Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=9423 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 570
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 3 B 8    Papier   I, 290 Bl.   300×210   Schnals, 15. Jh. u.a. 1457, 1458   
Provenienz/Letztbesitzer: Schnals, Kartause
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
 Wasserzeichen:  Metadaten  |  Vorschau Bilder  |  Einzelbilder: fol. 270, 271.
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 6, 260-266 (online).

Schrift:
Schriftraum: 216/221 × 143/146    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 36   
Schreiber: Martinus Turner de Gundramsdorf – Schriftart: Bastarda
Zm Schreiber Martinus Turner de Gundramsdorf, monachus professus in domo montis omnium angelorum in Snals (Bl. 108ra, 285rb), s. Neuhauser, Schnals 73. Vom gleichen Schreiber auch ULBT, Cod. 98, dat. 1460. Zur Blütezeit des Schnalser Skriptoriums in der 2. H. des 15. Jh. (bes. unter Prior Friedrich, 1466–1473) s. Neuhauser, Schnals 68–76. Bl. 285va–286rb von anderer Hand, Bastarda.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Einfacher Dekor   Fleuronnéeinitiale(n)   
VI und Falz um der letzten Lage   Pergament   Anfang 14. Jh.
Schrift:
(I) Schriftraum: 248 × 142    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 49/51   
Schriftart: Textualis
Ausstattung: Rubriziert   

Einband: Schnals     15. Jh.     Gotisch     Streicheisenlinien        


Schnalser Signatur am Rücken oben B (?), unten E 40 sowie am VD oben (rot) E (?) [...] und am Spiegel des VD 40. Zur alten Schnalser Signatur (Typ 6) s. Neuhauser, Schnals 81f. Bl. 1r Besitzvermerk der Kartause Schnals 16. Jh. Liber Carthusiae in Snals. Im Schnalser Katalog ULBT, Cod. 915 unter Signatur E 40 eingetragen als „Varia opusc. Hieronymi, Augustini, Bernardi, Origenis, Hugonis, Caesarii, et Bulla Concil. Basileensis de Conceptione M. V. Ms. chart. fol.“. 1784 anlässlich der Aufhebung der Kartause Schnals der ULBT übergeben. Am Spiegel des VD alte radierte Signatur der ULBT II 3 [...].
Vorbesitzer: Schnals, Kartause Allerengelberg , B (?), E 40
Ursula Stampfer

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 6", "Neuhauser, Schnals", "PL", "BHM", "CSEL", "BGOC", "Schneyer", "Goy", "Bloomfield", "CPL", "CC", "Weber", "Weber, Augustinus", "Mansi"
alle Initien
(Ir-v) Fragment eines medizinischen Textes, verschiedene Rezepte.
   1
Ir ]luerem adhibe et bene commisceantur ... — ... ]entalis zinziber I et granum VIII zinziber eufori[
(IIr) Inhaltsverzeichnis.
(1ra-24ra) Ps.-HieronymusRegula monacharum ad Eustochium sacram Deo virginem (PL 30, 403–438. – BHM Nr. 560).
   2
1va Tit.: Incipit regula beati Ieronimi presbyteri et cardinalis ad sacras virgines. Ordo vivendi Deo eximii doctoris Ieronimi presbyteri ad Eustochium sacratam Deo virginem quam in Bethleem cum pluribus Deo dicatis virginibus monasterio sub istius ordinis observantia conclusit et centum eam virginibus ibidem praefecit.
24ra Schlussschrift: Explicit regula sancti Ieronimi presbyteri et cardinalis nec non eximii doctoris ad Eustochium sacratam Deo virginem. Anno domini M° CCCC° LVII° sexta feria ante festum beati Thomae apostoli.
(24rb-42vb) Hieronymus Epistola ad Eustochium (PL 22, 394–425. CSEL 54, 143–211. BHM Nr. 22).
   2
24rb Tit.: Incipit epistola beati Ieronimi presbyteri ad Eustochium virginem.
42vb Schlussschrift: Explicit epistola beati Ieronimi presbyteri ad sacrosanctam ac venerabilem Christi virginem Eustochium Romae generis nobilissimam continens in se magisterium perfectionis et normam omnium virtutum.
(43ra-47rb) Hieronymus Epistola ad Heliodorum monachum (PL 22, 347–355. CSEL 54, 44–62. – BHM Nr. 14).
(47va-55ra) Hieronymus Epistola ad Nepotianum presbyterum (PL 22, 527–540. CSEL 54, 413–441. – BHM Nr. 52).
(55ra-62vb) Hieronymus Epistola ad Rusticum monachum (PL 22, 1072–1085. CSEL 56, 118–142. – BHM Nr. 125).
(63ra-108ra) Ps.-AugustinusSermones ad fratres in eremo (PL 40, 1235–1280, 1323–1324. – Weber, Augustinus I 330, II 111. 24 von insgesamt 76 Sermones; Reihenfolge stimmt nicht immer mit PL überein: 1–4, 6–18, 26, 19–22, 5, 45. Ein weiterer Sermo [Bl. 104ra–106vb] in PL nicht enthalten, nachgewiesen in A. Mai, Nova Patrum Bibliotheca I. Romae 1852).
