|
|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=887 |
Volldigitalisat
Wasserzeichen: Metadaten zu Teil VS, Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6 | Vorschau Bilder zu Teil VS, Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6 | Einzelbilder: fol. I, 4, 14, 29, 30, 98, 100, 120, 129, 144, 188, 198, 206, 212.| VS | I Papier um 1430 |
| Auf 1v, Flecken. Wurmfraß. | |
| Teil 1 | 2-18 Papier um 1430 |
| Lagen: VI13 + (IV-3)18 | |
| Auf 2r-v, Flecken. Wurmfraß. Brüchiges Papier. Riß an Bl. 2, 11, 14 und 15. Zwischen Bl. 17 und 18, drei ausgerissene Blätter. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 1 | |
| Schriftart: Bastarda Auf dem unteren Rand, zwei Zeilen von Einstichlöchern; links und rechts auf dem Blatt und am oberen Rand nur eine Zeile sichtbar. Text nur auf 17v und 18v; sonst Tafel. Mehrere Hände. | |
| Ausstattung: Rubriziert | |
| Blaue Tinte nur in der Titelzeile, sonst rote Rubrizierung in den Tafeln und den Texten. Zeigehand auf 17r. | |
| Teil 2 | 19-117 Papier 1431 |
| Lagen: 6.VI90 + (V+1)101 + VI113 + (VI-8)117 | |
| Dat. 1431-08-16 (73r). Lagenzählung zum Anfang der Lagen links unten mit arabischen Zahlen. Stellenweise Kustoden. Papier guter Qualität. Riße nur oben auf Bl. 115-117, wo es tatsächlich Blätter fehlen. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 1 | |
| Schriftart: Bastarda – Marginalien Laut Lackner 1985 (s. Weitere Beschreibung), auf 19r-180v, eine Haupthand. Auf 91r, Marginalia in neuzeitlicher Hand. | |
| Ausstattung: Rubriziert Federzeichnung(en) | |
| Rubrizierung in roter Tinte; fehlt nur auf 90r-v. Geometrische Zeichnungen auf 57r, 63r, 73r, 77v, 79r, 86v, 87v-89v, 93v, 95r-v, 96v. | |
| Teil 3 | 118-141 Papier um 1430 |
| Lagen: 2.VI | |
| Lagenzählung. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 1 | |
| Schriftart: Bastarda Kleiner Schriftspiegel. Eine Hand = die Haupthand. | |
| Ausstattung: Rubriziert | |
| Unterstreichungen, Kapitel- und Satzanfänge rot rubriziert. | |
| Teil 4 | 142-189 Papier um 1430 |
| Lagen: 4.VI | |
| Schrift: | |
| Schriftart: Bastarda Laut Lackner 1985 (s. "Weitere Beschreibung"), eine Hand mit Datierungen aus 1415-1430; "Ab 181r von anderer Hand mit Datierungen aus der Zeit 1432-1440 fortgesetzt." Tintenwechsel. | |
| Ausstattung: Rubriziert | |
| Rote Rubrizierung. Auf 181v, geometrische Zeichnung. | |
| Teil 5 | 190-209 Papier um 1430 |
| Lagen: VI201 + IV209 | |
| Aus Bl. 190 fehlt ein Stück unten. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 1 | |
| Schriftart: Bastarda Tintenwechsel. | |
| Ausstattung: Rubriziert | |
| Rubrizierung nur auf 191v-192r und 194r-195r. | |
| Teil 6 | 210-214 Papier 4. Jz. 15. Jh. |
| Lagen: 5 | |
| Bl. 212 ausfaltbar; Größe ca. A5. | |
| Schrift: | |
| Schriftraum: Spaltenzahl: 1 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| Ausstattung: Rubriziert Federzeichnung(en) | |
| Auf 210v, 211r und 212v, astronomische Zeichnungen in Farbe. |
| Einband: um 1840 Halbfranzband Golddruck Schmucklos |
| Werkstatt: Klosterneuburg |
| Rückentitel in Golddruck: Astronomiae liber et novem tractatus. Buchblock beschnitten; Papier am Rande gelb gefärbt. Vorne und hinten jeweils ein neues Schutzblatt. |
| Besitzvermerke der Klosterneuburger Stiftsbibliothek: (2r, 61r, 118r) Liber sancte Marie in Newnburga claustrali (15. Jh.); (2r) Can: Reg: Claustroneoburgensi Bibliothecae inscriptus 3 Novemb: 1656 (17. Jh.). Keine Olim-Signaturen. |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden!
