Permalink: https://manuscripta.at/?ID=8491 |
Einband: Salzburg Gotisch Streicheisenlinien |
Zeitgleicher spätgotischer Einband: Rosa gefärbtes Leder über Holz mit Streicheisenlinien. VD und HD gleich: Einfache Streicheisenlinien bilden ein Rahmenband, im Mittelfeld bilden dreifache Streicheisenlinien ein Andreaskreuz. Je 4 Eckbeschläge und 1 Mittelbeschlag. Auf dem VD Titel Bertrucius mit Tinte geschrieben, im unteren Drittel ist die Zahl 407 mit Tinte aufs Leder geschrieben. VD mit 2 verzierten (Rosette) Schließenbeschlägen, HD mit 2 Schließen, davon eine 1922 erneuert. R mit 4 Doppelbünden, mit gelbgrauer Ölfarbe überstrichen, alte Signatur der erzbischöflichen Hofbibliothek B2.13.B.A.S. (?). Gelber Schnitt. |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! ---------------
(VDS) | Alte Signaturen III 2.D, 168(2), D. 24., V.2.B.21(2). (1ra-7vb) unbeschrieben. |
(8ra-9va) | Register zum folgenden Werk. (9vb) unbeschrieben. |
(10ra-373vb) | Collectorium artis medicinae (Druck: Lyon 1509; Thorndike-Kibre 1306,7). 1 | :
10ra | Quoniam ut ait medicorum princeps in de sanitatis ingenio libro septimo... ... — ... auxilio dei misericordis cuius nomen sit benedictum saecula saeculorum. Amen. |
(375ra-384ra) | Antidotarium. 1 | :
375ra | Ad intellectum tabulae subscriptae sciendum quod breviter ponuntur in ea tituli... ... — ... fiet operantibus omnibus copia quam plurima medicandi etc. Sch.: Explicit collectorium Bertrucii in parte practica medicine. |
(384ra-385va) | Medizinische Texte (anonym): Practica a capite ad calcem (Parallelüberlieferung: Salzburg/St. Peter, b XII 38). 1 |
384ra | Tit.: Sequitur practica brevissima et succincta persimplicissima a capite usque ad pedes. Nigella est ex medicinis valde aperientibus opilationes quae... ... — ... Absintheum. Praeservat pannos a tineis. |
(385vb) | Medizinische Texte (anonym): De pestilentia. 1 |
385vb | Tit.: De pestilencia. Quando apostema iam apparet manifeste, quidam ut anglici... ... — ... Item radix Peucedani pulverisata. |
(386ra-404va) | Medizinische Texte (anonym): De simplicibus medicinis. Alphabetische Reihung (Argentum, Ambra, Aloe ... - Zucharum). 1 |
386ra | Tit.: Incipit liber de simplicibus. Argentum frigidum est et tremori cordis perficit. Argentum vivum calidum ... — ... transmutatur in illis. |
(404va-407vb) | Medizinische Texte (anonym): De natura victus. Humoralpathologische Abhandlung über Getreidesorten, Früchte, Fleisch, Fisch, Eier, Käse, Wein, Wässer. 1 |
404va | Tit.: De frumento. Triticum temperamento vicinum existit licet caliditati et humiditati ... — ... incipientibus pati lepram perutilis comprobatur. |
(407vb-411va) | Antidotarium, exc. 1 | :
407vb | Tit.: Breviter nunc dicam vires compositarum quibus utuntur pocius medici et apotecarii nostri temporis eorum scilicet que in antidotario Nicolai sunt collecte. Et dicam primo de sirupis, 2° de electuariis ... Sirupus rosaceus frigidum (! recte: frigidus) in primo sic in secundo infrigidat et aromatice ... — ... ad aegritudines nervorum. |
(411va-417rb) | Summa conservationis et curationis, lib. II, c. 35-37 (De urinis) (Thorndike-Kibre 1607, 10; zur Kollationierung verwendet: Hain 14145). 1 | :
411va | Tit.: Sequitur capitulum de iudiciis urine in communi. Urina cum sit generalis superfluitas digestionis primae ... — ... calefacit et addit in colorem. |
(417rb) | Medizinische Texte (anonym): Versus de urina. 1 |
417rb | Tit.: Nota hos versus de urina. Praecones mortis fuscus lividus tibi fiant ... — ... viridis niger urunt. |
(417rb-426vb) | Summa conservationis et curationis, lib. II, c. 36 -37 (De significationibus egestionum, De significationibus contractus ex pulsu (Zur Kollationierung verwendet: Hain 14145). 1 | :
417rb | Tit.: Sequitur capitulum de significacionibus egestionis. Sicut est generalis superfluitas digestionis secundae et significat super aegritudines ... — ... est res timoris et sollicitudinis. |
(426vb-428rb) | Medizinische Texte (anonym): De flebotomia (Thorndike-Kibre 564, 4). 1 |
426vb | Tit.: De fleubotomia. Flebotomia est universalis evacuatio multitudinem humorum ... — ... et tumores corporis. Sch.: Explicit recollectum flebotomie secundum doctores in monte Pessulano et Bononie etc. |
