Melk OSB, Stiftsbibl., Cod. 1749

Missale O.F.M. - Süddeutschland (?), Anfang 14. Jh. bis 2. Hälfte 15. Jh.

Datum
Sonntagsbuchstabe
ABCD Fest Standort (in B) Anmer-
kungen
01.01. A Kal. + + - - Circumcisio dni 18r
01.01. A Kal. + - - - Blasii epi. et conf. -
01.01. A Kal. + - - - Martine v. et m. -
01.02. B IIII Non. + + - - Octava sci. Stephani prothomr. 18r
01.03. C III Non. + + - - Octava sci. Iohannis ewangeliste 18r
01.04. D II Non. + + - - Octava sanctorum innocentum 18r
01.05. E Non. + + - - Vigilia 18r
01.06. F VIII Id. + + - - Epyphania dni 18v
01.10. C IIII Id. + - - + Pauli heremite (com.) -
01.11. D III Id. + - - - Ygini pape et mr. -
01.13. F Idus + + - - Octava epiphanie 19v
01.14. G XIX Kal. + + - - Felicis in pincis presbiteri et mr. 131r
01.15. A XVIII Kal. + - + + Mauri abbatis (com.) -
01.16. B XVII Kal. + + + - Marcelli pape et mr. 131v
01.17. C XVI Kal. + - - + Anthonii abbatis -
01.18. D XV Kal. + + + - Prisce virginis et mr. 131v
01.19. E XIIII Kal. + + - + Marii, Marthe, Audax et Abacuc martyrum 131v
01.20. F XIII Kal. + + + + Fabiani pape et mr. Sebastiani mr. 131v
01.21. G XII Kal. + + + + Agnetis virginis et mr. 132r
01.22. A XI Kal. + + - + Vincencii et Anastasii martyrum 132r
01.23. B X Kal. + - + - Emerenciane virg. et mr. -
01.25. D VIII Kal. + + + - Conversio sci. Pauli 132r
01.27. F VI Kal. + - - + Iohannis Chrysostomi ep. cf. -
01.28. G V Kal. + + + + Agnetis secundo 133r
01.31. C II Kal. + - - - Ciri et Iohannis martyrum -
02.01. D Kal. + - - + Ignacii epi et mr. -
02.02. E IIII Non. + + + - Purificacio sce. Marie virginis 133r
02.03. F III Non. + - - + Blasii epi. et mr. -
02.04. G II Non. + - - - Giliberti conf. -
02.05. A Non. + + + + Agathe virg. et mr. 134r
02.06. B VIII Id. - - - + Dorotheae v. m. -
02.10. F IIII Id. + - - + Scolastice v. (III l.) -
02.14. C XVI Kal. + + + - Valentini presbiteri et mr. 134v
02.14. C XVI Kal. + - - - Translacio sci. Anthonii confessoris* -
02.16. E XIIII Kal. - - - + Iulianae v. m. -
02.22. D VIII Kal. + + + - Kathedra sci. Petri apostoli 134v
02.23. E VII Kal. + - - + Vigilia -
02.24. F VI Kal. + + - + Mathie apostoli* 135r
02.25. G V Kal. - - - + Walpurgis v. -
02.27. B III Kal. - - - + Transl. Chrysogoni m. -
02.28. C II Kal. - - - - Romani abb. cf. -
03.03. F V Non. - - - + Cunigundis imp. v. -
03.07. C Non. + + - + Perpetue et Felicitatis v. et mr. 135v
03.09. E VII Id. + + - - Quadraginta martyrum 135v
03.12. A IIII Id. + + + + Gregorii pape et mr. 135v
03.17. F XVI Kal. + - - + Gerdrudis v. -
03.21. C XII Kal. + + + + Benedicti abbatis 135v
03.24. F IX Kal. - - - + Quirini reg. m. -
03.25. G VIII Kal. + + + - Annunciacio gloriose virginis Marie 135v
03.26. A VII Kal. - - - + Castuli m. -
03.27. B VI Kal. - - - + Ruperti ep. cf. -
04.14. F XVIII Kal. + + + + Tyburcii et Valeriani martyrum 136r
04.17. B XV Kal. + - - - Aniceti pape et mr. -
04.22. G X Kal. + - - - Sotheris pape et mr. -
04.22. G X Kal. + - - - Gay pp. et mr. -
04.23. A IX Kal. + + + - Georgii mr. 136r