---------------
alle Initien
| (Ir-v) | Leer. | |
| (1r) | Leer. | |
| (1v) | Tabula codicis. | |
| (2v-18v) | Tabulae, in quibus inveniuntur medii motus omnium planetarum omni die habita radice. 3 ![]() | |
| 2v | Tit.: (Blau) Medii motus omnium planetarum | |
| 17v | Argumentum solis quod etiam est centrum veneris sic invenies. Scribe primo radicem argumenti solis | |
| 18v | Nota quod dicunt communiter astronomi moderni quod domus habet quinque fortitudines, exaltatio vero quattuor | |
| (19r-56r) | Tractatus in quo faciliter experitur modus practicandi eclipses solis et lunae per exempla (Thorndike-Kibre 49.3). Unvollständig. 1 ![]() | |
| 19r | Ad inveniendum eclipses sic est procedendum. Primo sumantur radices motuum solis et lunae ... — ... Hoc autem est falsum. Respondeo et dico... | |
| (56v) | Leer. | |
| (57r-60v) | Tractatus de virga visoria (Thorndike-Kibre 1699.10). 1 ![]() | |
| 57r | Virgam visoriam ad vasorum columnarium capacitatem per ipsam inveniendam faciliter construere. Sit longitudo mensurae qua vas metiemur verbi gratia quartalis de octali linea EF, secundum igitur ... — ... (59r) et de hac erat ante intencio etc. (Auf 59v-60v, Tafeln.) | |
| (61r-73r) | Tractatus de virga visoria (Thorndike-Kibre 1699.12). 1 ![]() | |
| 61r | Tit.:Incipiunt collectiones ad virgas planam et scriptam pro capacitate vasorum inquirenda construendas et usu earum. (Rot) Prima propositio Virgam visoriam planam ad vasorum columnarium capacitatem inveniendam construere. Virgam visoriam dico quia ea vasi habente visa magister artis visoriae vasis capacitatem pronuntiat. Unde et magistri artis huius visores ... — ... (73r) quod erat propositum principale, etc. (Schlussschrift, Datierung) Finitum anno domini 1431 in completo Iovis die 16ma Augusti etc. | |
| (73r-78v) | Tafeln und astronomische Zeichnungen. | |
| (79r-89v) | De inquisitione capacitatis figurarum (unvollständig) (Ed.: De inquisicione capacitatis figurarum. Anonyme Abhandlung aus dem 15. Jahrhundert, M. Curtze (ed.), Abhandlungen zur Geschichte der Mathematik Heft 8 (1898), 36-68; hier nur 36-56 [online] (ohne diese Hs.). Nummerierung der geometrischen Figuren stimmt mit der Edition nicht überein; vor allem fehlen Figuren gegenüber der gedruckten Version. -- Weitere Überlieferung des Texts in München, BSB, Clm 56, olim Wien, Dominikanerkonvent, und in Wien, ÖNB, Cod. 5277, unvollständig). 1 ![]() | |
| 79r | Aliquid de inquisitione capacitatis figurarum et quibusdam arismeticis orsurus dico quod figurae capacitas dupliciter quantum ad praesens sumitur, uno modo pro superficio tantum ... — ... (89v) est octogonus aequilaterus aequiangulus. Etc., etc., suffice. | |
| (90r-v) | Tractatus de virga visoria. 1 ![]() | |
| 90r-v | Si vis scire capacitatem vasis accipe primo vas parvum quadrangulare ... Si vis ergo mensurare aliquod vas accipe baculum praedictum et invenies diametrum vasis sive fundi (vertikal, im rechten Rand Zeichnung eines Lineals, mit folgendem Vermerk: Cubus huius radicis est una stauffa (=stoppa) urnae Austriae, quorum 24 faciunt urnam.) ... — ... et sic de aliis decet vel remanserit. | |
| (91r-92v) | Horologium horarum inaequalium faciendum. 1 ![]() | |
| 91r | Ad faciendum horologium horarum inaequalium quod est de intentione Albategni ... — ... Cenith capitis precise locetur, etc. Sequitur tabula ad faciendum horologium horarum inaequalium ad Nurembergam et primo ad principium cancri. | |