   2
104ra Tit.: De initiis sanctae conversionis. Sermo vicesimusquartus.
Expl.   ... Tollite iugum meum super vos et discite a me quia mitis sum et humilis corde Amen.
(A. Mai, Nova Patrum Bibliotheca I 226–228: Sermo 108)
108ra Schlussschrift: Expliciunt sermones sancti patris Augustini episcopi Hipponensis ad fratres heremitas per manus fratris Martini Turner de Gundramsdorff, monachi professi domus montis omnium angelorum in Snals Carthusiensis ordinis anno domini 1458. In die Georgii martyris. Quas qui attenta mente perlegerit profecto fructus bonae vitae invenire poterit.
(109ra-161rb) Oglerius de Locedio OCist (= Ps.-Bernardus Claraevallensis) Sermones XV. De sermone dni in ultima coena ad discipulos habito (PL 184, 879–950. – BGOC, Bernard Nr. 7476). Sermo 14 und 15 zusammengefasst.
(161rb-174rb) Ps.-Bernardus ClaraevallensisFeria secunda Paschatis. Sermo. De duobus discipulis euntibus in Emmaus (PL 184, 965–982. – BGOC, Bernard Nr. 6095).
(174va-180vb) Ps.-OrigenesHomilia (Schneyer 8, 113, Nr. 69. Parallelüberlieferung: u. a. Klosterneuburg, Stiftsbibl., CCl 194, 225ra–229rb).
   1
174va Tit.: Omelia Origenis secundum Iohannem.
In illo tempore Maria stabat ad monumentum foris plorans. Dum autem fleret et inclinavit se et prospexit in monumentum. Et reliqua (Ioh. 20,11). Audivimus fratres Mariam ad monumentum foris stantem ... — ... quia vidi dominum et hec dixit mihi etc.
(181ra-201vb) Hugo de Sancto Victore De institutione novitiorum (PL 176, 925–952. – Goy 349, Nr. 53. Bloomfield Nr. 4685).
(202ra-209va) Ps.-Hugo de Sancto Victore = Ps.-Bernardus Claraevallensis = Iohannes Homo DeiTractatus de ordine vitae et morum institutione (PL 184, 561–582. Teiled.: A. Wilmart, Auteurs spirituels et textes dévots du Moyen Âge la-tin. Paris 1971, 94–98. Traktat gegenüber PL nicht vollständig, Textlücken: PL 184, 572C4–14, D9–14; 573B4, 6–13; 574A2–11, 13–15; B1–3, 11–577D15; 578A7–9, 15–B6, 10–13, C1–582D3. Bei 582D9 bricht der Text ab).
   1
202ra Tit.: Incipit tractatulus venerabilis Hugonis de Sancto Victore de vitae et ordine ac morum institutione.
Expl.   ... totisque viribus diripiunt illud. Quod nobis concedat Iesus Christus oboediens Amen.
(215ra-285rb) Caesarius Arelatensis Ammonitiones (Sermones bzw. Homiliae, s. CPL Nr. 1008).
   1
285rb Schlussschrift (rot): Expliciunt admonitiones beati Caesarii episcopi Arelatensis per manus fratris Martini de Gundramsdarf (!) monachi professi in domo montis omnium angelorum in Snals ordinis Carthusiensium. Oretur pro eo propter Deum etc. Anno domini M° CCCC° LVII°.
(215ra) CaesariusSermo 4 (CC 103, 21–25). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 299 (PL 39, 2317–2319. – Weber, Augustinus II 111).
(216va-223vb) CaesariusHomiliae 6-10 (PL 67, 1056–1069).
(225ra) CaesariusSermo 233 (CC 104, 925–931).
(227rb) CaesariusHomilia 11 = Sermo 235 (PL 67, 1069–1072. CC 104, 936–939).
(229ra) CaesariusSermo 236 (CC 104, 940–944).
(231rb) CaesariusSermo 234 (CC 104, 932–935).
(232rb) CaesariusSermo 72 und Sermo 77 (CC 103, 303–306 und 319–323). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 283 und unmittelbar anschließend Sermo 286 (Inc. leicht abweichend: Timendum est valde illud quod scriptum Maledictus homo qui facit opus Dei fraudulenter ...) (PL 39, 2280–2282 und 2285–2287. – Weber, Augustinus II 111).
(235rb) CaesariusHomilia 12 = Sermo 237 (PL 67, 1072–1075. CC 104, 944–949).
(237rb) EucheriusHomiliae quaedam (PL 50, 836–841).
   1
237rb Tit.: Ut laborem in opere Dei. Omelia 13a.
Expl.   ... nulla infirmitate possunt laxari mentes oportet, efficatiam interioris hominis exerceri. Ostendamus itaque nos ad humilitatis exercitium ad sapientiae ad benevolentiae studium ad compunctionis et caritatis augmentum ut hiis spiritualibus quibusdam gradibus ascendere mereamur ad praemia domini nostri Iesu Christi cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(240vb) CaesariusSermo (vgl. CC 104, 966).
   1
240vb Tit.: De negligentia Omelia 14a.
