Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=966 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 749
ZUSAMMENGESETZTE HANDSCHRIFT MIT PHILOSOPHISCHEN TEXTEN
Olim: -    Pergament   199 Bl.   323 × 240   1. Hälfte 14. Jh.
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-147) Anfang 14. Jh.; 2  (148-199)
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík IV 144-147 (online).
Foliierung: moderne Foliierung in schwarzer Tinte

Teil 11-147   Pergament   Anfang 14. Jh.
Lagen: 3.IV24 + VI36 + IV44 + III50 + IV58 + (VI-2)68 + IV76 + 2.V96 + 6.IV144 + III
Lagenzählung ggf. in römischen Zahlen. Kustoden. -- Dieser Teil mag selbst auch zusammengesetzt sein. Langenzählungen fangen mehrmals neu an. Beginnend mit Bl. 37, stellenweise durch Benutzung stark verschmutzte Blätter. -- Pergament mit einigen kleinen Löchern (Bl. 13, 60, 62, 72, 75, 82, 103, 108, 138, 139 und 144) und Rißen (Bl. 7, 26, 30, 33, 46, 69, 75, 76, 92, 98, 103, 113, 118, 128, 142 und 143).
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2   
Schriftart: Textualis cursiva – Marginalien
Schriftspiegel, Zeilenlinierung, Einstichlöcher. -- Mehrere Schreiber. Marginalien in unterschiedlichen Händen, aus unterschiedlichen Zeiten.
Ausstattung: Rubriziert   Federzeichnung(en)   
Rote Lombarden, Absatzzeichen. Schmuck am Rande oder Initialen angehängt auf 7v, 12r, 16v, 37v, 55r. Unterstreichungen in schwarzer Tinte. Rubrizierung fehlt in den zwei anonymen Schriften auf 35r-36r und 67v-68r. Zahlreiche, unterschiedliche Zeigehände (z.B.: 10r, 37v-45r, 48v, 52r, 53r, 58r-v, 65r, 69r-73r, 75r, 76r-v, 78r-v, 79r, 80v, 81r-v, 84r-v). Auf 107r, "Windmappe" der Welt.
Teil 2148-199   Pergament   
Lagen: 6.IV195 + II199 (?)
Zum Anfang, stellenweise noch sichtbare Lagenzählung in arabischen Zahlen. -- Pergament guter Qualität, 148r und Ränder sehr verschmutzt, zum Ende ein paar Flecken. Loch in Bl. 151, 175, 183, 184, 189, 190, 192, und Riß in Bl. 168, 169, 195.
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2   
Schriftart: Textualis cursiva
Schriftspiegel, Zeilenlinierung, Einstichlöcher. -- Ein Schreiber, nur Tintenwechsel.
Ausstattung: Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Fleuronnéeinitialen auf 148r, 153v, 171r, 176r, 187r. Rot-blaue Rubrizierung. Zeigehand auf 161r und 189r.

Einband: um 1840     Halbfranzband     Golddruck   Schmucklos        
Werkstatt: Klosterneuburg
Rückentitel in Golddruck: Joannis de Jenduno quaestiones rhetoricae. Buchblock beschnitten, trotzdem ungleichmäßig; Pergament am Rande gelb gefärbt. Neue Vor- und Nachsatzblätter aus Papier. Spuren einstiger Ankettung auf 198v-199v.