| (93r-v) | Tafeln und astronomische Zeichnung (Beschreibung auf 91r-92v). | |
| (94r-95v) | Tabula compositionis horologii umbralis horarium aequalium. Tafeln und Zeichnung. | |
| (96r) | Ad faciendum horologium murale. 1 ![]() | |
| 96r | Ad faciendum horologium murale, id est secundum umbras versas, fac semicirculum a.b.c. super centrum d. ... — ... poli Nurembergensis est ... Cuius haec est figura. (Figur auf 96v) | |
| (96v) | Geometrische Zeichnung einer "Wanduhr" (Beschreibung auf 96r). | |
| (97r-101v) | Leer. | |
| (102r-117v) | Tractatus astrologicus (Thorndike-Kibre 272.5. – Möglicherweise: Iohannes de Standel, Iudicium anni [vgl. Incipit in: Charles Du Plessis d'Argentré, Collectio judiciorum de vobis erroribus qui ab initio XII saeculi ad annum 1713 in ecclesia proscripti sunt et notati. Ed. nova. Paris 1755, I,2,327]). 1 ![]() | |
| 102r | Creator et gubernator omnium Deus qui est solus occultorum detector et praescius futurorum ... — ... civitates et locus et flumina etc. Et tantum de illo, etc., (Rot) etc. | |
| (118r-141v) | Aenigmata pertinentia ad mercantia. 1 ![]() | |
| 118r | Tres socii emerunt equum pro 9 solidis subtili conditione quod primus sociorum solvat 1/2 9 solidorum, secundus vero 1/3 9 solidorum et tertius 1/9 9 solidorum. Quaeritur igitur quantum quilibet illorum dare tenebitur. ... — ... (141v) Hoc facto fac secundum regulam superius datam. Etc. | |
| (142r-184r) | : Tabulae de eclipsibus solis et lunae. Sonnen- und Mondfinsternisse aus den Jahren 1415-1416, 1422, 1425, 1428-1433, und 1440 (Zinner 3498). 1 ![]() | |
| 142r | (Rot) Media coniunctio solis et lunae anno domini 1415 currente, in qua erit eclipsis solis. Mense Iunii | |
| (185r-189v) | Leer. | |
| (190r-205r) | : Speculum astronomiae (Ed.: Albertus Magnus, Opera omnia, ed. A. Borgnet. Tom. 10. Paris 1891, 629–650 [online]. – Thorndike-Kibre 975.10; Glorieux, RA 14dj). 1 ![]() | |
| 190r | (O)ccasione quorundam librorum apud quos non est radix scientiae ... — ... (205r) sed quia ambo inveniuntur ab eodem causata. Explicit speculum Alberti, etc. | |
| (205v-207r) | : De physiognomia (Thorndike-Kibre 308.11). 1 ![]() | |
| 205v | Cum in virtute superiorum et incorruptibilium corporum iste mundus inferior gubernatur sicut dicit Philosophus 1 Metheorum et 6 De animalibus ... — ... (207r) ex aliquo casu oculos inaequales. – (Schlussschrift) Explicit pars phisonomie domini Alberti Coloniensis. Nota quod omnia ista debent intelligi inquantum non habeant aspectus aliquos iuvantes vel nocentes vel aliquid aliud alterans dispositiones ipsas, etc. | |
| (207v-210r) | Leer. | |
| (210v-212v) | : Tabulae de eclipsibus solis et lunae: Astronomische Zeichnungen zu den Jahren 1440 (210v-211r) und 1433 (212v). 2 ![]() | |
| 210v | Tit.: (Rot) Anno quadragesimo Notificat magister Iohannes de Gmunden quod die tertia mensi Februarii, scilicet in die sancti Blasii episcopi hora secunda ... — ... (212v) prope centrum solis, scilicet prope punctum E quod est in ecliptica. Etc. | |
| 211v-212r | Leer | |
| (213r-v) | Leer. | |
| (214r) | Annotationes. 1 ![]() | |
| 214r | Pro inveniendo augmentum longioris diei... pro Wienna cuius altitudo poli dicitur 47 gradum ... — ... Introitus solis in arietem anno (14)40 (...) | |
| (214v) | Leer. |