|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=30393 |
Heiligenkreuz, Zisterzienserstift, Cod. 23
AUGUSTINUS. HOMILIARIUM
Pergament 180 Bl. ca. 390×280/285 Heiligenkreuz, 1134-1147 und Mitte 12. Jh.
Literatur zur Handschrift: Gsell 1891, 133 (online). — E. von Steinmeyer–E. Sievers, Die althochdeutschen Glossen IV. Berlin 1898 [unveränderter Nachdruck Dublin–Zürich 1969], 265 [Nr. CII Nachtr.]) und 466. — Fingernagel 1985, 149-150 (online). — Weber II, 86. — P. Vaciago, Towards a Corpus of Carolingian Biblical Glossaries. A Research in Progress Report, in: Les manuscrits des lexiques et glossaires de l'antiquité tardive à la fin du moyen âge. Actes du Colloque international organisé par le "Ettore Majorana Centre for Scientific Culture" (Erice, 23-30 septembre 1994) édités par J. Hamesse (Textes et études du moyen âge 4). Louvain-la-Neuve 1996, 127-144, die Hs. genannt S. 134. — Bergmann-Stricker 2, 642, Nr. 23. — Haidinger—Lackner 2015, 91-107, Abb. 106 (fol. 174v). — C. Weidmann, Neue Predigten des Maximus II. zur Fasten- und Osterzeit. Revue bénédictine 125 (2015) 217-265, passim.
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 16)
| Ausstattung: Illuminiert Rubriziert Rankeninitiale(n) |
"Gsell 1891", "Fingernagel 1985", "Weber II", "Bergmann-Stricker", "Haidinger—Lackner 2015", "RB", "PL", "CPL", "CC", "CPPM", "Grégoire", "CSEL", "PLS", "Barré", "Weber I", "Étaix, Homéliaires patristiques", "PG", "CPG", "Étaix 1987"
alle Initien
| (1va-16vb) | Glossarium biblicum (RB 11759). 1 |
| 1va | Tit.: Incipiunt interpretationes verborum. — Prologus, id est praelocutio. Prooemium initium dicendi. Sunt enim prooemia principia librorum, quae ante causae rationem ad instruendas audientium aures coaptantur. — Praesagium, id est praescientia. Pentateuchum, quinque librorum. — Bresith hebraice, Genesis graece, generatio latine. Paradisus est locus in orientis partibus... - ...Sciendum, quod in divina scriptura aliquando historia servatur... sermonibus disputat. |
| (4ra) | Deutsche Glosse zu I Sm (Ed.: E. von Steinmeyer–Eduard Sievers, Die althochdeutschen Glossen IV. Berlin 1898 [unveränderter Nachdruck Dublin–Zürich 1969], 265 [Nr. CII Nachtr.]). Lt. Steinmeyer–Sievers lautet die Glosse sarmeton. In der Handschrift jedoch eindeutig sarmus eton, also sarmuseton (?) zu lesen. |
| (17ra-40va) | Augustinus
  : In Ioannis epistolam ad Parthos tractatus X (PL 35, 1977-2062. Weber II 86; CPL 279). 1 |
| 17ra | Tit.: Incipit expositio beati Augustini episcopi super epistolam Iohannis apostoli et evangelistę. |
| (40vb) | Unbeschrieben. |
| (41ra-121ra) | Homliarium. Ab 59ra bis zum Schluß in Regel übereinstimmend mit Alanus I,5-64. |
| (41ra-vb) | : Sermo 115 (PL 39, 1973-1975; CC 104, 763-766. CPPM IA, 900). 1 |
| 41ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi de adventu domini. — Appropinquante iam sacratissima sollemnitate qua salvator noster inter homines nasci misericorditer voluit... — ...cum iustis et misericordibus pervenire ad aeterna praemia mereamur. Praestante domino nostro Iesu Christo qui... |
| (41ra-vb) | Caesarius Arelatensis
: Sermo 187 (PL 39, 1973-1975; CC 104, 763-766. CPPM IA, 900). 1 |
| 41ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi de adventu domini. — Appropinquante iam sacratissima sollemnitate qua salvator noster inter homines nasci misericorditer voluit... — ...cum iustis et misericordibus pervenire ad aeterna praemia mereamur. Praestante domino nostro Iesu Christo qui... |
| (41vb-42va) | : Sermo 116 (PL 39, 1975-1977; CC 104, 767-770. Grégoire 226, Nr. 2, Alanus II,85; CPPM IA, 901). 1 |
| 41vb | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi de adventu domini. — Sanctam et desiderabilem et gloriosam ac singularem sollemnitatem... — ...cum secura conscientia poteritis accedere et in futuro ad aeternam beatitudinem feliciter pervenire praestante domino nostro Iesu Christo qui... |
| (41vb-42va) | Caesarius Arelatensis
: Sermo 188 (PL 39, 1975-1977; CC 104, 767-770. Grégoire 226, Nr. 2, Alanus II,85; CPPM IA, 901). 1 |
| 41vb | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi de adventu domini. — Sanctam et desiderabilem et gloriosam ac singularem sollemnitatem... — ...cum secura conscientia poteritis accedere et in futuro ad aeternam beatitudinem feliciter pervenire praestante domino nostro Iesu Christo qui... |
| (42va-43ra) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 61 (PL 57, 531-534; CC 23, 244-245. Grégoire 226, Nr. 3, Alanus II,86; CPPM IA, 2070 und IB, 5716). 1 |
| 42va | Tit.: Sermo beati Augustini. — Satis abundeque dixisse me credo tractatu... — ...per quod manibus operamur corde mundamur praestante domino nostro Iesu Christo qui... |
| (43ra-44ra) | Eusebius Gallicanus
: Homilia 1 (CC 101, 15-20. CPPM IB, 4617). 1 |
| 43ra | Tit.: Sermo Eusebii Miseni de nativitate domini. — Audivimus prophetam dicentem de nativitate domini salvatoris... — ...habitaculum procurat in corde Christum portat in corpore. |
| (44ra-45ra) | Eusebius Gallicanus
: Homilia 2 (CC 101, 23-37. CPPM IB, 4618). 1 |
| 44ra | Tit.: Sermo eiusdem Eusebii de nativitate domini. — Bene nostis fratres carissimi et mecum fideliter retinetis beatum prophetam ante multa saecula... — ...qui et sacerdotem egit semetipsum offerendo et sacrificium moriendo. |
| (45ra-va) | : Sermo 119 (PL 39, 1982-1984; CSEL 21, 227-232. Grégoire 324, Nr. 14; CPPM IA, 904). 1 |
| 45ra | Tit.: Sermo Fulgentii episcopi. — Legimus et fideliter retinemus quod sub ipso principio nascentis mundi in primo homine... — ...ut ipse nobis et tibi una cum patre et spiritu sancto tribuat vitam sempiternam. Quod ipse praestare dignetur qui cum patre... |
| (45vb-46rb) | Sedatus Nemausensis
: Sermo de natale domini (CC 104, 775-777; PLS 4, 1927-1929. CPPM 1A, 4370 und 1B, 6416). 1 |
| 45vb | Tit.: Unde supra sermo. — Ecce fratres carissimi adest exoptatus dies quo nobis hodie natus est dominus. Et ideo ipso inspirante et adiuvante paremus illi in cordibus nostris diversorium plenum obsequiis meritorum. Paremus praesepe, paremus cunabula... — ...ita ipso auxiliante agere studeamus, ut tanta ac tam immensa beneficia dei nostri non nobis iudicium pariant sed profectum. Quod nobis ipse praestare dignetur qui... |
| (45vb-46rb) | : Sermo 190 (CC 104, 775-777; PLS 4, 1927-1929. CPPM 1A, 4370 und 1B, 6416). 1 |
| 45vb | Tit.: Unde supra sermo. — Ecce fratres carissimi adest exoptatus dies quo nobis hodie natus est dominus. Et ideo ipso inspirante et adiuvante paremus illi in cordibus nostris diversorium plenum obsequiis meritorum. Paremus praesepe, paremus cunabula... — ...ita ipso auxiliante agere studeamus, ut tanta ac tam immensa beneficia dei nostri non nobis iudicium pariant sed profectum. Quod nobis ipse praestare dignetur qui... |
| (46vab) | Sedatus Nemausensis
: Sermo de natale domini (P. Verbraken, Sermons jumeaux de Sedatus de Nîmes pour la fête de Noël. Révue bénédictine 88 [1978] 81-91; ed. auf S. 87-89. CPPM 1B, 6073 und 6417). 1 |
| 46va | Tit. auf 46rb: Sermo beati Maximi episcopi de nativitate domini. — Dominicae nativitatis sacramentum quanta sit devotione nobis recolendum... — ...ubi sine fine eum glorificemus qui pro nobis hodie cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in aeternum. Amen. |
| (46vb-47rb) | Sedatus Nemausensis
: Sermo de natale domini (P. Verbraken, Sermons jumeaux de Sedatus de Nîmes pour la fête de Noël. Révue bénédictine 88 [1978] 81-91; ed. auf S. 89-91. CPPM 1B, 6418). 1 |
| 46vb | Tit.: Item alius sermo. — De aeterno dei verbo dignum aliquid dicere nostris viribus est arduum... — ...pertingamus Iesum Christum dominum nostrum qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (47rb-vb) | Augustinus
: Sermo 195 (PL 38, 1017-1019. Grégoire 266, Nr. 10). 1 |
| 47rb | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi de nativitate domini. — Filius dei idemque filius hominis dominus noster Iesus Christus... — ...fideliter exoptemus Iesum Christum dominum nostrum qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (47vb-48rb) | : Sermo de nativitate domini (Barré 19, Nr. 5; CPPM IA, 2315; Weber I 406). Aus dem Homiliar von Chartres (s. Barré); vgl. Parallelüberlieferung in Klosterneuburg, 701, 199rb-200vb; Wien, ÖNB, Cod. 1559, 23vb-24rb und Cod. 4204, 195vb-196rb; Nürnberg, Stadtbibibliothek Cent.I.85, 14vb-15rb. 1 |
| 47vb | Tit.: Item alius sermo de nativitate domini. — Oportet nos fratres carissimi gaudere et exsultare et in unum convenire ad laudandum et benedicendum et praedicandum nomen domini salvatoris mundi... — ...ut cives sanctorum simus in caelis praestante domino nostro Iesu Christo cui est honor et virtus et potestas et imperium una cum patre et spiritu sancto per infinita saecula saeculorum. Amen. |
| (48rb-49vb) | : Sermo 128 (PL 39, 1997-2001; Étaix, Homéliaires patristiques 447-452. CPPM IA, 913). Der Text mit kleineren Varianten gegenüber dem Wortlaut der PL, auch mit Abweichungen gegenüber der bei Étaix, Homéliaires patristiques gebotenen Textversion. 1 |
