Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=39982 
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1869 (398, H 9)
ZUSAMMENGESETZTE HANDSCHRIFT MIT THEOLOGISCHEN TEXTEN
Papier   I, 310 Bl.   300×220   Melk (?) und Mondsee (?), um 1460/1475
Handschrift aus 5 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-8); 2  (9-165) um 1458/1461; 3  (166-267) 1460-1463; 4  (268-277); 5  (278-310) Mondsee (?),
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Einzelbilder: fol. 7, 8, 16, 17, 34, 40, 58, 64, 77, 78, 115, 116, 119, 120, 148, 185, 186, 221, 222, 236, 243, 246, 257, 271, 277, 278, 309.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 8)

Alle Teile etwa gleichzeitig entstanden. – Tintenfoliierung des 15. Jh. bis 9 in arabischen, dann in römischen Ziffern; Fehler: CCLXXXVI zweimal verwendet, jetzt CCLXXXVI, CCLXXXVIa. – (310v unten in Rot) Rubrikatorname: Frater Heinricus rubricavit (zu diesem Schreiber und Rubrikator siehe MeSch VI, Einleitung Mondsee und Hranitzky–Schuller-Juckes–Rischpler 2018, 131-134).

Teil 11-8   Papier   
Lagen: IV8
Schrift:
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Mindestens zwei Hände.
Teil 29-165   Papier   um 1458/1461
Lagen: (VI+1)21 + 12.VI165. Einzelblatt: 9.
(22r) Kustode: 2. - Wortreklamanten. - Blattsignaturen.
Schrift:
Schriftart: Bastarda
Ausstattung: Illuminiert   Deckfarbeninitiale(n)   
Deckfarbeninitiale mit Ranken auf 109r.
Teil 3166-267   Papier   1460-1463
Lagen: 9.V255 + VI267.
Kustoden: primus sexternus - 8us sexternus am Ende der Lagen 15-22. - Wortreklamanten. - Blattsignaturen.
Schrift:
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Mehrere Hände.
Ausstattung: Illuminiert   Deckfarbeninitiale(n)   
Deckfarbeninitialen mit Ranken, Standorte: 166r, 218r, 241r, 251v, 252v.
Teil 4268-277   Papier   
Lagen: V277
Schrift:
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Teil 5278-310   Papier   Mondsee (?)
Lagen: 2.VI300 + V310.
Blattsignaturen. – Lokalisierung nach Mondsee aufgrund des Schreibers und des Rubrikators (vgl. 310v [freundliche Mitteilung von Katharina Hranitzky]).
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(278r-310v) Schreiber: Iacobus Keser de Wratislavia OSB, Profess in Mondsee – Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schreibername nicht in der Handschrift, durch Schriftvergleich ermittelt.
Schrift 2(310v, Z. 12-18) Schreiber: Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB   Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schreiber durch Schriftvergleich ermittelt.

Hs. enthält 2 Fragmente
VSI   Pergament   14. Jh.
Lagen: 1I
Mit Quadratnotation auf vier roten Notenlinien. – Am rechten unteren Rand ein Teil des Blattes in der Größe 120×60 herausgeschnitten.
NS[I*]   Pergament   
Vermutlich ein Einbandfragment herausgeschnitten.

Einband: Melk     um 1475     Gotisch     Streicheisenlinien   Blindstempel        
Spätgotischer Einband: Leder über Holz mit Streicheisenlinien und Blindstempeln. Melk, um 1475. Blindstempelmotive: Melk Inventar I Nr. 8, 16, 18 und 20. – (VD) Titelschild des 15. Jh. erhalten, Text von jenem im Katalog von 1483 (Gottlieb 1915, 243 f.) abweichend (der Gottlieb-Text findet sich auf dem VD-Spiegel); Signaturschild von 1517 erhalten. – Rücken: vier Doppelbünde, Leder über das Kapital gezogen. – Zwei Riemenschließen (Schließenhaken verloren), je fünf Buckelbeschläge (einer verloren).


(1r) Melker Besitzvermerk und Signatur des 16. Jh. – (VD-Spiegel) Stempel Zentralstelle für Denkmalpflege und unleserliche Nummer. – Rundstempel Bibliothek des Stiftes Melk auf 1r und 308v. – Die Handschrift ist im Katalog von 1483 unter der Signatur F 60 genannt (MBKÖ I, 243 Z. 35 – 244 Z. 14), im Katalog von 1517 (Cod. 704/1) unter der Signatur D 26.