04.25. C VII Kal. + + + - Marci ewangeliste 136r
04.25. C VII Kal. + - - - Letanie maiores -
04.26. D VI Kal. + - - - Cleti pape et mr. -
04.26. D VI Kal. + - - - Marcellini pape et mr. -
04.28. F IIII Kal. + + + - Vitalis mr. 136v
04.29. G III Kal. + - - - Petri mr. de ordine predicatorum -
05.01. B Kal. + + + - Philippi et Iacobi apostolorum 137r
05.03. D V Non. + + + - Invencio sancte crucis 137v
05.03. D V Non. + + - - Alexandri, Evencii, Theodoli et Iuvenalis martyrum 137v
05.05. F III Non. - - - + Godehardi ep. cf. -
05.06. G II Non. + + + + Iohannis ante portam latinam 138r
05.08. B VIII Id. + - + - Apparicio scti. Mychaelis archangeli -
05.10. D VI Id. + + + - Gordiani et Epymachi martyrum 138r
05.12. F IIII Id. + + + - Nerei, Achillei et Pancracii martyrum 138r
05.14. A II Id. + - - - Bonifacii mr. -
05.19. F XIIII Kal. + + + + Potenciane v. 138v
05.22. B XI Kal. - - - + Romani abb. cf. -
05.25. E VIII Kal. + - + - Translacio sci. Francisci -
05.25. E VIII Kal. + + - + Urbani pape et mr. 138v
05.26. F VII Kal. + - - - Eleutherii pape et mr. -
05.27. G VI Kal. + - - - Iohannis pape et mr. -
05.30. C III Kal. + - - + Felicis pape et mr. -
05.31. D II Kal. + - - + Petronille virginis -
06.02. F IIII Non. + + + + Marcellini et Petri atque Erasmi 138v
06.05. B Non. + - - - Bonifacii epi. et mr. et sociorum eius -
06.09. F V Id. + + + - Primi et Feliciani martyrum 138v
06.11. A III Id. + + + + Barnabe apostoli 138v
06.12. B II Id. + + + - Basilidis, Cyrini, Naboris et Nazarii 138v
06.13. C Idus + + + - Anthonii presbyteri et conf. 139r
06.15. E XVII Kal. + + - + Viti, Modesti et Crescencie martyrum 139v
06.16. F XVI Kal. - - - + Transl. Quirini reg. m. -
06.18. A XIIII Kal. + + + - Marci et Marcelliani mr. 139v
06.19. B XIII Kal. + + + + Gervasii et Prothasii mr. 139v
06.20. C XII Kal. - - + - Oct. Antonii cf. -
06.20. C XII Kal. + - - - Silvestri (= Silverii) pape et mr. -
06.21. D XI Kal. + - - - Albani mar. (festum c[er]re) -
06.22. E X Kal. + - - - Paulini epi. et conf. -
06.22. E X Kal. - - - + Achatii et soc. m. -
06.23. F IX Kal. + + - - Vigilia 139v
06.24. G VIII Kal. + + + - Nativitas sci. Iohannis Baptiste 140r
06.26. B VI Kal. + + + - Iohannis et Pauli martyrum 141r
06.28. D IIII Kal. + + - - Leonis pape et conf. 141r
06.28. D IIII Kal. + + + - Vigilia 141r
06.29. E III Kal. + + + - Petri et Pauli apostolorum 141v
06.30. F II Kal. + + + - Commemoracio sci. Pauli 141v
07.01. G Kal. + - - - Octava sci. Iohannis Baptiste -
07.02. A VI Non. - - - + Visitatio Mariae -
07.02. A VI Non. + + + - Processi et Martiniani 141v
07.04. C IIII Non. + - - + Udalrici epi. et conf. (festum c[er]re) -
07.06. E II Non. + + + - Octava apostolorum Petri et Pauli 142r
07.08. G VIII Id. + - - - Kyliani et sociorum eius martyrum -
07.10. B VI Id. + + + - VII fratrum 142v
07.10. B VI Id. + - + - Rufine et Secunde v. -
07.11. C V Id. + - - - Pii pape et mr. -
07.12. D IIII Id. + + - - Naboris et Felicis martyrum 143r
07.13. E III Id. + - - + Margarete virg. et mar. -