| 48rb | Tit.: Sermo sancti Augustini episcopi de nativitate domini. — Dominus noster Iesus Christus fratres carissimi qui in aeternum est cunctorum creator hodie de matre nascendo factus est nobis salvator... — ...celebremus ergo natalem non humanae devotionis sed divinae dignationis, non infirmitatis sed aeternitatis, non formationis sed reformationis domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (50ra-51ra) | Sermo in epiphania domini (M. Tosi, Il governo abbaziale di Gerberto a Bobbio, in: M. Tosi [Hrsg.], Gerberto, scienza, storia e mito. Atti del Gerberti Symposium (Bobbio 25 ‑ 27 luglio 1983) [Archivum Bobiense, Studia 2]. Bobbio 1985, 71-234, die Edition auf 179-183 [Hinweis von Clemens Weidmann, Wien-Salzburg]. Weber I 397; Weber II 86-87). Parallelüberlieferung in Wien, ÖNB, Cod. 4204, 197vb-199ra und Cod. 4462, 52ra-53va. 1 |
| 50ra | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi de epiphania domini. — Gaudete in domino dilectissimi, iterum dico gaudete (Phil 4,4), quia non minus nos oportet gaudere in hac sollemnitate quam in dominica nativitate. Redemptionis enim gaudia quae natalis domini nobis apportabat... — ...percurrentes stadium aeternae retributionis vos non ambigite deo dante accepturos bravium. |
| (51rab) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 19, excerpt. (PL 57, 225-228; CC 23, 71, Z. 35-73. Grégoire 430-431, PD I,4). 1 |
| 51ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Igitur quoniam post tempus spiritualibus epulis reficere nos debemus videamus quid evangelica lectio prosequatur... — ...Iudaeorum autem exsecrabilis conventus relinquetur in terra. |
| (51rb-51va) | Lectio evangelii secundum Matthaeum. Von der Perikope nur Mt 21,1-2 ausgeschrieben. 1 |
| 51rb | Tit.: Lectio sancti evangelii secundum Matheum. — In illo tempore cum approprinquasset Iesus Hierosolymis... — ...solvite et adducite mihi et reliqua. |
| (51va-53va) | : Opus imperfectum in Matthaeum, homilia 37 (PG 56, 834-838. CPG 4569; Grégoire 430, PD I,2). Der Homilie auf 51rb-va die Perikope vorangestellt, die Homilie daher auf 51va beginnend. 1 |
| 51va | Tit.: Omelia Iohannis episcopi. — Puto res ipsa exigit ut quaeramus: Frequenter quidem Iesus venit in Hierosolymam sicut Iohannes testatur... — ...qui omnes redemit et pretiosi sui sanguinis effusione salvavit. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (53va-54ra) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 20, excerp. (PL 57, 227-230B; CC 23, 75-77, Z. 73. Grégoire 431, PD I,6). 1 |
| 53va | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Superiore dominica capitulum evangelicum disserentes... — ...ur sermo dei currat et clarificetur in nobis. |
| (54rab) | Augustinus
: Quaestiones evangeliorum II, 44 (PL 35, 1357-1358 und 57, 533-536; CC 44B, 104-106. Grégoire 431, PD I,7; CPPM IB, 5823; CPL 221 und 275). 1 |
| 54ra | Tit.: Item cuius supra. — Qui sunt in illa nocte duo in lecto uno et duae molentes in unum... — ...ad concordiam tamen unitatemque concurrentes possint inveniri. |
| (54rab) | : Sermo 2 (PL 35, 1357-1358 und 57, 533-536; CC 44B, 104-106. Grégoire 431, PD I,7; CPPM IB, 5823; CPL 221 und 275). 1 |
| 54ra | Tit.: Item cuius supra. — Qui sunt in illa nocte duo in lecto uno et duae molentes in unum... — ...ad concordiam tamen unitatemque concurrentes possint inveniri. |
| (54va-55ra) | : Sermones XCVI, Sermo 19 (PL 54, 185-188; CC 138, 76-80. Grégoire 227, Nr. 10, Alanus II,92; CPL 1657). 1 |
| 54va | Tit. auf 54rb: Sero beati Leonis pape. — Cum de adventu regni dei et de fine temporum mundi... — ...ieiunia et eleemosynas nostras precibus suis dignabitur adiuvare. Per dominum nostrum Iesu Christum qui cum patre... |
| (55ra-55va) | : Sermones XCVI, Sermo 18 (PL 54, 182-185; CC 138, 72-75. Grégoire 227, Nr. 9, Alanus II,91; CPL 1657). 1 |
| 55ra | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Praesidia dilectissimi sanctificandis mentibus nostris atque corporibus divinitus instituta... — ...apud beatissimum Petrum apostoloum vigilias celebremus. Per dominum nostrum. |
| (55va-56rb) | : Sermones XCVI, Sermo 12, unvollständig (PL 54, 168-185; CC 138, 48-53, Z. 102. Grégoire 227, Nr. 8, Alanus II,90; CPL 1657). 1 |
| 55va | Si fideliter dilectissimi atque sapienter creationis nostrae intellegimus exordium... — ...quod apostolicis accepimus traditionibus consecratum, sic etiam decimus mensis[ Am Rand der Vermerk deest |
| (56v) | Leer. |
| (57ra-59ra) | : Sermo 4 contra Iudaeos, n. 11-17 (PL 42, 1123-1127 und 95, 1470-1475; CC 60, 241-250. Grégoire 431-432, PD I,10, auch 227, Nr. 11; CPPM IA, 1205 und IB, 6400). 1 |
| 57ra | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi contra Iudeos. — Vos inquam convenio o Iudaei qui usque in hodiernum diem negastis filium dei... — ...ut nihil ultra repugnare nihil ultra quaerere debeatis. |
| (57ra-59ra) | Quodvultdeus
: Sermo contra Iudaeos, paganos et Arianos, n. 11-17 (PL 42, 1123-1127 und 95, 1470-1475; CC 60, 241-250. Grégoire 431-432, PD I,10 auch 227, Nr. 11; CPPM IA, 1205 und IB, 6400). 1 |
| 57ra | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi contra Iudeos. — Vos inquam convenio o Iudaei qui usque in hodiernum diem negastis filium dei... — ...ut nihil ultra repugnare nihil ultra quaerere debeatis. |
| (59ra-60ra) | : Sermo 245 (PL 39, 2196-2198. Grégoire 227, Nr. 7, Alanus II,83 und 431, PD I,9; CPPM IA, 1030). 1 |
| 59ra | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi de incarnatione domini. — Legimus sanctum Moysen populo dei praecepta dantem... — ...pacificavit omnia quae in caelis et quae in terris. |
| (60ra-62ra) | : Sermo 195 (PL 39, 2107-2110. Grégoire 229, Nr. 19, Alanus I,5; CPPM IA, 980). 1 |
| 60ra | Tit.: Item sermo unde supra. — Castissimum Mariae virginis uterum sponsae clausum ventris cubiculum... — ...ut pater dicaris salvatoris. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (62ra-va) | : Sermo 125 (PL 39, 1993-1994. Grégoire 229, Nr. 20, Alanus I,6; CPPM IA, 910). 1 |
| 62ra | Nativitatem domini nostri Iesu Christi secundum carnem ita evangelista apertissime demonstrans... — ...potens est vobis concedere vitam aeternam. Qui cum deo patre. |
| (62va-63rb) | : Sermo 123 (PL 39, 1990-1991. Grégoire 141, Nr. 7, Alanus I,7; CPPM IA, 908). 1 |
| 62va | Nativitas domini nostri Iesu Christi totum mundum nova adventus sui hodie luce perfudit... — ...sicut omne genus virorum Adam novus recuperat dominus noster Iesus Christus. Qui cum patre... |
| (63rb-vb) | : Sermo 193 (PL 39, 2103-2104. Grégoire 141, Nr. 8, Alanus I,8; CPPM IA, 978). 1 |
| 63rb | Fratres dilectissimi hodie dies illuxit in quo Christus ex virgine carnem suscepit... — ...et ventris hospitium ingreditur deus. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (63vb-64va) | Augustinus
: Sermo dubius 369 (PL 39, 1655-1657; Lambot, a. O. 124-128. Grégoire 229, Nr. 21, Alanus I,9a; CPL 285). Zum Sermo 369 vgl. C. Lambot, L'authencité du sermon CCCLXIX de Saint Augustin pour la fête de Noël. Revue bénédictine 79 (1969) 115-128. 1 |
| 63vb | Salvator noster natus de patre sine die per quem factus est omnis dies... — ...ad nos liberandos ex incorrupta feminea carne processit. Qui cum patre... |
| (64va-65va) | Augustinus
: Sermo 187 (PL 38, 1001-1003. Grégoire 230, Nr. 22, Alanus I,9b). 1 |
| 64va | Laudem domini locuturos mecum eius domini (sic !) per quem facta sunt omnia... — ...ambulemus in lumine eius exsultemus laetemur in eo. Qui vivit. |
| (65va-66ra) | Augustinus
: Sermo 188 (PL 38, 1003-1005. Grégoire 230, Nr. 23, Alanus I,10a). 1 |
| 65va | Filium dei sicuti est apud patrem aequalis illi et coaeternus in quo condita sunt omnia in caelo et in terra... — ...nisi sponsum cui traderetur filium virginis invenisset Iesum Christum dominum nostrum. Qui cum patre... |
| (66ra-vb) | Augustinus
: Sermo 192 (PL 38, 1011-1013. Grégoire 230, Nr. 24, Alanus I,10b; CPPM 579). 1 |
| 66ra | Hodie veritas de terra orta est Christus de carne natus est. Gaudete sollemniter... — ...in illo caelum possideamus. Ipso adiuvante qui cum patre... |
| (66vb-67rb) | : Sermo 127 (PL 39, 1996-1997. Grégoire 230, Nr. 25, Alanus I,10c; CPPM 912). 1 |
| 66vb | Anniversaria domini incarnatio et vestrae paternitatis tam frequens congregatio exigit... — ...ab illo lumine illuminamur, ut sapientia lucere possimus. Per eum qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (67rb-vb) | Augustinus
: Sermo 186 (PL 38, 999-1000. Grégoire 230, Nr. 26, Alanus I,10d; CPPM 575). 1 |
| 67rb | Gaudeamus fratres, laetentur et exsultent gentes. Istum diem nobis non sol iste visibilis... — ...cui creatura congruerit temporalis. Per eundem dominum. |
| (67vb-68va) | : Sermo Caillau II,26 (PLS 2, 1039-1041. Grégoire 230, Nr. 27, Alanus I,10f; CPPM 1332). 1 |
| 67vb | Sanctus et sollemnis dies fratres dilectissimi mundo illuxit, exsultemus et laetemur in eo. Hodie sol ortus est mundo... — ...natus de spiritu sancto et de Maria virgine. Qui. |