Christine Glaßner, Maria Stieglecker: Wasserzeichenbefund, Ergänzungen Kodikologie / September 2016
"MeSch VI", "Hranitzky–Schuller-Juckes–Rischpler 2018", "Melk Inventar I", "Gottlieb 1915", "MBKÖ I", "CPG", "BHM", "PL", "CSLMA II", "SAO", "CPPM", "Préfaces", "RB", "CPL", "BHL", "CALMA", "Hain", "GW", "VL"
alle Initien
(VDS) Tabula codicis mit Seitenverweisen und Nachträgen einer nahzeitigen Hand.
(I) Missale-Fragment; 14. Jh.; mit Quadratnotation.
Teil 1
(1ra-5ra) Petrus de Versaliis OSB Sermo de conceptione BMV in concilio Basiliensi habitus a. 1436 (Parallelüberlieferung: Basel UB, Cod. A III 17a, 183vff. [hier mit Datierung 1437]; Köln, Historisches Archiv, GB fo 123, 293r-300r [hier mit Datierung: 8. Dezember 1437]). Am Rand zeitgleiche Korrekturen der Texthand (?).
   1
1ra Tit.: (Rot) Sermo de concepcione gloriose virginis Marie habitus in concilio Basiliensi
Memoria mea in generatione saeculorum (Sir 24,28). Ecclesiastici 24to haec verba scribuntur. Quae quidem verba ad litteram sumpta dicuntur de divina sapientia prout hominibus communicatur ... Memoria mea in generatione saeculorum. Scribitur ubi supra. Duas generationes decurrentes per saecula, patres reverendissimi ... — ... et sit ammodo memoria mea in generatione saeculorum. Quod cuilibet nostrum concedat ipse Deus benedictus in saecula saeculorum. Amen. – (5ra Schlussschrift, Datierung) Explicit sermo de conceptione beatissime virginis Marie pronunciatus in concilio Basiliensi per reverendum patrem dominum episcopum Dignensem anno domini millesimo quadringentesimo tricesimo sexto [1436].
(5ra-8rb) Iohannes de Segovia (?) Sermo de BMV conceptione in concilio Basiliensi de 'Ego mater pulchrae dilectionis' (ca. 1436): Excerpta (Ed.: Emmen 1956, 86-99; Ph. Labbé [Ed.], Sacrosancta concilia ad regiam editionem exacta ... XVII. Venedig 1728-1733, 1320).
   1
5ra Tit.: (Rot) Sequitur alius sermo de conceptione gloriose virginis in concilio Basiliensi habitus
Ego mater pulchrae dilectionis (Sir 24,24). Scribitur Ecclesiastici 24. Hoc generaliter et in epistola praesentis festivitatis ut in aliquibus ecclesiis recitatur. Qui posuit pacem ... — ... cum Maria matre pulchrae dilectionis. Quod tibi et nobis concedat Deus unus in essentia et trinus in personis. Amen.
(8v) Leer.
Teil 2
(9ra-71rb) Iohannes Damascenus De fide contra Nestorianos (CPG 8054). (9ra-b) Capitulatio. (9v) Leer. (10ra) Text.
   2
9ra Tit.: (Rot) Incipiunt Tituli in primum librum Damasceni
Quomodo incomprehensibilis est Deus ... — ... Qualiter facta est mulier. (Rot) Explicit.
10ra Tit.: (Rot) Iohannis prespiteri Damasceni liber primus incipit in quo est tradicio ... Quomodo incomprehensibilis est Deus ... a sanctis patribus prophetis apostolis
Deum nemo vidit unquam. Unigenitus qui est in sinu patris ipse enarravit. Ineffabilis igitur est Deus ... — ... id quod ab ipso est gaudium fructificantes. – (71rb Schlussschrift rot) Explicit quartus et ultimus liber Damasceni. Benedictus qui dedict incipere et perficere ipsi honor et gloria per eterna secula. Amen.
(71va-90ra) Didymus Alexandrinus De Spiritu sancto interpretante Hieronymo (BHM 258).