(428rb) | Medizinische Texte (anonym): Rezepte, lat.-dt. 1 |
428rb | Tit.: Pro bona digestione. Recipe cubebas ... welisch khuom, kurtzen khuom ... Ad laxandum. Contra arenam. |
(428va-441rb) | De febribus (Zur Kollationierung verwendet: Hain 14489. Enthält fol. 6va-10vb des Druckes). 1 | :
428va | Tit.: Quidem (!) tractatus Michaelis de Savonarola in dietando febricitantes et que digestiva (?) et evacuativa. Qualiter (! recte: Qualitatem) autem diaetae quae non est nutribilitas ... — ... ipsorum solutivorum etc. Sequitur c. sextum de effimeris. Sch.: Explicit tractatus perutilis Michaelis de Savonarola etc. |
(441va-444rb) | Medizinische Texte (anonym): Tractatus de pestilentia. 1 |
441va | Tit.: Tractatus de pestilencia. Quantum ad regimen universale aegri isti locentur in aere ... — ... unde haec ad laudem domini nostri Iesu Christi sufficiant. Amen. |
(444rb-445vb) | Consilium ad pestilentiam, exc. (Im Text zitierte Autoritäten: Galenus, Haly, Avicenna, Wilhelm de Piacenza). 1 | :
444rb | Tit.: Sequuntur aliqua excerpta secundumm magistrum Iohannem de sancta Sophia de pestilencia. Sirupus. Recipe aquam buglossae ... — ... sunt ergo temperatae caliditatis. |
(446r) | De benedictis medicinis, exc. (Zur Kollationierung verwendet: Hain 11110). Reubarbus, Cassiafistula, Aloe, Mirabolani. Fol. 33ra-34vb des Druckes, Kapitelumstellungen und Textkürzungen. 1 | :
446r | Tit.: Hec Mesue. Reubarbus calidus et sic in secundo, solutione educit coleram ... — ... boream supervenientem. |
(446v-450v) | Medizinische Texte (anonym): Tabelle von Arzneimitteln. Eingeteilt in die Kategorien "Nomina, bases, res et naturae, aspectus, doses, usus". Folgt sehr frei dem Antidotarium des Nicolaus Salernitanus. 1 |
446v | Oxizacra (recte: Oxizaccare) simplex. Succus est mali generati ... — ... in frigidis causis. |
(451ra-456rb) | Amphorismi (Thorndike-Kibre 493, 4). 1 | :
451ra | Tit.: Sequuntur Amphorismi de ingeniis nocitivis curationis et preservativis morborum speciales partes corporis humani respicientium doctrina prima tradens canones egritudinum membrorum capitis et primo de cerebro Arnoldi de Villanova. Aegritudines capitis vel in cerebro sunt vel ... (455va) Canones de podagra (Thorndike-Kibre 251, 14) ... — ... Caeleste sigillum pedum dolores fugat in aeternum. Sch.: Expliciunt afforismi (sic) Arnoldi de ingeniis curationis eloquentissimi omnium latinorum medicorum. |
(456rb-456vb) | Medizinische Texte (anonym): Amphorismi. 1 |
456rb | Tit.: Nota amphorismos de rebus ledentibus iuncturas. Pedes podogaricorum aer offendit excellenter ... — ... et praecipue cum aqua cicerum. |
(456vb-459va) | Medizinische Texte (anonym): Practica de passione puerorum (Thorndike-Kibre 1028, 9. Auch in M II 152, 227ra). 1 |
456vb | Tit.: Sequitur practica de passionibus puerorum. Passiones puerorum adhuc incurabiles (! recte: in cunabulis) ... — ... subtilem et pone in oculis. |
(459vb-460ra) | Medizinische Texte (anonym): De ambra. 1 |
459vb | Ambra secundum Avicennam (?) est manatio fontis in mari ... — ... per mercatores ad nos defertur. |
(460ra-460rb) | Medizinische Texte (anonym): De ligno aloes. 1 |
460ra | Lignum Aloes secundum Serapionem defertur ab India a terris ... — ... et confert [...] melancolicae. |
(460rb) | Medizinische Texte (anonym): Merkvers. 1 |
460rb | Tit.: Nota quod membra quodlibet signum respicit. Summa tenet vervex, bos collum, bracchia gemelli ... |
(460rb) | Medizinische Texte (anonym): Nota de medicis. 1 |
460rb | Apollo primus fuit medicus, Escolopius (recte: Aesculapius) eius filius ... Cosmas, Damianus. |
(460v) | Medizinische Texte (anonym): Merkvers (Thorndike-Kibre 610, 5). 1 |
460v | Herbas dum florent sumat quae ... |
(460v) | Medizinische Texte (anonym): De interioribus. 1 |
460v | Nota bene secundum Galenum primo de interioribus capitulo quarto ... faciliora enim sunt. |
(460v) | De medicis. 1 | :
460v | Nota diligenter quod medicus debet esse in agnoscendo studiosus, in praecipiendo cautus ... — ... et patiens sit oboediens. Haec Arnoldus de Villanova. |
(460v) | Medizinische Texte (anonym): De sirupis. 1 |
460v | Tit.: Nota de sirupis cautelas et documenta. Notandum sirupus rosaceus, violatus ... — ... et similes. (461r-484v) unbeschrieben. |