| (68va-69vb) | : Sermones XCVI, Sermo 22 (PL 54, 193-199; CC 138, 90-101. Grégoire 230, Nr. 28, Alanus I,11; CPL 1657). 1 |
| 68va | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Exsultemus in domino diliectissimi et spirituali iocunditate laetemur quia illuxit dies redemptionis novae... — ...ut eum deum gloriae (sic !) videre mereamini in sua maiestate regnantem. Qui cum patre... |
| (69vb-71ra) | : Sermones XCVI, Sermo 27 (PL 54, 216-221; CC 138, 132-138. Grégoire 231, Nr. 29, Alanus I,12; CPL 1657). 1 |
| 68vb | Festivitatis hodiernae dilectissimi verus venerator est pius cultor... — ...tunc et vos apparebitis cum ipso in gloria. Qui vivit et regnat cum patre et sancto spiritu in saecula saeculorum. Amen. |
| (71ra-72rb) | : Sermones XCVI, Sermo 30 (PL 54, 230-236; CC 138, 152-159. Grégoire 231, Nr. 30, Alanus I,13; CPL 1657). 1 |
| 71ra | Saepe ut nostis dilectissimi de excellentia festivitatis hodiernae officium vobis sermonis impendimus... — ...nomen sub caelo datum hominibus in quo oporteat salvos fieri. Qui cum patre et spiritu sancto aequalis in trinitate vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (72rb-73rb) | : Sermones XCVI, Sermo 29 (PL 54, 226-229; CC 138, 146-151. Grégoire 231, Nr. 31, Alanus I,14; CPL 1657). 1 |
| 72rb | Excedit quidem dilectissimi multumque supereminet humani eloquii facultatem divini operis magnitudo... — ...dignatur est hominibus esse conformis in unitate deitatis patri permanens aequalis. Cum quo et cum spiritu sancto vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (73rb-74rb) | : Sermones XCVI, Sermo 28 (PL 54, 221-226; CC 138, 139-145. Grégoire 231, Nr. 32, Alanus I,15a; CPL 1657). 1 |
| 73rb | Cum (korrigiert aus: Dum) semper nos dilectissimi gaudere in domino omnis (!) divina eloquia cohortentur... — ...tota repletur ecclesia quae inhaerens capiti corpus est Christi. Qui vivit. |
| (74rb-75rb) | : Sermones XCVI, Sermo 25 (PL 54, 208-212; CC 138, 117-124. Grégoire 231, Nr. 33, Alanus I,15b; CPL 1657). 1 |
| 74rb | Quamvis dilectissimi ineffabilis sit nativitas domini nostri Iesu Christi qua se carne naturae nostrae vestivit... — ...ut illam humilitatem eligat servus quam sectatus est dominus. Qui vivit et regnat cum deo patre omnipotenti et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (75va-76va) | : Sermones XCVI, Sermo 24 (PL 54, 203-208; CC 138, 109-116. Grégoire 231, Nr. 34, Alanus I,15c; CPL 1657). 1 |
| 75va | Semper quidem dilectissimi diversis modis multisque mensuris humano generi bonitas divina consuluit... — ...et quem misisti Iesum Christum qui vos proficere et perseverare faciat usque in finem. Qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (76vb-77vb) | : Sermones XCVI, Sermo 26 (PL 54, 212-216; CC 138, 125-131. Grégoire 231-232, Nr. 35, Alanus I,15d; CPL 1657). 1 |
| 76vb | Omnibus quidem diebus dilectissimi atque temporibus animus fidelium divina meditantium... — ...quicumque spiritu dei aguntur hi filii dei sunt. Qui regnat cum filio et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. Reliquos sermones de nativitate domini require in principio libri. |
| (78ra-79ra) | Lectio Actuum apostolorum in natale Stephani. Act 6,8-8,4 (Grégoire 232, Nr. 36, Alanus I,16). 1 |
| 78ra | Stephanus autem plenus gratia et fortitudine... — ...pertransiebant et evangelizantes verbum dei. |
| (79ra-vb) | Augustinus
: Sermo dubius 382 (PL 39, 1684-1686; Bouhot, a. O. 204-207. Grégoire 232, Nr. 37, Alanus I,17; CPPM IA, 748). Zum Sermo 382 vgl. J.-P. Bouhot, Le sermon "Dominus et salvator". Première forme derivée d'un sermon perdu de Saint Césaire. Revue bénédictine 80 (1970) 201-212. 1 |
| 79ra | Tit.: Incipiunt sermones de natali sancti Setphani (!). — Iesus filius Nave in eremo pugnabat et Moyses orabat. Non quia ambo pugnabant... — ...nullo modo pugnabis nisi pro tuis inimicis oraveris. Conversus ad dominum Iesum Christum qui vivit. |
| (79vb-81ra) | Fulgentius Ruspensis
: Sermo 3 (PL 65, 729-732; CC 91A, 905-909. Grégoire 232, Nr. 38, Alanus I,18; CPPM IA, 2140; CPL 830). 1 |
| 79vb | Tit.: Sermo beati Fulgentii episcopi. — Fratres carissimi hesterna die celebravimus temporalem regis nostri natalem, hodie celebramus triumphalem militis passionem... — ...insistite operibus bonis ut ad praemia aeterna pervenire possitis adiuti gratia domini salvatoris Christi. Qui vivit. |
| (81ra-82ra) | : Sermo 85 (PL 39, 2137-2140 und 57, 701-702. Grégoire 232, Nr. 39a, Alanus I,19; CPPM IB, 5888). 1 |
| 81ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Hesterno die natalem habuimus domini salvatoris, hodie summae devotionis (!) veneramur... — ...quam rem orantibus vobis ipse praestare dignetur qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in cuncta saecula saeculorum. Amen. |
| (81ra-82ra) | : Sermo 210 (PL 39, 2137-2140. Grégoire 232, Nr. 39a, Alanus I,19; CPPM IB, 5888). |
| (82ra-va) | : Sermo 29 (PL 57, 905-908. Grégoire 232, Nr. 40, Alanus I,20; CPPM IB, 5963). 1 |
| 82ra | Inter purpureos martyrum choros quos nazareus sanguis infecit... — ...et exemplum veritatis erecti fundamus orationem nostram ad eum qui vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (82va-83va) | : Sermo 217 (PL 39, 2147-2149. Grégoire 233, Nr. 41, Alanus I,21a; CPPM IA, 1002). 1 |
| 82va | Quoniam video nostras disputationes graphio ceraque ligari... — ...ne statuas illis hoc peccatum misericors usque in finem. Stephanus sanctus mories et in aeterna pace dormivit. |
| (83va-84rb) | Augustinus
: Sermo 317 (PL 38, 1435-1437. Grégoire 233, Nr. 42, Alanus I,21b; CPL 284). Zum Sermo 317 vgl. A. Wilmart, Le morceau final du sermon 317 de Saint Augustin pour la fête de S. Étienne. Revue bénédictine 44 (1932) 201-206; der Schluß des Sermo in der Handschrift mit der dort S. 202-203 wiedergebenen Version übereinstimmend. 1 |
| 83va | Tit.: Sermo de sancto Stephano. — Martyr Stephanus beatus et primus post apostolos ab apostolis diaconus ordinatus... — ...haec sunt enim membra dilectionis et caritatis. Diliges proximum tuum tamquam de ipsum. |
| (84rb-vb) | Augustinus
: Sermo 319 (PL 38, 1440-1441. Grégoire 233, Nr. 43, Alanus I,22; CPL 284). Zum Sermo 319 vgl. P. Verbraken, Les fragments conservés de sermons perdus de Saint Augustin. Revue bénédictine 84 (1974) 245-270; der dort S. 265-266, Nr. 40 wiedergegebene Schluß des Sermo entspricht in der Handschrift dem Text auf 84va, Z. 14 ff.-84vb. 1 |
| 84rb | Donet mihi dominus pauca dicere salubriter qui donavit Stephano tanta dicere... — ...qui gloriatur in domino glorietur cum quo vivit et regnat deus per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (84vb-85rb) | Lectio libri Apocalypsis in natale sancti Iohannis apostoli et evangelistae. Apc 1,1-2,11 (Grégoire 233, Nr. 44, Alanus I,23). 1 |
| 84vb | Apocalypsis Iesu Christi quam dedit illi deus... — ...audiat quid spiritus dicat ecclesiis. |
| (85rb-86ra) | Hieronymus
: Commentarii in evangelium Matthaei 3, 20, 20-27 (PL 26, 142-144; CC 77, 177-179. Grégoire 233, Nr. 45, Alanus I,24 und 145, Nr. 24; CPL 590). 1 |
| 85rb | In illo tempore accessit ad Iesum mater filiorum Zebedaei cum filiis suis ... paratum est a patre meo (Mt 20,20-23). Igitur unde opinionem regni habet mater filiorum Zebedaei... — ...erubescerent ad opera. Quisquis ergo in aeterna vita maior esse voluerit servus et minister humiliando, praedicando atque ministrando omnium vestrum erit. |
| (86ra-87ra) | Sermo de natale sancti Iohannis evangelistae (Ed. Grégoire 145-148. Grégoire 145, Nr. 25 und 233, Nr. 46, Alanus I,25). 1 |
| 86ra | Post haec assumpsit Iesus Petrum, Iacobum et Iohannem ... facta sunt alba sicut nix (Mt 17,1-2). Illud vero quaerendum est quare Petrus et Iacobus et Iohannes hic et aliis evangeliorum locis separentur a ceteris... — ...quasi flatum quiescens deorsum ad superiora pulvis ebulliat. |
| (87ra-va) | Lectio Apocalypsis in natale Innocentum. Apc 6,9-11; 7,2-8, 9-17; 8,1-4; 14,1-5 (Grégoire 233, Nr. 47, Alanus I,26). 1 |
| 87ra | In diebus illis vidi subtus altare animas interfectorum propter verbum dei... — ...non est inventum mendacium sine macula sunt. |
| (87va-88vb) | Caesarius Arelatensis
: Sermo 222 (CC 104, 877-881. Grégoire 234, Nr. 48, Alanus I,27; CPL 1008). 1 |
| 87va | Hodie fratres carissimi natalem illorum infantium colimus quos ab Herode crudelissimo rege interfectos esse... — ...vos pius dominus sub sua protectione perducat. Cui est honor et gloria in saecula saeculorum. Amen. |
| (88vb-89rb) | : Sermo 219 (PL 39, 2151-2152. Grégoire 234, Nr. 49, Alanus I,28; CPPM IA, 1004). 1 |
| 88vb | Credimus in Iudaeis quia notus aliquando deus et hoc ipsum negant... — ...introeat in conspectu tuo gemitus compeditorum. |
| (89rb-vb) | : Sermo 218 (PL 39, 2149-2150. Grégoire 234, Nr. 50, Alanus I,29; CPPM IA, 1003; CPL 368). 1 |
| 89rb | Christo igitur secundum fidem prophetiae nato in Bethlehem... — ...quia deus non crudelitate sed credulitate quaerendus est,. |
| (89vb-90rb) | : Sermo 78 (PL 57, 689-692. Grégoire 234, Nr. 51, Alanus I,30a; CPPM IB, 5884). 1 |