   1
71va Tit.: (Rot) Incipit prologus beati Hieronimi in librum Didimi de spiritu sancto ... Incipit liber Didimi de spiritu sancto translatus de greco in latinum a beato Hyeronimo prespitero
Cum in Babylone versarer et purpuratae meretricis essem colonus ... Omnibus quidem quae divina sunt cum reverentia et vehementi cura oportet intendere ... — ... non ignorare sermonis. – (90ra Schlussschrift rot) Explicit liber de spiritu sancto.
(90ra-108va) Alcuinus OSB De fide sanctae et individuae trinitatis (PL 101, 13-58. – CSLMA II, ALC 28).
   1
90rb Tit.: (90ra, von neuzeitlicher Hand) Alcuinus. (Rot) Prologus in libros de sancta trinitate
Domino glorioso Carolo imperatori augustissimo atque christianissimo humilis levita Alchwinus [Alcuinus] ... (91rb Prooemium) Quamvis enim in huius exilii aerumnosam caecitatem ... — ... gratia et pax a Deo patre et filio eius Iesu Christo domino nostro sit ista confitenti in omnia saecula saeculorum. Amen.
(108vb) Leer.
(109ra-165rb) Beda Venerabilis OSB De tabernaculo et vasis eius ac vestibus sacerdotum libri tres (PL 91, 393-498. CC 119 A, 5-139. - CPL 1345).
   1
109ra Tit.: (Rot) Incipit expositio venerabilis Bede prespiteri de tabernaculo domini et vasis eius ac vestibus sacerdotum libri tres capitulum primum ... Incipit liber primus de tabernaculo
Moyses in montem Dei ... (109rb) Locuturi domino iuvante de figura tabernaculi ... — ... omnes qui viderunt eos cognoscent eos quia isti sunt semen cui benedixit dominus. – (165rb Schlussschrift) Explicit exposicio Bede de tabernaculo.
(165v) Leer.
Teil 3
(166ra-191va) Eadmerus Cantuariensis OSB Vita Anselmi Cantuariensis (BHL 526).
   1
166ra Tit.: (Rot) Incipit prologus in vitam beati Anshelmi archiepiscopi Cantuariensis (Ergänzung von der Hand des Bernhard Pez, 1. Drittel 18. Jh.) per Eadmerum monachum Cantuariensem
Quoniam multas et antecessorum nostrorum temporibus ... Instituta vitae et conversationis
(191va-195rb) Anselmus Cantuariensis OSB (?) De septem beatitudinibus.
   1
191va Tit.: (Rot) Incipit tractatus beati Anshelmi de eterna beatitudine et meritis electorum
Quaeritur inter homines quid sit quam ob rem sancti Dei terrena despiciunt ... — ... et exsultatio illis qui dominum diligunt. Cui gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen. – (195rb Schlussschrift, Datierung) Explicit in vigilia sancti Andree apostoli anno domini 1460 [29.11.1460].
(195rb-197rb) Anselmus Cantuariensis OSB Meditatio 3 (prius XI): Meditatio redemptionis humanae (PL 158, 762-769; SAO III, 84-91).
   1
195rb Tit.: (Rot) Incipit meditacio beati Anshelmi de reparacione lapsi hominis
Anima christiana, anima de gravi morte resuscitata, anima de misera servitute sanguine Dei redempta et liberata ... — ... Satiet eam dilectio tua, impinguet eam affectus tuus, impleat eam amor tuus, occupet me totum et possideat totum, quia tu es cum patre et Spiritu sancto Deus solus benedictus in saecula saeculorum. Amen. Explicit. – (197rb Datierung) Anno domini 1.4.6.1. in octava ascensionis domini [31.5.1461].
(197va-201va) Anselmus Cantuariensis OSB Liber apologeticus contra Gaunilonem respondentem pro insipiente (PL 158, 247-206; Ed.: SAO I [1938], 130-139).
   1
197va Tit.: (Rot) Incipit reponsio contra insipientem beati Anshelmi archiepiscopi Canthuariensis
Ergo domine qui das fidei intellectum, da mihi ... — ... benevolentia non malivolentia reprehendisti. – (201va Schlussschrift, Datierung) Explicit anno 61o [1461].
(201va-211va) Anselmus Cantuariensis OSB De casu diaboli (PL 158, 325-360).
