Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=918 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 710
MAGNUM LEGENDARIUM AUSTRIACUM (PARS I)
Olim: k 9; k 35; 579    Pergament   358 Bl.   375 × 235   Klosterneuburg, Anfang 14. Jh.
Abbildungen von 1r (D);  20v (D);  22r (D);  36r (D);  47r (D);  55v (D);  71r (D);  78r (D);  107v (D);  154v (D);  177r (D);  179r (D);  183r (D);  188v (D);  231v (D);  237v (D);  245v (D);  263r (D);  277r (D);  277r306v (D);  338v (D);  354r (D)
 VIVARIUM — images (HMML)
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík IV 7-22 (online).
Foliierung: mittelalterliche Tintenfoliierung in römischen Zahlen und schwarzer Tinte, ggf. korrigiert in Bleistift in moderner Hand
Lagen: (III + 1)7 + 44.IV358
Lagen in römischen Zahlen durchnummeriert. Kustoden. -- Hartes, durch intensive Benutzung beschmutztes Pergament. Blatt I abgelöst. Zahlreiche kleine Löcher und Riße, die ursprünglich zugenäht waren. Blätter ungleich beschnitten. Am unteren Rand, frühere Marginalien ausradiert oder abgeschnitten.
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2   
Schriftart: Textualis – Marginalien
Schriftspiegel, Zeilenlinierung, Einstichlöcher. -- Mehrere Schreiber. Wenig Marginalien
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Flechtbandinitiale(n)   Fleuronnéeinitiale(n)   Federzeichnung(en)   
Flechtbandinitialen: 1r, 55v, 62r, 107v, 114r, 120v, 122v, 125v, 129r, 131r, 132r, 163r, 183r, 188v, 193v, 201v, 205v, 208r, 231v, 232v, 234r, 237v, 245r, 247r, 250v, 251v, 256r, 260r, 285v, 306v, 330r, 331v, 333v, 335v, 338v, 342v, 349v, 352r, 354r. Flechtbandinitialen mit Fabelwesen: 36r, 71r, 78r, 245v, 277r, 283r. Rot-blaue Fleuronnéeinitialen: 20v, 22r, 130v, 177r, 179r, 219v, 225r, 244r, 263r, 297r. Auf 154v, rote Fleuronnéeinitiale. Zahlreiche kleine Fleuronnéeinitialen, abwechselnd rot und blau, oder rote Lombarden zu den Kapitelanfängen. Auf 197v unten, Federzeichnungen. Nota-Zeichen auf 81r, 87r, 322r.

Hs. enthält 2 Fragmente
VDSVDS   Pergament   Klosterneuburg, 4. Jahrzehnt 15. Jh.
HDSHDS   Pergament   Klosterneuburg, 4. Jahrzehnt 15. Jh.
F: = F151

Einband: um 1840     Halbfranzband     Golddruck   Schmucklos        
Werkstatt: Klosterneuburg
Rückentitel: Vitae aliquot Sanctorum. Nur hinten gut erkennbarer Abdruck vom alten, roten Einband. Rostspuren einstiger Ankettung und von zwei Schließen am langen Schnitt. Buchblock beschnitten; Pergament am Rande gelb gefärbt, heute verblasst. Vorne und hinten neue Schutzblätter aus Papier.


Besitzvermerke der Stiftsbibliothek: (1r, 146r, 357v) Liber beate Marie virginis in Neuburga claustrali. Olim-Signaturen: (4r) k 9 (um 1420/1430); (Ir, rot) k 35 (um 1500); (Ir, Bleistift) 579 (17. Jh.).
Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "PL", "CPL", "BHL", "BHM"
alle Initien
Magnum Legendarium Austriacum (01.01. - 27.03.).
(ehemals VDS / HDS) Bartholomaeus Anglicus OFMDe proprietatibus rerum, Fragm. Fragmente aus diesem Codex discissus auch in: Klosterneuburg, Cod. 89, I*; Cod. 358, I und I*; Fragm. 151 (VDS aus einer Foliohandschrift).
