![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=9145 |
VS | 1 Papier |
Lagen: 1I | |
Teil 1 | 1-56 Papier 1432 |
Lagen: VI12 + VII26 + VIII42 + VII56. - Reklamanten. | |
Schrift: | |
(1r-56r) Eine Hand. (56v) Datierung: 1432. | |
Teil 2 | 57-96 Papier Anfang 15. Jh. |
Lagen: 2.VI80 + VIII96. | |
(nach Wasserzeichenbefund) | |
Schrift: | |
(57r-95v) Eine Hand. | |
Teil 3 | 97-239 Papier 1422 |
Lagen: 2.VII125 + (VII-2)137 + VIII154 + (VII-2)166 + 4.VIII229 + (VI-2)239. Gegenblätter fehlen zu: 127, 128, 155, 156, 230, 231; bei Zählung übersprungen: 122, 146, 204; doppelt gezählt: 183, 203. - Tw. Reklamanten. | |
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (97r-136v, 155r-166v, 230r-239v) |
Schrift 2 | (139r-154v, 160r-229v) (191r) Hainricus, Konventuale in St. Ägidius, Nürnberg, 1422 |
Teil 4 | 240-250 Papier |
Lagen: (V+1)250. Einzelblatt: 250. | |
Schrift: | |
(240r-250r) Eine Hand. Vgl. Teil 5. | |
Teil 5 | 251-260 Papier |
Lagen: (IV+3)260. Einzelblätter: 253, 256, 256a; auf 256 folgt 256a. Äußerstes Doppelblatt (251/260) nachträglich eingefügt (nach Wasserzeichenbefund: Ende 15. Jh.). -- (259v) Schmutzspuren. | |
Wasserzeichen aufgrund der Lage im Falz nicht zu erkennen. | |
Schrift: | |
(252r-257r) Eine Hand. Vgl. Teil 4. | |
Teil 6 | 260a-297 Papier 7. Jahrzehnt 14. Jh. |
Lagen: (VI+I260a/272a)272a + VI283a + (VI+I283b/297)297. Auf 283 folgt 283a und 283b, auf 296 folgt 296a.; 260a/272a und 283b/297 als äußerste Doppelblätter der Lagen nachträglich eingefügt. -- (261r, 296av) Schmutzspuren. | |
(nach Wasserzeichenbefund) | |
Schrift: | |
(261r-296av) Eine Hand. (296v) Schreibervermerk: Qui me scribebat Martinus nomen habebat. |
VDS | Pergament |
HDS | Pergament |
Einband: Streicheisenlinien |
Weißes Halbleder über Holz. (VD, HD) Titelschilder erhalten. Eine Schließe (ria-ma). |
(Ir) I 17 (?). (1r) Besitzvermerk Melk 17. Jh. (1r) Stempel Stift Melk: Inventar I, Abb. 36, 39; (296v) Stempel Stift Melk: Melk Inventar I, Abb. 39. (296v) Besitzvermerk: Liber iste [...] de Bena (?). |
(VDS + HDS = 298r) | Brevier-Fragmente. Melk, um 1200; rubriziert; neumiert (Lit.: Höchtl 1990, I 105-128, II Abb. 31-59 (Fragmentkodex VII). | |
(VDS + HDS = 298r) | Neumen. | |
(Ir) | Signatur (s. Sigle G). | |
(Iv) | Notiz von der Hand des Bernhard Pez zum Autor des nachfolgenden Werks. | |
(1r-55v) | De esu carnium monachorum (Letztes Stück des Traktats: Brief des Konstanzer Konzils an Nicolaus Seyringer de Matzen Prior von S. Anna de Rocca Mandragone, dat. 1415 [Druck: Kropff 1747, 159-160]. Der Traktat ist nicht identisch mit jenem ed. von Pez TA II/2, Sp. 567-608, nicht in der Werkliste ebda. XXXXV-XXXXVIII enthalten). 1 ![]() | : |
1r | Tit.: (Iv, Eintragung des Bernhard Pez) Author huius Operis est Joannes de Spira [korr. aus: Weylhaim] Professus Mellicensis Propter instantiam quorundam abbatum monasteriorum ordinis sancti Benedicti Pataviensis dioecesis ... primo movetur haec quaestio. Prima quaestio: Utrum regula sancti Benedicti professoribus suis sanis et fortibus concedat esum carnium. Et arguitur quod sic. Nam in capitulo eius 39o de esu et abstinentia carnium ponitur hoc statutum ... — ... ad maximam complacentiam revocabimus. Datum Constantiae V Idus Novembris anno a nativitate domini 1415 apostolica sede vacante. -- (Schlussschrift, Datierung rot) Edite sunt hec tres questiones anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo secundo [1432]. | |
(55r-v) | Littera concilii Constantiensis ad Nicolaum (Seyringer de Matzen) priorem Sanctae Annae de Rocha Mandragonis OSB (1415 XI 9, Konstanz) (Druck: Kropff 1747, 159-160). | |
(56r) | Constitutio 'Cum pro reformatione' (1228 VII 1) (= Narbonner Statuten) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,1. Rom 1740, 254-256; Ed.: L. Auvray, Les Registres de Grégoire IX. II [Bibliothèque des Écoles Françaises d'Athènes et de Rome 2e série, 9]. Paris 1907, 319-332. -- Potthast 8225). 1 ![]() | : |