   1
201va Tit.: (Rot) Incipiunt capitula in tractatum beati Anshelmi archiepiscopi Canthuariensis De casu dyaboli. Capitulum primum
Quod etiam ad angelos dicitur quid habes quod non accepisti et adeo non sit nisi bonum .. (202ra) Illud apostoli 'Quid habes quod non accepisti' ... — ... loqui et uti potestate loquendi. – (211va Schlussschrift, Datierung) Explicit anno domini 1461 in die beate Barbare virginis et martyris feria sexta [4.12.1461].
(211va-218ra) Anselmus Cantuariensis OSB Dialogus de veritate (PL 158, 467-486).
   1
211va Tit.: (Rot) Incipit tractatus beati Anshelmi de veritate. Prefacio eiusdem
Tres tractatus pertinentes ad studium sacrae scripturae ... Quoniam Deum esse veritatem credimus ... — ... tunc eius dicitur veritas vel rectitudo. – (218ra Schlussschrift, Datierung) Explicit anno domini 1462 feria quarta post festum Invencionis sancti Stephani prothomartyris [7.1.1462].
(218ra-225rb) Anselmus Cantuariensis OSB Epistola de incarnatione verbi (PL 158, 259[261]-284; Ed.: SAO II, 1-35). Ohne Prolog.
   1
218ra Tit.: (Rot) Incipit alius tractatus beati Anshelmi archiepiscopi Cantuariensis ecclesie de incarnacione verbi
Domino ac patri universae ecclesiae in terra peregrinantis summo pontifici Urbano frater Anselmus vita peccator ... — ... in eodem libello a parte inveniet. – (225rb Schlussschrift, Datierung) Explicit anno domini 1462.
(225rb-233va) Anselmus Cantuariensis OSB De conceptu virginali et de originali peccato (PL 158, 431-464).
   1
225rb Tit.: (Rot) Incipiunt capitula in librum beati Anshelmi archiepiscopi de peccato originali et de conceptu virginali
Quae sit originalis et quae personalis iustitia ... (225va) Cum in omnibus religiosae tuae voluntati velim ... — ... vera probari poterit. Explicit.
(233vb-238va) Anselmus Cantuariensis OSB Proslogion (PL 158, 225-242; Ed.: SAO I, 97-122; F. S. Schmitt [Frommanns Studientexte 2]. Stuttgart 1984; G. Schrimpf, Anselm von Canterbury, Proslogion 2-4. Frankfurt 1994. – CPPM II 193 und 3072h).
   1
233vb Tit.: (Rot) Incipit prefacio beati Anshelmi in prosologion id est alloquium eiusdem
Postquam opusculum quoddam velut exemplum meditandi de ratione fidei cogentibus me precibus quorundam fratrum in persona alicuius tacite secum ratiocinando quae nesciat investigantis edidi ... (234rb) Eia nunc homuncio fuge paululum occupationes tuas, absconde te modicum a tumultuosis cogitationibus tuis ... — ... Donec intrem in gaudium domini mei, qui est trinus et unus Deus benedictus in saecula saeculorum. Amen. Explicit.
(238va-240rb) Anselmus Cantuariensis OSB Epistola de tribus Waleranni quaestionibus ac praesertim de azymo et fermento (PL 158, 541-548).
   1
238va Tit.: (Rot) Incipit epistola bati Anshelmi de sacrificio fermenti et azimi
Anselmus servus ecclesiae Cantuariensis Valentiano Menburgensi episcopo. Scienti loquor ... — ... rationabiliter repudiendum iudicatur. Explicit.
(240rb-241ra) Anselmus Cantuariensis OSB Ad Waleranni querelas responsio (PL 158, 551-554).
   1
240rb Tit.: (Rot) Incipit epistola Anshelmi de sacramentis ecclesie ad Menburgensem episcopum
Domino et amico Wallanno gratia Dei Menburgensi episcopo ... Gaudeo et gratias ago ... — ... olim quandam epistolam. – (241ra Schlussschrift) Explicit epistola Anshelmi de sacramentis.
(241ra-251va) Anselmus Cantuariensis OSB De processione Spiritus sancti contra Graecos (PL 158, 285-326).
   1
241ra Tit.: (Rot) Incipit tractatus beati Anshelmi Canthuariensis archiepiscopi contra grecos de processione spiritus sancti ...
Negatur a Graecis quod Spiritus sanctus de filio procedat sicut nos Latini confitemur ... — ... sit mihi imputetur non sensui latinitatis. Explicit.