(Ir-v) Tabula contentorum.
(1ra-20rb) Ps. Amphilochius IconiensisVita Basilii Magni (interprete Euphemio) (Ed.: PL 121, c. 738).
   1
1ra Tit.: (Rot) Incipit vita sancti Basilii confessoris
Basilius itaque solus ut sic dicam in terris aequalem et descentem ostendit ... — ... (20rb) in coelesti libro in gloriam et laudem domini nostri Iesu Christi cui cum patre est gloria simul et sancto ac vivifico spiritu nunc et semper in saecula saeculorum Amen.
(20va-21vb) Concordius.
   1
20va Tit.: (Rot) De sancto Concordio martyro passio ipsius
Temporibus Antonii imperatoris orta est gravissima persecutio ... — ... (21vb) daemones expelluntur orationibus eius praestante eo pro cuius amore passus est qui vivit et regnat, deus in saecula saeculorum Amen.
(22ra-36ra) Martina.
   1
22ra Tit.: (Rot) De sancta Martina virgine et martyre
Regnante primum omnium in ambitu totius orbis domino nostro Iesu Christo ... — ... (35vb-36ra) amorem ac fidem in eius annua passione et mereamur cum omnibus sanctis confortes fieri et gloriam invenire apud dominum deum nostrum cui est honor et gloria cum deo patre in unitate spiritus sancti in saecula saeculorum Amen.
(36ra-55va) Iulianus et socii.
   1
36ra Tit.: (Rot) Iuliani martyris et sociorum eius
Beatus Iulianus nobili familia illustris in saeculo erat ... — ... (55va) Passi sunt autem idus Ianuarias regnante domino nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(55va-62ra) Potitus.
   1
55va Tit.: Sancti Pontii martyris (in späterer Hand)
Factum est autem in diebus illis, sanctus Pontius cum esset in infantia constitutus ... — ... (72ra) annorum enim erat xii regnante domino nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(62ra-71rb) Venantius Fortunatus Vita et miracula sancti Hilarii (CPL 1038 BHL 3886).
   1
62ra Tit.: (Rot) De sancto Hylario episcopo
Igitur beatus Hilarius, Pictavorum episcopus, regionis Aquitanae oriundus fuit ... — ... (71rb) perfusus luce exultantibus laetatur sanctis ipso praestante deo et domino nostro Iesu Christo, qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum Amen.
(71rb-77vb) Marcellus.
   1
71rb Tit.: (Rot) Passio sancti Sisinnii dyaconi
Tempore, quo Maximianus Augustus rediit de partibus Africae ad urbem Romam volens placere ... — ... (77vb) et quousque mundus steterit regnante domino nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(78ra-107va) Sebastianus.
   1
78ra Tit.: (Rot) Vita sive legenda beatissimi et praeclarissimi Sebastiani martyris
Sebastianus vere christianissimus Mediolanensium eruditus civis vero Narbonensis ... — ... (107va) domum suam fecit ecclesiam cui omnes operes suas ad Christianorum refrigerium derelinquens fecit sibi ipsam ecclesiam haeredem in Christo.
(107va-114rb) Ambrosius Mediolanensis Vita et passio Agnetis.
   1
107va Tit.: (Rot) Agnetis
Ambrosius servus Christi virginibus sacris diem festum sanctissimae celebremus ... — ... (114rb) obsecrans caritatem spiritus sancti ut labor noster in vera imitatione fructum in conspectu domini valeat invenire.
(114rb-120vb) Vincentius Caesaraugustanus.
   1
114rb Tit.: (Rot) Passio sancti Vincentii martyris
Probabile satis est ad gloriam Vincentii martyris quod descripto passionis eius titulo ... — ... (120va) cumulatius consecratus sit ut sit nomen eius domini benedictum in saecula saeculorum Amen. (120vb) procul a muro urbis eius nominis basilica a Brunhilde quondam regina ut fertur est aedificata. Tu autem.