| 89vb | Quotienscumque fratres sanctorum martyrum festa celebramus totiens laudes salvatoris edicimus... — ...qui etiam ante iudicium praemiis caelestibus honorantur. |
| (90rb-91vb) | : Sermo Mai 112 (PLS 2, 1213-1218. Grégoire 235, Nr. 52, Alanus I,31; CPPM IA, 1719 und 1958, IB, 4102). 1 |
| 90rb | Postquam consummati sunt dies octo ... priusquam conciperet (Lc 2,21). Quid est autem hoc quod octavo die circumciditur puer. Ille puer qui erat verbum in principio... — ...in quo numero inveniri atque deputari optamus et obsecramus. Praestante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (91vb-92ra) | Ambrosius Mediolanensis
: Expositio evangelii secundum Lucam II, 55-57 (PL 15, 1572-1573; CC 14, 54-56. Grégoire 235, Nr. 53, Alanus I,32). 1 |
| 91vb | Tit.: Sermo ex commentariis beati Ambrosii episcopi. — Circumciditur itaque puer. Quis ille puer nisi ille de quo dictum est: Puer natus est nobis... — ...hic est qui aperuit matris suae vulvam ut immaculatus exiret. |
| (92ra-92vb, Z. 14) | Hieronymus
: Paraphrase mit Auszügen zu Commentarius in epistolam ad Ephesios I, 2, v. 12-18, mit einer Paraphrase von Eph 2,13-14 (PL 26, 471D-474D (bzw. 502B-506B). Grégoire 235, Nr. 54; Alanus I,33). Inhaltsangabe nach Grégoire. Der Epheser-Teil endet in der Hs. mit dem Zitat aus Eph 2,13, bedingt durch eine Textlücke in der Vorlage (vgl. auch die folgende Isaias-Lesung)?. 1 |
| 92ra | Propter quod memores estote quod aliquando vos qui eratis gentes in carne qui dicebamini praeputium ab ea quae dicitur circumcisio... — ...qui aliquando eratis longe facti estis prope in sanguine Christi. |
| (92vb, Z. 14-93rb) | Lectio Isaiae in epiphania domini (Grégoire 235, Nr. 55, Alanus I,34). Is 55,11-57,16. Der Teil 55,1-11 fehlend. Der Isaias-Text innerhalb der Zeile unmittelbar an die vorangehende Homilie anschließend. Der in dieser Hs. fehlende Text möglicherweise auf eine Textlücke in der Vorlage zurückzuführen. 1 |
| 92vb, Z. 14 | Et prosperabitur in his ad quae misi illud... — ...neque usque ad finem irascar ait dominus. |
| (93rb-94ra) | Lectio Isaiae in epiphania domini (Grégoire 235, Nr. 56, Alanus I,35). Is 60,1-61,9. 1 |
| 93rb | Surge illuminare Ierusalem... — ... semen cui benedixit dominus. |
| (94ra-va) | Lectio Isaiae in epiphania domini (Grégoire 235, Nr. 57, Alanus I,36). Is 61,10-63,16. 1 |
| 94ra | Gaudens gaudebo in domino... — ...a saeculo nomen tuum. |
| (94vb-95va) | Augustinus
: Sermo 199 (PL 38, 1026-1028. Grégoire 235 f., Nr. 58, Alanus I,37). 1 |
| 94vb | Nuper celebravimus diem quo ex Iudaeis dominus natus est... — ...per quod congregaret salvandos etiam ex gentibus peccatores. |
| (95va-96rb) | : Sermo 135 (PL 39, 2011-2013. Grégoire 150, Nr. 38 = Alanus I,38; CPPM IA 920). 1 |
| 95va | Intellegere possumus fratres carissimi quantam gratiam Christo domino debeamus... — ...qui ita animas nostras condiat ut illaesas a peccati corruptione custodiat. Ipse qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen |
| (96rb-97rb) | Augustinus
: Sermo 202 (PL 38, 1033-1035. Grégoire 236, Nr. 59, Alanus I,39). 1 |
| 96rb | Hodiernae diei per universum mundum nota sollemnitas... — ...ut eum evangelizantes novam viam carpamus non qua venimus redeamus. |
| (97rb-98rb) | Augustinus
: Sermo 200 (PL 38, 1028-1031. Grégoire 236, Nr. 60, Alanus I,40). 1 |
| 97rb | Ad partum virginis adorandum magi ab oriente venerunt. Hunc diem hodie celebramus... — ...ut habeamus infatigabilem caritatem. |
| (98rb-99ra) | Augustinus
: Sermo 201 (PL 38, 1031-1033. Grégoire 236, Nr. 61, Alanus I,41). 1 |
| 98rb | Ante paucissimos dies natalem domini celebravimus... — ...ut sibi sumant iudicium nobis praebeant testimonium. |
| (99ra-99va) | : Sermo 132 (PL 39, 2007-2008. Grégoire 236, Nr. 62, Alanus I,42a; CPPM IA 917). 1 |
| 99ra | Domini et salvatoris adventus in carne... — ...cum istis alienigenis agnoscamus. |
| (99va-101ra) | : Sermones XCVI, Sermo 34 (PL 54, 244-249; CC 138, 178-187. Grégoire 236, Nr. 63, Alanus I,42b; CPL 1657). 1 |
| 99va | Iustum et rationale dilectissimi veraeque pietatis obsequium est... — ...solvit compeditos illuminat caecos. Cui est honor et gloria cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (101ra-101vb) | : Sermones XCVI, Sermo 38 (PL 54, 260-263; CC 138, 205-208. Grégoire 236, Nr. 64, Alanus I,43a; CPL 1657). 1 |
| 101ra | Causam dilectissimi et rationem sollemnitatis hodiernae saepe vobis et evangelica narratio et observantiae consuetudo patefecit... — ...in omnibus actibus nostris dominus noster Iesus Christus appareat. Qui vivit et regnat cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (101vb-103ra) | : Sermones XCVI, Sermo 35 (PL 54, 249-253; CC 138, 188-194. Grégoire 237, Nr. 65, Alanus I,43b; CPL 1657). 1 |
| 101vb | Hodiernam festivitatem dilectissimi apparitio dei et salvatoris nostri sicut nostis illustrat... — ...cum eidem in sancta servorum suorum conversatione benedicitur. Cui est gloria in saecula saeculorum. Amen. |
| (103ra-vb) | : Sermones XCVI, Sermo 37 (PL 54, 257-259; CC 138, 200-204. Grégoire 237, Nr. 66, Alanus I,44; CPL 1657). 1 |
| 103ra | Memoria rerum ab humani generis salvatore gestarum magnam nobis dilectissimi confert ultilitatem... — ...quoniam qui se exaltat humiliabitur et qui se humiliat exaltabitur. |
| (103vb-104va) | : Sermones XCVI, Sermo 33 (PL 54, 240-244; CC 138, 170-177. Grégoire 237, Nr. 67, Alanus I,45; CPL 1657). 1 |
| 103vb | Quamvis sciam dilectissimi quod sanctitatem vestram hodiernae festivitatis causa non lateat... — ...magis potest eundem manifestare in maiestate regnantem cum patre et cum spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (104va-105va) | : Sermones XCVI, Sermo 36 (PL 54, 253-256; CC 138, 195-199. Grégoire 237, Nr. 68, Alanus I,46; CPL 1657). 1 |
| 104va | Dies dilectissimi quo primum genitbus salvator mundi Christus apparuit sacro nobis honore venerandus est... — ...et dabit quod petitur qui dedit unde peteretur. Per dominum nostrum Iesum Christum viventem et regnantem cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (105va-106vb) | : In purificatione sanctae Mariae (In Lucam II, 25-46) (PLS 3, 343-346; Grégoire 151, Nr. 47 = Alanus und 237, Nr. 69, Alanus I,47; CPPM IA 155). Cento aus Ambrosius, Expositio evangelii secundum Lucam 2,58-63 und Leo Magnus, Ep. 59,3-4, 35,2-3 und 139,2-3. 1 |
| 105va | Tit.: Sermo sancti Ambrosii episcopi de purificatione s. Mariae. — Ecce homo erat Ierusalem cui nomen Simeon et homo iste iustus et timoratus exspectans consolationem Israel (Lc 2,25). Non solum ab angelis et prophetis ac pastoribus et parentibus sed etiam a senioribus et iustis generatio domini accepit testimonium... — ...ubi humana est suscepta natura. Nulla enim ratione extra nostri est corporis veritatem. |
| (106vb-107va, Z. 5) | : Sermo in purificatione Sanctae Mariae (PL 95, 141-163. Grégoire 151, Nr. 48 und 237, Nr. 70, Alanus I,48; CPPM IA 1530). Augustinischer Cento. 1 |
| 106vb | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi. — Hodiernus dies magnum nobis contulit gaudium in quo Christus infans in templo est praesentatus... — ...de quo Iohannes in evangelio dicit: Hic est agnus dei, hic est qui tollit peccata mundi. |
| (107va, Z. 5-108rb) | : Sermo 128, Fragment, n. 2-7 und 9 (zum Teil nur Auszüge) (PL 39, 1998-2000. Grégoire 238, Nr. 71, Alanus I,49; CPPM IA 913). 1 |
| 107va, Z. 5 | Sic namque fratres olim per prophetam praedictum est: Mater Sion dicet: Homo, et homo natus est in ea... — ...non informationis sed reformationis domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (108rb-110ra) | Sermo in purificatione BMV, Cento (Ed.: Florilegium Cassinense I 155-158 (mit umgekehrter Textabfolge). Grégoire 152; Nr. 50a [mit Identifikation der einzelnen Abschnitte und Literatur] und 238, Nr. 72, Alanus I,50a). 1 |
| 108rb | Ait igitur fratres carissimi sancta et magna synodus ipsum qui ex patre naturaliter natus est... — ...apparuit in angelis, praedicatum est in gentibus, creditum est in hoc mundo, assumptum est in gloria, Iesus Christus dominus noster qui cum patre et spiritu sancto aequalis vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (110ra-va) | : Sermo Caillau II, app. 26 (PL 47, 1142-1144. Grégoire 152, Nr. 50b und 238, Nr. 75, Alanus I,50b; CPPM IA 1219, 1434, 1604 und IB 5022). 1 |
| 110ra | Tit.: Sermo sancti Augustini episcopi. — Moyses quadraginta diebus et quadraginta noctibus in eremo ieiunavit ut legem dei mereretur accipere... — ...saltem paucis diebus domino vivere debeamus. |
| (110va-111va) | Caesarius Arelatensis
: Sermo 199 (PL 39, 2022-2025; CC 104, 803-807. Grégoire 153, Nr. 52 und 238, Nr. 73, Alanus I,52; CPPM IA 927). 1 |
| 110va | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi. — Rogo vos et admoneo fratres carissimi ut in isto legitimo ac sacratissimo tempore... — ...ad quam verae et perfectae caritatis legem ipsius dominus sub sua protectione perducat. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat. |