56r | Gregorius episcopus servus servorum Dei dilectis filiis abbatibus tam exemptis quam non exemptis... Cum pro reformatione regularis ordinis | |
(56v) | Leer. | |
(57r-95v) | Summula de Summa Raimundi (Redaktion B) (Drucke: GW 212-217 u.ö. - Walther, Initia 9117; Kaeppeli 3; Bloomfield 2668; CALMA I.1, 20 ADAM 3.1). F. 57v Randnotizen (beschnitten). 1 ![]() | : |
57r | In summis festis ad missam dicitur una ... — ... primo tulit hanc feriam nato Christo etc. | |
(96rv) | Leer. | |
(97r-136v) | Cordiale sive de quattuor novissimis (Drucke: GW 7469-7514. – Bloomfield 3057. – Lit.: Madre 1965, 329 Nr. 7, zur Verfasserfrage; VL II [1980] Sp. 1217-1221 [R. Byrn] + Nachtrag VL XI [2004] Sp. 516). 1 ![]() | : |
97r | Memorare novissima tua (Sir 7,40). Sicut dicit beatus Augustinus in libro suarum Meditationum plus vitanda est solius peccati foeditas quam quaelibet tormentorum imanitas ... — ... ach utinam saperent et intelligerent ac novissima providerent etcetera. | |
(137rv) | Leer. | |
(138r) | Siehe f. 139r. | |
(138v) | Leer. | |
(139r-157r) | Opusculum tripartitum, mit deutschen Glossen (Druck: L. E. Du Pin, Iohannes Gerson, Opera omnia I. Antwerpen 1706, 425-450. Ed. des Widmungsbriefs: Glorieux 1960/73, nur teilweise gedruckt: II 74 f., Nr. 18. Ed. der französischen Fassung: Glorieux VII, 193-206, 393-400, 404-407. -- Bloomfield 734). Textbeginn (23 Zeilen) auch auf 138r. (151v) De confessione (Inc.: Si quis a morte peccati ad salutis et gratiae statum volet resurgere...). (155v) Ars moriendi (Inc.: Si veraces fideles...). 1 ![]() | : |
139r | Christianitati suus qualiscumque zelator ... — ... (Schlussschrift rot) Explicit tractatus de confessione magistri Parisiensis bonus et utilis et cetera. | |
(157v-158v) | De confessione (Forma confessionis) (Bloomfield 753 [Henricus de Hassia ?]. Bei Hohmann nicht nachgewiesen. Vgl. Distelbrink 107 Nr. 80 [Ps. Bonaventura]. -- Parallelüberlieferung: Graz UB, Cod. 1011, 36v-46r [Bonaventura ?]; Cod. 1344, 19r-30r [anonym]). 1 ![]() | |
157v | Tit.: [ohne Titel] Circa confessionem sex principaliter consideranda sunt. Primo qualiter se confessor debeat habere in confessione secundo ut caveat ab illicita delectatione tertio quod non respiciat faciem confitentis ... — ... sed prout prudens confessor in statu et persona expedire viderit confitentis. | |
(158v-163v) | De paenitentiis iniungendis. 1 ![]() | |
158v | Tit.: [ohne Titel] Nunc igitur de paenitentiis sive satisfactionibus sequitur iniungendis. Paenitentia igitur est ut Ambrosius dicit praeterita mala plangere et plangenda iterum non committere ... — ... quod satis videtur probari ex libro Numeri ubi dicit dominus ad Moysen et Aaron: Vos ponite nomen meum super filios Israel ego dominus benedicam eos et haec intelliguntur vera: Cum quis praedicta VI facit vel accepit cum devotione etcetera. | |
(164r-166v) | Modus confitendi (Drucke: GW 1769-1814, 1816-1855a. -- Bloomfield 4989). 1 ![]() | : |
164r | Quoniam omni confitenti generalem confessionem necessarium est dicere cuius tanta est virtus ... — ... non cum devotione recepi sacramentum unctionis. - (Schlußschrift) Explicit tractatus de confessione etc. | |
(167r-193r) | Liber contra vitium proprietatis qui potest intitulari 'Pauper monachus' (Bloomfield 5677 2 ![]() | |
167r | Si vis perfectus esse, vade et vende omnia quae habes et da pauperibus et veni et sequere me (Matth. 19,21). Sed ille cui haec dicta sunt fuerat audito huiuscemodi sermonem abiit tristis... (169r) In nomine domini et pauperis salvatoris nostri Iesu Christi regis aeterni pro nobis sit voluntarie factus gratia et pax ... — ... in perennia et per immortalia atque infinita nec finienda saecula. - (191r, Schlußschrift, Datierung, Schreibername rot) Explicit tractatus contra vicium proprietatis a quodam monacho ordinis sancti Bernhardi editus Wiene anno 1422. In die sancti Bonifacy et sociorum eius Nurenbergis in monasterio sancti Egidij finitus predictus tractatus per manus fratris Hainrici conventualis monasterii etc. | |