07.13. E III Id. + - - - Anacleti pape et mr. -
07.13. E III Id. - - - + Henrici imp. cf. -
07.15. G Idus + - - - Quirici et Iulite martyrum -
07.15. G Idus + - - - Divisio apostolorum -
07.17. B XVI Kal. + - - + Alexii conf. -
07.18. C XV Kal. + - - - Symphorose cum VII filiis suis martyrum -
07.21. F XII Kal. + - + + Praxedis virg. -
07.22. G XI Kal. + + + - Marie Magdalene* 143r
07.23. A X Kal. + + + - Apollinaris epi. et mr. 143r
07.24. B IX Kal. + - - - Christine virg. et mr. -
07.24. B IX Kal. + - - + Vigilia -
07.25. C VIII Kal. + + - + Iacobi apli.* 143v
07.25. C VIII Kal. + - - + Christofori mr. -
07.26. D VII Kal. + - - - Pastoris presbyteri et confes. -
07.26. D VII Kal. - - - + Annae matris Mariae -
07.27. E VI Kal. + - - - Panthaleonis mr. -
07.28. F V Kal. + + - - Nazarii et Celsi, Victoris et Innocencii martyrum 143v
07.29. G IIII Kal. + + - - Simplicii, Faustini et Beatricis 144r
07.29. G IIII Kal. + - - - Felicis pape et mr. -
07.30. A III Kal. + + + - Abdon et Sennen martyrum 144r
08.01. C Kal. + + + - Ad vincula sci. Petri 144r
08.01. C Kal. + - - - Machabeorum martyrum -
08.02. D IIII Non. + + + - Stephani pape et mr. 144v
08.03. E III Non. + + + - Invencio sci. Stephani prothomartyris 144v
08.04. F II Non. + - - - Iustini presbyteri et martyris -
08.05. G Non. + + - - Dominici conf. 144v
08.06. A VIII Id. + + + + Sixti, Felicissimi et Agapiti martyrum 144v
08.07. B VII Id. + + + + Donati epi. et mr. 144v
08.08. C VI Id. + + + - Cyriaci, Largi et Smaragdi 145r
08.09. D V Id. + + - - Romani mr. - III l. 145r
08.09. D V Id. + + + - Vigilia 145r
08.10. E IIII Id. + + + - Laurencii mr. 145r
08.11. F III Id. + + - - Tyburcii et Susanne mr. 145v
08.12. G II Id. + - - - Clare virginis -
08.13. A Idus + + + + Ypoliti et sociorum eius martyrum 145v
08.13. A Idus + - - - Wiperti conf. -
08.14. B XIX Kal. + + - - Eusebii conf. (com.) 145v
08.14. B XIX Kal. + + + - Vigilia 145v
08.15. C XVIII Kal. + + + - Assumpcio sce. Marie 146r
08.17. E XVI Kal. + + + - Octava sci. Laurencii 146v
08.18. F XV Kal. + + + - Agapiti mr. 146v
08.20. A XIII Kal. + - - + Bernhardi abbatis -
08.22. C XI Kal. + - - - Octava assumpcionis -
08.22. C XI Kal. + + + - Thimothei et Symphoriani 147r
08.23. D X Kal. + - - - Anniversarius domini Gregorii IX. -
08.23. D X Kal. + - - + Vigilia -
08.24. E IX Kal. + + + + Bartholomei 147r
08.25. F VIII Kal. + - - - Ludewici conf. regis Francie -
08.26. G VII Kal. + - - - Zepherini pape et mr. -
08.28. B V Kal. + + + + Augustini epi. 147r
08.28. B V Kal. + + - - Hermetis mr. (com.) 147r
08.29. C IIII Kal. + + + - Decollacio sci. Iohannis Baptiste 147v
08.29. C IIII Kal. + + - - Sabina v. (com.) 147r
08.30. D III Kal. + + + - Felicis et Adaucti martyrum 148r
09.01. F Kal. + + - - Duodecim fratrum 148r
09.01. F Kal. + + - + Egidii abbatis (com.) 148r
09.02. G IIII Non. + - - - Anthonii mr. -
09.08. F VI Id. + + + - Nativitas s. Marie 148r
09.08. F VI Id. + + - - Adriani mr. 148r
09.08. F VI Id. - - - + Corbiniani ep. cf. -
09.09. G V Id. + + + - Gorgonii mr. 149r
