Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=8332 
Salzburg, Universitätsbibliothek, M II 186
IOHANNES GERSON · ROBERTUS HOLCOT · FRANCISCUS PETRARCA · ORATIONES · IOHANNES FISCANNENSIS · PS.AUGUSTINUS · GUILELMUS ALVERNUS
Olim: V.2.G.87    Papier   352 Bl.   (287-290) × 215   Salzburg (?), 1450
Provenienz/Letztbesitzer: Salzburg, Erzbischöfliche Hofbibliothek
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 3)

Papier besonders am Rand stockfleckig. Wasserzeichen: Dreiberg mit einkonturiger Stange und Kreuz, Waage. Lagen: 11 + 18.VI217 + VII231 + 10.VI351 + 1352; Reklamanten. Erstes und letztes Blatt aus Pergament. Neue Foliierung.
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2   
Schriftart: Bastarda
Schriftraum zweispaltig: (205-211) x (137-140); Schriftraum mit Stift und verdünnter Tinte gerahmt, 35-41 Zeilen. Bayrisch-österreichische Bastarda aus der Mitte des 15. Jh. von 4 Händen: 1) 2ra-79rb, 80va-82vb, 84va-84vb, 85rb-91vb, 96rb-96vb, 97vb-107rb, 108va-160vb. 2) 79va-80rb, 83ra-84rb, 85ra, 92ra-96rb, 97ra-97va, 107va-108rb. 3) 161ra-177rb. 4) 177va-342vb, Datierung 210rb: ... anno domini etc. m°ccccl° (1450), Schreibernennung 261vb ... per me Io(hannem?) Sleyher anno etc. - Inhaltsverzeichnis von einer anderen Hand des 15. Jh. Abbildungen der Schreiberhände siehe unten.
Ausstattung: Rubriziert   
Rote Überschriften, Auszeichnungsstriche, 1-5zeilige Lombarden (2ra-168va Initialen nicht ausgeführt).

Einband: Gotisch     Streicheisenlinien             Kettenbuch
Einband restauriert
Spätgotischer Einband (1923 restauriert): Rosa gefärbtes Leder (abgestoßen) über Holz mit Streicheisenlinien. VD und HD gleich: Doppelte Streicheisenlinien bilden Rahmenfeld und Andreaskreuz; am VD 4 von 5 Buckeln erhalten, am HD 5 Buckel. Am VD 2 verzierte Schließenbeschläge, am HD von 2 Schließen 1 vorhanden. Auf dem VD Titelschildchen aus Pergament (15. Jh.) Collectorium cancellarii Parisiensis super Magnificat et plura alia ut in principio libri, darüber ein kleines Pergamentschildchen mit der Zahl 33. Ursprünglich ein Liber catenatus, Beschlag und Haken erhalten, Kette fehlt. R mit 4 Bünden, ursprünglich mit gelbgrauer Ölfarbe überstrichen (Leder erneuert), am Schwanz alte Signatur der erzbischöflichen Hofbibliothek entfernt. Stehkanten mit Messingbeschlägen. Gelber Schnitt. Verwandt sind die Einbände von M II 15, M II 16 M II 19, M II 49, M II 50 und M II 99.


Die Handschrift stammt aus der erzbischöflichen Hofbibliothek.
Vorbesitzer: Salzburg, Erzbischöfliche Hofbibliothek
Beatrix Koll

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"RB", "Kaeppeli", "Bloomfield", "PL", "GW", "Chevalier", "Walther, Initia", "Leroquais, Livres d'heures I", "Weber", "Hain"
alle Initien
(1r) Pergamentblatt. Inhaltsangabe in Bastarda des 15. Jh.. Alte Signaturen (19. Jh.) III.3.E., 341 (9), V.2.G.97 (9).
(1v) Unbeschrieben.
(2ra-177rb) Iohannes Gerson Collectorium super Magnificat (RB 3, 4488. Auch in M II 344, 2ra-178va).