Besitzvermerke der Klosterneuburger Stiftsbibliothek: (1r, 82r, 198v) Liber sancte Marie in Newnburga claustrali. (15. Jh.) Auf 1r, unten, Inhaltsverzeichnis in zwei verschiedenen Händen: In hoc opere continentur sequentes: Quaestiones Rhetoricae Iohannis de Ienduno Excerpta quaedam ex Seneca. Conclusiones super Physicam. Physica Alberti cum Tractatu de Meteoris. Item Summa Physicorum doctoris Thomae de Aquino. Keine frühere Signatur.
Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "Lohr LAC", "PL", "CPL", "Kaeppeli", "Shooner"
alle Initien
Teil 1
(1ra-28vb) Iohannes de Ianduno Quaestiones super Rhetoricam Aristotelis (Lohr LAC I.1, 303).
   1
1ra Viro quem nedum generis ingenuitas, sed et multiformis intelligentiae decor reddit illustrem, domino Hanibalto de Cecano Canonico Parisiensis suus Iohannes de Genduno... Et si dubiorum sunt artem rethoricam ... — ... (28vb) ad quem nos perducat verus doctor qui est virtus virtutum. Deo Gracias. Expliciunt exornationes sententiarum. (Additamentum) Si quid hoc opusculo reperiatur erroneum aut diminutum, totum delictum suo ascribat studio, qui inbecilli tam grave non pepercit onus inponere dorso. Amen.
(29ra-33va) Seneca, Lucius Annaeus Epistolae (excerpta).
   1
29ra Tit.: (Rot) Exceptiones (!) epistolarum Senece pro virtutibus et contra vicia de commendacione paupertatis
Paupertas est parvi passio honesta ... — ... (33va) sordidus aut obscurus existat. (Rot) Explicit.
(33va-34ra) Martinus Bracarensis (?)Liber de moribus (Ed.: PL 72, 29-32. -- CPL 1090).
   1
33va Tit.: (Rot) Incipit Seneca de moribus
Omne peccatum actio voluntaria est, educatio et disciplina more facit unusquisque ... — ... (34ra) amat quod odium ostendit.
(34ra-vb) Ps. Seneca, Lucius AnnaeusProverbia.
   1
34ra Tit.: (Rot) Proverbia Senece
Aut amat aut odit ... — ... (34vb) cognitio physice.
(35ra-36rb) Tractatus philosophicus de gustu. De saporibus.
   1
35ra Omne cui lingua obviat aut agit in gustum, aut gustus agit in ipsum ... — ... (36rb) et subtiliat et aperit et prohibet.
(36v) Leer.
(37ra-67rb, 88ra-147ra) Albertus de Orlamünde OP Summa naturalium Alberti de Orlamünde (Philosophia pauperum), cum commentario (Kaeppeli 112).
   1
37ra Philosophia dividitur in tres partes. Iste liber prima sui divisione dividitur in quinque tractatus ... — ... (147ra) qua bonum eligitur gratia assistente, et malum fugitur gratia te exeunte per infinita saecula saeculorum Amen. (Additamentum) Hic distinguit consensum secundum theologos... manifesta. (Rot) Finito libro sit laus et gloria Christo.
(67va-68ra) Nota de sophismatibus.
(68v) Leer.
(69ra-87ra) Albertus de Orlamünde OP Philosophia pauperum, sine commentario (unvollständig; tractatus I-III).
   2
69ra Tit.: (in späterer Hand) Alberti philosophia super quinque libris Aristotelis cuius prima pars correspondet libris physicorum Aristotelis
Philosophia dividitur in tres partes: in logicam, ethicam et physicam, sive rationalem, moralem et naturalem, de quibus aliis duobus obmissions ad praesens de sola physica sive naturali intendimus ... — ... (87ra) Confusio est quando non proportionantur virtutes partium, sed tamen trahitur ad speciem. Et haec de... ad praesens dicta sufficiant. (Additamentum) Mixtio vero est quando proportionantur virtutes et trahitur ad speciem.
77r-v Leer
(87v) Leer.
(147v) Divisio caelorum secundum theologos. Divisio caelorum secundum philosophos. Dua notae.
Teil 2
(148ra-199rb) Thomas de Aquino Commentarius in libros Physicorum (Ed.: Opera omnia XVIII. Parma 1865, 226-338; Opera omnia XXII, ed. Vives. Paris 1875, 292-709; Opera omnia II, editio Leonina. Roma 1884, 3-458; A. M. Pirotta (ed.), S. Thomae Aquinatis In VIII Libros De physico auditu sive Physicorum Aristotelis commentaria. Napoli 1953; M. Maggiolo (ed.), S. Thomae Aquinatis In VIII libros Physicorum Aristotelis expositio. Torino 1954. -- Shooner 1200; Lohr LAC I.2, 176.).
   1
148ra Quia liber Physicorum, cuius expositioni intendimus, est primus liber scientiae naturalis, in eius principio oportet assignare ... — ... (199rb) in primo principio totius naturae quae est super omnia, deus benedictus in saecula Amen. (SCHLUSSCHRIFT) Explicit summa super librum physicorum per fratrem Thomam de Aquino ordinis praedicatorum, etc.
(199v) Leer.