09.11. B III Id. + + + - Prothi et Iacincti martyrum 149r
09.14. E XVIII Kal. + + + - Exaltacio sce. crucis 149r
09.14. E XVIII Kal. + - - - Cornelii et Cypriani -
09.15. F XVII Kal. + - - - Octava sancte Marie -
09.15. F XVII Kal. + + + - Nicomedis mr. 149v
09.16. G XVI Kal. + + - - Eufemie vir. 149v
09.16. G XVI Kal. + + - - Lucie et Geminiani 149v
09.20. D XII Kal. + - - - Eustachii et sociorum eius -
09.20. D XII Kal. + + + - Vigilia 149v
09.21. E XI Kal. + + + - Mathei apostoli et ewangeliste 150r
09.22. F X Kal. + + - + Mauricii et sociorum eius martyrum 150r
09.22. F X Kal. - - - + Emmerammi ep. m. -
09.23. G IX Kal. + - - - Lini pape et mr. -
09.26. C VI Kal. + + - - Cypriani epi. et mr. 150v
09.27. D V Kal. + + + + Cosme et Damiani martyrum 150v
09.29. F III Kal. + + + - Dedicacio sancti Mychaelis archangeli 150v
09.30. G II Kal. + - - - Pirmini prebyteri et conf. -
09.30. G II Kal. + - - + Ieronimi presbyteri et conf. -
10.01. A Kal. + - - + Remigii epi. et conf. -
10.04. D IIII Non. + + + - Sancti Francisci transitus conf. 151r
10.05. E III Non. - - - + Placidi et soc. m. -
10.07. G Non. + + - - Marci pape et conf. 151v
10.07. G Non. + + - - Sergi, Bachi, Marcelli et Apulei 151v
10.09. B VII Id. + + - + Dyonisii, Rustici et Eleutherii mr. 151v
10.10. C VI Id. + - - - Cerbonii epi et conf. -
10.11. D V Id. + - + - Octava sancti Francisci conf. -
10.13. F III Id. - - - + Colomanni m. -
10.14. G II Id. + + + - Kalixti pape et mr. 152r
10.14. G II Id. + - - - Hedwigis* -
10.16. B XVII Kal. + - - + Galli abbatis -
10.18. D XV Kal. + + + + Luce ewangeliste 152r
10.21. G XII Kal. + - - - Hylarionis abbatis et conf. -
10.21. G XII Kal. + - - + XI milium virginum -
10.22. A XI Kal. + - - - Severi epi. et conf. -
10.25. D VIII Kal. + + - - Crisanti et Darie martyrum 152r
10.26. E VII Kal. + - - - Euaristi pape et mr. -
10.27. F VI Kal. + - - - Yvonis conf. non pont.* -
10.27. F VI Kal. + + + + Vigilia 152r
10.28. G V Kal. + + + - Symonis et Iude apostolorum 152v
10.31. C II Kal. - + + - Vigilia 152v
11.01. D Kal. + + + - Festivitas omnium sanctorum 153r
11.01. D Kal. + + - - Cesarii mr. 153r
11.04. G II Non. + - - - Vitalis et Agricole martyrum -
11.06. B VIII Id. + - - + Leonardi conf. -
11.06. B VIII Id. + - - - Ludewici epi. et conf.* -
11.08. D VI Id. + + + - Quatuor coronatorum martyrum 153r
11.08. D VI Id. + - - - Translacio (Ludewici)* -
11.09. E V Id. + + - - Theodori mr. 153v
11.09. E V Id. + - - - Dedicacio ecclesie salvatoris -
11.10. F IIII Id. + - - - Triphonis et Respicii et Nimphe martyrum -
11.11. G III Id. + + + + Martini epi. 154r
11.11. G III Id. + + - - Menne mr. 154r
11.12. A II Id. + - - - Martini pape et mr. -
11.13. B Idus + - - + Briccii epi. et conf. -
11.16. E XVI Kal. - - - + Othmaris abb. cf. -
11.18. G XIIII Kal. + - - - Dedicacio ecclesie Petri et Pauli apostolorum -
11.19. A XIII Kal. + - - - Ponciani pape et mr. -
11.19. A XIII Kal. + + - + Elizabeth vidue 154r
11.20. B XII Kal. - - - + Transl. Corbiniani ep. cf. -