| (110va-111va) | : Sermo 142 (PL 39, 2022-2025; CC 104, 803-807. Grégoire 153, Nr. 52 und 238, Nr. 73, Alanus I,52; CPPM IA 927). 1 |
| 110va | Tit.: Sermo beati Augustini episcopi. — Rogo vos et admoneo fratres carissimi ut in isto legitimo ac sacratissimo tempore... — ...ad quam verae et perfectae caritatis legem ipsius dominus sub sua protectione perducat. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat. |
| (111va-112ra) | : Sermo 3 (PL 54, 488-490; CSEL 21, 328-330. Grégoire 153, Nr. 53 und 238, Nr. 74, Alanus I,53; CPPM IA 1299, IB 4734 und 5480). 1 |
| 111va | Tit. von späterer Hand: Sermo leonis pape et sermo XIIIus idem est. — Permotos vos esse credo fratres dilectissimi quod a superiori dominica quadragesimam procuramus... — ...si mihi non creditis operibus credite. |
| (112ra-va) | : Sermo 145 (PL 39, 2027-2029. Grégoire 153, Nr. 54 und 239, Nr. 76, Alanus I,54; CPPM IA 930). 1 |
| 112ra | Hos (korrigiert aus: Nos) sanctae quadragesimae dies fratres carissimi debemus omni veneratione suscipere... — ...illud evangelicum domini dictum: Si mihi non creditis operibus credite. |
| (112va-113rb) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 70 (PL 57, 563-566; CC 23, 293-295. Grégoire 153, Nr. 55 und 239, Nr. 77, Alanus I,55; CPPM IA 32, 2081). 1 |
| 112va | Non usque adeo contristari debemus fratres quod nos in his quadragesimae diebus... — ...tantum ne nostris intervenientibus peccatis ei inferatur oblivio. |
| (113rb-114rb) | : Sermones XCVI, Sermo 39 (PL 54, 263-267; CC 138, 211-222. Grégoire 154, Nr. 56 und 239, Nr. 78, Alanus I,56; CPL 1657). 1 |
| 113rb | Hebraeorum quondam populus et omnes Israeliticae tribus cum propter peccatorum suorum offensiones... — ...per novitatem vitae digne laetabitur in sacramento reformatio (!) humanae. |
| (114rb-115rb) | : Sermones XCVI, Sermo 43 (PL 54, 281-285; CC 138, 251-257. Grégoire 154, Nr. 57 und 239, Nr. 79, Alanus I,57; CPL 1657). 1 |
| 114rb | Tit.: Sermo Leonis pape. — Apostolica dilectissima doctrina nos admonet ut deponentes veterem hominem... — ...ut videant opera vestra bona et magnificent patrem vestrum qui in caelis est. |
| (115rb-vb) | : Sermones XCVI, Sermo 50 (PL 54, 305-308; CC 138A, 291-294. Grégoire 154, Nr. 58 und 239, Nr. 80, Alanus I,58; CPL 1657). 1 |
| 115rb | Appropinquante dilectissimi sollemnitate paschali adest praecurrentis consuetudo ieiunii... — ...quanto magis fuerimus misericordes tanto simus perfectius innocentes. |
| (115vb-116vb) | : Sermones XCVI, Sermo 44 (PL 54, 285-288; CC 138A, 258-262. Grégoire 154, Nr. 59 und 239, Nr. 81, Alanus I,59; CPL 1657). 1 |
| 115vb | Semper quidem dilectissimi misericordia domini plena est terra et unicuique fidelium ad colendum... — ...cum aliorum delictis veniam tribuimus, nobis divinam clementiam praeparamus. Per dominum. |
| (116vb-117va) | : Sermones XCVI, Sermo 45 (PL 54, 288-291; CC 138A, 263-268. Grégoire 154, Nr. 60 und 239, Nr. 82, Alanus I,60; CPL 1657). 1 |
| 116vb | Virtus dilectissimi sapientia fidei christianae amor dei est et amor proximi neque ullo caret pietatis officio... — ...dexteros eleemosynarum pietate laudatos aeterna caelestis regni beatitudo suscipiet. Per dominum nostrum. |
| (117vb-118va) | : Sermones XCVI, Sermo 46 (PL 54, 292-294; CC 138A, 269-273. Grégoire 154, Nr. 61 und 240, Nr. 83, Alanus I,61; CPL 1657). 1 |
| 117vb | Devotionis quidem nostrae dilectissimi novimus hunc esse fervorem ut ieiuniis quae domini pascha praecurrunt... — ...ut in temptationem non inducamur et malis omnibus liberemur. Per dominum. |
| (118va-119rb) | : Sermones XCVI, Sermo 47 (PL 54, 294-297; CC 138A, 274-278. Grégoire 154, Nr. 62 und 240, Nr. 84, Alanus I,62; CPL 1657). 1 |
| 118va | In omnibus dilectissimi sollemnitatibus christianis non ignoramus paschale sacramentum esse praecipuum.. — ...beati enim misericordes quoniam ipsorum miserebitur deus, qui vivit et regnat. |
| (119rb-120ra) | : Sermones XCVI, Sermo 40 (PL 54, 268-271; CC 138A, 223-231. Grégoire 154, Nr. 63 und 240, Nr. 85, Alanus I,63; CPL 1657). 1 |
| 119rb | Licet nobis dilectissimi appropinquante festivitate paschali quadragesimale ieiunium... — ...ut sacra festivitas per divinam atque humanam omnes laetantes omnes habeant innocentes. Per dominum. |
| (120ra-120va, Z. 19 v. u.) | : Sermones XCVI, Sermo 48 (PL 54, 298-299C; CC 138A, 279-281, Z. 69. Grégoire 154, Nr. 64 und 240, Nr. 86, Alanus I,64; CPL 1657). Der Sermo 48 vermutlich wegen eines größeren, schon in Vorlage vorhandenen Textverlustes (Alanus I,65-68 ?) mit dem folgenden Sermo 4 des Ps. Leo zu einer Texteinheit zusammengezogen. 1 |
| 120ra | Inter omnes dilectissimi dies quos multis modis honorabiles habet christiana devotio... — ...servi autem dei et discipuli veritatis etiam dissimiles sui diligunt et bellum[ |
| (120va, Z. 19 v. u.-121ra) | : Sermo 4 (PL 54, 490B-491. Grégoire 155, Nr. 69 und 241, Nr. 91, Alanus I,69). Der Sermo 4 vermutlich wegen eines größeren, schon in Vorlage vorhandenen Textverlustes (Alanus I,65-68 ?) mit dem vorangehenden Sermo 48 Leos zu einer Texteinheit zusammengezogen. 1 |
| 120va | ]nisi (!) promere documenta. Hortamur namque ieiunium quod est recte viventibus devotionis augmentum... — ...praebeamus egentibus substantiam vitae temporalis ut vitam consequamur aeternam praestante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (121rb) | Zusammen mit einem Großteil von 121ra unbeschrieben. |
| (121va-180vb) | Homiliarium. |
| (121vab) | : Sermo 3 (PL 54, 488-490; CSEL 21, 328-330. Grégoire 153, Nr. 53 und 238, Nr. 74, Alanus I,53; Étaix, Homéliaires patristiques 608, Nr. 10; CPPM IA 1299, IB 4734 und 5480). 1 |
| 121va | Tit.: Sermo beati Leonis pape de ieiunio. — Cur a superiore dominica quadragesimam procuremus et cum hodie sit eius exordium... — ...dicebat illud evangelicum domini dictum: Si mihi non creditis operibus credite. |
| (121vb-122va) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 66 (PL 57, 307-310; CC 23, 276-278. Grégoire 444, PD I,75; CPPM IA 38). 1 |
| 121vb | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Ante dies devotionem sanctae quadragesimae praedicantes sacrarum litterarum exempla protulimus... — ...ille enim ad tempus corpus nutrit hic autem animam reficit in aeternum. |
| (122va-123ra) | : Sermo 11 (PLS 4, 736-737. Grégoire 446, PD I,89). 1 |
| 122va | Tit.: Sermo Iohannis episcopi. — Confitemini domino quoniam bonus est. Spiritus sanctus medelam purgandi facinoris et curam admissi delecti obtulit... — ...ut qui nobis fuerat peccatis offensus confessione nobis misericors reddatur et pius. |
| (123ra-123va) | : Homilia 36 (PL 57, 301-304; ed. Weidmann 2015 (zusammen mit der Erstedition des Teiles post sermonem), 234-236. Grégoire 445, PD I,84; CPPM IB 5790). 1 |
| 123ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Quia nonnullorum est consuetudo carissimi advenientes quadragesimae dies devotiore ieiunio praevenire... — ...plena dei nostri retributio prosequatur. Auf 123va, Z. 12 daran unmittelbar anschließend der Abschnitt post sermonem: Ad catechuminos vel etiam paenitentes: Necesse est autem paenitentes et catechuminos admoneri, ut quicumque ad indulgentiam peccatorum suorum et perfectiora redemptionis nostrae mysteria desiderant pervenire... — ...probatur enim non fideliter desiderari quod non maiore cum devotione requiritur. |
| (123va-124ra) | : Homilia 44 (PL 57, 325-328. Grégoire 445, PD I,82; CPPM IB 5794). 1 |
| 123va | Tit.: Sermo sancti Maximi episcopi Taurinensis. — Advertite fratres carissimi quanta nobis spiritalis vitae documenta succrescunt... — ...corporis animique ieiunio divinae nos gratiae semper commendemus. |
| (124ra-vb) | : Homilia 43 (PL 57, 323-326. Grégoire 445, PD I,83; CPPM IB 5793). 1 |
| 124ra | Tit.: Item sermo Maximi. — Peractum a domino nostro Iesu Christo hoc quod lectum est cum temptatore certamen... — ...vel potu pro viribus temperemus a vitiis autem totis viribus ieiunemus. |
| (124vb-125va) | : Sermo de quadragesima = Sermo Étaix 1 (Ed. Étaix 1987, 30-32; Weidmann 2015, 237-240. CPPM IB 5529). 1 |
| 124vb | Tit.: Item cuius supra. — Ne quis vestrum miretur carissimi diabolo esse permissum ut ab eodem caeli terraeque dominus quem temptari fas non erat... — ...possit ad redemptionis suae mysteria pervenire. |
| (125va-126ra) | : Sermo de quadragesima (Ed. Weidmann 2015, 240-244). 1 |
| 125va | Tit.: Item eiusdem. — Salvatoris proelium quod audistis carissimi nostra victoria est. Nam si nostri causa natus est Christus nobis utique proficit quod triumphat. Dum ergo ignorat diabolus utrum Christum aggrediatur... — ...idcirco autem nobis ciborum abstinentia praedicatur, ut voluptates corporeas castigantes spiritum qui datus nobis a deo est epulis bonorum operum saginemus. |
| (126ra-vb) | : Sermo de quadragesima = Sermo Étaix 2 (Ed. Étaix 1987, 32-35; Weidmann 2015, 244-249). 1 |
| 126ra | Tit.: Item cuius supra. — Ineffabile nobis fratres carissimi sacramentum alta et profunda mysteria praesens sancti evangelii lectio revelavit quae nobis domini nostri Iesu Christi et certamen annuntiat et triumphum. Ductus est inquit Iesus in desertum... — ...et ad horam gloriosae resurrectionis occurrere domino qui inimicum nostrum in temptatione vicit in passione damnavit. |
