Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=30275 
Heiligenkreuz, Zisterzienserstift, Cod. 108
OSBERNUS GLOCESTRIENSIS. VOCABULARIUS. VERSUS
Pergament   I, 101 Bl.   315×210   Heiligenkreuz, um 1200
 Volldigitalisat
Literatur zur Handschrift: Gsell 1891, 151 (online).Fingernagel 1985, 269-270 (online).Osberno, Derivazioni I, S. XII.F. Bertini, Osberno di Gloucester, in: Les manuscrits des lexiques et glossaires de l'antiquité tardive à la fin du moyen âge. Actes du Colloque international organisé par le "Ettore Majorana Centre for Scientific Culture" (Erice, 23-30 septembre 1994) édités par J. Hamesse (Textes et études du moyen âge 4). Louvain-la-Neuve 1996, 283-297, die Hs. genannt S. 296.F. Dolveck (ed.), Poétique de louange et d'éloge à Cluny au XIIe siècle. Edition critique des œuvres poétiques complètes de Pierre le Vénérable, et de Pierre de Poitiers et du "Mariale" de Bernard de Morlas. Paris 2011 (Ecole de chartes, thèse 2011).
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Rankeninitiale(n)   Figürlicher Buchschmuck   

"Gsell 1891", "Fingernagel 1985", "Osberno, Derivazioni", "Sharpe", "RB", "AH", "LMA", "CALMA"
alle Initien
(Ira-85va, Z. 9 v. u.) Osbernus Glocestriensis Panormia (Derivationes) (Ed. Osberno, Derivazioni I, 5-II 769. Sharpe 1142, S. 408).
(Ira-Ivb) Prolog, unvollständig, Textabbruch (Ed.: Osberno, Derivazioni I, 5-7).
   1
Ira ]multae locubrationis pervigilio plurimoque in lychnis olivo depasto... — ...effibulat brachiolisque strictim venustissimis supparis am[
(1ra-1va) Prolog.
   1
1ra Cum in nocte hiemali multae lucubrationis pervigilio plurimoque in lychnis olivo depasto... — ...cumque paululum ocellis in humum defixis obticuisset, sic tandem coepit ab alto.
(1va) Littera A.
   1
1va Amo, amas, amatum, amavi, verbum activum. Inde hic amamtor, amatoris... — ...diligenter ad memoriam revocate et memoranter ceteris commendate.
(85va, Z. 9 v. u-86ra) Vokabularischer Anhang.
Derselbe Anhang auch in Nürnberg, Stadtbibliothek, Cent. V. 22, 151rb (?). Vgl. I. Neske, Die lateinischen mittelalterlichen Handschriften. Varia. 13.-15. und 16.-18 Jh. (Die Handschriften der Stadtbibliothek Nürnberg IV). Wiesbaden 1997, 61, mit Verweis auf die Parallelüberlieferung in München, BSB, Clm 17154.
   1
85va, Z. 9 v. u Gutturnium vas aquatile quod inferius deguttat aquam... — ...si nostra designant ... ista.
(85va, Z. 8 v. u.-85vb, Z. 9) Vokabularischer Anhang: De vasis (Druck: A. Mai, Classicorum auctorum e Vaticanis codicibus editorum VIII. Rom 1836, 262).
   1
85va, Z. 8 v. u. Gutturnium vas aquatile quod inferius deguttat aquam. Et quia de vasis fecimus mentionem libet jic explicare quibus et quot modis dicuntur. Vasa vinaria: Hemina, flacca, lagena, laguncula... — ...Vasa escalia: ... lances epulentum. De omnibus tamen istis in suis locis plenius disputavimus.
(85vb, Z. 9-85vb, Z. 15 v. u.) Vokabularischer Anhange: De nominibus navium (Druck: A. Mai, Classicorum auctorum e Vaticanis codicibus editorum VIII. Rom 1836, 174).
   1
85vb, Z. 9 De nominibus navium. Musculus dicitur parvis navis. Barca navis mercatoria. Paro navis piratarum. Myoparo navis ex vimine et corio contexta... — ...Lucanus: instabit summis minor ursa cherucis.
(85vb, Z. 15 v. u.-86ra, Z. 10) Vokabularischer Anhange: De proprietatibus ferarum (Druck: A. Mai, Classicorum auctorum e Vaticanis codicibus editorum VIII. Rom 1836, 77-78).
   1
85vb, Z. 15 v. u. De proprietatibus ferarum. Leonum est fremere et rugire, tigridum rachare, pardorum felire... — ...apum bombire vel bomilare, cicadarum frinitare. Haec autem in latinitate scripta reperiuntur et satis proprie pronuntiantur.
(86ra) Gramamtikalische Verse.
Diese Verse gleichfalls in Nürnberg, Stadtbibliothek, Cent. V. 22, 151vb. Nur drei dieser Verse abgedruckt bei: R. W. Hunt, Absoluta. The summa pf Petrus Hispanus and Priscianus Minor, in: R. W. Hunt, The History of Grammar in the Middle Ages. Collected papers. Ed. ... by <G. L. Bursill-Hall (Studies in the history of linguistics 5). Amsterdam 1980, 95-115, die Verse abgedruckt auf S. 97.
   1
86ra Reddit ean dubios, sed ei coniunctio certos. An et ara duo sunt his aequiparanda duobus, ponitur an dubie Graecis, sed ara manifeste. Tertia tamen primae resonat quam quarta secundae (?). Unica si nostra designant quattuor ista.
(86rb-87v) Unbeschrieben.
(87ra-100vb) Vocabularius latinus (RB 9320).
   1
87ra Archos apud Graecos significat tria... - ...scenos dicitur umbra.
(100vb) Nota de substantia.
   1
100vb Substantia dicitur multis modis......
(101ra-101vb) Bernardus Morlanensis (?)Mariale (AH 50/323 [S. 424-428]. LMA I 2001-2002; CALMA II 343, Nr. 8 [hier als echtes Werk behandelt]). Prologus, Rhythmus I-III, 2.
   1
101ra O lumen verum quo lux est facta dierum... - ...munda reos et fac eos bonis dignos caelicis.