   1
2ra Collectorium super Magnificat particulas habet expositas ... (2vb) Üb.: Sequitur prohemium super tractibus (!) in cantico Marie Magnificat magistri Iohannis Gerson cancellary Parisiensis eximy doctoris in sacra theologia anno etc. 1429. Inc.-Prol.: Canticum Mariae tractaturus in solatium ... (3rb) Magnificat anima mea ... Magister dic, oro te ... — ... superaddens ad canticum meum. Gloria patri et filio et spiritui sancto sicut erat in principio et nunc et semper et in saecula saeculorum. Amen. Sch.: Deo gracias.
(177va-228rb) Robertus Holcot Moralitates (RB 4, 7411; Kaeppeli 3504).
   1
177va (177va-198rb) Üb.: Maria quatuor virtutes habuit. Inc.: Theodosius de vita Alexandri: Rex Ciliciae Alexandrum ad convivium ...
(198rb-210rb) Imagines Fulgentii. Üb.: Incipiuntur ymagines virtutum Fulgencii. Inc.: Refert Fulgentius de ornatu ... Datierung 210rb: ... anno domini etc. m°ccccl° (1450).
(210va-213rb) Aenigmata Aristotelis. Üb.: Incipiuntur enigmata Aristotilis. Inc.: De praeceptis et aenigmatibus Pictagore (recte: Pythagorae) ...
(213rb-225ra) Declamationes Senecae. Üb.: Incipiuntur declamaciones Senece. Inc.: In civitate Atheniensi fuit constituta ... — ... sunt ingrati valde. Sch.: Et sic est finis.
(225ra-228rb) Register. Üb.: Prologus registri. Inc.: Dudum requisitus et a diversis quam plurimis rogatus ut de praesentibus libellis ... Et sic est finis.
Kapitelfolge I-II, IV, III.
(228rc-231va) Moralitates de avibus. Als Quellen angeführt: Physiologus, Ambrosius, Isidorus.
   1
228rc Tit.: De aquila moralitas de Christo et fide.
Aquila enim (?) in rupibus inaccessis nidum parat, ne accessui cuilibet pateat ... ... — ... (231rb) Expl.: ... vespertilionum id est mutatio eorum non sinit hominem crescere in virtute. Sch.: Expliciunt moralitates de avibus. (231ra-231va) Register.
(231vb) Unbeschrieben.
(232ra-234rb) Franciscus Petrarca Psalmi paenitentiales (Bloomfield 2331).
   1
232ra Tit.: Francisci Petrarche laureati psalmi vii ad Sagramors de Pomeriis monachum Cisterciensem etc.
Heu mihi misero, quia iratum adversus me ... — ... ne corruam sub extremis. Gloria. Sch.: Expliciunt septem psalmi ad Sagramors monachum Cisterciensem etc.
(234rb-237ra) Ps. Franciscus PetrarcaPsalmi confessionales (Bloomfield 1640).
   1
234rb Tit.: Incipiunt aly psalmi eiusdem Francisci Petrarche contra mortalia peccata. Primus.
Dies effluunt et labuntur anni, sed infelix ego nil cogito ... — ... et confitentem tibi domine ne repellas. Gloria patri.
(237ra-237vb) Franciscus Petrarca Orationes.
   1
237ra Tit.: Oraciones eiusdem contra aereas potestates cum seminotula rotunda.
1) Miserator humani generis, Iesu Christe, cui omnia famulantur ...
2) Ad BMV. Inc.: Flos virginum coeli ac terrae decus, sacra et ineffabilis virgo ...
3) Oratio cottidiana. Inc.: Salus mea, Iesu Christe, si te ad misericordiam inclinare potest ...
4) Contra aereas potestates. Inc.: Iesu Christe piissime, cuius ubique potestas est, a cuius calore ...