11.22. D X Kal. + + + + Cecilie virg. et mr. 154r
11.23. E IX Kal. + + + + Clementis pape et mr. 154r
11.23. E IX Kal. + + - - Felicitatis mr. (com.) 154v
11.24. F VIII Kal. + + - + Grisogoni mr. 154v
11.25. G VII Kal. + + - + Katherine virginis et mr. 154v
11.26. A VI Kal. + - - - Petri Allexandrini epi. et mr. -
11.29. D III Kal. + + - - Saturnini mr. (III l.) 129v
11.29. D III Kal. + + + - Vigilia 129v
11.30. E II Kal. + + + - Andree apli. 130r
12.01. F Kal. - - - + Oct. Chrysogoni m. -
12.02. G IIII Non. + - - - Bibiane virg. et mr. (III l.) -
12.04. B II Non. + - - + Barbare virg. et mr. -
12.05. C Non. + - - - Sabe abbatis et conf. -
12.06. D VIII Id. + + - + Nycolai epi. et conf. 130v
12.07. E VII Id. + - - + Ambrosii epi. et conf. -
12.08. F VI Id. - - - + Conceptio BMV -
12.10. A IIII Id. + - - - Melchiadis pape et mr. -
12.11. B III Id. + + - + Damasi (pape) et mr. 131r
12.13. D Idus + + + - Lucie virginis et mr. 131r
12.20. D XIII Kal. + - - + Vigilia -
12.21. E XII Kal. + + + - Thome apli. 131r
12.24. A IX Kal. + + - - Vigilia 13r
12.25. B VIII Kal. + + - - Nativitas dni nostri Iesu Christi 13r
12.25. B VIII Kal. + + - - Anastasie 14r
12.26. C VII Kal. + + + - Stephani prothomartyris 15r
12.27. D VI Kal. + + + - Iohannis apostoli et ewangeliste 16r
12.28. E V Kal. + + + - Sanctorum innocentum martyrum 16r
12.29. F IIII Kal. + + + - Thome epi. et mr. 17r
12.31. A II Kal. + + + - Silvestri pape et conf. 18r

A = Feste des Kalendars (Bl. 1-6) | B = Feste des Missales (Bl. 8-184) | C = Feste des Graduales (Bl. 187-231) | D = Feste des proprium sanctorum auf Bl. 232-239
A, B, C Süddeutschland (?), 1. Hälfte 14. Jh. | D Tegernsee OSB, 2. Hälfte 15. Jh.

Im Kalendar vermerkte Feste im Wortlaut der Handschrift in Kursivschrift wiedergegeben, rot eingetragene Feste durch Fettschrift hervorgehoben. Kalendar ohne computistische Eintragungen (lediglich Solsticium zum 19. Juni). Einige Feste mit Angabe der Festgrade in schwarzer oder roter Tinte (hier in Klammern dem jeweiligen Heiligennamen nachgesetzt): com. bzw. III l. Unklar in seiner Bedeutung der Zusatz festum c[er]re zu Albanus (21.6.) und Udalricus (4.7.). Zu einer Reihe von Tagen auf dem jeweils rechten Seitenrand Zeichen in Form eines durchgestrichenen o nachgetragen (1., 2., 4., 6., 14., 23. Januar etc.); Bedeutung unbekannt.

Geschichte der Handschrift: Im 15. Jh. in Tegernsee OSB (Bistum Freising): Nennung der Patrone Petrus et Paulus, Quirinus, Chrysogonus, Castor im Formular de patronis auf 185v (Blatt im 15. Jh. eingehängt); Formular für die Translationsfeste von Chrysogonus (27.2.) und Quirinus (24.3.) in Teil D der Handschrift.

Beschreibung der Handschrift: Christine Glaßner, Alois Haidinger: Inventar der Handschriften des Benediktinerstiftes Melk. Teil 1: Von den Anfängen bis zum Jahre 1400 (Veröffentlichungen der Kommission für Schrift- und Buchwesen des Mittelalters, Reihe IV (Monographien), Bd. 3/1. Drucklegung 1998.

Abbildungen: ..... In Bearbeitung! ....


Alois Haidinger, 30. Juli 1997