(251va-266vb) Anselmus Cantuariensis OSB Monologion (PL 158, 141-224; Ed.: SAO I [1938], 1-80).
   1
251va Tit.: (Rot) Incipit prefacio in librum beati Anshelmi qui Monologion dicitur id est Soliloquium. Prephacio
Quidam fratres saepe me studioseque precati sunt ... (252vb) Si quis unam naturam, summam omnium quae sunt, solam sibi in aeterna sua beatitudine sufficientem ... — ... Vere igitur hic est non solum Deus, sed solus ineffabiliter trinus et unus. Qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. – (266vb Schlussschrift, Datierung) Explicit anno domini 1463.
(267va) Tabula codicis, Teil 3 der Handschrift betreffend (Werke Anselms) mit Verweisen auf andere Werke Anselms in anderen Handschriften.
(267vb) Leer.
Teil 4
(268ra-va) Chronica succincte scripta de regno Hebraeorum (Druck: I. Ch. Trombelli, Veterum patrum latinorum opuscula umquam antehac edita. Anecdotorum a Canonicis Regularibus S. Salvatoris evulgatorum II,1. Bologna 1751, 193-194. – Auch unter dem Namen des Hieronymus = BHM 631).
   1
268ra Tit.: (Rot) Incipit Chronica succincte scripta de regno Hebreorum. (Oberhalb davon eine Notiz von der Hand des [Iohannes Schlitpacher]) Nota quod Isaac vixit 180 annis ut patet Genesis 15 capitulo et ergo ex vicio scriptoris dicitur 104 annis vixisse nisi illud intelligatur post mortem patris
Quadragesimo tertio anno Nini regis Assyriorum Abraham patriarcha natus est cuius 75 annus nativitatis est primus repromissionis ... — ... et transtulit decem tribus Israel in Assyrios et civitates Medorum.
(268va-273va) Isidorus Hispalensis In libros veteris ac novi testamenti prooemia (PL 83, 155–180; Préfaces 26–28, 34–36, 67, 129–131, 136–137, 144–146, 151, 176–178, 210, 219, 258–262. – RB 5176–5231; CPL 1192).
   2
268va Tit.: (Rot) In nomine sancte et individue trinitatis incipit liber prohemiorum de librorum novi ac veteris testamenti plenitudine quam in canone katholica recipit ecclesia
In principio videlicet quinque libri Moysi, Genesis, Exodus, Leviticus, Neumerus seu Deuteronomium vel recapitulatio legis ... — ... cum Romanorum ducibus atque legationum.
272vb Tit.: (Rot) Incipiunt prefaciones librorum Novi testamenti
Evangeliorum praedicatio quamvis quadrifaria sit ... — ... flumen etiam baptismi et mundum vitae in dominum Iesum Christum.
(273vb) Ps. HieronymusDe formis hebraicorum litterarum (PL 30, 317–320. – BHM 401; CPPM II A 2361).
   1
273vb Tit.: [ohne Titel]
Hebraicarum litterarum formae duae sunt, una antiqua qua Samaritani utuntur altera posterior ... — ... Nomina autem sunt ista [bricht ab].
(274ra-276vb) Legenda nova de s. Barbara.
   1
274ra Tit.: (Rot) Legenda nova de sancta Barbara.
Tempore impiissimi tyranni Maximiani imperatoris principabatur Martianus sub quo erat persecutio Christianorum maxima ... — ... omnes ipsam devote implorantes petita maternaliter per ipsam consecuntur praestante domino nostro Iesu Christo qui vivit et regnat cum Deo patre in unitate Spiritus sancti per omnia saeculo saeculorum. Amen.
(276r-v) Leer.
Teil 5
(278ra-286vb) Petrus Diaconus Casinensis OSB Passio s. Placidi et sociorum eius (BHL 6863).
   1
278ra Tit.: (Rot) Incipit prologus domini videlicet Stephani Aniciensis in passione beatissimi Placidi martiris et sociorum eius.
Sub sancti Spiritus disciplina degentibus ... (279ra) Beatus igitur Placidus Christi martyr ex linea senatoriae dignitatis ... — ... et coronae suae Iesus Christo domino largiente cui est decus et imperium per infinita saecula. Amen. – (286va Schlussschrift rot) Explicit viat et passio beati Placidi martiris.