(120vb-122va) Polycrates (?)Vita Timothei apostoli (BHL 8294).
   1
120vb Tit.: (Rot) De sancto Tymotheo apostolo
Multi multas historias et vitas, mortes etiam conversationes ac fides deo amabilium et sanctorum virorum conscripserunt ... — ... (122va) Asiam peregrino et apud nos regnante domino nostro Iesu Christo, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(122va-125vb) Conversio Pauli.
   1
122va Tit.: (Rot) De conversione sancti Pauli
Fuit vir nomine Saulus eruditissimus in libris Moysi et cunctis legis ... — ... (125vb) sub die tertio kalendas Iulii regnante domino nostro Iesu Christo cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(125vb-129ra) Proiectus Arvernensis.
   1
125vb Tit.: (Rot) Preiecti martyris
Superna caritas Christi, cuius alternantur nutu sidera die pariter ... — ... (129ra) sicque vir sanctus servabat in pectore virtutem districtionis et patientiae.
(129ra-130va) Ado Viennensis Passio Polycarpi.
   1
129ra Tit.: (Rot) De sancto Policarpo episcopo et martyre
Sanctus Polycarpus beati Iohannis apostoli discipulus et ab eo Zmirnae episcopus ordinatus ... — ... (130va) et apud praefatam urbem martyrio coronati sunt.
(130va-132ra) Cassiodorus Historia tripartita (Auszug). lib. X, cap. 3-20.
   1
130va Iohannis episcopi Constantinopolita in celebratio commoda a nobis veneratione tractatur ... — ... (132ra) in praescriptis invenire valebit depulsionem.
(132ra-154va) Hieronymus Dormitio sanctae Paulae viduae (BHM 108).
   1
132ra Tit.: (Rot) Vita sancte Paule vidue
Si cuncta mei corporis membra vertentur in linguas et omnes artus humanae voce resonarent ... — ... (154va) Omne autem vitae tempus implevit lvi annis mensibus octo diebus viginti unum.
(154vb-163rb) Ignatius.
   1
154vb Tit.: (Rot) Passio sancti Ignatii martyris
Cum Traianus Romanorum suscepisset imperium Ignatius discipulus Iohannes apostoli et evangelistae ... — ... (163rb) et sedem episcopatus tenebat praestante domino nostro Iesu Christo qui cum deo patre et spiritu sancto vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum Amen.
(163rb-177rb) Brigitta.
   1
163rb Tit.: (Rot) Eodem die sancta Brigida
Sancta itaque Brigida, quam Deus praescivit ad suam imaginem praedestinavit a Christianis ... — ... (177rb) ex ore evangelico sectantibus exaudiat, adiuvante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum Amen.
(177rb-208rb) Purificatio sanctae Mariae virginis . Septem sermones.
   7
177rb Tit.: (Rot) Purificatio sancte Marie virginis
Purificatio sanctae Mariae quando cum infante Iesu repraesentata est in templo ... — ... (179ra) ad laudem Christi semper ferventius inhaerere potuisset Amen.
179ra Tit.: (Rot) Item de purificatione sancte Marie
Postquam impleti sunt dies purgationis Marie secundum legem Moysi, tulerunt illum in Ierusalem ... — ... (183rb) cum ipso substantialiter deus censebitur.
183rb Tit.: (Rot) Item de eodem sermo
Superni luminis iudex et curiae coeli ... — ... (188rb) salvae fient per salvatorem omnis carnis, dominum nostrum Iesum Christum qui cum deo patre sanctoque spiritu eadem divinitate vivit et regnat, deus per omnia saecula saeculorum Amen.
188va Tit.: (Rot) Item sermo de eodem
Postquam completi sunt dies purgationis Iesu et caetera, candor splendificus ... — ... (193vb) laboris septimam sabbati transeundo purificetur per dominum nostrum Iesum Christum qui eius vocem simul et naturam assumpsit, qui vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum Amen.
