Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=30430 
Heiligenkreuz, Zisterzienserstift, Cod. 264
HUGO DE S. VICTORE. ODO EPISCOPUS LUCENSIS. GUALTERUS DE MAURITANIA
Pergament   I, 104 Bl.   230×160   Heiligenkreuz, 3. Viertel 12. Jh.
 Volldigitalisat
Literatur zur Handschrift: Gsell 1891, 186-187 (online).

"Gsell 1891", "PL", "RS", "Weisweiler 1936"
alle Initien
(VDS) Bibel-Fragment (?), Phil 3,21 (?).
Pergamentblatt, 12. Jh.; nahezu zur Gänze mit dem Papierblatt mit den Signaturen überklebt; am untere Blattrand zwei Zeilen sichtbar.
   1
VDS ]reformabit corpus humilitatis nostrae configuratum cor[pori claritatis ]suae secundum operationem qua possit etiam subicere sibi[
(Ir) Isidorus Hispalensis Sententiae III 27,7. (PL 83, 720A). Leicht abgewandeltes Zitat von einer Hand des 14. Jh.
   1
Ir Frustra ... propiciari deum querit.
(Iv) Signaturen.
(1r) Proverbium. Vgl. Lilienfeld, Cod. 33, 237r.
   1
1r Non mala plangere nec bona quaerere differat ullus / Hora sit ultima quam sibi proxima scit bene nullus.
(1v-2r) Kapitelverzeichnis zur Summa sententiarum.
   1
1v Cap. I. De fide spe et caritate. II. De fide antiquorum... — ...LXV. De sacramento olei. LXVI. Quod multis modis dicitur spes.
(2r-6v) Hugo de Sancto Victore Liber de sacramentis, Lib. I, pars IV, cap. 8-25 (PL 176, 237-246).
   1
2r Exit inde nobis discretio cognoscendae divinae voluntatis in beneplacito eius... — ...et sunt alia multa fortassis quae comprehendi non possunt et fugiunt ab intellegentia et sermone nostro.
(7r-83 r) Odo episcopus LucensisSumma sententiarum, Tractatus I-VI (PL 176, 41-154. RS 837).
(36v) Textverlust durch Blattverlust in Tractatus II, cap. 5: ...ut trinitatis similitudo in eis pre aliis creaturis insinuetur impressa. Sunt enim tres superiores, tres inf[erios (PL 176, 85C); (37r) Textfortsetzung in Tractatus II, cap. VI mit ]qui permissus est ei ad temptandum. Set hoc dubium nobis est nec de scriptura habemus determinatum... (PL 176, 88B).
(7r) Praefatio.
   2
7r Tit.: Sententie magistri Hugonis minores. De fide spe et caritate. Cap. I. — De fide et spe quae in nobis omni poscenti rationem reddere, ut ait beatus Petrus in epistola sua, parati esse debemus... — ...de ea in primis est videndum quid sit et quas partes habeat.
7r Tit.: De fide. — Fides, ut ait apostolus, est substantia rerum sperandarum argumentum non apparentium. Substantia rerum sperandarum... — ...scilicet illius sanctificationis quam suscipit aqua per invocationem trinitatis.
(81v-82v) Sententia (Ed. bei Weisweiler 1936 105-107, Z. 7 nach München, BSB, Clm 22272, 91rv, unter Mitbenützung von Bamberg, Staatsbibliothek, Msc. Patr. 93).
In den Tractatus VI als ein auch im Kapitelverzeichnis auf 2r so bezeichnetes Kapitel LXIIII. De eodem verba Aug. zwischen Kapitel 14 und 15 in der Zählung der PL eingeschoben. Die Additio aus Clm 22272 bei Weisweiler 105, Z. 8-11 hier nicht vorhanden.
(83v) Sententia de spiritu.
Hier und im Kapitelverzeichnis zur Summa sententiarum auf 2r als LXVI Quod multis modis dicitur spiritus gezählt und bezeichnet.
   1
83v Spiritus multis modis dicitur. Nam spiritus dicitur spiritus, id est incorporea substantia subtilissima omnium substantiarum. Angeli etiam dicuntur spiritus, id est incorporeae substantiae subtiles (?) non adeo ut deus. Ventus etiam, id est aer agitatus in se naturaliter dicitur spiritus et est corporea substantia subtilis ad operationem aliorum corporum... — ...et hoc esse sibi consuetudinis ostendens ait: Hoc autem fratres transfiguravi in me et Apollo etc.
(83v-91v) Gualterus de Mauritania Tractatus de trinitate (PL 209, 575-590).
   1
83v Indubitanter credo unum deum esse et non plures iuxta illud Moysi: Audi Israel quia dominus deus tuus deus unus est. Quem credo esse incorporeum... — ...memoriter recolens illam fidem non habere meritum cui humana ratio praebet experimentum.
(92r-104r) Gualterus de Mauritania Tractatus de coniugio (PL 176, 153-174).
   1
92r Tit.: De coniugio et ordinibus. — Coniugium quod et matrimonium appellatur ab institutione creatoris antequam peccassent homines sumpsit exordium... — ...nec pluribus nuptiis consentire qui eas frequentando et quasi laudando exhortwetur homines ad nuptias frequenter.
(104r) Gualterus de Mauritania Tractatus de coniugio. Nachgetragener Schluß des Cap. 20 (PL 176, 169B).
   1
104r Non est hoc loco praetermittendum quod quando aliquis cognatam uxoris propriae incestu maculat... — ...et illam quam violavit in remotioribus gradibus cognatae sint.
(104r) Glossa ordinaria zu Io 1,18 (PL 114, 358).
   1
104r Deum nemo vidit umquam, id est purus homo vivens in hoc corpore... — ...per quae credita ad eius beatitudinem, id est visionem pervenimus.
(104r, 6. Z. v. u.) Nota de baptismo.
   1
104r, 6. Z. v. u. Hic est qui baptizat in spiritu. Istud sacramentum excellentius est aliis quia alia sequuntur. Et ideo non sunt ministri huius multi, quia sacerdotes et levitae et quilibet etiam haereticus ex necessitate et si quis fictus accedit ad sacramentum, non habet rem sacramenti. Si post creditur, non iteratur sacramentum. Nota quia in hoc sacramento et in ceteris solus Christus operatur, alii vero sunt ministri. Unde apostolus: in labore sunt et mentes differentes, in operatione indifferentes
(HDS) Pergamentfragment eines Missales (12. Jh.) mit Teilen der Praefationes und Communicantes zu Octava nativitatis domini und Epiphania.