(286vb-288rb) Albericus Casinensis OSB Sermo in s. Scholasticam et vitam eiusdem (PL 66, 941-950. Ed.: A. Lentini, L'omilia e la vita di S. Scolastica di Alberico Cassinense. Benedictina 3 [1949] 217-238, hier: 231-238. – BHL 7522 + Suppl.; CALMA I.2, 104, ALBERI 1.15).
   1
286vb Tit.: (Rot) Incipit hystoria de sancta Scolastica virgine
Tempore quo Iustinus senior Romanae rei publicae iura moderabatur ... — ... operari non cessat. Qui cum Deo patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum Deus benedictus. Amen. – (288rb Schlussschrift rot) Explicit legenda de sancta Scolastica virgine.
(288va-302rb) Otloh de Sancto Emmeramo OSB Vita s. Wolfgangi, ep. Ratisbonensis (Druck: Hain 16221 = GW M51767 [Burgdorf, 1475]. Ausg.: AA SS Nov. II, 565-582; MGH.SS 4, 525-542 = PL 146, 391-422. – BHL 8990).
   1
288va Tit.: (Rot) Incipit prologus in legendam sancti Wolfgangi Ratisponensis episcopi
Fratrum quorundam nostrorum hortatu ... (288vb) Beatus igitur Wolfgangus natione Suevigena ex ingenuis parentibus ... — ... in quantum potuit Deum sanctosque illius laudavit. – (302rb Schlussschrift rot) Explicit legenda sancti Wolfgangi Ratisponensis presulis.
(302va-304va) Carmen de beato Wolfgango.
   1
302va Tit.: (Am Rand) Carmen istud in plerisque locis caute legendum atque intelligendum est multum enim igitur continentur modo poetica in sexta qui fabulis et mendaciis uti consueverunt
Iesu medice caelorum rex ... — ... et pro tuo grege ora ad dominum.
(304va-305rb) Oratio de s. Wolfgango.
   1
304va Tit.: (Rot) Incipit oracio de sancto Wolfgango
Sanctissime Wolfgange Christi confessor pretiose, o praelare pontifex ... — ... gregem defendat nunc et in aevum. Amen.
(305va-308rb) Iohannes de Werdea (Hieronymus de Mondsee) OSB Collatio habita in tricesima depositionis die venerabilis patris ac domini Simonis, abbatis Lunaelacensis monasterii († 1463) (Gedenkpredigt für Abt Simon) (Lit.: VL IV [1983], Sp. 807 [Jürgen Stohlmann]).
   1
305va Tit.: (Rot) Collacio habita per quendam virum religiosum [am Rand von anderer zeitnaher Hand ergänzt: videlicet patrem Hieronimum de Werdea natum] in tricesimo deposicionis die venerabilis patris ac domini domini Symonis abbatis Lunelacensis monastery qui et extitit primus reformator necnon et secundus fundator eiusdem monastery. Qui cum rexisset annis 42 mensibus VI diebus 22 extremum clausit diem anno ab incarnacione domini 1463 XXII [korrigiert zu: XXIIII] die mensis Maii hora meridiana
In nomine superbenedictae trinitatis patris et filii et Spiritus sancti. Amen. Cum accubuisset Iesus in domo Simonis fractum est alabastrum ... Reverendissimi venerabiles et venerandi mihi autem reverendissimi patres et domini fratresque ac ceteri in Christo Iesu sincerissime praecolendi, licet verba quae proposuit beati Iohannis ... — ... apud quod est vera vita, qui vivis regnas et imperas per seculorum saecula. Amen.
(308v) Iohannes de Werdea (Hieronymus de Mondsee) OSB (?)Epitaphium sepulcri domini Simonis abbatis Lunaelacensis (Lit.: VL IV [1983], Sp. 310 [Jürgen Stohlmann]).
   1
308v Tit.: (Rot) Epythafium sepulchri eiusdem
Abbatis Simonis memor es prece supplico sitis ... — ... His superam lucem det Deus et requiem.
(308v) Epitaphium Stephani de Spanberg abbatis Mellicensis. Von der Hand des Iohannes Schlitpacher.
   1
308v Tit.: [ohne Titel]
Clauditur hac terra dominus Stephanus pius abbas / de Spannberg oriundus in artibus ipse magister ... — ... Cuius perpetua sit requies anime. – (308v Datierung) 1476 Vincentii [22.1.1476].
(309r-310v, HDS) Leer.