193vb Tit.: (Rot) Item de eodem
Secundum legem Moysi tulerunt dominum Iesum in Ierusalem ut sisterent eum domino ... — ... (201rb-va) deus in Syon semper positus concinere replebimur in bonis domus tuae.
201va Tit.: (Rot) Item de eodem
Ecce iste venit in montibus et transiliens coles. Ecce video, ait, potentiae dei venientem. Quo vadis, domine? ... — ... (205va) purificari voluit vivens et regnans deus per omnia saecula saeculorum Amen.
205va Tit.: (Rot) De eodem
Audivimus suadentem regi Achaz Isaiam petere signum a domino sive in profundum infernum ... — ... (208ra) participes faciat nos gloriae et beatitudinis suae, Iesus Christus filius tuus, dominus noster, qui est super omnia deus benedictus in saecula. Mater patris et filia salvet nos per saecula Amen.
(208rb-219vb) Blasius.
   1
208rb Tit.: (Rot) Passio sancti Blasii episcopi
Temporibus Licinii imperatoris qui Constantini Augusti sororem habebat et rerum summam ... — ... (219vb) sub praeside Agricolao, regnante domino nostro Iesu Christo, cui est cum patre simul et cum sancto spiritu honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(219vb-225ra) Agatha.
   1
219vb Tit.: (Rot) Agathe virginis et martyris
In Sicilia, urbe Catinensium, sub Diocletiano imperatore et Decio tertio proconsule ... — ... (225ra) mortis et incendii meritis sanctae martyris eos liberasset, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(225rb-231va) Dorothea.
   1
225rb Tit.: (Rot) Passio sancte Dorothee virginis et martyris
In diebus illis in provincia Capadociae, apud civitatem Caesaream, erat quaedam dei puella ... — ... (231va) qui prima hora usque ad undecimam operati sunt per gratiam eius qui glorificat sanctos suos, cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(231va-232vb) Lucianus.
   1
231va Tit.: (Rot) Passio sancti Luciani episcopi et martyris
Lucianus, vir moribus continentia et eruditione praecipuus ... — ... (232vb) in carcerem ibique quasi absque tumultu populi necari.
(232vb-234ra) Scholastica.
   1
232vb Soror sancti Benedicti Scholastica nomine omnipotenti deo ab ipso infantiae tempore ... — ... (234ra) quorum mens una in deo semper fuerat eorum quoque corpora nec sepultura separet.
(234ra-237vb) Valentinus.
   1
234ra Tit.: (Rot) Passio sancti Valentini martyris
Propheta loquitur ad deum: Secundum altitudinem tuam multiplicasti filios hominum ... — ... (237vb) sepulti sunt populis collaudantibus dominum Iesum Christum qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum Amen.
(237vb-244ra) Iuliana.
   1
237vb Tit.: (Rot) Iuliane virginis
Benignitas salvatoris domini nostri Iesu Christi ... — ... (244ra) sub imperatore Maximiano, regnante domino nostro Iesu Christo, qui vivit et regnat cum patre et filio in unitate sancti spiritus per infinita saecula saeculorum Amen. Tu autem, domine, miserere nobis.
(244rb-247rb) Augustinus Sermones.
   3
244rb Tit.: (Rot) In kathedra sancti Petri apostoli sermo beati Maximi episcopi
Institutio solemnitatis hodiernae a senioribus nostris kathedrae nomen accepit ... — ... (245ra) cum Christo in aeternum esse mereamini quod ipse praestare dignetur qui vivit et regnat, deus per omnia saecula saeculorum Amen.
(Ed.: PL 38, 2100-2101)
244rb Tit.: (Rt) Item alter sermo unde supra
Nostis, fratres carissimi, beatissimum Petrum in salvatoris passione suis erroribus profecisse ... — ... (247rb) ille auxilium solitum non negabit Iesus Christus dominus noster, qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum Amen.
(Ed.: PL 38, 2102-2103)
245ra Tit.: (Rot) Item de eodem
Quamvis sollemnitas festivitatis hodiernae a nobis merito honoretur ... — ... (245vb) pro quo sacrificia deo offert in aeternum cum sanctis mereatur esse, praestante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat.