191r | Tit.: (Rot) Divisiones operis precedentis 1. In prologo huius tractatus primo dicitur quod qui habet possessiones et bona temporali non possunt Christum sequi ... — ... 59. Quomodo abbates et praelati circa salutem subditorum vigilare curam et sollicitudinem gerere tenentur. – (193r Schlussschrift) Expliciunt capitula illius tractatus etcetera. | |
(193v-237r) | Florilegium asceticum 'Cum peccantes'. 1 ![]() | |
193v | Tit.: [ohne Titel] Beda: Cum peccantes quosque conspicimus non facile iudicamus eos sed magis in eorum interitu defleamus ... Augustinus: Duobis modis a domino unusquisque peccator respicitur cum vel a peccato convertitur aut ex peccato punitur ... — ... sed tu magis intime lector. | |
(237r) | Pater noster peccatorum (RB 9146; Hohmann Nr. 277; Bloomfield 8152). 1 ![]() | : |
237r | Cum peccatores in mortali peccato existentes et nolentes converti dicunt dominicam orationem sic: Pater noster, potest Deus dicere eis: Non sum pater vester, sed diabolus, cuius opera facitis et voluntatem ... — ... a quibus nos custodiat miseratio divina, qui sine fine vivit et regnat Deus in saecula saeculorum. Amen. | |
(237v-239r) | Epistola cuiusdam magistri Parisiensis contra proprietatem (Ed.: E. Martène u. U. Durand, Thesaurus novus anecdotorum I. Paris 1717, Sp. 1738-1742 [Nachdruck New York 1968] Lit.: VL VII 1989) 846 f. B. D. Haage, Ch. Stöllinger-Löser). 1 ![]() | |
237v | Epistola cuiusdam egregii magistri Parisiensis de vitio proprietatis, quam scripsit ad quendam canonicum regularem... Christus Iesus Dei aeternus filius qui est fons et origo omnium sanctarum religionum vos dirigat in agendis operibus ... — ... ad faciendum perficiendumque quod bonum est sit semper vobiscum et cum Spiritu vestro. Amen. | |
(239r) | Sententiae. 3 ![]() | |
239r | Quicumque dixerit cottidie XV Pater noster per integrum annum ... — ... scilicet quinque milia CCCC et LXV vulnera. | |
239r | Dei adiutorium semper est invocandum unde quantumcumque fervat ignis tribulationis ... — ... cum ipso sum in tribulatione eripias eum etc. | |
239r | Cum numquam advenerit tribulatio exi hospiti tanto benigne eum suscipiendo ... — ... beneveniat anima mea tribulatio. | |
(239v) | Excerpta 'Qualiter unitas in trinitate et trinitas in unitate sit'. 1 ![]() | : |
239v | Nunc domine loquar, te docente, ut fideles laetentur, increduli confundantur ... — ... ita Deus meus, te unum colo et unum adoro etc. | |
(240r-250r) | Caerimoniae regularis observantiae ordinis s. Benedicti in monasterio Sublacensi (Ed.: J. F. Angerer, Caeremoniae regularis observantiae sanctissimi patris nostri Benedicti ex ipsius regula sumptae, secundum quod in sacris locis, scilicet Specu et monasterio Sublacensi practicantur [CCM 11,1]. Siegburg 1985, 7-118). 1 ![]() | |
240r | Quamvis beatissimi patris nostri Benedicti regula | |
(250v-251v) | Leer. | |
(252r-257r) | Expositio in regulam s. Benedicti, Exc. 1 ![]() | : |
252r | Tit.: (Nachgetragen von Bernhard Pez im 1.Drittel 18.Jh.) Bernardus Casinensis Abbas ... domo consistere pedibus suis, nunc foris, nunc in plateis, nunc iuxta angulos insidians (Prov. 7,12). Signum autem adeo abiectionis est in monacho voluntas vagationis ... — ... perseverando usque ad finem vitae perducit. | |
(259v) | Federproben. | |
(259v) | Notiz. mit Datumsangabe (1436?), getilgt, teils unleserlich. | |
(260r-261v) | Leer. | |
(262r-296/Iv) | Abbreviatio librorum Sententiarum (RS 142; Distelbrink 4-8, Nr. 2). 1 ![]() | : |
262r | Quaeritur utrum angelus in primo instanti creationis suae fuerit malus actu propriae voluntatis. Respondeo: Adeo parvula mora fuit ... — ... omnia peccata memorabuntur, ut continue torqueantur. | |
(296v) | Verzeichnis von Wörtern mit 'A longa' und 'A brevis' in der ersten Silbe (Prosodie). | |
(296v) | Federproben. | |
(296v) | Besitzvermerk (siehe Sigle G). | |
(296v) | Schreibervers. Nachtrag. 1 ![]() | |
296v | Qui me scribebat Martinus nomen habebat. | |
(297rv) | Leer. | |
(298r=HDS + VDS) | Brevier-Fragmente. |