat vitam animalem filio deinde autem ut abundantius ... — ... per sublationem infirmitatis et confortationem spiritus etc.
(Sermo 87 = Opera omnia 17,499-500)
144r Tit.: Sermo in die sancte et individue Trinitatis etc.
Ex ipso et per ipsum ... (Rom. 11,36). Et in epistola lecta in missa pauca quaedam de sancta trinitate via potius ... — ... divinae essentiae propius meo arbitratu iuvatur etc.
(Sermo 61 = Opera omnia 17,328-342)
148v Tit.: Sermo de corpore Christi.
Qui manducat hunc panem ... (Ioh. 6,59). Tria per ordinem dicturus sum, primo de pane, secundo de esu aut manducatione panis ... — ... modo quo potest conferre.
(Sermo 64 = Opera omnia 17,356-359)
150r Tit.: Sequitur alius sermo de eodem.
Memoriam fecit ... (Ps. 110,4). Deus mirabilis mirabilia opera operatus est et multa sunt testimonia mirabilia ... — ... transformemur ubi regnat vita sine morte in aeternitate Amen.
(Sermo 62 = Opera omnia 17,343-353)
155r Qui manducat hunc panem ... (Ioh. 6,59). Prima pars de pane, primo tangitur de pane in evangelio quomodo scilicet Christus qui est cibus ... (155v) Circa evangelii intellectum est advertendum quod Christus videns concurrere ... — ... ad me venire sine dono patris nemo potest etc. (Sermo 63 = Opera omnia 17,354, Text umfangreicher)
162v Tit.: Sermo de sancto Iohanne waptista.
Ut manifestaretur in Israel (Ioh. 1,31). Audituri hodie quomodo Iohannes baptista cuius nativitatis festa cum exultatione celebramus ... — ... in qua proxime manifestatur Iohannes est.
(Sermo 66 = Opera omnia 17,369-371)
163v Tit.: Alius sermo de eodem.
Fuit homo missus ... (Ioh. 1,6). Augustinus ut in postilla Iordani reperi[tur] dixit ex Platonicorum libris ... — ... ut vita et martyrium ostendit etc. Sch.: Sequitur alius sermo etc.
(Sermo 67 = Opera omnia 17,372-)
174r Quis es ut responsum ... (Ioh. 1,22). Iohannes primo et in evangelio dominicae quartae in adventu domini. Et ipsum evenglium exponatur ... — ... ad illam oportet penitere etc. (Sermo 73 = Opera omnia 17,446-450)
174v Vidi civitatem sanctam ... Regnum dei ad quod ut filii adoptionis ... — ... quod est ecclesia. (Sermo 69 = Opera omnia 17,406-419)
179r Tit.: Sermo in die assumptionis beate Marie virginis.
Maria optimam partem elegit ... (Luc. 10,42). Agimus diem festum qua super choros angelorum nostra humana natura ... — ... nos perducat Christus eius filius semper benedictus. Amen.
(Sermo 71 = Opera omnia 17,422-441)
187r Respice deus in testamentum (vgl. Ps. 73,20). Est introitus missae. Ex epistola quae narrat testamentum esse repromissionem ... — ... sequi debent, ponuntur in evangelio etc. (Sermo 72 = Opera omnia 17,442-445)
188v Tit.: Sermo in die visitacionis beate Marie virginis.
Respexit humilitatem ... (Luc. 1,48). Exsurgens Maria quia angelus Elisabeth cognatam Mariae in senectute concepisse dixerat virgini ... — ... sic breviter de cantico Mariae dicta sint ad praesens etc.
(Sermo 68 = Opera omnia 17,394-405)
194r Tit.: Sermo dominica vicesima secunda Novembris.
Confide filia ... (Matth. 9,22) et in evangelio Oremus etc. Ex evangelio quatuor doctrinas valde admirabiles ... — ... in se habentem communicandi etc.
(Sermo 41 = Opera omnia 17,140-165. Prothema am Schluss)
205r Tit.: Sermo de sancto Martino confessore et pontifice.
Martinus hic pauper et modicus caelum dives ingreditur munis caelestibus honoratur. Sancta Romana atque universa catholica ecclesia ... — ... quare caelestibus hymnis honoratus existit etc. Sch.: Et sic est finis.
(Sermo 40 = Opera omnia 17,121-138)
(211r-216r) Collatio concilii provincialis Salisburgensis anno 1456 (Florian Dalham, Concilia Salisburgensia provincialia et dioecesana. Augsburg 1788, 226-231).
   1
211r Tit.: Collatio facta in Concilio provinciali Saltzeburge Anno domini M cccc lvi.
Obsecro vos ... (1. Pet. 2,11). Et in hesternae festivitatis dominicae lectum epistolari officio. Reverendissime princeps pater ac domine metuendissime huius sanctae ecclesiae Saltzburgensis archipraesul ... Si apostolus vas electionis 32. q. 5, si Paulus qui fuit doctor gentium ... (211v) Obsecro vos ... Reverendissime princeps paterque clementissime domine Sigismunde sanctae Saltzburgensis ecclesiae archipraesul ... — ... nomen tuum vivet in aeternum, quod praestare nobis dignetur Iesus Christus in saecula benedictus. Amen. Sch.: Deo gracias.
(216v-220r) Collatio concilii provincialis Salisburgensis ad clerum anno 1457.
   1
216v Tit.: Collatio facta die cene Saltzburge ad clerum anno domini M cccc lvii.
Memoriam fecit ... (Ps. 110,4). Gloriosissime pater etc. Duo coram vestris reverendissimis paternitatibus in hoc sermone meo dicere constitui. Duo dico magna ... — ... dominus salvator noster Iesus Christu qui est benedictus laudabilis et gloriosus in saecula saeculorum. Amen. Sch.: Deo gracias.
(220r-224v) Collatio concilii provincialis Salisburgensis ad clerum anno 1458.
   1
220r Tit.: Collatio facta in die cene ad clerum Saltzburge anno domini M cccc lviii.
Desiderio desideravi ... (Luc. 22,15). Reverendissime etc. Et si humana voluntas aliquando de summo bono et creatore suo loqui appetit ... — ... transformemur, ubi regnat vita sine morte in aeternitate, quae est Christus Iesus dominus noster in saecula benedictus. Amen. Sch.: Deo gracias.
(225r-229v) Unbeschrieben.