(Ed.: PL 38, 2101-2102)
(247rb-250rb) Thecla.
   1
247rb Tit.: (Rot) De sancta Tecla virgine legenda
Sub Nerone, Romanorum principe, Paulus apostolus verbum dei evangelizandum ... — ... (250rb) migravit ad dominum, qui vivit et regnat cum deo patre in unitate spiritus sancti per immortalia saecula saeculorum Amen.
(250va-251vb) Ps. Maximus TaurinensisSermo de vita sancti Matthaei.
   1
250va Tit.: (Rot) Sermo beati Maximi de vita sancti Mathie
Heret sensibus vestris, fratres, id quod descripsimus beatos confessores ... — ... (251vb) sibi graviora peccata. Unde nos omnipotens deus emundatos liberet, qui vivit et regnat in saecula saeculorum Amen.
(251vb-256rb) Wolfhardus Hasenrietanus OSB Vita sanctae Walpurgae (BHL 8765).
   2
251vb Tit.: (Rot) Vita sancte Walpurge virginis
Cum igitur sacra virgo Walpurgis totam se in dei amore firmasset ... — ... (256rb) statimque sanitatem ambulandi recepit.
251vb Tit.: (Rot) Vita sancte Walpurge virginis
Cum igitur sacra virgo Walpurgis totam se in dei amore firmasset ... — ... (256rb) statimque sanitatem ambulandi recepit.
(256rb-259va) Nestor.
   1
256rb Tit.: (Rot) Passio sancti Nestoris martiris
Fides nos admonet ad sanctorum martyrum memoriam retrahi et videre memoriam ... — ... (259va) et simul ipso de ligno oranti ubi complevit et dixit, Amen, dimisit spiritum.
(259va-260rb) Ado Viennensis Passio Albini.
   1
259va Tit.: (Rot) Passio sancti Albini martyris
In Britannia passio sancti Albini martiris qui tempore Diocletiani in Verona civitate ... — ... (260rb) cum aliis pluribus viris ac feminis felici cruore dampnavit.
(260rb-262vb) Saturninus, Saturus, Revocatus, Perpetua et Felicitas.
   1
260rb Tit.: (Rot) Saturnini, Saturi, Revocati, Perpetue et Felicitatis martyrium
Valeriano et Gallieno consulibus missa in christianos persecutione violenta ... — ... (262vb) sub Minutio proconsule nona Martii regnante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in unitate spiritus sancti, deus per infinita saecula saeculorum Amen.
(263ra-282vb) Iohannes Diaconus Vita sancti Gregorii Magni (Exzerpte: lib. 1 c. 1-32, 36f., 39-45, lib. 2 c. 1, lib. 3 c. 67-71).
   1
263ra Tit.: (Rot) Incipit vita sancti Gregorii pape liber primus
Gregorius Romanus, arte philosophus, Sordiani viri clarissimi et beatae Silvae filius, praefuit ... — ... (282vb) potuit eo paratior quo dictandi consuetudine doctior perveniret. Tu autem.
(283ra-285vb) Longinus.
   1
283ra Tit.: (Rot) Passio sancti Longini martyris
Quidam, Longinus nomine, fuit in diebus domini nostri Iesu Christi centurio militans ... — ... (285vb) iuxta sepulcrum ipsius glorificans et benedicens deum. Passus est autem sanctus Longinus iiii nonas Decembris.
(285vb-297rb) Patricius.
   1
285vb Tit.: (Rot) Vita sancti Patricii episcopi
Natus est igitur sanctus Patricius in oppido Nemptor nomine, eratque illi soror Lupita ... — ... (297rb) in quo exaltatione et gaudio perfruitur in praesentia trinitatis, cui honor et gloria per infinita saeculorum saecula Amen.
(297rb-306vb) Gertrudis.