Fidelium exhortatores animarum ministri sunt ... — ... ut in angelicas beatitudines transferri obtineat qui in hoc saeculo angelicas devicerit potestates.
(242rb) CaesariusSermo 23 (CC 103, 103–107). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 269 (PL 39, 2245–2247. – Weber, Augustinus II 111).
(244rb) CaesariusSermo 135 (CC 103, 555–560).
(245va) CaesariusSermo 45 (CC 103, 200–205). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 313 (PL 39, 2344–2347. – Weber, Augustinus II 111).
(246ra) CaesariusSermo (vgl. CC 104, 964).
   1
246ra Tit.: Ammonitio de caritate. Omelia 17a.
Ecce quam bonum et quam iocundum habitare fratres in unum. Id est divini amoris ... — ... appareat in vestris moribus. Ipso adiuvante qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum Amen.
(246vb) Caesarius (?)Ammonitio de institutione ad incipientes.
   1
246vb Tit.: Admonitio de institutione ad incipientes.
Sacrae tradunt historiae quod dominus Deus postquam Hebraeorum populum ... — ... agnoverit ex parte perfectione. Qui enim in parvis negligens est sublimium donorum omnino indignum se facit etc.
(251ra) CaesariusSermo 179 (CC 104, 723–729). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 104 (PL 39, 1946–1949. – Weber, Augustinus II 111).
(253ra) CaesariusSermo 30 (CC 103, 129–133). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 308 (PL 39, 2335–2338. – Weber, Augustinus II 111).
(256rb) CaesariusSermo 36 (CC 103, 154–161). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 272 (PL 39, 2253–2256).
(258va) CaesariusSermo 73 (CC 103, 306–309). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 281 (PL 39, 2276–2278. – Weber, Augustinus II 111).
(259vb) CaesariusSermo 64 (CC 103, 274–278). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 257 (PL 39, 2219–2221. – Weber, Augustinus II 111).
(261rb) CaesariusSermo 65 (CC 103, 278–282). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 258 (PL 39, 2221–2223; 2222 Z. 56–66 fehlen. – Weber, Au-gustinus II 111).
(262vb) CaesariusSermo 5 (CC 103, 25–29). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 301 (PL 39, 2320–2323. – Weber, Augustinus II 111).
(264vb) CaesariusSermo 32 (CC 103, 139–142). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 309 (PL 39, 2338–2340).
(266rb) CaesariusSermo 66 (CC 103, 282–284). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 260 (PL 39, 2226–2227. – Weber, Augustinus II 111).
(267ra) Caesarius (?)Admonitio adhortatoria.
   1
267ra Tit.: Ad fratres. Admonitio exhortatoria.
Dominis sanctis et in Christo desideratis fratribus in monasterio constitutis ... — ... et qui in eterna gloria suscitandus sub fine saeculorum redditur. Nunc ecclesiae per se de vestra in filiis merita iam resurgat.
(267va) CaesariusSermo 166 (CC 104, 677–682). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 89 (PL 39, 1915–1918).
(269va) CaesariusSermo 6 (CC 103, 30–36). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 303 (PL 39, 2324–2328. – Weber, Augustinus II 111).
   1
269va Tit.: Admonitio ad populum ut lectiones divinas audire studeat.
At qui potest legere legat, qui vero non potest legere legentem libenter audiat
(272va) CaesariusSermo 34 (CC 103, 147–150). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 276 (PL 39, 2264–2266. – Weber, Augustinus II 111).
(274rb) CaesariusSermo 25 (CC 103, 111–114). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 305 (PL 39, 2330–2331. – Weber, Augustinus II 111).
(275va) CaesariusSermo 79 (CC 103, 325–328). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 314 (PL 39, 2347–2348. – Weber, Augustinus II 111).
(276vb) CaesariusSermo 27 (CC 103, 118–122). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 307 (PL 39, 2334–2335. – Weber, Augustinus II 111).
(278rb) CaesariusApp., Homilia (PL 67, 1163–1166).
(280ra) CaesariusSermo 77 (CC 103, 319–323). = ‹Ps.-Augustinus›: Sermo 286 (PL 39, 2285–2287. – Weber, Augustinus II 111).
(282ra) CaesariusHomilia 13 (PL 67, 1075).
(282va) CaesariusHomilia 14 (PL 67, 1075–1077. CC 104, 648–650. – Weber Augustinus II 111: sermo app. 78).
   1
282va Expl.   ... tamen mortui sunt pares et apud inferos mutate sunt vices.
(283rb) CaesariusHomilia 15 (PL 67, 1077–1078).
(283vb) CaesariusHomilia 16 (PL 67, 1078–1079).
   1
283vb Expl.   ... implere contendite cui est honor et gloria in saecula saeculorum Amen.
(284rb) CaesariusHomilia 17 (PL 67, 1079–1080).
   1
284rb Expl.   ... Zizania homines peccatores erunt.
(284vb) CaesariusHomilia 18 (PL 67, 1081–1082).
(285va-286rb) Syllabus des Konzils zu Basel, 1439: De conceptione BMV (Druck: Mansi 29, Sp. 182–183).