5) Ad b. Laurentium. Inc.: Gloriosissime martyr Laurenti, qui coelesti ...
6) Ad b. Agatham. Inc.: Dilecta Christo virgo Agatha quae ab eodem impetrare ...
(237vb-241vb) Orationes.
(237vb-239ra) Isidorus Hispalensis (?) Oratio (PL 83, 841-844).
   1
237vb Succurre mihi, deus meus, antequam moriar ...
(239ra-239rb) Oratio in prologo Iacobi Mediolanensis Stimuli amoris (Druck: GW 4820-4826, hier Bernardus Claraevallensis zugeschrieben).
   1
239ra Transfige, dulcissime Iesu, medullas animae meae ...
(239rb-239va) Ps.Bernardus ClaravallensisImploratio in iubilum.
   1
239rb Domine Iesu Christe, qui es summa iocunditas omnium in te credentium ...
(239va-240rb) Ps. Bernardus ClaraevallensisIubilus "Iesu dulcis memoria" (Chevalier 4907; Walther, Initia 9837).
(240rb-240va) Ambrosius Autpertus OSB Oratio (zugeschrieben).
   1
240rb Domine mi, rogo te in nomine domini mei Iesu Christi filii tui, diligam te ...
(240va) Oratio.
   1
240va O deus meus, o amator meus, o lux delectabilis, o dulcedo inaestimabilis ...
(240vb-241ra) Franciscus FianusOratio (Walther, Initia 9225).
   1
240vb Inclita, quae radiis illustras ...
(241ra-241vb) Ambrosius Autpertus OSB Oratio (zugeschrieben) (Leroquais, Livres d'heures I, 315).
   1
241ra Recordare, domine Iesu Christe, quia non auro vel argento sed proprii sanguinis tui ...
(241vb) Oratio.
   1
241vb O benignissime Iesu, respice super me peccatorem miserum, oculis misericordiae ...
(241vb) Oratio.
   1
241vb Benigne et misericors deus, qui revocas errantes et sanas poenitentes ...
(242ra-257rb) Iohannes Fiscannensis Libellus de scripturis et verbis patrum (PL 40, 909-936 = Ps.Augustinus, Liber meditationum c. 11-37; vgl. RB 8582; Weber VI/2, 256).
   1
242ra Tit.: Incipit liber supputacionum sancti Augustini de diversis scripturis collectis ad eorum presertim utilitatem qui contemplative vite sunt amatores, ante omnia autem dicatur ille psalmus: Deus misereatur ...
Te deum patrem ingenitum, te filium unigenitum ... Summa trinitas, virtus una et indiscreta maiestas, deus noster ... — ... ipsum laudo, benedico atque adoro qui vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum. Amen. Sch.: Explicit tractatus beati Augustini de contemplacione et amore dei qui orando et meditando dici debet.
(257rb-261vb) Ps. AugustinusManuale, c.1-17 (PL 40, 951-959; Bloomfield 4957; Weber VI/2, 256. - Auch PL 177, 171-179: De anima).
   1
257rb Tit.: Incipit liber de salute anime beati Augustini.
Quoniam in medio laqueorum positi sumus facile a coelesti desiderio ... — ... et habebimus in nobis quis (!) cernere finis. Sch.: Explicit liber de salute anime beati Augustini vel beati Bernhardi ut alibi invenitur fortasse ex negligencia scribe, per me Io(hannem?) Sleyher anno etc.
(261vb-342vb) Guilelmus Alvernus De universo corporali et spirituali, tertia pars (Druck: Hain 8319).
   1
261vb Tit.: De demonibus.
Postquam auxilio dei eo usque deduxi tractatum de parte nobiliori universi ... — ... (342rb) Expl.: ... auctori bonorum omnium deo attribuas cum actionibus gratiarum. Sch.: Et sic est finis, deus laudatur. (342va-342vb) Kapiteleinteilung.
(343ra-352vb) Unbeschrieben.