| (126vb-127rb) | : Sermo de quadragesima (Ed. Weidmann 2015, 249-251). 1 |
| 126vb | Tit.: Item cuius supra. — Perpetuae salutis indultor et medicinae caelestis auctor omnipotens deus volens humanum genus ad virtutum spiritalium culmen erudieno provehere sanctae ecclesiae suae quadragesimam consecravit... — ...ut possitis ad sacratissimum pascha conscientia laetiore venientes dominicae resurrectionis munere coronari auxiliante domino nostro Iesu Christo qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat deus in saecula saeculorum. Amen. |
| (127rb-127va) | : Sermo de quadragesima (Ed. Weidmann 2015, 252-254). 1 |
| 127rb | Tit.: Item cuius supra. — Adventante venerabili quadragesima dies (sic !) carissimi opportune haec evangelii decursa est lectio qua dominus ac redemptor noster ieiunasse esurisse et esse temptatus asseritur. Ieiunavit namque XL diebus et XL noctibus ut et nobis sanctae continentiae praeberet exemplum... — ...per haec enim duo expugnatur inimicus propitiatur deus atque omnium virtus credentium convalescit quia et oratio ieiuniis nititur et ieiunia ipsa fidelis commendat oratio. Per Christum dominum nostrum. |
| (127va-128ra) | : Sermo de quadragesima (Ed. Weidmann 2015, 254-256). 1 |
| 127va | Tit.: Item sermo beati Maximi episcopi. — Regnantem diu humani generis inimicum atque inveteratam tyrannidem toto orbe dominantem novus atque mirabilis adventus perculit salvatoris qui dominum nostrum Iesum Christum pro sacramento suscepti mysterii inter terrena sese opera et caelestia moderantem nunc despiciebat ut hominem nunc tremebat ut deum... — ...ieiunavit dominus XL diebus et noctibus ut diabolum triumpharet. Sequamur et nos ieiunii eius vestigia ut possimus ad victoriae eius consortium pervenire. |
| (128ra-va) | : Sermo de quadragesima (Ed. Weidmann 2015, 256-259). 1 |
| 128ra | Tit.: Item unde supra. — Cum dominus ac redemptor noster cuius salutaris adventus notitiam dei vivi mentibus inserebat humanis fluenta Iordanis venerando adorandoque suo baptismate consecrasset prima illi pro nobis fuit adversus diabolica temptamenta congressio... — ...quatenus membra nostra ciborum parsimonia castigantes omnium vitiorum mortiferam crapulam sanctae continentiae salubritate vitemus auxiliante domino nostro Iesu Christo cui est gloria in saecula saeculorum. Amen. |
| (128va-129rb) | : Sermones XCVI, Sermo 41 (PL 54, 272-274; CC 138A, 232-237. Grégoire 444, Nr. 77, PD I,77; CPL 1657). 1 |
| 128va | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Semper quidem nos dilectissimi sapienter et iuste vivere decet... — ...coheredes autem Christi domini nostri qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (129rb-130ra) | : Sermones XCVI, Sermo 42 (PL 54, 275-279; CC 138A, 238-246. Grégoire 444, Nr. 78, PD I,78; CPL 1657). 1 |
| 129rb | Tit.: Sermo Leonis pape. — Praedicaturus vobis dilectissimi sacratissimum maximumque ieiunium quo aptius utar exordio... — ...non natura damnetur et a praedictorum pestifero contagio vos removete ut cum Christo domino omnium creatore regnetis. |
| (130ra-vb) | Caesarius Arelatensis
: Sermo 198 (PL 39, 2020-2022; CSEL 21, 282-288; CC 104, 799-802. Grégoire 153, Nr. 52 und 238, Nr. 73, Alanus I,70; CPPM IA 926). 1 |
| 130ra | Dominus et salvator noster qualiter ad eum post multas neglegentias venire debeamus... — ...vigilate et orate ne intretis in temptationem ipso adiuvante qui vivit et regnat. |
| (130vb-131vb) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 69 (PL 17, 644-646; CC 23, 288-291. Grégoire 241, Nr. 93, Alanus I,71; CPPM IA 2080). 1 |
| 130vb | Intellegere vos credo fratres cur haec nostra ieiunia illis mansionibus comparaverim... — ...in palatum faucis animae nobis dulcescat ipso adiuvante qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (131va-132rb) | Isidorus Hispalensis
: De ecclesiasticis officiis I 37-40 (PL 83, 771C-774C; CC 131, 42-46. Grégoire 241, Nr. 94, Alanus I,72; CPL 1207). 1 |
| 131va | Ieiunii tempora secundum scripturas sanctas quattuor sunt in quibus per abstinentiam et lamentum paenitentiae domino supplicandum est... — ...haec ergo auctoritate divinae scripturae ecclesia obtinuit et universale ieiunium hac observatione celebrat. |
| (132ra-133ra) | : Sermones XCVI, Sermo 60 (PL 54, 322-346; CC 138A, 363-368. Grégoire 241, Nr. 95, Alanus I,73; CPL 1657). 1 |
| 132ra | Sacramentum dilectissimi dominicae passionis in salutem humani generis ante tempora aeterna dispositum... — ...ut quod tunc in Christi expaverat passione in suo post supplicio non timeret. |
| (133rb-134ra) | : Sermones XCVI, Sermo 62 (PL 54, 349-352; CC 138A, 376-381. Grégoire 241, Nr. 96, Alanus I,74a; CPL 1657). 1 |
| 133rb | Tit.: (133ra) Feria secunda. (133rb) Sermo beati Leonis pape. — Desiderata nobis dilectissimi et universo mundo optabilis adest festivitas dominicae passionis... — ...quae nos orantibus vobis faciat promissa complere. Per dominum nostrum Iesum Christum qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (134ra-135ra) | : Sermones XCVI, Sermo 63 (PL 54, 353-357; CC 138A, 382-388. Grégoire 242, Nr. 97, Alanus I,74b; CPL 1657). 1 |
| 134ra | Gloria dilectissimi dominicae passionis de qua nos etiam hodie locuturos esse promisimus... — ...tunc et vos cum ipso apparebitis in gloria. Qui cum patre et spiritu sancto vivit. |
| (135ra-136ra) | : Sermones XCVI, Sermo 64 (PL 54, 358-361; CC 138A, 389-394. Grégoire 242, Nr. 98, Alanus I,75a; CPL 1657). 1 |
| 135ra | Omnia quidem tempora dilectissimi christianorum animos sacramento dominicae passionis et resurrectionis exercent... — ...ut quarta sabbati quae sunt adicienda reddamus auxiliante domino nostro Iesu Christo qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (136ra-vb) | : Sermones XCVI, Sermo 65 (PL 54, 361-364; CC 138A, 395-399. Grégoire 242, Nr. 99, Alanus I,75b; CPL 1657). 1 |
| 136ra | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Sermonem dilectissimi de gloriosa domini nostri Iesu Christi passione promissum ita exspectationi vestae intellego esse reddendum... — ...qui reformavit corpus humilitatis nostrae conforme fieri corpore (!) gloriae suae vivens et regnans cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (136vb-137vb) | : Sermones XCVI, Sermo 61 (PL 54, 346-349; CC 138A, 369-375. Grégoire 242, Nr. 100, Alanus I,76; CPL 1657). 1 |
| 136vb | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Cum multis modis dilectissimi Iudaica impietas laboraret... — ...ut non solum paradisi restituamur habitaculis sed etiam regni caelestis gloriae praeparemur. |
| (137vb-138vb) | : Sermones XCVI, Sermo 58 (PL 54, 332-337; CC 138A, 339-348. Grégoire 242, Nr. 101, Alanus I,77a; CPL 1657). 1 |
| 137vb | Scio quidem dilectissimi festum tam sublimis esse mysterii... — ...quae mihi solvendi debiti tribuat facultatem. Per dominum nostrum Iesum Christum. |
| (138vb-140ra) | : Sermones XCVI, Sermo 59 (PL 54, 337-342; CC 138A, 349-362. Grégoire 242, Nr. 102, Alanus I,77b; CPL 1657). 1 |
| 138vb | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Decursis dilectissimi sermone prolixo quae ad comprehensionem domini praecesserunt... — ...in azymis sinceritatis et veritatis resurrectionis Christi mereamur esse participes. Qui vivit. |
| (140ra-141rb) | : Sermones XCVI, Sermo 70 (PL 54, 380-384; CC 138A, 426-433. Grégoire 242, Nr. 103, Alanus I,77c; CPL 1657). 1 |
| 140ra | Sacram dilectissimi dominicae passionis historiam ut nostis evangelica narratione decursa... — ...ut debitum nostrum ipsius auxilio compleatur. Qui vivit. |
| (141rb-142ra) | : Sermones XCVI, Sermo 71 (PL 54, 386-390; CC 138A, 434-440. Grégoire 243, Nr. 104, Alanus I,78; CPL 1657). 1 |
| 141rb | Sermone proximo dilcetissimi non incongrue vobis quantum arbitror participationem insinuavimus crucis Christi... — ...ad illam incorruptibilem glorificandae carnis resurrectionem pertinere mereamur in Christo Iesu domino nostro. Qui vivit et regnat. |
| (142ra-143ra) | : Sermones XCVI, Sermo 72 (PL 54, 390-394; CC 138A, 441-448. Grégoire 243, Nr. 105, Alanus I,79a; CPL 1657). 1 |
| 142ra | Totum quidem dilectissimi paschale sacramentum evangelica nobis narratio praesentavit... — ...qui reformavit corpus humilitatis nostrae conforme fieri corpori gloriae suae. Qui vivit et regnat cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (143ra-144ra) | : Sermones XCVI, Sermo 66 (PL 54, 364-368; CC 138A, 400-406. Grégoire 243, Nr. 106, Alanus I,79b; CPL 1657). 1 |
| 143ra | Evangelica lectio dilectissimi quae sacratissimam dominicae passionis reseravit historiam... — ...si autem mortui sumus cum Christo credimus quia etiam vivimus cum illo. Qui regnat cum patre. |
| (144ra-vb) | : Sermones XCVI, Sermo 69 (PL 54, 376-380; CC 138A, 419-425. Grégoire 243, Nr. 107, Alanus I,80; CPL 1657). 1 |