   1
297rb Tit.: (Rot) Vita sancte Gerdrudis
Igitur venerabilis virgo Gerdrudis, nobilissimo, ut tradunt historiae Francorum rege Pippino ... — ... (306vb) quae ad honorem et gloriam virginis ipsius beatae Gerdrudis operari dignatus est per Iesum Christum dominum nostrum, cui est cum sancto spiritu honor et potestas et imperium sine fine in saecula saeculorum Amen.
(306vb-330rb) Gregorius Magnus OSB Benedictus (CPL 1713). Dialogi, liber II.
   1
306vb Tit.: (Rot) Vita sancti Benedicti abbatis
Fuit vir vitae venerabilis, gratia dei abbas Benedictus nomine, et in ipso ... — ... (330rb) quae omni tempore vitae suae in eadem quam acceperat salute permansit praestante domino nostro Iesu Christo, qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum Amen.
(330rb-342va) Sermones quinque de annuntiatione sanctae Mariae.
   5
330rb Tit.: (Rot) Sermo de annuntiatione sancte Marie
Vox turturis audita est in terra nostra temporis putationis advenit. Vox turturis ... — ... (331va) et humanitas ingrediatur per annuntiationem hodiernam ad deum qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum Amen.
331va Tit.: (Rot) Item sermo de sancta Maria
Vox turturis, vox caritatis audita est in terra nostrae humanitatis. Hodie vox ista nobis est ... — ... (333va) singulariter inter suos fratres illam tradendam nos accingamus.
335va Tit.: (Rot) Item sermo de eodem
Redemptionis nostrae felix et praepotentissima gratia divinitate patris ... — ... (338va) ut cum domino et domina semper subsistere valeamus et perenniter vivere Amen.
338va Hodie virginitatis coeli, quae apud patrem erat, virginitati terrae ... — ... (342va) per dominum nostrum Iesum Christum, filium Mariae, qui in ara crucis totius mundi solvit peccata hodie, qui vivit et regnat, deus per omnia saecula saeculorum Amen.
342vb Tit.: (Rot) Item sermo de eodem
Hodie, dilectissimi, sacratissimae virginis Mariae annua dies singularis annutiationis ... — ... (335va) hodie per Gabrielem, per aurem introivit virginis rex ipse, coelorum vivens et regnans, deus per omnia saecula saeculorum Amen.
(342va-349va) Miracula beatae Mariae virginis.
   1
342va Tit.: (Rot) Quedam exempla sive miracula de sancta Maria virgine et primo de quodam presbitero
Sacerdos quidam erat parochiae cuiusdam, devotus deo serviens ac honeste vivens ... — ... (349va) utpote nobilissimus satis honorifice se conversari posse non ambigebat.
(349va-350vb) Thais.
   1
349va Tit.: (Rot) Conversio Thaidis peccatricis
Quaedam fuit mulier nominis Thais tantae pulchritudinis ut pene multi propter eam ... — ... (350vb) et cum eam inde exclusisset, quindecim dies supervixit et quievit in pace.
(350vb-352rb) Marbodus Redonensis Vita Thaisis versificata (BHL 8019).
   1
350vb Tit.: (Rot) Vita eiusdem versifice
Pulchra puella nimis fuit olim nomine Thais ... — ... (352rb) Mi pater ausculta, nec ego paro dicere multa.
(352rb-354ra) Castulus.
   1
352rb Tit.: (Rot) Passio sancti Castuli martyris
Hodie, fratres carissimi, venerabilem diem passionis praecipui martyris Christi, sancti Castuli ... — ... (354ra) et missa est super eum massa arenaria et ita cum palma matryrii migravit ad Christum.
(354ra-357va) Rupertus.
   1
354ra Tit.: (Rot) Vita sancti Rudberti confessoris
Hodierna festivitas sanctissimi ac beatissimi patris nostri Ruperti ... — ... (357va) erepti sunt de tenebris ad lumen verum, Iesum Christum dominum nostrum, qui vivit et regnat per infinita saecula saeculorum Amen.