| 144ra | Magnitudo quidem dilectissimi ineffabilis sacramenti ita humanae intellegentiae altitudinem... — ...qui operatur omnia in omnibus vivens et regnans cum patre et cum spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (144vb-145vb) | : Sermones XCVI, Sermo 67 (PL 54, 368-372; CC 138A, 407-413. Grégoire 243, Nr. 108, Alanus I,81; CPL 1657). 1 |
| 144vb | Semper quidem dilectissimi fidelium mentes in divinorum operum decet admiratione versari... — ...aderit dominus orantibus vobis ut quae solvenda promittimus ipso largiante reddamus. Qui vivit. |
| (145vb-146va) | : Sermones XCVI, Sermo 68 (PL 54, 372-375; CC 138A, 414-418. Grégoire 243, Nr. 109, Alanus I,82; CPL 1657). 1 |
| 145vb | Sermo proximus dilectissimi cuius vobis promissam restituere cupimus portionem... — ...piis autem studiis animis (!) aderit misericordia dei ut quod fecit concupisci faciat obtineri qui vivit et regnat deus per. |
| (146va-147rb) | : Sermo 7 (PL 54, 493-494; ed.: H. Chadwick, A latin epitome of Melito's homily in Pascha. Journal of Theological Studies 11 [1960], 76-82, Ed. des Sermo auf S. 77-80. Grégoire 243-44, Nr. 110, Alanus I,83; CPPM IA 1775 und IB 5484). 1 |
| 146va | Scriptura quidem hebraicae (!) exitus et verba mystica (!) fratres carissimi audistis quomodo agnus immaculatus immolatus est... — ...qui surrexit a mortuis ascendit ad excelsa caelorum. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (147rb) | Isidorus Hispalensis
: De fide catholica contra Iudaeos, epistola dedicatoria (PL 83, 449. Grégoire 244, Nr. 111; Alanus I,84 [zu den Textauslassungen s. Grégoire 157, Nr. 84]; CPL 1198). 1 |
| 147rb | Tit.: Ysidori episcopi. — Dominicae (!) sanctae sorori Florentiae Isidorus. Quaedam quae diversis temporibus... — ...et infidelium imperitiam approbet. |
| (147rb-149rb) | Isidorus Hispalensis
: De fide catholica contra Iudaeos I, 18-50 (PL 83, 476-481. Grégoire 244, Nr. 112; Alanus I,85; CPL 1198). 1 |
| 147rb | Sic praedixerat Ieremias ex persona domini: Praevaricatione praevaricata est in me domus Iuda ait dominus... — ...circumaedificavit adversum me ut non egrediar. |
| (149rb-149vb) | Augustinus
: Tractatus in evangelium Ioannis 51, 1-8 (PL 35, 1764-1766; CC 36, 439-442. Grégoire 158, 86 und 244, Nr. 113, Alanus I,86). 1 |
| 149rb | Tit. (14./15. Jh.): Sermo Iohannis Chrisostomi in die palmarum. — Postquam dominus quadriduanum mortuum suscitavit stupentibus Iudaeis et aliis eorum in videndo credentibus... — ...quae facta in caelis gentes fuerant crediturae. |
| (150ra-vb) | Hieronymus
: Commentarii in evangelium Matthaei 3, 21 (PL 26, 146B-154A; CC 77, 181-191, Z. 1164-1437. Grégoire 158, Nr. 87 und 244, Nr. 114, Alanus I,87). 1 |
| 150ra | Factum est autem cum appropinquasset Iesus ... dicite: Quia dominus his opus habet. Egreditur de Iericho turbis eductis inde quamplurimis... — ...ipse salvum faciet populum suum a peccatis eorum. Qui vivit. |
| (150vb) | Augustinus
: Tractatus in evangelium Ioannis, Exzerpte und Interpolationen (Grégoire 158, Nr. 88 und 244, Nr. 115, Alanus I,88). An dieser Stelle nur Verweis auf Septuagesima. 1 |
| 150vb | Pascha non sicut quidam existimant. Require in Septuagesima. |
| (150vb-151rb) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 59 (PL 57, 335D-340A; CC 23, 236-238. Grégoire 160, Alanus I,89; CPPM IA 865). 1 |
| 150vb | Tit.: Sermo sancti Iohannis Crisostomi de cruce et de latrone. — Retinet sanctitas vestra nos vobis hoc iam praedicasse... — ...purificat peccatorem et vivificat morientem ipso adiuvante qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (150vb-151rb) | : Sermo 80 (PL 57, 335D-340A; CC 23, 236-238. Grégoire 160, Alanus I,89; CPPM IA 865). 1 |
| 150vb | Tit.: Sermo sancti Iohannis Crisostomi de cruce et de latrone. — Retinet sanctitas vestra nos vobis hoc iam praedicasse... — ...purificat peccatorem et vivificat morientem ipso adiuvante qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (151rb-153ra) | Iohannes Chrysostomus
: De proditione Iudae, hom. 1 (PG 49, 373-382. Grégoire 160, Alanus I,90). Der Sermo nach "ad mensam Christi" durch ein Verweiszeichen mit dem offensichtlich am Beginn mutilierten auf 153rb beginnenden Sermo zu einem Text verbunden. 1 |
| 151rb | Tit.: Sermo sancti Iohannis Crisostomi de cruce et de latrone. — Paucis hodie necessarium tractare vobiscum et ideo paucis... — ...cum omni simplicitate mysteria celebremus et accedamus ad mensam Christi — Dann auf Rasur bzw. durchgestrichen: cum quo patri omnis gloria honor virtus una cum sancto spiritu in saecula saeculorum. Amen. |
| (153rb-153vb) | : Sermo in parasceven (Florilegium Cassinense I, 165-167. Grégoire 161, Alanus I,92). Vgl. denselben Sermo auf 164ra-vb. Nach dem Explicit ca. drei Viertel der Spalte unbeschrieben; Bl. 153 letztes Blatt der Lage. 1 |
| 153rb | ]ut paternum possideamus testamentum. Ille anhelat dictat suspirat caloris febrium et censum suum coronae dividit... — ...ut hereditatis vitae possideamus perpetua claritate. |
| (154ra-vb) | : Sermones XCVI, Sermo 52 (PL 54, 313-317; CC 138A, 307-312. Grégoire 344, Nr. 1; CPL 1657). Vor dem Titel des Sermo ca. sechseinhalb Zeilen so stark radiert, daß der Text von 154vb durchschlägt. Der Titel des Sermo in Z. 7 unmittelbar an die Rasur anschließend. 1 |
| 154ra | Tit.: Incipiunt sermones Leonis pape de passione domini. — Sacramentum dilectissimi dominicae passionis quam dominus Iesus dei filius pro humani generis salutem suscepit... — ...quod locuti sumus dabit sicut credimus quid loquamur Christus dominus noster. |
| (154vb-155rb) | : Sermones XCVI, Sermo 53 (PL 54, 317-318; CC 138A, 313-316. Grégoire 344, Nr. 2; CPL 1657). 1 |
| 154vb | Tit.: Item cuius supra. — Exigit fides dilectissimi ut partem sermonis quem de domini passione promisimus... — ...ut ad ea quae fidelibus praeparata sunt pervenire mereamur per Christum dominum nostrum. |
| (155rb-156rb) | : Sermones XCVI, Sermo 54 (PL 54, 319-322; CC 138A, 317-322. Grégoire 344, Nr. 3; CPL 1657). 1 |
| 155rb | Tit.: Sermo unde supra. — Inter omnia dilectissimi opera misericordiae dei quae ab initio saluti impensa sunt mortalium... — ...praestabit dominus orantibus vobis ut ipsius dono quod promittimus impleamus per Christum dominum nostrum. |
| (156rb-157ra) | : Sermones XCVI, Sermo 55 (PL 54, 322-325; CC 138A, 323-327. Grégoire 345, Nr. 4; CPL 1657). 1 |
| 156rb | Tit.: Item Sermo unde supra. — Exspectationi vestrae dilectissimi quosd debetur domino largiente est reddendum... — ...humilitatem sibi servientium non reliquit Christus dominus noster. |
| (157ra-va) | : Sermones XCVI, Sermo 56 (PL 54, 326-328; CC 138A, 328-332. Grégoire 345, Nr. 5; CPL 1657). 1 |
| 157ra | Tit.: Unde supra. — Creator et dominus rerum omnium Christus post inusitatum sacrae virginis partum... — ...et ab omnibus spiritalis origo discerneret |
| (157va-158rb) | : Sermones XCVI, Sermo 57 (PL 54, 328-331; CC 138A, 333-338. Grégoire 345, Nr. 6; CPL 1657). 1 |
| 157va | Tit.: Sermo beati Leonis pape. — Sponsionis nostrae memores dilectissimi sanctitati vestrae reddimus quod debemus... — ...quomodo non etiam cum illo omnia nobis donavit, qui vivit et regnat cum spiritu sancto in saecula saeculorum. |
| (158rb-159rb) | : Sermo 37 (PL 57, 609-612. CPPM IB 5843). 1 |
| 158rb | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Veneranda passio salvatoris nostri atque ab inferis eius mirabilis reditus... — ...cuius potentiam probamus sequamur in omnibus voluntatem. Qui vivit et regnat cum patre et spiritu sancto in saecula saeculorum. Amen. |
| (159rb-160ra) | : Sermo (Ed.Weidmann 2015, 259-263). 1 |
| 159rb | Tit.: Sermo cuius supra. — Refert beatus Moyses in libro Geneseos dominum nostrum deum omnipotentem ut manifesto indicio discretionem inter incredulos faceret et fideles praecepisse Abrahae oboedientissimo patriarchae... — ...sed auribus discite quod aure suscepistis et ore proferte quod pectori vestro solo sermone committitur. |
| (160ra-161rb) | : Homilia 83 (PL 57, 433-440. CPPM IB 5814). 1 |
| 160ra | Cum apud patres nostros sicut liber Iudicum refert quaedam Israeliticae tribus civili adversum se proelio decertarent... — ...hoc est symbolum quod et viventes sanctificat et mortuos reducit ad vitam. |
| (161rb-164ra) | : Sermo 155 (PG 49, 399-406; PL 39, 2047-2053. Grégoire 161, Alanus I,91; CPPM IA 940). 1 |
| 161rb | Tit.: In parasceve sermo Iohannis Chrisostomi. — Hodierna die dominus noster pependit in cruce et nos epulamur ut discas (!)... — ...positis inquit genibus orabat dicens: Domine ne statuas illis peccatum hoc. |
| (161rb-164ra) | Iohannes Chrysostomus
: De cruce et latrone, homilia 1 (PG 49, 399-406; PL 39, 2047-2053. Grégoire 161, Alanus I,91; CPPM IA 940). 1 |
| 161rb | Tit.: In parasceve sermo Iohannis Chrisostomi. — Hodierna die dominus noster pependit in cruce et nos epulamur ut discas (!)... — ...positis inquit genibus orabat dicens: Domine ne statuas illis peccatum hoc. |
| (164ra-164vb) | : Sermo in parasceven (Florilegium Cassinense I, 165-167. Grégoire 161, Alanus I,92). Vgl. denselben Sermo mit mutiliertem Incipit auf 153rb-vb. 1 |
| 164ra | Convenientes ad stationem ecclesiae matris lectum contemplemus crucis in quo testator pependit regni caelestis... — ...ut hereditatis vitae possideamus perpetuam claritatem. |
| (164vb-165ra) | : Sermo 38 (PL 57, 612-614. CPPM IB 5844). 1 |
| 164vb | Tit.: In pascha sermo Maximi episcopi. — In paschali festivitate fratres carissimi qua dominum nostrum ab inferis exsultamus redisse... — ...ita nos gestiamus ei non displicere vivendo ipso praestante qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (165ra-va) | : Sermo 39 (PL 57, 613-616. CPPM IB 5845). 1 |
| 165ra | Tit.: Sermo cuius supra. — Iustissime fratres carissimi generali hodie gaudio mundus exsultat... — ... ut possimus et apostolicae gratiae et dominicae resurrectionis desiderabile consortium promereri. |
| (165vb-166rb) | : Sermo 40 (PL 57, 615-618. CPPM IB 5846). 1 |
| 165vb | Tit. auf 165va: Unde supra. — Annua quidem nobis fratres carissimi dominicae resurrectionis festivitas redit... — ...nos quoque non discredere fide et operibus approbemur. |
| (166rb-vb) | : Sermo 41 (PL 57, 617-620. CPPM IB 5847). 1 |
| 166rb | Tit.: De quo supra. — Prophetarum praecipuus Isaias qui mysteria nativitatis resurrectionisque dominicae clarissimis vocibus intonavit... — ...redemptionis mysterium gloria et spes aeternitatis arridet. |
| (166vb-167va) | : Sermo 42 (PL 57, 619-622. CPPM IB 5848). 1 |
| 166vb | Tit.: Unde spura. — Redemptionis nostrae mysterium fratres carissimi quod de caelo veniens salutem nobis operatur... — ...ut mortuos vita mortui liberaret. |
| (167va-168rb) | : Sermo 43 (PL 57, 621-624. CPPM IB 5849). 1 |
| 167va | Tit.: Item sermo quo supra. — Supernae voluntatis ac dispositionis profunda fratres carissimi sequamur... — ...omni devotione vivorum mortuorumque venturo iudici serviamus. Qui cum patre et spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
| (168ra-168rb) | : Sermo in festo paschae = Sermo Étaix 3 (Ed. Étaix 1987, 35-36, Weidmann 2015, 263-265. CPPM IB 5531). 1 |
| 168ra | Tit.: Unde supra. — Bene et convenienter in hac tanta festivitate novam diem propheta David factam esse commemorat... — ...quia nobis haec dies resurrectionis facta est illis autem dies persecutionis reservata. |
| (168vab) | : Sermones XCVI, Sermo 73 (PL 54, 394-395; CC 138A, 450-l.31. Grégoire 358, Nr. 57, PD II,26; CPL 1657). Textabbruch wegen Verlustes einer Lage, vgl. die fehlende Lage XVII bei der äußeren Beschreibung. 1 |
| 168va | Tit.: In ascensione domini sermo Leonis pape. — Post beatam et gloriosam resurrectionem domini nostri Iesu Christi... — ...et beato Petro apostolo supra ceteros post regni claves ovilis dominici cura[ |
| (169ra-va) | : Sermo 53 (PL 57, 637-640. CPPM IB 5859). Incipit wegen Verlustes einer Lage mutiliert, vgl. die fehlende Lage XVII bei der äußeren Beschreibung. 1 |
| 169ra | ]natura non dederat nativitas secunda conferret. Quae utique secunda nativitas... — ...qui mortalibus caelestia sapere et terrenis loqui divina concessit. Cui honor et gloria in saecula saeculorum. |
| (169va-170va) | : Homilia 65 (PL 57, 383-388. Grégoire 460, PD II,41; CPPM IB 5798). 1 |
| 169va | Tit.: In natali sancti Iohannis Baptiste sermo (vom Korrektur mit schwarzer Tinte über der Zeile eingefügt: b.) Maximi episcopi. — Sollemnitates diversorum martyrum fratres carissimi vitae praesentis occasus... — ...ita de dei nostri reconciliatione laetenmur. Cui honor et gloria. |
| (170va-vb) | : Homilia 66 (PL 57, 387-390. Grégoire 460, PD II,42; CPPM IB 5799). 1 |
| 170va | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Cunctorum quidem prophetarum fratres carissimi veneranda recordatio est... — ...qui manifestare venerat veritatis auctorem. |
| (170vb-171rb) | : Homilia 67 (PL 57, 389-390. Grégoire 461, PD II,43; CPPM IB 5800). 1 |
| 170vb | Tit.: Item cuius supra. — Festivitatem praesentis diei fratres carissimi venerandi Iohannis Baptistae genuina nativitas consecravit... — ...gaudia stupenti mundo testis fidelissimus revelavit. |
| (171rb-va) | : Sermo 57 (PL 57, 647-648. CPPM IB 5863). 1 |
| 171rb | Religionis devotionisque nostrae ratio exigit fratres ut hodie de beatissimi Iohannis Baptistae nativitate laetemur... — ...ante omnes agnovit et primus ostendit. |
| (171va-172ra) | : Sermo 58 (PL 57, 648-650. CPPM IB 5864). 1 |
| 171va | Multis magnisque virtutibus fratres carissimi deus ac dominus noster concurrentium ad se populorum animos fide confirmat... — ...et imminentis eius remedia prophetavit. |
| (172ra-vb) | : Sermo 62 (PL 57, 658-660. CPPM IB 5868). 1 |
| 172ra | Conceptio atque nativitas venerandi Iohannis Baptistae quae nunc evangelica lectione decursa est... — ...et caput se suum recepturum noverat et salutem. |
| (172vb-174ra) | : Homilia 68 (PL 58, 880-883. Grégoire 461, PD II,47; CPPM IB 5801). 1 |
| 172vb | Tit.: In natale apostolorum sermo (mit schwarzer Tinte eingefügt: beati) Maximi episcopi. — Gloriosissimos christianae fidei principes annuis sollemnitatibus honorantes fratres carissimi... — ...ibi regni sui principes collocaret. |
| (174ra-va) | : Homilia 69 (PL 57, 397-398. Grégoire 461, PD II,48; CPPM IB 5802). 1 |
| 174ra | Tit.: Sermo Maximi episcopi. — Apostolici natalis gaudio fratres carissimi Petri et Pauli quorum hodie beatissimis passionibus iocundamur... — ...apostolatum suum domino ac deo nostro effusione devoti sanguinis consecravit. |
| (174va-175ra) | : Homilia 70 (PL 57, 397-400. Grégoire 462, PD II,49; CPPM IB 5803). 1 |
| 174va | Tit.: Item unde supra. — Beatissimorum apostolorum Petri et Pauli inseparabilem fidem passionemque germanam omni nos devotione fratres necesse est celebrare... — ...eorum nunc peculiari devota patrocinio gloriatur. |
| (175rab) | : Homilia 71 (PL 57, 399-402. Grégoire 462, PD II,50; CPPM IB 5804). 1 |
| 175ra | Tit.: Item de quo supra. — Beatissimorum apostolorum passio fratres quorum hodie natalem sollemniter celebramus... — ...caelestis praedicationis doctrina et pii sanguinis effusione fundarunt. |
| (175rb-176ra) | : Sermo 66 (PL 57, 663-666. CPPM IB 5872). 1 |
| 175rb | Necessarie fratres carissimi de venerabilium apostolorum passionibus atque obitu patrum nostrorum annua festivitate laetamur... — ...una utrumque devotio populorum omnium confessione veneratur. |
| (176ra-177ra) | : Sermo 67 (PL 57, 665-670. CPPM IB 5873). 1 |
| 176ra | Exsultemus fratres et gloriemur in domino deo nostro quia apostolorum natalis est ecclesiae nutrimentum... — ...sed illam mentem quam mors superare non possit. |
| (177ra-va) | : Sermo 70 (PL 57, 675-678A. CPPM IB 5875). 1 |
| 177ra | Tit.: In natale sancti Laurentii martyris. — Beatissimi Laurentii martyris cuius natalem hodie celebramus passionem nosse vos credo... — ...et amore Christi diem iudicii non timere. |
| (177va-178ra) | : Homilia 74 (PL 57, 408-410. Grégoire 465, PD II,65; CPPM IB 5806). 1 |
| 177va | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Sanctum est fratres ac deo placitum ut natalem beati Laurentii praecipua devotione veneremur... — ...et crudelitas persequentium cum suis ignibus confusa torpesceret. |
| (178ra-va) | : Homilia 75 (PL 57, 410-412. Grégoire 465, PD II,66; CPPM IB 5807). 1 |
| 178ra | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Sicut patrum nostrorum carissimi non incerta relatione didicimus cum venerabilis Sixtus apostolicae sedis sacerdotio fungeretur... — ...quia radiis aeterni solis accensus ignem saeculi patienter sustinuit et fidenter evasit. |
| (178va-179ra) | : Homilia 76 (PL 57, 413-414. Grégoire 465, PD II,67; CPPM IB 5807). 1 |
| 178va | Tit.: Sermo beati Maximi episcopi. — Beatissimi Laurentii fratres carissimi annua semperque nova festivitas ecclesiam dei iugiter in gaudia laetitiae spiritualis accendit... — ...apud omnipotentem deum incorruptae lucis illuminatione fulgere. |
| (179rab) | : Sermo 73 (PL 57, 681-682. CPPM IB 5879). 1 |
| 179ra | Cum innumerabilium virtute martyrum fratres carissimi gentilis saepe victa fuisset impietas... — ...ut dum crudelius saeviunt gloriosius a martyribus triumphentur |
| (179rb-vb) | : Sermo 71 (PL 57, 679-680. CPPM IB 5877). Der Sermo mit demselben Incipit in Cod. Casin. 100, 269-270; vgl.: http://omeliari.unicas.it/index.php?option=com_omeliari&act=testi&target=8&search=0810L1. 1 |
| 179rb | Quamvis fratres carissimi beati Laurentii passionem qua praesenti die perfidiam saeculi triumphavit universus nobiscum stupeat mundus... — ...persequentis insaniam triumphali voce damnavit. |
| (179vb) | Maximus Taurinensis
: Sermo Mutzenbecher 48 (CC 23, 187. Grégoire 469, PD II,88). Unvollständig wegen Blattverlustes. 1 |
| 179vb | Tit.: De eo quod scriptum est in evangelio Quis maior est in regno celorum? Om[. — Si diligenter audistis evangelicam lectionem intellegere potestis... — ...quicumque vult fratrem praevenire regnando prius illum praeveniat[ |
| (180ra-vb) | Beda Venerabilis
: Homiliarum libri II, lib. 2, hom. 10, Z. 17-135; Fragment (PL 94, 149D-152B; CC 122, 246, Z. 20-250, Z. 136. CPL 1367). |